Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ ατενίζει το μέλλον υπό την προεδρία Ντόναλντ Τραμπ με αβεβαιότητα. Οι μέρες της επικεφαλής της Τζάνετ Γέλεν μοιάζουν μετρημένες και η νομισματική πολιτική των ΗΠΑ απρόβλεπτη.Είναι γνωστό ότι οι σχέσεις του νέου αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ με την επικεφαλής της αμερικανικής Ομοσπονδιακής Τράπεζας FED δεν είναι οι καλύτερες. Ο Τραμπ είχε ήδη καταστήσει σαφείς τις διαθέσεις του απέναντι στη Γέλεν, η τρέχουσα θητεία της οποίας εκπνέει τον Φεβρουάριο του 2018. Θα έπρεπε «να ντρέπεται» για τη ζημιά που κάνει στη χώρα η νομισματική της πολιτική, τόνιζε σε συνεντεύξεις του ο νέος ένοικος του Λευκού Οίκου. Της επέρριπτε τότε ότι με τα υπερβολικά χαμηλά επιτόκια η FED συνέβαλε σε τεχνητά αυξημένα επίπεδα τιμών στη χρηματιστηριακή αγορά δημιουργώντας έτσι επικίνδυνες κερδοσκοπικές «φούσκες». Αυτό προεκλογικά. Διότι μετά την εκλογή του το σκηνικό έχει αλλάξει, δεδομένου ότι ο αμερικανός πρόεδρος εξαρτάται καθοριστικά από την πολιτική της FED.
Η υλοποίηση των στόχων του Τραμπ εξαρτάται από τη FED
Άλλωστε ο Ντόναλντ Τραμπ υποσχέθηκε ένα εργασιακό θαύμα μέσω ενός επενδυτικού πακέτου και δραστικών φοροελαφρύνσεων και με ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης της τάξης του 4%. Να σημειωθεί ότι η τελευταία καταγραφή της αμερικανικής ανάπτυξη για το 2016 δεν ξεπέρασε το 1,9%. Πολλοί οικονομολόγοι αμφισβητούν τη ρεαλιστικότητα των υπερφιλόδοξων στόχων του Τραμπ. Το μόνο σίγουρο είναι ότι χωρίς τη στήριξη της FED, η οποία θα μπορούσε να επιβραδύνει την ανάπτυξη αυξάνοντας τα επιτόκια, η επίτευξη των προεδρικών στόχων είναι μάλλον αδύνατη. Η υλοποίηση των δεσμεύσεων αυτών είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη νομισματική πολιτική που θα ακολουθήσει η FED, ωστόσο είναι εξαιρετικά αβέβαιο αν ο Ντ. Τραμπ μπορεί να βασιστεί στην Τζ. Γέλεν.
Η ίδια φάνηκε να μην θέλει να καθυστερήσει περισσότερο τη σχεδιαζόμενη αύξηση των βασικών επιτοκίων. Επιπλέον τα τελευταία στοιχεία που δημοσιοποίησε το αμερικανικό υπουργείο Εργασίας δεν μπορούν να αρέσουν στον αμερικανό πρόεδρο. Ο πληθωρισμός αυξήθηκε κατά 2,5% σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό διάστημα. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη αύξηση των τελευταίων σχεδόν πέντε ετών. Με την FED να επιδιώκει πληθωρισμό της τάξης του 2%, η τελευταία αύξηση-ρεκόρ την πιέζει ακόμη περισσότερο να χαλιναγωγήσει την εξαιρετικά χαλαρή νομισματική της πολιτική.
Κίνδυνος για την ανεξαρτησία της FED
Ο Τραμπ έχει πάντως κι έναν πρόσθετο λόγο να θέλει την αντικατάσταση της Γέλεν. Στόχος του είναι να χαλαρώσει τους αυστηρότερους κανόνες που διέπουν τη λειτουργία της Wall Street μετά το ξέσπασμα της παγκόσμιας χρηματοοικονομικής κρίσης. Για να το πετύχει αυτό απαιτείται βεβαίως η συνδρομή της FED. «Τίποτα δεν στέκεται πια εμπόδιο στη 'FED του Τραμπ'», εκτιμά η αναλύτρια της Commerzbank Έστερ Μαρία Ράιχελτ. Όπως επισημαίνει, ο πρόεδρος έχει ήδη τη δυνατότητα να επανδρώσει τρεις από τις επτά θέσεις του προεδρικού συμβουλίου με πρόσωπα της επιλογής του. Και αυτό, όπως σχολιάζει, είναι μόνο η αρχή, καθώς την προσεχή χρονιά δεν αναμένεται μόνο η αποχώρηση της Γέλεν αλλά και του αντιπροέδρου της FED Στάνλεϊ Φίσερ.
Το αν και κατά πόσο η επιρροή του Ντόναλντ Τραμπ απειλεί την ανεξαρτησία της FED δεν μπορεί να το πει κανείς ακόμη με απόλυτη σιγουριά. Το σίγουρο είναι πάντως ότι στη Wall Street επικρατούν ήδη διαθέσεις που θυμίζουν χρυσωρυχείο. Οι μετοχές της Goldman Sachs έχουν αυξηθεί κατά 37% από την ημέρα της εκλογής του νέου προέδρου των ΗΠΑ.
Dpa (Χάνες Μπρόιστεντ) / Άρης Καλτιριμτζής