Βιβλιοπαρουσίαση

Θεοδόση Κυριακίδη: Άγιος Γεώργιος Περιστερεώτα στον Πόντο

Γιάννης ΔελόγλουΓράφει ο Γιάννης Δελόγλου
j.deloglou@elliniki-gnomi.eu

Ένα από τα ιστορικά μοναστήρια του Πόντου, ο Άγιος Γεώργιος Περιστερεώτα, βρίσκεται στο Ροδοχώρι Ημαθίας, 19 χιλ. από τη Νάουσα στο όρος Βέρμιο. Στους ίδιους ορεινούς όγκους του Βερμίου με την Παναγία Σουμελά ενώ το τρίτο από αυτά, που η φήμη τους είναι δεμένη με κάθε Πόντιο, ο Άγιος Ιωάννης ο Βαζελώνας, βρίσκεται στον Άγιο Δημήτριο Κοζάνης. Πέρα όμως από κάθε λατρευτικό δεσμό με τα άλλα μοναστήρια του Πόντου, που ανιστορήθηκαν στην Ελληνική Επικράτεια, για τους Έλληνες της Γερμανίας ο Άγιος Γεώργιος Περιστερεώτα έχει ξεχωριστή θέση στην καρδιά τους. Εδώ και δέκα χρόνια, στις 20 Αυγούστου 2001, τοποθετήθηκαν στον αύλειο χώρο της Ιεράς Μονής του Αγίου Γεωργίου Περιστερεώτα οι προτομές του ιδρυτικού μέλους και επί σειρά ετών Προέδρου της Ένωσης Ποντίων Αμβούργο και της Ομοσπονδίας Συλλόγων Ελλήνων Ποντίων Ευρώπης Ιωάννη Παπαδοπούλου και του πρώτου Επιτίμου Προέδρου της ΟΣΕΠΕ και καθηγητή στο ΕΜΠ Γιάννη Ταϊγανίδη.

Στο πνευματικό κέντρο της Ευξείνου Λέσχης Θεσσαλονίκης έγινε η παρουσίαση του βιβλίου τού Θεοδόση Κυριακίδη, «Άγιος Γεώργιος Περιστερεώτα στον Πόντο» παρουσία φίλων της Λέσχης και του συγγραφέα που παρουσίασε ο Πρόεδρος τής Ε.Λ. δικηγόρος Κωνσταντίνος Αποστολίδης.

Ο κ. Αποστολίδης είπε για τον συγγραφέα: «Ο Θεοδόσης Κυριακίδης είναι υποψήφιος διδάκτορας Νεότερης Ιστορίας στην Παιδαγωγική Σχολή του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας με θέμα διατριβής: – Η θρησκευτική διείσδυση τής Δύσης στην Ανατολή, οι ιεραποστολές των Προτεσταντών και των Ρωμαιοκαθολικών στον Πόντο. Αποφοίτησε από το Τμήμα Θεολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, παρακολούθησε μαθήματα στο Westfälische Wilhelms Universität Münster στη Γερμανία, συμμετέχοντας στο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Erasmus-Socrates καθώς και στο Eberhard Karls Universität Tübingen. Παρακολούθησε επίσης διετές Σεμινάριο Ελληνικής Παλαιογραφίας και απόκτησε το αντίστοιχο πτυχίο. Επίσης απέκτησε Δίπλωμα εξειδίκευσης του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών στη Διοίκηση των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων. Απέκτησε Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης στον Τομέα της Ιστορικής Θεολογίας του Α.Π. Θεσσαλονίκης. Μιλάει αγγλικά, ιταλικά και γερμανικά. Έχει συμμετάσχει σε ερευνητικά προγράμματα τής Ε.Ε. και έχει πραγματοποιήσει ερευνητικές αποστολές στον Πόντο. Έχει κάνει έρευνες σε συλλογές αρχείων χειρογράφων και παλαιτύπων σε Ιδρύματα της Ελλάδας, της Τουρκίας, της Ιταλίας, της Γερμανίας και της Αμερικής. Έχει οργανώσει και συμμετάσχει σε συνέδρια στην Ελλάδα και στο Εξωτερικό και έχει συγγράψει άρθρα κυρίως για την Ιστορία του Πόντου. Έχει οργανώσει σεμινάρια ποντιακής ιστορίας και έχει δώσει διαλέξεις τόσο στην Ελλάδα όσο και στο Εξωτερικό. Έχει τιμηθεί για την προσφορά του, στη διατήρηση και διάδοση τής ιστορίας τού Πόντου, από Συλλόγους και Ιδρύματα της Ελλάδος και της Αμερικής, ενώ έχει λάβει υποτροφίες από Ιδρύματα της Ελλάδας, της Αμερικής και της Ιταλίας. Μεταξύ αυτών του Ι.Κ.Υ. τού Holy Cross/Hellenic College στη Βοστόνη, της Καθολικής Επιτροπής του Βατικανού για την Πολιτιστική Συνεργασία (Comitato Cattolico per la Collaborazione Culturale), της Εκκλησίας τής Ελλάδος, της Εύξεινο Λέσχης Θεσσαλονίκης κ.α. Είναι διευθυντής τού Ερευνητικού Κέντρου του Αγίου Γεωργίου Περιστερεώτα και Γενικός Γραμματέας της Ευξείνου Λέσχης Θεσσαλονίκης. Επίσης είναι μέλος πολλών Επιστημονικών Εταιρειών της Ελλάδας και του Εξωτερικού (Meddle Fast Studies Association, American Studies Association, International Association of Genocide Scholars, IAGS, Ένωσης για τις σπουδές των Γενοκτονιών INOGS, Ελληνικής Ιστορικής Εταιρείας, Επιτροπής Ποντιακών Μελετών κ.α.).

Ο διακεκριμένος συγγραφέας, Καθηγητής στο Α.Π.Θ. Στάθης Πελαγίδης, παρουσιάζοντας το βιβλίο τού ανερχόμενου ιστορικού Θεοδόση Κυριακίδη τόνισε μεταξύ άλλων: «Με την ιστορία τής Μονής Αγίου Γεωργίου Περιστερεώτα συμβαίνει κάτι περίεργο. Είναι γνωστό ότι τα δύο άλλα μεγάλα Μοναστήρια του Πόντου -Παναγία Σουμελά και Άγιος Ιωάννης ο Βαζελώνας- βρήκαν τον ιστορικό τους πριν από την Ανταλλαγή και μάλιστα στην Τραπεζούντα. Η Παναγία Σουμελά, τον Επαμεινώνδα Κυριακίδη, το έτος 1898, ο Άγιος Ιωάννης Βαζελώνας, έντεκα χρόνια αργότερα, το 1909, τον Πανάρετο Τοπαλίδη. Το τρίτο μεγάλο Μοναστήρι του Πόντου, ο Άγιος Γεώργιος Περιστερεώτα, ευτύχησε να ερευνηθεί ιστορικά μόνο μετά την Ανταλλαγή και την οριστική εγκατάσταση των Προσφύγων. Αυτή τη φορά, όμως, όχι από έναν, αλλά από τέσσερις ερευνητές, σε διαφορετικές περιόδους: Τον Ιωάννη Ευφροσυνίδη, στη Δράμα, το 1933 και το 1937. Τον Χαράλαμπο Κιαγχίδη, στη Θεσσαλονίκη το 1981. Τον Στάθη Πελαγίδη στη Θεσσαλονίκη το 1998, ιστορικό για τα 1200 χρόνια της Μονής και το 2001, έκδοση τού Κώδικα τής Μονής. Τον Θεοδόση Κυριακίδη, στη Θεσσαλονίκη, το 2010. Θεωρώ πολύ άξιο τον πρόσφατο ερευνητή Θεοδόση Κυριακίδη, ο οποίος κατάφερε να παντρέψει την προηγούμενη ερευνητική εμπειρία με νέα στοιχεία, που προέκυψαν από τις προσωπικές του έρευνες, προκειμένου να διαμορφώσει το έργο που παρουσιάζουμε σήμερα. Είναι, όμως, και τυχερός. Είναι και λαμπρός στοχαστής και ερευνητής, με βαθιά γνώση του θέματος που ερευνά, της ιστορίας, δηλαδή του Αγίου Γεωργίου Περιστερεώτα στον Πόντο. Κυρίως, όμως, με επιστημονικό οπλισμό και αυθεντικές πηγές: Οικουμενικό Πατριαρχείο, Α.Υ.Ε., Μουσείο Μπενάκη, Κ.Μ.Σ., Αρχείο Αγίου Γεωργίου Περιστερεώτα και τον Κώδικα της Μονής, ο οποίος διασώθηκε σε καλύτερη κατάσταση, στο Αρχείο Κιαγχίδη, απ’ ότι ο εκδοθείς από τον υποφαινόμενο, το 2001, από το Αρχείο τής οικογένειας Γραμματικόπουλου. Πολλά είναι τα σημαντικά στοιχεία που κοσμούν το περιεχόμενο αυτού του βιβλίου: Κοινωνική, Πνευματική, Εθνική, προσφορά, αποστολές στον Καύκασο. Πράγματι, θεωρώ συγκλονιστικά τα τραγικά γεγονότα που εξετάζονται στο κεφάλαιο «Η έξωση των Πατέρων από τη μονή». Πρόκειται για τον δραματικό επίλογο της ιστορικής μονής στην περίοδο 1918-1923, η οποία σημαδεύεται από τις άγριες ληστρικές επιθέσεις των περιοίκων Τούρκων και τοπικών τσετών, αλλά και από τους αγώνες αυτοπροστασίας των Μοναχών και των τοπικών ανταρτών, αγώνες όχι μόνο για τη Μονή, αλλά και για τα χωριά τής Γαλίανας. Για την πληρότητα, ο αναγνώστης θα βρει πλήρη στοιχεία στο κεφάλαιο: «Το ανθρώπινο δυναμικό της Μονής». Για τους 48 Ηγούμενους, από το Θεοφάνη του (1393), μέχρι τον Γρηγόριο Παντελίδη του (1923). Για τους 98 Μοναχούς, Ιωαννίκιος (1483), Ανανίας Σιαμίδης. Για το βοηθητικό προσωπικό. Επίσης, πλήρη στοιχεία για τους θησαυρούς της Μονής (κειμήλια, αρχεία, βιβλία, κ.α.) και αποστολές για συλλογή εράνων (Σιδηρόπουλος). 

Κλείνοντας, θα έλεγα ότι το βιβλίο, με τις πηγές που αξιοποιεί (αρχεία, βιβλιογραφία και αυθεντική εικονογράφηση), αλλά και ως προέκταση μεταπτυχιακής Διατριβής στη Θεολογική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, αποτελεί σημαντική συμβολή στην επιστημονική έρευνα, ειδικότερα για την ιστορική Μονή Αγίου Γεωργίου Περιστερεώτα και ευρύτερα, για τον ιστορικό Πόντο».

1 ΣΧΟΛΙΟ

  1. παρακαλώ να επικοινωνήσετε και να ου δώσετε το μειλ επικοινωνίας μαζί σας.
    Λυπάμαι αλλά όσο έψαξα δεν το βρήκα στη σελίδα σας.
    Επιθυμώ να σας δώσω στοιχεία για 2 νέα βιβλία
    (θέμα Μικρά Ασία-Ελληνισμός) ώστε να τα αναρτήσετε στον κατάλογο της ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ που έχετε.

    Θα μας τιμήσετε γι’ αυτό.
    Ευχαριστώ
    Η συγγραφέας

    info2.dm.papadop@gmail.com

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ