Εκατό χρόνια συμπληρώνονται φέτος από τον θάνατο του κορυφαίου Γάλλου γλύπτη Αυγούστου Ροντέν. Πλήθος εκδηλώσεων στη Γαλλία, από το ομώνυμο μουσείο Ροντέν μέχρι το Grand Palais.Μελαγχολία, περίσκεψη, αποστασιοποίηση από την πραγματικότητα, ατέλειες στο ανθρώπινο σώμα και ένας υφέρπων ερωτισμός είναι μερικά μόνο από τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν τα γλυπτά του Αυγούστου Ροντέν, του σπουδαίου Γάλλου γλύπτη που επηρέασε έντονα τη σύγχρονη τέχνη. Φέτος συμπληρώνονται εκατό χρόνια από τον θάνατό του και η Γαλλία τιμά τη μνήμη του με πλούσια αφιερώματα. Με αυτή την αφορμή το μουσείο Grand Palais του Παρισιού παρουσιάζει μια μεγάλη αναδρομική έκθεση για το έργο του. Δεν πρόκειται όμως για μια συνηθισμένη ρετροσπεκτίβα, ούτε για μια ακόμη έκθεση πάνω στον Ροντέν. Άλλωστε η μόνιμη έκθεση των έργων του βρίσκεται στο ομώνυμο μουσείο, το οποίο απέχει μόλις δύο στάσεις μετρό από το Grand Palais. H έκθεση του Grand Palais ρίχνει φως στην επίδραση που είχε το συνολικό έργο του Ροντέν σε άλλους εικαστικούς, της δικής του εποχής αλλά και μεταγενέστερους, σε συλλέκτες αλλά και το ευρύ κοινό.

Νέοι δρόμοι για την γλυπτική

Ο Αύγουστος Ροντέν γεννήθηκε το 1840 στο Παρίσι και πέθανε το 1917 σε ένα προάστιο της γαλλικής πρωτεύουσας, το Μεντόν. Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό από την έκθεση στο Grand Palais o Ροντέν δεν ήταν απλώς ένας πρωτοπόρος εικαστικός. Άλλαξε συνολικά την τέχνη της γλυπτικής, όπως ήταν γνωστή μέχρι τότε. Το στίγμα του ήταν μοναδικό και καθόρισε στη συνέχεια την πορεία πολλών άλλων σημαντικών γλυπτών. Ένα από τα πλέον εμβληματικά γλυπτά του είναι «Ο άνθρωπος που βαδίζει», που απεικονίζει τον Ιωάννη τον Βαπτιστή στο πρότυπο όμως των γραμμών της «Αφροδίτης της Μήλου». Το γλυπτό αυτό κατέχει ειδική θέση στην έκθεση και παρουσιάζεται μόνο του σε μια αίθουσα.

Τι ήταν όμως αυτό το νέο που κόμισε ο Ροντέν στην τέχνη; Το έργο του Ροντέν εστιάζει στην αγωνία του σύγχρονου ανθρώπου, στα μετέωρα βήματά του προς το άγνωστο μέλλον. Αυτό αποτυπώνεται στην ανατομία των γλυπτών του. Τα σώματά των αγαλμάτων του είναι ατελή, λείπει το κεφάλι ή τα άκρα. Όπως επισημαίνει η επιμελήτρια της έκθεσης Κατρίν Σεβιλό, ο Ροντέν δεν είχε διαβάσει στην πραγματικότητα πολλά βιβλία, τον ενδιέφερε στην πράξη η διερεύνηση της μορφής και της ύλης. Πάνω σε αυτά πειραματιζόταν.

Ένας διαρκής διάλογος μεταξύ καλλιτεχνών

Το πόσο πολύ η τεχνοτροπία του Ροντέν επηρέασε τη σύγχρονη τέχνη γίνεται αντιληπτό εάν αναλογιστεί κανείς ότι οι αίθουσες με έργα άλλων γλυπτών που εμπνεύστηκαν από αυτόν καλύπτουν δύο τεράστιους ορόφους. Επιγραμματικά στην έκθεση του Grand Palais μπορεί να δει κανείς γλυπτά του Πικάσο, του Ματίς, του Τζιακομέτι, του Μπόις, του Μπάσελιτς καθώς και του Μπρανκούζι ή του Μπουρντέλ.

Εκτός όμως από την έκθεση του Grand Palais δίχως αμφιβολία μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει και η ειδική έκθεση του γερμανού εικαστικού Άνσελμ Κίφερ που είναι αφιερωμένη στον Ροντέν, στο ομώνυμο μουσείο. Mε τίτλο «Κίφερ-Ροντέν» η έκθεση εστιάζει στο πώς επηρέασε η τέχνη του Ροντέν το κίνημα του μοντερνισμού. Πάντα υπό το καλλιτεχνικό πρίσμα του Κίφερ. Άλλωστε τα κοινά σημεία μεταξύ των δύο καλλιτεχνών δεν είναι δύσκολο να εντοπιστούν, ακόμη και από μη ειδικούς: η αλληλεπίδραση παρόντος και παρελθόντος, η σχέση παράδοσης και μοντερνισμού αλλά και το παιχνίδι με τα υλικά, τους όγκους και τις επιφάνειες είναι μερικά μόνο από τα στοιχεία που τους συνδέουν.

Σε κάθε περίπτωση και οι δύο εκθέσεις για τον Ροντέν που παρουσιάζονται στη γαλλική πρωτεύουσα είναι πλούσιες, τόσο από τη σκοπιά της πληθώρας των εκθεμάτων που μπορούν να θαυμάσουν οι επισκέπτες όσο και από τη σκοπιά της μελέτης του έργου του Ροντέν. Εκατό χρόνια μετά τον θάνατό του το έργο του συνεχίζει να είναι επίκαιρο και να εμπνέει. Αυτό είναι και το κεντρικό θέμα που θέλησαν να θίξουν τόσο το Moυσείο Ροντέν όσο και το Grand Palais.

Sabine Oelze / Δήμητρα Κυρανούδη

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ