Σημεία Ομιλίας του Αναπληρωτή Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Μάξιμου Χαρακόπουλου* στην παρουσίαση του βιβλίου της κ. Άννας Καρακασίδου: «Ανάμεσα σε δύο πατρίδες Γρεβενά – Πόντος».
«Η ταυτότητα στον άνθρωπο είναι ουσιώδες στοιχείο της ύπαρξής του. Και με την έννοια ταυτότητα εννοούμε το αίσθημα του ανήκειν σε μια κοινότητα, σε ένα ευρύτερο σύνολο, που έχει ιστορία, παράδοση, πολιτισμό. Αυτό το ιδιάζον χαρακτηριστικό ωθεί κάποιον να μην περιορίζεται στο περιβάλλον, κοινωνικό και πολιτισμικό, που έτυχε να ζει. Αλλά να αναζητά τις ρίζες του, το παρελθόν του, τους τόπους και τις μορφές των προγόνων που κατάγεται στο κοντινό ή στο απώτερο παρελθόν.
Ο νόστος αυτός είναι ακόμη δυνατότερος για τους απόγονους αυτών που βίαια και εξαναγκαστικά εγκατέλειψαν τα πατρογονικά εδάφη για να γίνουν πρόσφυγες, κουβαλώντας μαζί τους τα ελάχιστα υπάρχοντα που μπόρεσαν να διασώσουν και τον τεράστιο πλούτο αναμνήσεων που μετέδωσαν στις επόμενες γενιές.
Το ανίκητο συναίσθημα της έλξης προς τη πατρίδα είναι που παρακίνησε και την Άννα Καρακασίδου να γράψει το βιβλίο της «Ανάμεσα σε δύο πατρίδες Γρεβενά – Πόντος». Μέσα από τις προσωπικές μικρές ιστορίες συμπληρώνονται οι ψηφίδες μιας μεγάλης τοιχογραφίας, μιας ολόκληρης εποχής. Της εποχής που προηγείται της γενοκτονίας του ελληνισμού στα ματωμένα χώματα της Μικράς Ασίας και της εποχής που έπεται του ξεριζωμού, των δύσκολων δεκαετιών της εγκατάστασης στην Ελλάδα. Μια Ελλάδα φτωχή και καταπτοημένη από την τραγωδία του 1922 που καλούνταν να ενσωματώσει σχεδόν 1,5 εκατομμύριο εξαθλιωμένους πρόσφυγες, οι οποίοι αντιμετωπίστηκαν με καχυποψία. Όπως χαρακτηριστικά είπε ο μεγάλος Έλληνας κοινωνιολόγος και πολιτικός Παναγιώτης Κανελλόπουλος «για τους πρόσφυγες δεν υπήρξε συμπάθεια, δεν υπήρξε απάθεια, υπήρξε αντιπάθεια. Το θυμούμαι και ανατριχιάζω. Οι άνθρωποι που μόλις είχαν διασωθεί από την τουρκική σφαγή αποκαλούνταν τουρκόσποροι». Κι όμως, οι πρόσφυγες όχι μόνο ρίζωσαν και πρόκοψαν, αλλά σύντομα, αντί για βάρος, αποδείχθηκαν δύναμη δημιουργίας και προόδου για τη χώρα.
Τα παιδιά και τα εγγόνια της πρώτης γενιάς της προσφυγιάς, δεν ξεχνούμε. Παρά το γεγονός ότι το επίσημο κράτος μέσα από τα βιβλία της εκπαίδευσης δεν συμπεριλάμβανε μέχρι πρόσφατα την ιστορία της Μικράς Ασίας. Μάλιστα, δεν ξεχνούμε ότι κάποιοι έκαναν και προσπάθεια να παραχαράξουν, να αλλοιώσουν αυτή την ιστορία μιλώντας για «συνωστισμούς» στην προκυμαία της Σμύρνης. Μια προσβολή στην μνήμη αυτών που χάθηκαν είτε από το μαχαίρι του σφαγέα, είτε στις πορείες στην έρημο, είτε στα αμελέ ταμπουρού, είτε στο λιμάνι της Σμύρνης. Η διατήρηση της ιστορικής μνήμης είναι το ελάχιστο μνημόσυνο για τους προγόνους μας που έγιναν ένα με τα ματωμένα χώματα της Μικρασίας.
Σήμερα, η πατρίδα μας βρίσκεται αντιμέτωπη με νέους κινδύνους, καθώς η οικονομική κρίση απειλεί την ίδια την κοινωνική συνοχή. Καμία, όμως, προσπάθεια να υπερνικήσουμε τις δυσκολίες δεν θα έχει επιτυχία αν δεν έχουμε την ομοψυχία που απαιτούν οι εποχές και η οποία προϋποθέτει τη γνώση και το σεβασμό στην ιστορία και στην ταυτότητά μας. Και αυτό είναι το χρέος όλων μας, αν θέλουμε να είναι υπερήφανες για μας οι μελλούμενες γενιές όσο η δικιά μας για τους ανθρώπους αυτούς που δεν λύγισαν από τα χτυπήματα της ιστορίας, αλλά πάλεψαν και κέρδισαν τη ζωή με την εργασία και το ήθος τους.
Αν τα κατάφεραν αυτοί τότε, μπορούμε και εμείς σήμερα».
*Ο Μάξιμος Χαρακόπουλος, Αναπληρωτής Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και βουλευτής Λαρίσης της Νέας Δημοκρατίας είναι συγγραφέας και ιστορικός ερευνητής.
Γεννήθηκε στη Λάρισα το 1968. Κατάγεται από τα Βούναινα, ένα από τα προσφυγικά χωριά της Λάρισας, που έστησαν ερχόμενοι στην Ελλάδα με την ανταλλαγή του ΄24 ξεριζωμένοι πρόσφυγες από την Καππαδοκία. Σπούδασε Κοινωνιολογία στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικων Επιστημών. Το 1991 έγινε δεκτός για μεταπτυχιακές σπουδές στο Ινστιτούτο Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κωνσταντινουπόλεως. Το 2003 αναγορεύτηκε Διδάκτωρ Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου. Είναι συγγραφέας των βιβλίων: Ρωμιοί της Καππαδοκίας (κοινωνιολογική μελέτη, Ελληνικά Γράμματα 2003), Ενθύμιον Πανηγύρεως (λεύκωμα, Ελληνικά Γράμματα 2005), Δείγματα Γραφής (πολιτικά δοκίμια, Μεταίχμιο 2007), Εκ νεότητός μου (διηγήματα, βιβλιοπωλείον της ΕΣΤΙΑΣ 2011), Για την ταμπακιέρα… (πολιτικά κείμενα, αυτοέκδοση 2012).
