Το Βέσπρεμ στην Ουγγαρία είναι μία από τις τρεις Πολιτιστικές Πρωτεύουσες της Ευρώπης για το 2023 – μαζί με την Ελευσίνα και την Τιμισοάρα στη Ρουμανία.Το Βέσπρεμ είναι μια από τις παλαιότερες πόλεις της Ουγγαρίας. Εδώ ιδρύθηκε στις αρχές του 11ου αιώνα η πρώτη επισκοπική έδρα, εδώ βρίσκεται το πρώτο πανεπιστήμιο, και εδώ στέφονταν επί αιώνες οι βασίλισσες της Ουγγαρίας. Σήμερα η πόλη με τους 60.000 κατοίκους διαθέτει βιομηχανία, αλλά και πλούσια κουλτούρα. Λόγω της μουσικής ποικιλομορφίας στην περιοχή, το Βέσπρεμ ονομάστηκε Πόλη της Μουσικής από την UNESCO. "Σε ό,τι αφορά την κοινωνική διαστρωμάτωση της πόλης, υπάρχουν τα 'λευκά κολάρα', οι πολλοί μηχανικοί που έχουν σπουδάσει στο πανεπιστήμιο της πόλης, και τα 'μπλε κολάρα', οι εργάτες που δουλεύουν στα εργοστάσια", λέει ο πρώην διευθύνων σύμβουλος του Έτους Πολιτιστικής Πρωτεύουσας, Ζόλταν Μεζάρος.

Το Βέσπρεμ υπέβαλε αίτηση για τον τίτλο της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης μαζί με τη γειτονική περιοχή του Μπάλατον. Η βόρεια όχθη της λίμνης Μπάλατον βρίσκεται σε πολύ κοντινή απόσταση: "Οι κάτοικοι εδώ έχουν συχνά διπλή ταυτότητα. Οι περισσότεροι περνούν τους καλοκαιρινούς μήνες στη λίμνη, τον υπόλοιπο χρόνο στην πόλη", προσθέτει ο Μεζάρος. "Με ενδιέφερε το πώς μπορεί το Βέσπρεμ να επανεξετάσει και να ανοικοδομήσει τις σχέσεις του με την περιοχή. Αυτό είναι ένα έργο για τα επόμενα δέκα έως είκοσι χρόνια."

Αποκατάσταση και βιωσιμότητα

Οι διοργανωτές επιδιώκουν να συνδέσουν καλύτερα τις υπάρχουσες κοινότητες στην πόλη και την περιοχή. Ένας στόχος: να τεθεί τέλος στην αποδημία των νέων και των φοιτητών και να προαχθεί η εγκατάσταση νεοφερμένων. Οι πολυάριθμες πολιτιστικές εκδηλώσεις αποσκοπούν επίσης στο να επιστήσουν την προσοχή στα υπάρχοντα προβλήματα και να καταστήσουν την περιοχή μακροπρόθεσμα περισσότερο βιώσιμη.

Ίνοτα, 26 χιλιόμετρα από το Βέσπρεμ. Εδώ υπάρχει ένας πρώην λιγνιτικός σταθμός ηλεκτροπαραγωγής, ο οποίος θα μετατραπεί σε χώρο διοργάνωσης ενός φεστιβάλ φώτων και ηλεκτρονικής και πειραματικής μουσικής. Ο Ντάνιελ Μπέσνιο είναι επικεφαλής του πρότζεκτ: "Αυτό είναι το μεγαλύτερο βιομηχανικό απομεινάρι στην Ουγγαρία και έχει ιδιαίτερη σημασία για τους κατοίκους. Θέλουμε να κάνουμε το πρόγραμμα βιώσιμο και να το αναδιοργανώνουμε κάθε χρόνο."

Το ορφανοτροφείο στο νοτιοδυτικό άκρο του Βέσπρεμ, το οποίο χτίστηκε το 1903 και είναι τώρα άδειο, επίσης ανακαινίζεται. Μέσα στο 2023 θα γίνει ένα νέο πολιτιστικό κέντρο συνάντησης και ψυχαγωγίας. Το Κέντρο ActiCity προσφέρει ιδανικές ευκαιρίες για πρόβες και εμφανίσεις σε μουσικά σύνολα. Το κλασικό μπαλέτο, οι παραδοσιακοί χοροί, οι διάφοροι κοινωνικοί χοροί, οι σύγχρονες μορφές κίνησης μπορούν επιτέλους να δράσουν οικονομικά αποδοτικά σε έναν κοινό χώρο. Στο οίκημα Ρούτνερ, που χτίστηκε στις αρχές του 19ου αιώνα, θα ανεγερθεί ένας ξενώνας για σχολικές τάξεις. Ήδη έχουν βρεθεί φορείς εκμετάλλευσης και για τα δύο κτίρια.

Ένας χάρτινος σκύλος και άλλα highlights

«Όχι άλλες βαρετές Τρίτες» είναι το μότο του εστιατορίου «Papirkutya» στην παλιά πόλη. Σημαίνει «Χάρτινος σκύλος» και συνδυάζει καλό φαγητό και κρασί της περιοχής με ενδιαφέρουσες εκδηλώσεις, συναυλίες μάλιστα κάθε Τρίτη βράδυ, καταφύγιο για πολλούς από τους 2.000 φοιτητές του Βέσπρεμ. Αλλά και τα πολυάριθμα νέα καφέ, μπαρ και παμπ θα αλλάξουν το σκηνικό της πόλης.

Περίπου 3.000 πολιτιστικά δρώμενα αναμένουν τους επισκέπτες της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας φέτος. Για πιο λεπτομερείς πληροφορίες διατίθεται μια εφαρμογή. Η επίσημη έναρξη του Πολιτιστικού Έτους έγινε στις 21 Ιανουαρίου με ένα υπαίθριο φεστιβάλ, ενώ τον Φεβρουάριο ακολουθεί το φεστιβάλ σύγχρονης λογοτεχνίας. Τον Απρίλιο θα διεξαχθεί ένα φεστιβάλ μπλουζ, και τον Μάιο το διεθνές φεστιβάλ χορού. Ένα φεστιβάλ ουγγρικού κινηματογράφου έχει προγραμματιστεί τον Ιούνιο, και ένα φεστιβάλ όπερας τον Ιούλιο. Τον Αύγουστο θα πραγματοποιηθεί ένα φεστιβάλ μουσικής του κόσμου, τον Σεπτέμβριο το φεστιβάλ φώτων στην Ίνοτα, και τον Νοέμβριο ένα φεστιβάλ τζαζ.

Το Έτος Πολιτιστικής Πρωτεύουσας χρηματοδοτείται από την κυβέρνηση της Βουδαπέστης με 70 δισεκατομμύρια φιορίνια (περίπου 175 εκατομμύρια ευρώ). Περίπου το ένα τρίτο προορίζεται για το πρόγραμμα και τη διοίκηση και τα δύο τρίτα για επενδύσεις σε υποδομές. Το πολιτιστικό έτος 2023 θέτει την πόλη και τη γύρω περιοχή στο επίκεντρο της Ευρώπης. Το Βέσπρεμ δείχνει να είναι καλά προετοιμασμένο.

Άγκνες Σόμπο

Επιμέλεια: Ιοκάστη Κροντήρη

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ