Μιλά σήμερα στην ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ο κ.  Γεώργιος Στασινάκης, Πρόεδρος της Διεθνούς Εταιρείας Φίλων του Νίκου Καζαντζάκη

 

Συνέντευξη στον Αποστόλη Ζώη

 

«Όπως είναι γνωστό τα κατεστημένα στην Ελλάδα (πολιτικό, ακαδημαϊκό και θρησκευτικό) καταδίωξαν τον Νίκο Καζαντζάκη: απαγόρευση βιβλίων του, τεράστια εμπόδια για την ανανέωση του διαβατηρίου του, προσπάθειες να τον αφορίσουν, έντονες επεμβάσεις στη Σουηδική Ακαδημία για την μη απονομή του βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας. Επίσης είναι ενδεικτικό το γεγονός ότι το έργο του Καζαντζάκη μελετάται στα σχολεία από το 1974! Σήμερα ευτυχώς τα πράγματα άλλαξαν πολύ». Αυτά αναφέρει σήμερα στην ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ο κ. Γεώργιος Στασινάκης, Πρόεδρος της Διεθνούς Εταιρείας Φίλων του Νίκου Καζαντζάκη.

 

Το 2013 συμπληρώθηκαν 25 χρόνια από την ίδρυση στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης της “Διεθνούς Εταιρείας Φίλων Νίκου Καζαντζάκη”. Μπορείτε να αναφερθείτε πιο αναλυτικά πώς προέκυψε αυτή η σημαντική πρωτοβουλία για τον ελληνισμό όλου του κόσμου;

 

Μετά το θάνατο, το 1957, του μεγάλου Κρητικού συγγραφέα, ποιητή και στοχαστή, η πιστή σύντροφός του Ελένη Καζαντζάκη έφυγε από την Αντίπολη όπου είχε ζήσει με το σύζυγό της τα τελευταία εννέα χρόνια και εγκαταστάθηκε στηΓενεύη. Εκεί, τo 1968, την γνώρισα. Ήμουν τότε βοηθός κοσμήτορα στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου της Γενεύης (αργότερα έγινα ανώτερο διοικητικό και νομικό στέλεχος στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Πυρηνικών Ερευνών – CERN). Γίναμε φίλοι. Η Ελένη μου εκμυστηρεύθηκε πόσο τη λυπούσε το γεγονός ότι έντεκα μόλις χρόνια μετά το θάνατο τουΚαζαντζάκη τα πανεπιστήμια, οι αρχές, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης φαίνονταν να τον έχουν ξεχάσει. Και μου πρότεινε να ιδρύσω ένα σύλλογο φίλων του συγγραφέα κατά τα ευρωπαϊκά πρότυπα, όπως είναι π. χ. ο σύλλογος φίλων του

Marcel Proust ήτου George Bernard Shaw κλπ. Ήταν μεγάλη τιμή μου. Ανέλαβα αμέσως το δύσκολο αυτό εγχείρημα πουαπαίτησε πολλές και μακροχρόνιες επαφές. Τελικά, χάρη στις ενέργειες πολλών φίλων, αλλά και την αμέριστη υποστήριξητης Ελένης Καζαντζάκη, καθώς και του Γιώργου Ανεμογιάννη, σκηνογράφου και θεατρολόγου (είναι εκείνος που ίδρυσε αργότερα το Μουσείο Καζαντζάκη στην Κρήτη), το ευγενές αυτό σχέδιο έγινεπραγματικότητα. Έτσι, στις 14 Δεκεμβρίου 1988, 30 θαυμαστές του έργου του Καζαντζάκη, που συναντήθηκαν στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης, ίδρυσαν τη «Διεθνή Εταιρεία Φίλων Νίκου Καζαντζάκη» (ΔΕΦΝΚ).Από την αρχή, η υποδοχή του συλλόγου από ελληνικές και μη αρχές, μελετητές και αναγνώστες ήταν πολύ ενθαρρυντική.Καταρτίστηκε καταστατικό, δημιουργήθηκαν τμήματα και άρχισαν οι δημόσιες εκδηλώσεις. Με την πάροδο του χρόνου, η ΔΕΦΝΚ αναπτύχθηκε πολύ και επεκτάθηκε. Από τα 30 αρχικά μέλη έφτασε σήμερα να αριθμεί πάνω από 5.785 μέλη που κατοικούν σε 119 χώρες και στις πέντε ηπείρους.

 

Ποιος είναι ο βασικός και μοναδικός σας σκοπός;

 

Είναι η προώθηση του έργου και της σκέψης του μεγάλου Κρητικού. Με ποίους τρόπους;

– Δημόσιες εκδηλώσεις: διαλέξεις, ημερίδες, συνέδρια, λογοτεχνικά καφενεία, αναγνώσεις, διαγωνισμοί, ταξίδια.

– Καλλιτεχνικά γεγονότα: εικαστικές εκθέσεις, μουσικοποιητικές βραδιές, θεατρικές παραστάσεις, προβολή ντοκυμανταίρ και ταινιών.

-Δημοσιεύσεις:

* Ενημερωτικό δελτίο Synthesis.  Δημοσιεύεται κάθε τέσσερις μήνες σε δέκα γλώσσες: αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά,ελληνικά, ιαπωνικά, ιταλικά, ισπανικά, κινέζικα, πορτογαλικά και ρωσικά. Περιέχει κατά βάση επίκαιρες ειδήσεις για τοέργο του Καζαντζάκη, κείμενά του, τις εκδηλώσεις που διοργανώνει η Εταιρεία μας στις πέντε ηπείρους, καθώς και πληροφορίες για τις μεταφράσεις των έργων του σε ξένες γλώσσες.

* Περιοδικό:  LeRegardcreois [Η Κρητική ματιά]. Εκδίδεται ετησίως στα αγγλικά, γαλλικά, ελληνικά και ισπανικά. Σκοπός του είναι να κρατήσει ζωντανή την αγάπη του αναγνωστικού κοινού για τον Νίκο Καζαντζάκη και να συμβάλειστη διεθνή προβολή του έργου του. Δημοσιεύονται άγνωστα κείμενα του Καζαντζάκη, ξεχασμένα ή αδημοσίευτα ακόμα,αξιόλογες μελέτες και μαρτυρίες, ανέκδοτες φωτογραφίες κ.α.

* Άλλες δημοσιεύσεις: Η Εταιρεία μας έχει δημοσιεύσει ή έχει συμβάλλει από το 1998 μέχρι σήμερα στη δημοσίευση σεδέκα χώρες και σε οκτώ γλώσσες 15 τόμων με πρακτικά συνεδρίων ή ημερίδων ή κειμένων από λογοτεχνοκούς διαγωνισμούς.

 

Πόσο επίκαιρος είναι σήμερα είναι ο Νίκος Καζαντζάκης και πόσο επίκαιρο είναι το έργο του;

 

Ο Καζαντζάκης είναι πάντα και παντού επίκαιρος, κυρίως για δύο λόγους: 

– Η σκέψη του. Βασίζεται στην αναζήτηση της ουσίας και της ελευθερίας, στην αγάπη και στην προστασία της φύσης,στην προτεραιότητα των πνευματικών και ανθρωπιστικών αξιών, στις ρίζες (Κρήτη) και στο άνοιγμα στον κόσμο (άλλοιπολιτισμοί και λαοί). Είναι θέματα που αφορούν κάθε πολίτη όπου και να ζει. Παρατηρούμε ότι όλες αυτές οι πτυχές ενδιαφέρουν έναν ολοένα αυξανόμενο αριθμό αναγνωστών και ερευνητών σε ολόκληρο τον κόσμο.

– Η σημαντική συμμετοχή σε διαλέξεις, συνέδρια, λογοτεχνικές και μουσικές βραδιές, εκδηλώσεις σε σχολεία, εκθέσεις,διαγωνισμούς κτλ, τα οποία διοργανώνουμε εδώ και εικοσιπέντε χρόνια στις πέντε ηπείρους.

 

Όλα αυτά τα χρόνια με τις εκατοντάδες εκδηλώσεις και στις πέντε ηπείρους τι είναι αυτό που σας έχει μείνει;

 

Αυτό που με εντυπωσίασε στα εικοσιπέντε χρόνια δραστηριοτήτων της Εταιρείας, είναι φυσικά το μεγάλο ενδιαφέρον τουκοινού (Έλληνες και μη Έλληνες). Από την πληθώρα παραδειγμάτων, θα παραθέσω τα εξής τέσσερα:

– Το Τμήμα της Νότιας Κορέας διοργανώνει κάθε χρόνο συνέδριο για το έργο του Καζαντζάκη. Το 2013 το Συνέδριο ήταναφιερωμένο στα ταξιδιωτικά του. Σημειώνουμε ότι όλο το έργο του είναι μεταφρασμένο στα κορεατικά σε 40 τόμους.

– Το Τμήμα της Μπουχάρα (Ουζμπεκιστάν, το οποίο ο Καζαντζάκης επισκέφτηκε το 1929), διοργανώνει κάθε χρόνο διαλέξεις ακαδημαϊκού επιπέδου για το έργο του. Το 2013 οργάνωσε εκδήλωση για το ταξίδι του στην Κεντρική Ασία.

– Το 2012, πολλοί καλλιτέχνες από το Ζιμπάμπουε παρουσίασαν 50 έργα τους (γκραβούρες, γλυπτά, πίνακες), εμπνευσμένα από βιβλία του Καζαντζάκη. Η έκθεση είχε μεγάλη επιτυχία.

– Το 2012 προκηρύξαμε το Πρώτο Διεθνές Βραβείο «Νίκος Καζαντζάκης» για γραπτό έργο. Είχε μεγάλο ενδιαφέρον. Συμμετείχαν 42 μελετητές από Ευρώπη, Αμερική και Αυστραλία. Τα κείμενα ήταν στα ελληνικά, στα γαλλικά, στα αγγλικά καιστα ισπανικά. Τα βραβεία απονεμήθηκαν στους νικητές στις 20 Οκτωβρίου 2013 στην Αθήνα. Εφέτος εγκαινιάζουμε το κομμάτι του διαγωνισμού για «Καλλιτεχνικές δημιουργίες». Τα βραβεία θα απονεμηθούν τον Οκτώβριο του 2016.

 

Πιστεύετε ότι το έργο του Νίκου Καζαντζάκη έχει εκτιμηθεί περισσότερο έξω από την Ελλάδα και λιγότερο μέσα στη χώρα μας;

 

Όπως είναι γνωστό τα κατεστημένα στην Ελλάδα (πολιτικό, ακαδημαϊκό και θρησκευτικό) καταδίωξαν τον Νίκο Καζαντζάκη: απαγόρευση βιβλίων του, τεράστια εμπόδια για την ανανέωση του διαβατηρίου του, προσπάθειες να τον αφορίσουν, έντονες επεμβάσεις στη Σουηδική Ακαδημία για την μη απονομή του βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας. Επίσης είναι ενδεικτικό το γεγονός ότι το έργο του Καζαντζάκη μελετάται στα σχολεία από το 1974! Σήμερα ευτυχώς τα πράγματα άλλαξαν πολύ. Το έργο του εκτιμάται ιδιαίτερα στην Ελλάδα – λαμβάνοντας υπ’ όψιν τονσημαντικό αριθμό πωλήσεων των βιβλίων του, τις εκδηλώσεις και τις έρευνες – και σε άλλες χώρες. Σας επισημαίνω ότι ηχώρα με τις περισσότερες πανεπιστημιακές έρευνες είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής.

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ