Οι Γερμανοί έχουν τη φήμη ότι παραπονιούνται διαρκώς. Το τελευταίο διάστημα τους ενοχλεί ο καύσωνας, η κακή σοδειά και η ξηρασία. Γιατί άραγε γκρινιάζουν τόσο πολύ;Λέγεται ότι η γκρίνια είναι μέρος της ανθρώπινης φύσης. Η πρώτη κραυγή των νεογέννητων βρεφών είναι συχνά μια εκδήλωση ενόχλησης, εξηγεί ο ψυχολόγος Μίχαελ Τιλ, ο οποίος έγραψε το 2011 μαζί με τη συνάδελφό του Άνικα Λόστρο το βιβλίο «Γερμανία, χώρα της γκρίνιας» (Deutschland, einig Jammerland). Η γκρίνια δεν είναι τίποτα άλλο παρά μια έκφραση της δυσαρέσκειάς μας, επισημαίνει ο γερμανός ψυχολόγος.

Το κακό για τους Γερμανούς είναι ότι συνηθίζουν να γκρινιάζουν ιδιαίτερα συχνά και φωναχτά. Τείνουν να εστιάζουν στα αρνητικά παρά στις θετικές πλευρές μιας κατάστασης, αλλά κάθε φορά που επιστρέφουν από ταξίδια στο εξωτερικό στεναχωριούνται διαπιστώνοντας ότι περιτριγυρίζονται πάλι από τόσους συμπατριώτες τους που γκρινιάζουν για μικρά και ασήμαντα πράγματα.

Μια έρευνα του 2009 μεταξύ διαφορετικής καταγωγής επιβατών σε αεροσκάφη επιβεβαιώνει την αρνητική τους φήμη. Οι γερμανοί επιβάτες ήταν εκείνοι που διαμαρτύρονταν περισσότερο για πράγματα που συνέβαιναν πριν και κατά τη διάρκεια της πτήσης τους. Μάλιστα η γκρίνια των Γερμανών παραμένει αμείωτη παρά την συγκριτικά πολύ ευνοϊκή οικονομική τους κατάσταση, επισημαίνει ο Μίχαελ Τιλ. «Εμείς οι Γερμανοί έχουμε μια ριζική δυσαρέσκεια μέσα μας, μια κάποια δυσκολία στην καθημερινότητά μας», σχολιάζει ο γερμανός ψυχολόγος, παρατηρώντας ότι οι Γερμανοί δεν έχουν αυτή τη χαλαρότητα που συνηθίζεται στους ανθρώπους από τη νότια Ευρώπη και την κεντρική και νότια Αμερική. Επιπλέον πολλοί Γερμανοί διακατέχονται από ένα ανεξήγητο αίσθημα φόβου -«german angst», «γερμανικό φόβο» το βάφτισαν οι Αμερικάνοι, επισημαίνει ο Μίχαελ Τιλ.

Γκρίνια με ρίζες στην Ιστορία

Αυτό εξηγείται, σύμφωνα με τον γερμανό ψυχολόγο, και ιστορικά. Σε πολλά συστήματα διακυβέρνησης στο παρελθόν οι άνθρωποι δεν υπήρξαν αυτόνομοι, αλλά ζούσαν σε καθεστώς δουλοπαροικίας. Επίσης βίωσαν αρκετούς πολέμους, όπως τον Τριακονταετή Πόλεμο και τους δύο Παγκόσμιους Πολέμους. Η γκρίνια είναι ένα στοιχείο της κουλτούρας που μεταδίδεται από γενιά σε γενιά, εξηγεί ο γερμανός ψυχολόγος.

Από το συλλογικό αυτό χαρακτηριστικό φαίνεται ότι δεν ξέφυγαν ούτε και οι μεγάλοι γερμανοί λογοτέχνες. Ο Γκαίτε, ο Κάφκα, ο Μπρεχτ και ο Γκρας, όλοι τους έδιναν στους πρωταγωνιστές των έργων τους μια δόση βαρυθυμίας.

Μπορεί οι Γερμανοί να γκρινιάζουν συγκριτικά πολύ και ίσως αδικαιολόγητα με βάση τους ευνοϊκούς όρους της καθημερινής τους ζωής, ωστόσο η γκρίνια έχει και ορισμένες θετικές πτυχές, εκτιμά ο Μίχαελ Τιλ. Από τη μία αποφορτίζεται η ανθρώπινη ψυχή μέσα από την ανοιχτή έκφραση των προβληματισμών, από την άλλη μπορεί να φέρει πιο κοντά τους ανθρώπους σε ένα είδος συλλογικής γκρίνιας, για παράδειγμα για τον κακό καιρό. Ίσως ακόμη να είναι και ένα πρώτο βήμα προκειμένου να αποφασίσουν να αλλάξουν αυτή την κακή συνήθεια.

Μπετίνα Μπάουμαν / Άρης Καλτιριμτζής

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ