Φωτογραφίες- Ρεπορτάζ: Της Αντωνίας Τρουμπούκη.
Σήμερα πρέπει να γυρίσουμε στις κρυστάλλινες πηγές της. Να αφουγκραστούμε και να δούμε με νέα ματιά και προοπτική – Τα μηνύματά της.
Το Συνέδριο πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα 4-10/8/2013. Η γεωγραφική σημασία του τόπου καταγωγής είναι ότι η φιλοσοφία γύρισε στην πατρίδα της. 2400 χρόνια από την ίδρυση της Ακαδημίας του Πλάτωνος.
1. Από την μυθική και αρχαϊκή εποχή ευρίσκομε να τίθενται από τους ανθρώπους γνωσιολογικά ερωτήματα, στα Ορφικά, τους χρησμούς, τα Δελφικά παραγγέλματα (Γνώθι σ’ εαυτόν). Από τους απλούς ποιητές και μάντεις ως τους προσωκρατικούς και φιλοσόφους της κλασσικής αρχαιότητος όλοι δίνουν λόγο για την φανέρωση της αλήθειας.
Ο Ηράκλειτος έλεγε: «εδιζησάμην ἐμεαυτόν» που σημαίνει: «έζησα για να βρω τον εαυτό μου». Ο φιλοσοφικός λόγος οδηγός της ψυχής, που παρείχε γνώση για δημιουργία προτύπων αναφοράς τρόπου ζωής, που ένωνε τους Έλληνες και αύξαινε την δύναμή τους.
– «Παράθυρο σκέψης που ανοίγει με τις διαφορετικές φιλοσοφικές προσεγγίσεις εκπροσώπων της πανανθρώπινης κοινότητας» χαρακτήρισε το Παγκόσμιο Συνέδριο ο Πρόεδρος του κ. William Bc Bride.
– Θερμό καλωσόρισμα από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Φιλοσοφικής Εταιρείας κ. Κων/νο Βουδούρη που είπε χαρακτηριστικά: «Σας καλωσορίζουνε απόψε στο καλοκαιριάτικο αττικό τοπίο οι Έλληνες φιλόσοφοι, που λογίζονται «γονέοι» όλης της ανθρωπότητος. Όλοι εμείς οι σημερινοί Έλληνες σας καλούμε να ζήσουμε μαζί μία εβδομάδα φιλοσοφικής αναζήτησης διατυπώνοντας γόνιμες θετικές σκέψεις για την πορεία του οικουμενικού πολιτισμού. Να επιτύχουμε ισορροπία μεταξύ των διαφόρων απόψεων μας, ως όντα με αυξημένη ηθική υπευθυνότητα».
– Τι συνέδριο τελούσε υπό την αιγίδα της ΟΥΝΕΣΚΟ και του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας. Οργανώθηκε από την Διεθνή Ομοσπονδία Φιλοσοφικών Εταιρειών (FSP) και την Ελληνική Φιλοσοφική Εταιρεία με την συνδιοργάνωση της Περιφ. Αττικής, του Δήμου Αθηναίων, του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, του Εθνικού Μετσοβείου Πολυτεχνείου, του Πανεπιστημίου Κρήτης, Ιωαννίνων, της Ακαδημίας Αθηνών και την υποστήριξη των Υπουργείων Πολιτισμού και Τουρισμού.
Το Παγκόσμιο Συνέδριο οργανώνεται κάθε πέντε χρόνια από την Διεθνή Ομοσπονδία σε συνεργασία με μία από τις αντίστοιχες εταιρείες, που είναι μέλη της. Το επόμενο Συνέδριο θα πραγματοποιηθεί στο Πεκίνο.
2. ΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
Εορταστική ατμόσφαιρα, χώρος θετικά ηλεκτρισμένος από τη μαγεία της γνώσης στην Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, όπου πραγματοποιήθηκαν 1700 συνεδριάσεις από 2.500 περίπου συνέδρους 105 διαφορετικών χωρών. Σ΄όλους έκδηλος ο ενθουσιασμός. Διαβάζουμε στις μπλούζες κινέζων νεολαίων το «Γνώθι σ΄αυτόν», «Νέος Πολιτισμός 2013». Τους βλέπουμε να ξετυλίγουν κινέζικους ζωγραφικούς πίνακες και να τους προσφέρουν σ΄εξέχουσες προσωπικότητες. Συγκέντρωση εδώ, ενός πολύμορφου μικρόκοσμου, παρ΄ότι ετερόκλητου όμως να είναι ενοποιημένος, ικανός να συμφωνήσει στην ανταλλαγή και υιοθέτηση απόψεων, την καθιέρωση προτύπων, με σκοπό την δημιουργία δίκαιης τάξης πραγμάτων, στις σημερινές κοινωνίες που άγρια δοκιμάζονται.
Συμμετείχαν ΔΙΕΘΝΗ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ όπως, η Διεθνής Εταιρία Ελληνικής Φιλοσοφίας, το Διεθνές Κέντρο Ελληνικής Φιλοσοφίας και Πολιτισμού, η Διεθνής Ένωση για τον Παγκόσμιο Διάλογο, η Αφροασιατική Φιλοσοφική Εταιρεία (ΑΑΡΑ), το Ινστιτούτο Φιλοσοφίας της Σαγκάης, το Διεθνές Ινστιτούτο Βουδισμού, η Ιβηροαμερικανική Ένωση Νεοπλατωνικών Σπουδών, το Ινστιτούτο Φιλοσοφικής Έρευνας Μεξικού, οι Φιλοσοφικές Εταιρείες Γερμανίας, Αργεντινής, Πορτογαλίας, Ισπανίας, το Ιταλικό Ινστιτούτο Φιλοσοφίας κά.
Παρευρέθησαν διακεκριμένοι επιστήμονες φιλόσοφοι όπως ο Μπιλ Μακμπραϊτ, ο Γιούγκερ Χάμπερμας, ο Αλέξανδρος Νεχαμάς, ο Ντερμότ Μόργκαν, ο Λούκο Σαραντίνο, ο Τζων Μακ Ντούνελ κ.ά.
Ξεχωριστή παρουσία ο ακαδημαϊκός και φιλόσοφος Κων/νος Δεσποτόπουλος, που γιορτάζει τα εκατοστά γενέθλιά του μίλησε για την οικουμενική διάσταση του ανθρωπίνου πνεύματος, την συμβολή του Ελληνικού θαύματος στον Ευρωπαϊκό και Παγκόσμιο Πολιτισμό την φιλοσοφική ανθρωπολογική βιοηθική κ.ά.
Οι ΘΕΜΑΤΟΛΟΓΙΕΣ ήταν πλουσιώτερες από τα προηγούμενα συνέδρια και αφορούσαν αρχαία και σύγχρονη Ελληνική φιλοσοφία (Από τους Πυθαγόρειους και Προσωκρατικούς, ως τους Αλεξανδρινούς και Νεοπλατωνικούς. Από την Ρωμαϊκή και Βυζαντινή Εποχή ως την Αναγέννηση και τον Διαφωτισμό). Την συμβολή των Αράβων, Κινέζων, Ινδών κ.ά. λαών της γης.
Κατά κλάδο ήταν:
– Ιστορία της Φιλοσοφίας: Από τις απαρχές της φιλοσοφικής θεώρησης σε Δύση και Ανατολή. Μέθοδοι και πολιτικά συστήματα.
– Ηθική φιλοσοφία: Σχολιασμοί στα έργα κλασσικών για την βιοηθική.
– Πολιτική φιλοσοφία: Εφαρμογή της δημοκρατίας στην εποχή της κρίσης, μετανάστευση, κ.α..
– Φιλοσοφία της φύσης: Το ιδανικό των Στωικών «ζειν συμφώνως τη φύσει» που καθορίζεται από το θείον, ταιριάζει με το δίδαγμα τον Λαό Τσε ότι ο άνθρωπος είναι κομμάτι της φύσης.
– Φιλοσοφία της Παιδείας: μέθοδοι και πρακτικές διδασκαλίας βοήθεια νευροεπιστημών κ.α.
-Φιλοσοφία των Μαθηματικών (Εφαρμογή μαθηματικών μοντέλων σε λογικά συστήματα
– Μεταφιλοσοφία: Αρχές οντολογίας, Γνώση και Επιστημολογία.
– Φιλοσοφία της Λογικής: (κυβερνά τον νου μας ο λογικός συνειρμός ή το ανθρώπινο γίγνεσθαι).
– Φιλοσοφία της Οικονομίας: Παγκόσμιο κινεζικό μοντέλο παραγωγής, συνθήκες εργασίας, υποανάπτυξη Αφρικής, αποτυχία συγχρόνων οικονομικών θεωριών.
– Φιλοσοφία του Δικαίου: Η δικαιοσύνη με την μορφή της Θέμιδος υπάρχει στην ψυχή του ενάρετου ανθρώπου και λαμβάνει ρόλο ρυθμιστή σχέσεων ελευθερίας, ισοτιμίας, παρά την σύγχρονη εκτροπή των παγκοσμιοποιημένων αγορών, που αναστατώνουν τις δομές των σύγχρονων κοινωνιών, ενώπιον μιας αμήχανης δικαιοσύνης.
Πλείστοι άλλοι τομείς φιλοσοφίας αναπτύχθηκαν όπως: θρησκειών, παράδοσης, οικονομικής ανάπτυξης, αισθητικής, παγκοσμιοποίησης. Καθώς θεωρήσεις φιλοσοφικών σχολών Λατινικής Αμερικής, Ευρώπης, Ισλαμικών Κρατών κ.α.
Σημειώνουμε ότι η Ελληνική Γλώσσα ακούσθηκε ελάχιστα, ενώ θα έπρεπε να χρησιμοποιηθεί τουλάχιστον από κάποιους Έλληνες ομιλητές, έστω στους ιστορικούς χώρους όπως στο Λύκειο του Αριστοτέλους, που δεν ακούσθηκε καθόλου.
Θα προσπαθήσουμε να προσεγγίσουμε κατ΄ελάχιστον ένα μικρό μέρος από το αποθησαύρισμα φιλοσοφικής γνώσης, που αποκομίσαμε σ΄αυτό το συνέδριο.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον, συναισθηματική και πνευματική φόρτιση είχαν τα συνέδρια που πραγματοποιήθηκαν στους αρχαιολογικούς χώρους, που μεγαλούργησε η Ελληνική Φιλοσοφία. Στην αρχαία Αγορά, την Πνύκα, στις όχθες του Ιλισσού, την Ακαδημία Πλάτωνος, την Περιπατητική Σχολή του Αριστοτέλους.
3. ΤΑ ΣΥΜΠΟΣΙΑ στους ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ
α. ΑΠΟΜΕΣΗΜΕΡΟ ΣΤΙΣ ΟΧΘΕΣ ΤΟΥ ΙΛΙΣΣΟΥ. Εκεί όπου ο ΣΩΚΡΑΤΗΣ, άριστος γνώστης του φιλοσοφικού λόγου με δωρικό τρόπο γοήτευε την ψυχή, τον νου και την καρδιά κυρίως των νέων, στις πηγές της Καλλιρρόης, στον πλάτανο του Ιλισσού. Εκεί όπου προβλημάτιζε για την θηριωδία του πελοποννησιακού πολέμου και την κοινωνική διάβρωση, ενώ αναζητούσε εσωτερική γαλήνη και αρμονία. Δίπλα από το εκκλησάκι της Αγ. Φωτεινής στο ίδιο φυσικό τοπίο από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, δίπλα στην κοίτη με τα βραχάκια να παραστέκουν και πιο πέρα, το Σπήλαιο του Πανός στη θέση του ιερού της Εκκλησίας, τα ίδια δέντρα να θροϊζουν. Εδώ ήταν και ο πλάτανος κάτω από τον οποίο συζητούσε ο Σωκράτης με τον Φαιδρο. «Τολμάμε να συνεχίσουμε αναφερόμενοι στο αποψινό μας ΘΕΜΑ που είναι «ο φιλοσοφικός ΕΡΩΤΑΣ» στο έργο του Πλάτωνα και τον Σωκράτη. Ας πιστέψουμε ότι είναι «μανία θεού» θα πει ο Thomas Robinson από τον Καναδά.
Ο Simon Krichley (ΗΠΑ) με τον δικό του ιδιαίτερα συγκινησιακό τρόπο είπε: «Βρισκόμαστε σήμερα εδώ στις όχθες του Ιλισού μεσ’ την ζέστη του καλοκαιριού η κάψα του έρωτα, με τα λόγια της Σαπφούς «τα τζιτζίκια παιδιά των μουσών να τραγουδούν», εδώ στο μεγάλο πλάτανο δίπλα στο Σπήλαιο του Πανός, όπου στους πλατωνικούς διαλόγους αναφέροντο στον έρωτα, την δύναμη που εξαναγκάζει τον φιλόσοφο να βγει από το σπήλαιο και να προσπερνά στο φως».
Για τον έρωτα και τη ρητορική τέχνη που βοηθούν τις φιλοσοφικές μεθόδους να καθοδηγήσουν την ψυχή στην πραγματική αλήθεια. Καθώς πρέπει να γνωρίζει ο Σωκράτης τις ιδιαιτερότητες της ψυχής να βρει τα κατάλληλα επιχειρήματα την κάθε στιγμή, ώστε ν΄ανάψει στον Φαίδρο τον έρωτα για τη φιλοσοφία.
Έχοντας βέβαια ως φιλοσοφικό μέτρο τον βίο των θεών, που είναι τέλειος και όχι των ανθρώπων. Ολοκληρώνοντας είπε ότι και ο ίδιος έχει έρωτα με την αρχαιοελληνική φιλοσοφική σκέψη, που είναι διαχρονική και επίκαιρη και όχι με την νεωτερικότητα, που είναι πρόσκαιρη. Συνεπώς στις αρχές του είπε ότι «τα μάρμαρα του Παρθενώνα πρέπει να επιστρέψουν στην πατρώα γη».
Στην συνέχεια η κα Μυρτώ Δραγώνα –Μοναχού μίλησε για τον έρωτα της στωϊκής κοσμόπολης σαν ένα απροσδόκητο θεό. Είπε «Η ομορφιά είναι ο ανθός της αρετής. Ο έρως η επιθυμία φιλίας με παιδαγωγικό χαρακτήρα. Ο στωϊκός έρως αντικατοπτρίζει την ολιστική αντίληψη».
Ο Jonathan Lear (ΗΠΑ) είπε ότι «Ο έρως είναι δύναμη που ενθαρρρύνει, αναστατώνει με την παρουσία του ωραίου συνομιλητή με σκοπό την εύρεση της αλήθειας. Για την Διοτίμα η θετική αξία έγκειται στην κύηση που τίθεται στον άνδρα, γιατί αυτός γεννά έργα σοφίας και αρετής (Όμηρος, Σόλων) Έρως δαίμων μεταξύ θεού και ανθρώπου. Έρως διαδικασία κατοχής του καλού για πάντα, «τόκος εν καλώ» αναφέρει η Σαπφώ για την αθανασία της ζωής».
β. ΑΠΟΒΡΑΔΟ ΣΤΗΝ ΠΝΥΚΑ. Την ώρα που σμίζει ημέρα με την νύχτα και οι εικόνες γίνονται καθαρώτερες, παραμυθένιος ο ορίζοντας στο βάθος με την Ακρόπολη και τον Λυκαβητό, ενώ το αυγουστιάτικο μελτέμι δυνατά μας καλωσόριζε κάνοντας να μοσχομυρίζουν τα πεύκα και τ’ άλλα θαμνώδη.
«Κλείστε βαθειά μέσα σας για παντοτεινά την αποψινή μαγική εικόνα αυτού του τοπίου, που φιλοξένησε τον Σόλωνα, τον Κλεισθένη και τόσους άλλους» θα πει ο κ. Βουδούρης.
ΘΕΜΑ του συνεδρίου «ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΣΟΦΙΑ»
Η Juliana Gonzalez (Μεξικό) ανέπτυξε το θέμα «Η ΣΩΚΡΑΤΙΚΗ ΦΡΟΝΗΣΗ ΣΗΜΕΡΑ». Είπε χαρακτηριστικά: «Η καθολικότητά εκφράζεται στην αποψινή μας συνάντηση, όπου σμίγουν παγκόσμιες παραδόσεις και πολιτισμοί. Η πανανθρώπινη ψυχή δρα ανεξάρτητα, έχει συνθετότητα και επιδέχεται βελτίωση. Με την φρόνηση, την γνώση, την σοφία υπάρχει ακατάπαυστη διαδικασία τελείωσης».
Σημείωσε για τις σύγχρονες επιστημονικές έρευνες ότι στο εγκεφαλικό σύμπαν με τις αδιαίρετες ενότητες και πνευματικότητα σε ειδικά κέντρα βρίσκονται ριζωμένες οι απαρχές της ηθικής συμπεριφοράς, όπως και τα γλωσσικά κέντρα ατομικής αυτοσυνειδησίας, απ΄όπου μεταφέρονται πληροφορίες με τους νευρώνες κάτοπτρα. Αυτό σηματοδοτεί την ύπαρξη ιδιαιτεροτήτων, Πολύ ταιριαστή εδώ η άποψη του Σωκράτη: « Η αρετή δεν διδάσκεται, ευρίσκεται στις ψυχές ελεύθερων ατόμων, που αποφασίζουν την μοίρα και την δράση τους» .
Ο Αλέξανδρος Νεχαμάς (USA) διεθνούς φήμης Έλληνας, καθηγητής φιλοσοφίας, μίλησε για ΤΑ ΠΡΌΤΥΠΑ ΟΡΘΟΎ ΒΊΟΥ και τις σύγχρονες προσπάθειες βαθύτερης εξερεύνησης των θεωριών του Σωκράτη.
Ειδικά στην Αρχαία Ελλάδα είπε η φιλοσοφία ήταν «τέχνη του βίου». Οι φιλόσοφοι ζούσαν σύμφωνα με τις ηθικές αξίες, αφού στους πλατωνικούς διαλόγους ο Σωκράτης προέτρεπε συνεχή εξέταση για αρετή και σοφία για ορθό βίο και κατάκτηση της ευδαιμονίας και όχι αγάπη για τον πλούτο.
Για τον Πλάτωνα η γνώση της αρετής προϋποθέτει γνώση της φύσης του κόσμου. Έχει οικουμενικό χαρακτήρα στα στοιχεία προσέγγισης της σοφίας ενώ σήμερα είναι υποκειμενικός και πιστεύουμε ότι κανένας τρόπος δεν είναι ορθός για όλους.
Μόνον η τέχνη είναι πλουραλιστική, γιατί σ΄αυτήν φανταζόμαστε νέους τρόπους δουλεύοντας τα έργα της, καθ΄όμοιο τρόπο η ζωή έχει πολλά πρότυπα.
Ο Chen Lai, Πρύτανης της Ακαδημίας Κινεζικής Μάθησης, μίλησε για το θέμα της πρακτικής σοφίας στην σύγχρονη εποχή της νεωτερικότητας. Η παρουσία του ήταν ιδιαίτερα αισθητή, αφού μίλησε στα κινέζικα και με ένθερμο τρόπο παρουσίασε την συσχέτιση ελληνικής και κινεζικής σκέψης.
γ. Στον μεγαλόπρεπο ΙΕΡΟ ΧΩΡΟ της ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΟΣ. Εδώ που ανθούσαν παράλληλα όλες οι επιστήμες, αποδεικτικά ότι στο υπέρθυρο της εισόδου ανεγράφετο «ουδείς αγεωμέτρητος εισήτω». Από τις βασικές αρχές η αλληγορία των ιδεών, ως αρχέτυπα των όντων και η θεωρία του σπηλαίου, που αφορά διαχρονικά την ερμήνευση της καθαρής αλήθειας. Ιδρύθηκε για να μπορούσαν οι νέοι να εκπαιδεύονται σωστά. Ένας θεσμός που βοήθησε στο να μαθαίνουν «το πώς βιωτέον», «το ζην κατ΄αρετήν» ή το « ουδείς εκών κακός». Το θέμα που αναπτύχθηκε εκεί από το συνέδριο ήταν «Η ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ». Ομιλητής ο φιλόσοφος Enrico Berti (Ιταλία). Για την πλατωνική «ιδέα» και τον ιδεαλισμό της φιλοσοφίας του Πλάτωνα και την επίδραση την Ανατ. Ασία αναφέρθηκε ο Noburu Notomi (Ιαπωνία).
δ. ΣΤΟ ΛΥΚΕΙΟ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ: Υποβλητική η απεραντοσύνη του χώρου όπου με κατάνυξη χιλιάδες ακροατές ανακαλούσαν στην σκέψη τους το μεγαλείο της Περιπατητικής Σχολής, η οποία λειτουργούσε όπως η Ακαδημίας του Πλάτωνος, Κατά ομάδες οι μαθητές εδιδάσκοντο για την φιλοσοφία ως υψηλή μορφή θείας μίμησης ως μέσον για επίτευξη του «ευ ζην» για ισονομία και ισοπολιτεία, χρησιμοποιείτο ως παραδειγματική επιστήμη η ιπποκράτεια ιατρική λόγω της λεπτομερούς μεθοδολογίας της.
Ο καθηγ. Φιλοσοφίας Θεοδ. Σκαλτσάς μίλησε για την ΔΥΝΑΜΗ και την πρόκληση της ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΙΚΗΣ ΗΘΙΚΗΣ ΣΤΗΝ ΖΩΗ. Για τις ευκαιρίες που πρέπει να παρέχει η πολιτεία, ώστε να επικρατεί αρετή σε μεγάλη κλίμακα.
Η Δωροθέα Φρέντε καθ. Φιλοσοφίας από τη Γερμανία αναφέρθηκε στην σημασία των κανόνων, των νόμων και της Παιδείας στην αριστοτελική θεώρηση.
Ηθική και Πολιτική ταυτίzονται, αφού το μέλλον της πόλεως είναι μείζον κάλλιον και θειώτερον. Η αρετή στη «Νικομάχεια» αναφέρεται ως έννοια καθολικής δικαιοσύνης και επί μέρους ισονομίας.
Ο καθ. Κώστας Καλιμτζής ανέπτυξε το θέμα της ;eννοιας του «σχολείου» που πρωτοαναφέρεται στις θεωρίες του Πλάτωνα, και ενώ σχόλη: ξεκούραση που αποτελεί προϋπόθεση για κάθαρση. Ο νους η μοναδική δύναμη που συλλαμβάνει την φύση των όντων «Νους πάντων αίτιος». Ο Αριστοτέλης χρησιμοποιεί την λέξη ΟΜΟΝΟΙΑ που σημαίνει συνεργασία για κυριαρχία του νου και του κοινού αγαθού. Ο νους βελτιώνεται μέσω της παιδείας.
4. Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΤΟΥ ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ
Στον τομέα της «Φιλοσοφίας του Δημόσιου Βίου» αίσθηση προκάλεσε η ανάγνωση της εισήγησης του Ιταλού Φιλοσόφου Uberto Eko ο οποίος απουσίαζε για λόγους υγείας. Θέμα του ήταν «ο φιλοσοφικός ΝΕΟΡΕΑΛΙΣΜΟΣ». «Ο εαυτός μας είπε καθρεφτίζει τον κόσμο. Ο παληός ρεαλισμός εξακολουθεί να είναι ισχυρός. Σήμερα επικρατεί ο υλισμός για την ερμήνευση της εσωτερικής οντολογίας. Ο νεορεαλισμός αποτελεί τρόπο αντίδρασης στην λεγόμενη μεταμοντέρνα φιλοσοφία, που πιστεύει στην άρνηση προηγούμενων παραδόσεων και επανεξετάζει την κλασική κληρονομιά μέσω ειρωνικής αντιπαράθεσης».
Υπερασπίζεται τον κατακερματισμό της σκέψης καταργεί την φαντασία και το αρχικό υποκείμενο. Ο Νίτσe λέει ότι «το πνεύμα κινείται στην φαντασία, που εκφράζεται με τους kανόνες της γλώσσας μέσα από τις λέξεις, που εκφράζουν τις διαφορές μεταξύ των στοιχείων».
Το αρχικό μοντέλο υπάρχει μέσα μας και σ΄αυτό προστίθενται στοιχεία. Είναι σαν ένας κινούμενος στρατός πολύμορφος, που θα γίνει σημείο αναφοράς στο οικοδόμημα της γνώσης. Εκεί θα εξετάζονται ανάλογα τα παληά και τα νέα.
Βασική ποιητική λειτουργία για τον καθένα μας ν΄αντιλαμβάνεται τις διάφορες έννοιες των στοιχείων. ‘Οσον αφορά την έννοια της τέχνης αυτή μπορεί να επικρατήσει σε μια ζωή, που ενθουσιάζει, αλλά είναι ταυτόχρονα αυταπάτη.
Η τεχνολογία αντιθέτως αλλάζει τα όρια της φύσης. Καταργεί την γραμματική των λέξεων. Στα όρια της γλώσσας το ον ευρίσκεται στο χάος και συζητά με διαφορετικούς τρόπους. Έτσι χάος και γλώσσα, που δημιουργεί την τάξη, θέτει ερωτήσεις και παίρνει απαντήσεις, αφού εξακολουθεί να υπάρχει το στιμόνι και το υφάδι. Δίνουμε ερμηνείες για στοιχεία. Χρησιμοποιούμε φράσεις να μεταφέρουμε περιεχόμενο από διάφορες γλώσσες και πολιτισμούς.
Έτσι άμορφο και συνεχές διαμορφώνει η κάθε γλώσσα το νόημα ενός πράγματος. Υπάρχουν όμως τάσεις αντίστασης, που απαγορεύουν και κατευθύνονται από τους καθολικούς νόμους της φύσης. Όλα μεταφράζονται και ερμηνεύονται. Με τον ελάχιστο ρεαλισμό φθάνουμε στην αλήθεια.
Ο Νίτσε είπε «δεν υπάρχει αλήθεια, παρά μόνον ερμηνεία που αποτελεί μορφή τέχνης π.χ. η ζωή είναι έννοια, αφού μόνον ερμηνεύεται».
5. ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ – ΑΠΟ ΤΟΝ ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟ ΩΣ ΤΟΝ ΡΟΜΑΝΤΙΣΜΟ
– Οι καθηγητές φιλοσοφίας Α. Γλυκοφρύδη – Λεοτσίνι και Ευαγ. Μουτσόπουλος ανέπτυξαν το θέμα της ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ ΝΕΟΕΛ. ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ. Περιληπτικά είπαν: Στην αρχή μετά το 1453 η φιλοσοφία ήταν συνυφασμένη με εκκλησιαστικές θεωρήσεις, κυρίως μέσω της Πατριαρχικής Ακαδημίας της Κων/πολης. Η διανόηση της Ελληνικής Διασποράς ενθάρρυνε την ανάπτυξη της παιδείας. Δημιουργήθηκαν νέα πνευματικά κέντρα στη Μοσχόπολη, τη Σμύρνη, το Αϊβαλί, την Αλεξάνδρεια κ.α., όμως υπήρξε και πανβαλκανικό εκπαιδευτικό κίνημα, που συνδεόταν με ισχυρά κέντρα όπως την Οδησσό, την Βενετία κά. Η Ελληνική Γλώσσα κυρίαρχη. Έμποροι – ευεργέτες ίδρυσαν σχολεία. Οι Έλληνες απέκτησαν εθνική συνείδηση.
– Διαφωτιστές υπήρξαν ο Ευ. Βούλγαρης, Κ. Κούμας, Ρήγας Φερραίος κ.α. Έκδηλη η ανάγκη εκμάθησης της Αρχαίας Ελλην. Γλώσσας.
– Οι θεωρίες του Βολταίρου, Ντε Καρτ, Μοντεσκιέ μεταφράστηκαν στα Ελληνικά.
Η αληθινή φιλοσοφία συνεπάγεται ηθική παιδεία για ατομική και κοινωνική αναγέννηση, αφυπνίστηκαν συνειδήσεις για το όραμα της απελευθέρωσης του 1821. Εισήχθη νέα πολιτική αντίληψη, Η Γαλλική και Αμερικανική Επανάσταση επηρέασε πολιτεύματα – θεσμοθετήθηκαν δικαιώματα. Μετά το 1826 το 1836 ιδρύεται το Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Ο κ. Ε. Μουτσόπουλος ανέπτυξε το θέμα: «ΤΟ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΣΤΟ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΠΕΤΡΟΥ – ΒΡΑΪΛΑ ΑΡΜΕΝΗ». Σήμερα γιορτάζουμε τα 200 χρόνια από το θάνατον του Έλληνα φιλοσόφου.
Στην θεωρία του περί ψυχής είπε ότι αυτή αποτελεί την αρχή που συλλαμβάνει και αναπτύσσει την λογική. Έχει όμοια ταυτότητα με το πνεύμα, την χαρακτηρίζει ανώτατη ενότητα και αυτοδραστηριότητα. Αποκαλύπτεται μέσω της συνείδησης και ενυπάρχει στην συνέχεια της ζωής. Στην ενότητα και αυτάρκειά της στηρίζεται η ελευθερία του ατόμου. Σκοπός της η κατάκτηση της αλήθειας.
– Η λογική υπόκειται στο σύνολο των γνωστικών δραστηριοτήτων. Άρα το ον έχει ορθολογική προέλευση και η συνείδηση είναι το ευρύ πεδίο, εντός του οποίου η δραστηριότητα επιβεβαιώνει την ύπαρξη λογικής και αυτής των πρώτων αρχών.
– Η κίνηση προς την πρόοδο εξαρτάται από την αρμονική συνεργασία όλων των γνωστικών ιδιοτήτων (Ξενοφ. Β 18). Η δραστηριότητα της λογικής ταυτίζεται με την ταυτότητα συνείδησης. ΄Αρα υπάρχει ανάβαση πνεύματος στην θεία λογική, που είναι ανώτερη από την δύναμη της ψυχής.
Ενότητα υπάρχει ανάμεσα στην λογική, το πνεύμα και την αντίληψη. Η φαντασία είναι η πιο σημαντική δεξιότητα. Όλα συμβαίνουν στιγμιαία και δεν διακρίνουμε πότε συμβαίνει κάθε δεξιότητα. Η φαντασία είναι ήπια και δημιουργική, η οποία μαζί με την λογική μας κάνει να φθάσουμε το αγαθό.
6. ΕΝΑ ΠΛΟΥΣΙΟ ΑΠΟΘΗΣΑΥΡΙΣΜΑ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΤΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ (15ο – 19ο αι.)
Ο Κων/νος Πέτσιος καθηγ. Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων είπε χαρακτηριστικά: Επανεξετάζουμε ερμηνείες που αποσιωπούν την ελληνική επικοινωνία και συμβολή στην Ευρωπαϊκή φιλοσοφία.
– Οι απαρχές ανάγονται στον 15ο αι. όταν κορυφώνεται η συζήτηση ανάμεσα στους Πλατωνικούς και τους Αριστοτελικούς φιλοσόφους με την μετοίκηση της υστεροβυζαντινής διανόησης στην Ιταλία και τίθενται οι πνευματικές βάσεις της Αναγέννησης. Με την μετάφραση έργων του Αυγουστίνου και εξελλήνηση έργων του Θωμά Ακινάτη από τον Σχολάριο διευρύνεται ο ορίζοντας για διοχέτευση της ελληνικής σκέψης στην Δύση.
Προς τούτο θα βοηθήσουν και οι Έλληνες φιλόσοφοι Θ. Γαζής, Ιω και Γεωρ. Τραπεζούντιος. Από τους πλατωνικούς ο Γεω. Γεμιστός, ή Πλήθων και ο Βησσαρίων. Υπάρχει υψηλός βαθμός παιδείας με πλούσια επιστολογραφία λογίων.
– Τον 16ο οι ιστορικές συνθήκες δεν επιτρέπουν την ανάπτυξη της φιλοσοφίας. Υπάρχει πνευματική παραγωγή Μ. Μαργούνιου, , Κοντολέοντος. Τότε τίθεται το ζήτημα πνευματικής αφύπνισης με την επιλογή «φως – σκοτάδι» που συμπίπτει με την ανακάλυψη νέων χωρών.
– Τον 17ο αι. αναπτύσσεται ο Νεοελληνικός Αριστοτελισμός.
Παράλληλα κοσμοθεωρητικές απόψεις διδάσκονται από τον Αλεξ. Μαυροκορδάτο στην Πατριαρχική Ακαδημία.
Τον 18ο αι. οι Ευγ. Βούλγαρης, Ν. Θεοτόκης και Αθ. Ψαλίδας, είναι σ΄έναν συνεχή διάλογο με την καρτεσιανή φιλοσοφία. Μεταφράζονται κείμενα δυτικών φυλοσόφων, Τον 19ο αι. Π. Βραϊλας – Αρμένης και Ν. Κοτζιάς συγγράφουν φιλοσοφικές εργασίες. Υπάρχει πληθώρα εργασιών σε χειρόγραφα, που δεν έχουν ακόμη αξιοποιηθεί, υπάρχει όμως ενδιαφέρον από τους Ευρωπαίους και σύντομα θα πλουτίσουμε τις πληροφορίες μας.
7. ΕΥΡΑΣΙΑΤΙΚΟΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ
ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΕΛΛΑΔΟΣ – ΚΙΝΑΣ
α. Ο κ. Σπύρος Μερκούρης ομίλησε για την σημερινή σύγκρουση οικονομίας και πολιτισμού. «Γι΄αυτό», τόνισε «χρειάζεται ν΄αναπτυχθούν σχέσεις συνεργασίας μεταξύ των λαών. Τον Σεπτέμβριο του 2011 είπε ο «Οργανισμός «Ορίζοντες – Δράσεις» συμμετείχε σε πολιτιστικό φόρουμ, που διοργάνωσαν ο Οργανισμός για την Φιλία με Τρίτες Χώρες της Κίνας και ο Δήμος του Πεκίνου, που εκπροσωπούν μαζί 61 οργανώσεις, καθώς και από ελληνικής πλευράς ο Σύνδεσμος Ελλάδος Κίνας, το Μουσείο Μπενάκη, η Διεθνής Ολυμπιακή Ακαδημία, το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού και ο «Δημόκριτος» – Εθνικό Κέντρο Φυσικών Επιστημών.
Έχουν τεθεί σε εφαρμογή και παρουσιάσαμε σ΄αυτό το συνέδριο ΠΕΝΤΕ μεγάλα ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ που θα υλοποιηθούν από φορείς των δύο χωρών όπως.
α) ΨΗΦΙΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ «ΚΟΜΦΟΥΚΙΟΣ – ΣΩΚΡΑΤΗΣ», β) Μαθηματική σκέψη, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, γ) Τέχνη και Μουσεία, δ) Τέχνη για την ζωή και την κοινωνική ανάπτυξη.
Στις 15 Νοεμβρίου θα διευρυνθεί ο εποικοδομητικός διάλογος για τα παραπάνω θέματα».
β. Ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Ελλάδος Κίνας κ. Α. Ποταμιάνος είπε χαρακτηριστικά ότι «το πνεύμα της Ελλάδας και της Κίνας είναι οικουμενικό. Πρέπει να συντονιστούν οι πνευματικές δυνάμεις για την πνευματική αναγέννηση της πατρίδος μας. Οι αρχαίοι φιλόσοφοι μας έδειξαν τον δρόμο».
γ. Για τα ίδια θέματα μίλησε και ο Δημοσθ. Δαβέτας, (καθ. Ιστορίας της Τέχνης), σύμβουλος του πρωθυπ. Για θέματα πολιτισμού.
Είπε μεταξύ άλλων: «Στην σημερινή εποχή υπάρχει άμεση ανάγκη για διά-λογο και για ανάπτυξη στις κοινωνίες του αριστοτελικού ευδαιμονισμού, μέσω του πολιτισμού και της δημοκρατίας».
δ. Ο κ. Θ. Σκαλτσάς (καθ. Φιλοσοφίας Πανεπ. Εδιμβούργου) παρουσίασε την εργασία του για την δημιουργία της Ψηφιακής Βιβλιοθήκης Φιλοσοφίας. Το περιεχόμενο και την σημασία της θα είναι είπε μια επικοινωνία «με» τους ανθρώπους και όχι «για» τους ανθρώπους.
ε. Ο κ. Hu Zixin καθηγ. Φιλοσοφίας και υπεύθυνος του Αγγλικού Ινστιτούτου «Κομφούκιος» ανέλυσε τις δραστηριότητες του ιδρύματος, τα εκπαιδευτικά προγράμματα ανταλλαγών και επικοινωνίας και εξέφρασε την στήριξή του στα προγράμματα συνεργασίας.
στ. Η κ. Μαριάννα Μπενετάτου καθηγ. Συγκριτ. Φιλοσοφ. Ανατολ. Σπουδών ομιλήτρια και υπεύθυνη σε τομείς Φιλοσοφικών συνεδριάσεων Κίνας και Ινδίας μας μίλησε για την σπουδαιότητα των φιλοσοφικών θεωρήσεων για το ότι διαμορφώνονται σύγχρονες τάσεις στην φιλοσοφία σ΄αυτές τις χώρες, οι οποίες είχαν δυναμική παρουσία σε πολλούς τομείς στο συνέδριο. Αξιοσημείωτο ότι συμμετείχε και ο ίδιος ο πρόεδρος της Ακαδημίας Επιστημών κατά του Ινστιτούτου Φιλοσοφίας του Πεκίνου κ. Σιέ Τι Κουν. Από την Ινδία προσήλθαν 200 και από την Κίνα περίπου 300 ομιλητές.
ζ. Η κα Ελένη Αβραμίδου καθηγ. Φιλολογίας στο Κέντρο Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Πεκίνου ανέπτυξε το θέμα: «ΣΥΓΚΛΙΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΟΚΛΙΣΕΙΣ ΤΗΣ ΔΥΤΙΚ. ΚΑΙ ΑΝΑΤ. ΚΟΣΜΟΘΕΩΡΙΑΣ». Είπε χαρακτηριστικά: «ο Κομφούκιος(551-479) και ο Πλάτων (427-347 π.Χ.) έζησαν ανάλογες εποχές (κοινωνικές συγκρούσεις, εμφύλιες συρράξεις, κρίση αξιών κ.α.). Εισηγούνται τρόπους ενάρετου βίου αναπτύσσοντες θεωρίες ηθικής. Έτσι σχηματίζουμε τις «έννοιες σοφός ή φιλόσοφος, που αφορά τον απλό άνθρωπο ή βασιληά. Στα πρότυπα διακυβέρνησης κυριαρχούν οι έννοιες γνώση, παιδεία, ηθική, που εφαρμόζονται διαφορετικά στις δύο κοσμοθεωρίες».
η. Για την ΣΧΕΣΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ. Ο Σουάνα Σάθα Ανταντ (Ταϋλάνδη) είπε ότι ο βουδισμός είναι θρησκεία και φιλοσοφία και ο γερμανός καθ. Φιλοσοφίας Michael Von Bruck ανέλυσε την σχέση γνώσης και πράξης στην αντίστοιχη θρησκεία.
– Η ηθική βρίσκεται στο σημείο που τέμνεται η γνώση και η πράξη. Το ντάρμα κανονίζεται από τους ανθρώπους. Η γνώση κατακτάται μέσω του ορθού λόγου και του διαλογισμού. Η φιλανθρωπία όχημα ηθικής για αλληλοεξάρτηση των πάντων με σεβασμό στα έμβια όντα, στάση μη κριτικής, για εσωτερική γαλήνη, εφαρμογή σοφίας, μη έκφραση επιθυμών, για καλλιέργεια ολοκληρωμένης σκέψης.
Ο βουδισμός είναι αντανάκλαση της πραγματικότητας, σαν καθρέφτης, που αυτοπροσδιορίζει την ωριμότητα της ζωής.
θ. ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΧΕΣΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ, που ανάγεται στην Αρχαία Ελλάδα ο Keichi Noe από την Ιαπωνία είπε ότι: «η λέξη επιστήμη σημαίνει γνώση του κόσμου» και συνέχισε λέγοντας: « ο Fukuzawa Yu Kichi (1835-1901) διετύπωσε ότι επιστήμη σημαίνει τεχνολογία.
– Ο ποιητής Terade Tozahiko (1878-1932) είχε πει ότι όσο αυξάνεται ο πολιτισμός αυξάνονται οι καταστροφές. Οι πυρηνικές καταστροφές στην Χιροσίμα και την Φουκοσίμα θυμίζουν τα λόγια του Τακέσι Ουμεχάρα ότι το «τσουνάμι είναι ο απόηχος του Δυτικού Πολιτισμού». Κατά τον γερμανό Ούριχ Μπεχ (1944) «Το Τσέρνομπιλ μας δίδαξε ότι η λέξη ασφάλεια είναι απατηλή έννοια». Για την διαχείρηση των πυρηνικών αποβλήτων πρέπει να διδαχθούμε από την σοφία των αυτόχθονων αμερικανών, που τηρούν διαγένεια και ηθική, το δίκαιο των πράξεών τους να ισχύει για τις 7 επόμενες γενεές.
Τα μέσα του 20ου αι. έχουμε με την ανάπτυξη της διεπιστήμης όπου υπάρχει συνεργασία επιστημών.
8. ΤΟ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΡΕΥΝΑΣ ΤΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ (ADP)
Σκοπός του είναι να εντοπίζει αξίες κοινωνικού βίου και να ενώνει έθνη. Δεν επηρεάζεται από θρησκευτικούς και ιδεολογικούς παράγοντες. Από το 1998 οργάνωσε 180 σεμινάρια και δημιούργησε 300 τόμους με μονογραφίες και μελέτες λογίων και φιλοσόφων από 65 χώρες. Ιδρυτής ο George Mc Lean και Πρόεδρος του Ιδρύματος.
– Ο ΚαλαμπρέζεΑλμάνι είναι Πρόεδρος της εταιρίας Ισλαμικής φιλοσοφίας στο Ιράν, όπου δραστηριοποιείται, καθώς και σε άλλα 10 μουσουλμανικά έθνη. Η καθηγήτρια φιλοσοφίας Χι Σι Ρονγκ από την Σαγκάη είπε ότι από το 1980 έχουν γίνει συνέδρια και έχουν συγγραφεί 25 τόμοι για θέματα φιλοσοφίας και οικονομίας.
– Ο Ατσίκε Αγεπακόμπα από την Νιγηρία μίλησε για την απομόνωση της Αφρικής. Η ιστοσελίδα επικοινωνίας είναι: globaldia logueprize.org.
9. H ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΩΣ ΠΡΟΒΟΛΕΑΣ ΦΩΤΙΖΕΙ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ.
α) Ο κορυφαίος Γερμανός φιλόσοφος και στοχαστής Γιούνγκερ Χάμπερμας μίλησε με θέμα «Ο ΚΟΣΜΟΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΣΗΜΕΡΑ» και ανέλυσε τον ρόλο της παγκοσμιοποιημένης αγοράς. Έθεσε ένα όραμα ουτοπικού ρεαλισμού, που μπορεί να εφαρμόσει στην Ευρώπη και θα συνεπάγεται περισσότερη δημοκρατία, συμμετοχή των πολιτών και συνοχή μεταξύ των κρατών.
– Ο δρόμος για την υποερεθνική ισχυρή δημοκρατική κοινότητα είναι δύσκολος, όπως υποδεικνύει η σημερινή κρίση. Επιτακτική η ανάγκη για θεσμοθέτηση αρχών Διεθνούς Δικαίου, ως απαραίτητης προϋπόθεσης για την μετεξέλιξη εντός 5 ετών της αναποτελεσματικότητας της ΕΟΚ, που είναι έρμαιο αγορών, σε σωστή πολιτική και οικονομική κοινωνία. Η δε γερμανική κυβέρνηση πρέπει ν΄αναλάβει τις ευθύνες της για την αποτυχία των προγραμμάτων διάσωσης προς τις πληττόμενες από την κρίση χώρες.
– Ο δρόμος εξόδου από την κρίση είναι η πολιτική αλληλεγγύη, που θα βοηθήσει στην ανάπτυξη, στο πλαίσιο του αμοιβαίου οφέλους. Δεν θ΄αποτελεί ισχυρό ηθικό καθήκον ή ανιδιοτέλεια, αλλά πολιτική επιδίωξη. Θα προϋποθέτει κοινά πολιτικά ενδιαφέροντα σ΄ένα δίκτυο σχέσεων και θεσμών νομικά κατοχυρωμένων που θα εφαρμόζονται σ΄ένα εθνικό κράτος και θα οδηγήσει σε αναδιανομή του πλούτου σε βάρος των ισχυρών οικονομιών.
Επίσης είπε θεωρείται εκτροπή η τεχνοκρατική αντίληψη για την επίλυση των προβλημάτων.
β) Για την ΕΙΡΗΝΗ ΚΑΙ Τ΄ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ αναφέρθηκε η καθηγ. Anat Biletzki (Ισραήλ, ΗΠΑ) που είπε χαρακτηριστικά ότι έπρεπε ν΄ αναφέρει σαν τόπο προέλευσης της και την πολύπαθη Παλαιστίνη, εκεί όπου η δημοκρατία είναι επίτευγμα ελεύθερου στοχασμού και τ΄ ανθρώπινα δικαιώματα χάνονται. Κινδυνεύουν σε πολλά μέρη της γης είτε λόγω αποικιοκρατίας, ή κοινωνικής ή θρησκευτικής αναταραχής, όπως στην Αίγυπτο, την Συρία και αλλού.
– Η ελληνικής καταγωγής καθ. Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο του Μάλτεπε της Κων/πολης κα Ιωάννα Κουτσουράδη, που είναι και εκπρόσωπος της Τουρκίας στην Ουνέσκο για τ΄Ανθρώπινα Δικαιώματα είπε ότι τα δικαιώματα αυτά είναι ηθικές αρχές, που μελετά η φιλοσοφία και δεν είναι νομικές αρχές. Άρα το Δίκαιο στηρίζεται στα ανθρώπινα δικαιώματα και όχι το αντίστροφο.
γ) Προηγείται η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ της αντίστοιχης οικονομικής λέει η καθ. Γ. Σεχίδου. Κατά τον Κορνήλιο Καστοριάδη: «τα κυρίαρχα στρώματα αδυνατούν να διαχειριστούν το σύστημα, διότι διανύουμε εποχή αποσύνθεσης των δυτικών κοινωνιών με ταχύ ρυθμό. Επιτακτική ανάγκη να θέσουμε υπό έλεγχο τις τυφλές δυνάμεις που εξαπέλυσε το σύστημα. Δυνάμει του ανθρώπου είναι η αυτοδημιουργία και προορισμός η αυτονομία. Η φαντασία αναδεικνύεται ως πηγή δημιουργικότητας για τον άνθρωπο»
δ) Στον τομέα της ΜΕΤΑΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ το θέμα ΑΡΧΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ και ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ από τον καθηγ. Θεοδ. Γεωργίου. Στο ερώτημα από τι αποτελείται ο κόσμος και ποια είναι η πρώτη αρχή, η αρχαίο οντολογία θεμελιώνεται στην αρχή της ταυτότητος και αυτοπροσδιορίζεται ως φωνοκεντρική.
Η σύγχρονη μεταφιλοσοφική έρευνα αναζητά την θεμελίωση της ορθολογικότητας στην σχέση ανάμεσα στο πράγμα και την γλώσσα και αυτοπροσδιορίζεται ως γραμματολογική σκέψη, που σημαίνει ότι η γραφή καθίσταται η πρώτη αρχή του φιλοσοφείν.
ε) Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ στην ΡΩΣΙΑ κατά τον Abdussalah Guseinov πάντα ήταν συνδεδεμένη με την ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ και έχει ηθικό προσανατολισμό. Στα τελευταία 50 χρόνια έχει υπερβολική εξειδίκευση στην αισθητική λογική. Σήμερα την εποχή του άγριου καπιταλισμού που επικρατεί στην χώρα μας, η φιλοσοφία πρέπει ν΄ακολουθήσει την διαδικασία που αναφέρει ο Αριστοτέλης στα έργα του για την πολιτική διακυβέρνηση.
– Από την Ρωσική Ακαδημία Επιστημών προσεφέρθηκαν για την βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου 21 ΤΟΜΟΙ, που αναφέρονται στην ρωσική φιλοσοφία.
στ) Η ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΕΙΝΑΙ Η ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ που μεταφέρει περιεχόμενο και μπορεί μέσω αυτής ν΄ανθίσει ο οικουμενικός στοχασμός, αφού κατά τον καρτεσιανό λόγο «σκέφτομαι άρα υπάρχω» στην εποχή της πολυπλοκότητας θα μας πει ο καθηγ. Suleymane Bachir Diagne από τη Σενεγάλη.
ζ) Για την ΑΠΟΞΕΝΩΣΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ μίλησε ο καθηγ. Κah Kyung Cho από την Κορέα. Εξέθεσε την φιλοσοφία των κινεζικών ιδεογραμμάτων.
– Είπε ότι πρέπει να διδαχθούμε από την φύση μέσω της οικολογίας για την αρετή. Στη Δύση ο άνθρωπος επιθεωρεί την φύση, ενώ στην Ανατολή αυτός είναι ζώσα δύναμη, που ενυπάρχει σ΄αυτή με αρμονία. Η ψυχή του ανθρώπου είναι καθρέφτης, που αντανακλά τα πάντα. Τα στοιχεία στο σύμπαν είναι αλληλένδετα, πρέπει ν΄αναβαθμίσουμε την σκέψη μας, αφού από την ρωμαϊκή εποχή ο άνθρωπος χωρίζεται από την φύση, κατόπιν οδηγείται στον υποκειμενικό ρεαλισμό και θετικισμό, που προέκρινε την τεχνολογική ανάπτυξη αντί της θεωρητικής γνώσης. Η σύγχρονη ωφελιμιστική κοσμοθεώρηση άκρως ανθρωποκεντρική, με ακόρεστη επιθυμία για λεηλασία της φύσης και οικολογική καταστροφή.
10. ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Στην σύγχρονη θεωρία του κοσμοπολιτισμού χρειάζεται η οικουμενική ματιά της πλατειάς ΣΤΩΪΚΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ του Δικαίου των Εθνών. Κατά τους Στωϊκούς «η φιλοσοφία δρα σαν γιατρός, που υποβάλλει κάθε άνθρωπο σε εσωτερική αυτοεξέταση και αναδόμηση, για ηθική κάθαρση από τα πάθη. Η θεραπεία γίνεται και μέσω της τέχνης (ποίησης, μουσικής ρητορικής). Ο καθένας μας είναι ξεχωριστή προσωπικότητα, υποχρεούται ν΄αναπτύξει την λογική και ν΄αποφασίζει σωστά».
– Στις σημερινές κοινωνίες κυριαρχούν τα πάθη, λόγω εσφαλμένης κριτικής στα πράγματα. Οι άνθρωποι επιδιώκουν πλούτο και ισχύ μέσα από τον υπερκαταναλωτισμό πιστεύοντας στο επουσιώδες, ενώ αδιαφορούν για το ουσιώδες. Αναρωτιόμαστε πόσο μακριά βρίσκεται από τους κλασσικούς γίγαντες φιλοσόφους η σύγχρονη αντίληψη για την ηθική, που λέγεται μετα ηθική, καθώς και οι γνώμες ειδικών για την μεταφιλοσοφία, και μετανεωτερικότητα.
– «Πρέπει οι λαοί ν΄αναζητήσουν ο ένας τον άλλον και ν΄αναθερμάνουν τις σχέσεις τους» είπε ο Κινέζος καθηγητής Wen Chao Li. Φωτεινό παράδειγμα ο Λαϊμπνιτς (1968) που μαγεύτηκε από το φως της Ανατολής και το μεταλαμπάδευσε στην Ευρώπη. «Ας δώσουμε τα χέρια είπε, Έλληνες και Κινέζοι αγκαλιάζοντας όλους τους ενδιάμεσους λαούς».
– Ας δράσουν ως καταλύτες οι λέξεις: «Έρως» στον Πλάτωνα, «μέττα» στον βουδισμό, «αγάπη» στον χριστιανισμό, ως διαπολιτιστικοί τρόποι αγαθού για την κατάκτηση της ευδαιμονίας μέσα από τους δρόμους της φιλοσοφίας που έρχεται αργά. «Η γλαύκα της Αθηνάς πετά, αφού βγει το λυκόφως».
Όμως αφού κατά τον Ηράκλειτο «τα πάντα ρει» , υπάρχει ανάγκη ανάληψης πρωτοβουλιών ώστε να εκφραστούν νέα ρεύματα φιλοσοφικών τάσεων και προσεγγίσεων. Για νέα οντολογική αναζήτηση και ορθολογική κατανόηση τόσο του κόσμου και του εσωτερικού ανθρώπου, όσο και του φυσικού περίγυρου, ώστε να οδηγήσουν στην θέσπιση κανόνων προσανατολισμού της ζωής των ανθρώπων απανταχού της γης. Η φιλοσοφίας πάντα παρίσταται ως αρωγός.
– Αρκεί ο άνθρωπος, όπως έλεγχε ο Μαρξ, να δραστηριοποιηθεί και ν΄αγωνισθεί για να γίνουν οι ιδέες πράξη, ώστε να περισωθεί ότι είναι δυνατόν, όπως η οικονομική επιβίωση, η κοινωνική υπόσταση και η αξιοπρέπεια. Αφού κατά τον Αριστοτέλη σκοπός της πολιτείας είναι το «ευ ζην» των πολιτών, που επιτυγχάνεται με την συλλογική προσπάθεια.
