Σύμφωνα με συγκλίνουσες εκτιμήσεις αναλυτών οι σημερινές εκλογές στην Ισπανία δεν πρόκειται να οδηγήσουν σε άρση του πολιτικού αδιεξόδου. Σημαντική ενίσχυση των ακροδεξιών δείχνουν την ίδια ώρα οι δημοσκοπήσεις.Πρόσφατη δημοσκόπηση που δημοσίευσε η ισπανική εφημερίδα El Pais προεξοφλεί ότι οι σημερινές-τέταρτες σε διάστημα τεσσάρων χρόνων- κοινοβουλευτικές εκλογές στην Ισπανία δεν θα συμβάλουν στην άρση του πολιτικού αδιεξόδου. «Εάν δεν γίνει κάποια μεγάλη έκπληξη, τότε η παράλυση θα συνεχιστεί», έγραψε πρόσφατα η ψηφιακή El Espanol. Με φόντο την επικίνδυνη κλιμάκωση στην Καταλονία αλλά και την επιβράδυνση των ρυθμών ανάπτυξης όμως, η ανάγκη σχηματισμού μιας σταθερής κυβέρνησης στην τέταρτη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης κρίνεται τουλάχιστον επιτακτική.
Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση της El Pais, ούτε το κυβερνών Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα του υπηρεσιακού πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ αλλά ούτε και το Λαϊκό Κόμμα του Πάμπλο Κασάντο αναμένεται να εξασφαλίσουν την απόλυτη πλειοψηφία των 176 εδρών, και δη, ούτε με τη συνδρομή δυνητικών συμμάχων.
Σταθερά μπροστά ο Σάντσεθ
Βάσει της δημοσκόπησης οι Σοσιαλδημοκράτες αναμένεται να αναδειχθούν μεν πρώτη δύναμη, αλλά θα υποστούν μικρές απώλειες που εκτιμάται ότι θα κινηθούν στις 1-2 μονάδες σε σχέση με τις τελευταίες εκλογές του Απριλίου όταν είχαν αποσπάσει το 28,7% των ψήφων. Με δεδομένο ότι με εκτιμώμενες 121 έδρες απέχει παρασάγγας από την απαιτούμενη πλειοψηφία, ο Σάντσεθ κάλεσε ήδη προεκλογικά τα υπόλοιπα κόμματα να στηρίξουν μια κυβέρνηση μειοψηφίας του κόμματός του.
Σε αύξηση της εκλογικής του επιρροής οδηγείται πιθανότατα το Λαϊκό Κόμμα, το οποίο η δημοσκόπηση θέλει στο 20,8% (από 16,9% τον Απρίλιο) και στις 91 έδρες. Σημαντικά αναμένονται τα κέρδη για το εθνολαϊκιστικό Vox που εκτιμάται ότι θα αυξήσει τα ποσοστά του από το 10 στο 13-14%. Σε περίπτωση που τα προγνωστικά αυτά επιβεβαιωθούν στην κάλπη, τότε το Vox θα ήταν πλέον τρίτο κόμμα, μπροστά από την αριστερή συμμαχία των Podemos που αναμένεται να περιοριστεί από τις 42 στις 31 έδρες. Στο μετεκλογικό Congreso de los Diputados θα σχηματιστεί έτσι ένα αριστερό μπλοκ 157 βουλευτών και ένα δεξιό που θα αριθμεί 153 έδρες. Τις υπόλοιπες έδρες θα μοιραστούν μικρότερα κόμματα.
Το Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα της Ισπανίας (PSOE) είχε κερδίσει μεν ξεκάθαρα τις τελευταίες εκλογές του Απριλίου ωστόσο με 123 από τους συνολικά 350 βουλευτές δεν κατάφερε να συγκεντρώσει την απαιτούμενη πλειοψηφία των εδρών για το σχηματισμό αυτοδύναμης κυβέρνησης. Τον Ιούνιο ο 47χρονος Σάντσεθ είχε λάβει για πρώτη φορά την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης από τον βασιλιά Φίλιππο, εντούτοις έχασε και τις δυο ψηφοφορίες που ακολούθησαν.
Οι διαπραγματεύσεις για το σχηματισμό κυβέρνησης είχαν επικεντρωθεί σε πιθανή συνεργασία με το εναλλακτικό Podemos. Αρκετοί αναλυτές εκτιμούν ότι ο Σάντσεθ δεν ενέδωσε στις αξιώσεις του ηγέτη του αριστερού κινήματος Πάμπλο Ιγκλέσιας προκαλώντας συνειδητά τις πρόωρες εκλογές αισιοδοξώντας να αυξήσει τα ποσοστά του.
Τρεις οι επιλογές μετά τις εκλογές
Μετά και το πέρας της καταληκτικής ημερομηνίας της 23ης Σεπτεμβρίου για το σχηματισμό κυβέρνησης ο βασιλιάς προχώρησε στη διάλυση του κοινοβουλίου και την προκήρυξη πρόωρων εκλογών.
Σύμφωνα με την πολιτικό επιστήμονα Βερόνικα Φουμανάλ την επομένη των εκλογών θα υπάρχουν μόνον τρεις επιλογές τις οποίες όμως δεν πρόκειται να στηρίξει κανένα κόμμα: η πρώτη θα είναι η σύναψη συμμαχιών με καταλανικά και βασκικά κόμματα, η δεύτερη, συνεργασία με τους πολιτικούς αντιπάλους και η τρίτη, νέες εκλογές.
Η κρίση του ισπανικού πολιτικού συστήματος ξεκίνησε το 2015. Η κατάρρευση του δικομματισμού σε συνάρτηση με την ανάδειξη και κοινοβουλευτική εκπροσώπηση μικρότερων κομμάτων καθιστούν πλέον εξαιρετικά δύσκολο το σχηματισμό βιώσιμων κυβερνήσεων.
Κώστας Συμεωνίδης (dpa)
