Του Δαμιανού Βασιλειάδη, εκπαιδευτικού, συγγραφέα.
damon@damonpontos. gr
Από τον πατέρα της ιστορίας Ηρόδοτο γνωρίζουμε ότι ο Ξέρξης, όταν εξεστράτευσε εναντίον της Ελλάδας, ζήτησε τη γνώμη του Δημάρατου, εξόριστου βασιλιά από τη Σπάρτη, στην αυλή του Ξέρξη. Τον ρώτησε λοιπόν, αν «οι Έλληνες θα αντισταθούν και θα τολμήσουν να σηκώσουν χέρι εναντίον μου».
Οπότε του απαντάει ο Δημάρατος με τα εξής λόγια: «Η Ελλάς με τη φτώχεια είναι ανέκαθεν αχώριστοι σύντροφοι, αλλά με αυτήν συνδυάζει την αρετή, δημιούργημα της ευφυΐας των Ελλήνων και της αυστηρής πειθαρχίας. Και με την αρετή αυτή η Ελλάς αποφεύγει και τη φτώχεια και την υποδούλωση».
Η αρετή κατά την ομηρική εποχή είχε την έννοια της ανδρείας. Κατά τους κλασικούς χρόνους απέκτησε την έννοια ενός συστήματος πνευματικών και ηθικών αξιών. Στην περίοδο της κρίσης που διανύουμε οι Έλληνες έχασαν αυτή την αρετή, γιατί αυτή η αρετή θεωρείται σήμερα βλακεία.
Έτσι κατάντησαν και φτωχοί και υπόδουλοι.
Το γιατί μας το εξηγεί ο άλλος πατέρας της ιστορίας, ο διαχρονικός δάσκαλος Θουκυδίδης: «Οι περισσότεροι άνθρωποι προτιμούν να κάνουν το κακό και να θεωρούνται έξυπνοι, παρά να είναι καλοί και να τους λένε κουτούς».
Έτσι αλλάζουν οι έννοιες, ανάλογα με την ακμή ή παρακμή μιας κοινωνίας. Τώρα βρισκόμαστε σε πορεία «απύθμενης» παρακμής, πνευματικής και ηθικής και γι’ αυτό και οι έννοιες παρακμάζουν επίσης. Και αυτές υφίστανται την αίγλη ή την φθορά των κοινωνιών.
Ζούμε την περίοδο ενός πολιτιστικού εκφυλισμού και μαρασμού της ελληνικής κοινωνίας! Αυτή είναι η πάσα αλήθεια. Προ πάντων δεν μας φταίνε οι ξένοι γι’ αυτή την κατάντια μας, αλλά ο κακός ο εαυτός μας. Δυστυχώς δεν υπάρχει συνείδηση αυτού του πράγματος. Δεν μας αφήνει ο υπερφίαλος και ατομικιστικός εγωκεντρισμός μας και η απληστία μας. Αντικαταστήσουμε απλούστατα το «εμείς» με το «εγώ».
Το πρόβλημά μας λοιπόν οφείλεται πρωτίστως στην πολιτιστική μας παρακμή. Είμαστε πρώτοι στη διαφθορά και αυτό δεν μπορεί να το αμφισβητήσει κανείς. Ποιοι συνετέλεσαν και οδήγησαν στη διαφθορά και ποια είναι τα αίτια είναι αντικείμενο ανάλυσης. Όμως, αν θέλουμε με δύο λόγια να το ομολογήσουμε, τότε ασφαλώς η πρώτη αιτία είναι το διεφθαρμένο και χρεοκοπημένο πολιτικό σύστημα της μεταπολίτευσης (το ψάρι βρωμάει από το κεφάλι) και η βαθύτερη αιτία των κακών πρέπει να αναζητηθεί στον εμφύλιο. Πληρώνουμε ακόμη τις «αμαρτίες» του εμφυλίου, που και με την καθοριστική υπαιτιότητα της αριστεράς (εγκληματικά λάθη), οδήγησε στην ανάδειξη των δωσίλογων στην εξουσία έκτοτε.
Ο ανώνυμος Έλλην της Ελληνικής Νομαρχίας στα γραφόμενά του το 1806 είχε επισημάνει την διαλυτική δύναμη της διαφθοράς και τα ολέθρια αποτελέσματά για το μέλλον μιας πολιτείας με τρόπο προφητικό. Καλό και χρήσιμο είναι να διδασκόμεθα από την ιστορική μας εμπειρία:
“Το πρώτον θανατηφόρον σύμπτωμα, μιας ελευθέρας πολιτείας, όπου πλησιάζει εις το τέλος της, ήτοι εις την δουλείαν, από την οποίαν δυσκόλως ημπορεί να ξανάβγη, είναι η διαφθορά των ηθών, αφού ο καιρός και η πολυτέλεια αδυνατίσουν την ενέργειαν των νόμων, τότε αρχίζει το μέγα κτίριον να τρέμη και η Πολιτεία βαδίζει προς θάνατον”. Η διαφθορά των «ηθών» είναι ταυτόσημη με την εξαφάνιση της «αρετής» του Δημάρατου. Θα προσέθετα σ’ αυτά και στον εθνομηδενισμό από δεξιά και αριστερά. Η περιφρόνηση και απαξίωση δηλαδή των πολιτιστικών παρακαταθηκών αυτού του λαού.
Το παρασιτικό καταναλωτικό μοντέλο με δανεικά που εφάρμοσαν οι κυβερνήσεις στην Ελλάδα μετά την μεταπολίτευση, στο οποίο εντάχτηκαν και όλα τα πολιτικά κόμματα της αντιπολίτευσης, συνετέλεσαν στην προϊούσα καταστροφή, η οποία δεν ξεκίνησε φυσικά από το 2009, αλλά από τις αρχές τις μεταπολίτευσης και κυρίως με βάση την πολιτική του Ανδρέα Παπανδρέου και του ΠΑΣΟΚ μετά το 1981.
Όχι μόνο υποθηκεύσαμε το μέλλον των παιδιών μας, αλλά δεν θα υπάρχει, λόγω υπογεννητικότητας και φυγής στο εξωτερικό, νέα γενιά για να την υποθηκεύσουμε, αν δεν ανατρέψουμε αυτή την παρακμιακή πορεία και διατηρούμε την ίδια νοοτροπία της παρακμής (λεφτά υπάρχουν κι’ ας είναι με δανεικά), που μας έφερε εδώ που μας έφερε και αν προσβλέπουμε σε κάποιους σωτήρες. Και τώρα ακόμη τρέχουμε σε όσους μας υπόσχονται κατά κάποιο τρόπο ότι λεφτά υπάρχουν. (και ο νοών νοείτω) Σαράντα χρόνια ψηφίζουμε αυτούς τους «σωτήρες» που μας κατέστρεψαν.
Θα συνεχίζουμε να τους ψηφίζουμε; Είναι ένα ερώτημα που χρήζει απάντησης και μάλιστα χωρίς άργητα!
Εμείς δώσαμε την απάντησή μας σ’ αυτή σ’ αυτό το ερώτημα και σ’ αυτήν την πρόκληση.
Αντηχούν στ’ αυτά μας σαν μανιάτικο μοιρολόι τα λόγια του μεγάλου Λιβανέζου ποιητή, Χαλίλ Γκιμπράν (1883-1931), σ’ ένα ποίημα του το 1923 «Ο κήπος του Προφήτη». Θαρρείς πως μιλάει για την Ελλάδα του σήμερα: Αλλά ποιος τα ακούει;
Ο Κήπος του Προφήτη (απόσπασμα)
Το έθνος να λυπάστε, αν φορεί ένδυμα που δεν το ύφανε. Ψωμί αν τρώει αλλά όχι απ’ τη σοδειά του. Κρασί αν πίνει, αλλά όχι από το πατητήρι του. Το έθνος να λυπάστε που δεν υψώνει τη φωνή παρά μονάχα στη πομπή της κηδείας. Που δεν συμφιλιώνεται, παρά μονάχα μες τα ερείπιά του. Που δεν επαναστατεί, παρά μονάχα σαν βρεθεί ο λαιμός του ανάμεσα στο σπαθί και την πέτρα. Το έθνος να λυπάστε που έχει αλεπού για πολιτικό, απατεώνα για φιλόσοφο, μπαλώματα και απομιμήσεις είναι η τέχνη του. Το έθνος να λυπάστε που έχει σοφούς από χρόνια βουβαμένους.
Φυσικά δεν χρειαζόμαστε έναν Λιβανέζο ποιητή για να μας τα πει. Τα ξέρουμε κι από μόνοι μας. Όμως οι ποιητές ξέρουν να τα λένε με την ιδιαίτερή τους γλώσσα και το ιδιαίτερό τους ύφος.
Ηροδότου, βιβλίο VII, κεφ. 101 – 103.
Θουκυδίδου, Ιστορία Γ΄ (82).
Βλ. την έκδοση της “Νομαρχίας” από τους “Αφούς Τολίδη”, Αθήνα, 1982, σελ. 89.
