Ένας χρόνος συμπληρώνεται από την υπογραφή του νέου γαλλογερμανικού συμφώνου φιλίας στο Άαχεν. Ωστόσο, ακόμη δεν έχουν γεφυρωθεί οι διαφορές ανάμεσα στην καγκελάριο Μέρκελ και τον πρόεδρο Μακρόν.Θα ήταν ένα ηχηρό μήνυμα στους εθνικιστές και στους λαϊκιστές: Γαλλία και Γερμανία θα “άνοιγαν τον δρόμο” για μία πιο στενή συνεργασία στα πλαίσια της ΕΕ, επεσήμανε στις 22 Ιανουαρίου του 2019 ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, βάζοντας την υπογραφή του στο νέο γαλλογερμανικό σύμφωνο φιλίας. Ακριβώς 56 χρόνια μετά την ιστορική Συνθήκη του Ελυζέ που είχαν υπογράψει στο Παρίσι οι Σαρλ ντε Γκωλ και Κόνραντ Αντενάουερ αφήνοντας πίσω τους τις πληγές του πολέμου και επισφραγίζοντας τη γαλλογερμανική προσέγγιση, η καγκελάριος της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ υποδεχόταν τον Εμανουέλ Μακρόν στη μεγαλοπρεπή αίθουσα στέψεων στο Δημαρχείο του Άαχεν για να ανανεώσουν τους όρκους γαλλογερμανικής φιλίας και συνεργασίας.

Έκτοτε, Γαλλία και Γερμανία εστιάζουν με μεγαλύτερη προσοχή στην καλλιέργεια και εμβάθυνση των διμερών σχέσεων. Φιλόδοξα σχέδια υποδομών, όπως η σιδηροδρομική σύνδεση ανάμεσα στο Φράιμπουργκ της Γερμανίας και το Κολμάρ της Αλσατίας, προχωρούν βάσει σχεδίου. Οι ανταλλαγές νέων Γάλλων και Γερμανών πληθαίνουν. Ένα νέο ταμείο δύο εκατομμυρίων ευρώ χρηματοδοτεί την αδελφοποίηση δήμων και κοινοτήτων. Σε πολιτικό επίπεδο, βουλευτές από τις δύο χώρες έχουν συστήσει ένα κοινό γαλλογερμανικό Κοινοβούλιο, που συγκαλείται σε τακτά χρονικά διαστήματα. Η επόμενη συνεδρίαση έχει προγραμματιστεί για τις αρχές Φεβρουαρίου στο Στρασβούργο, μία πόλη που παλαιότερα αποτελούσε μήλον της έριδος ανάμεσα σε Γαλλία και Γερμανία, ενώ σήμερα συμβολίζει τη συμφιλίωση των δύο χωρών.

“Απογοήτευση” Μακρόν από τη στάση του Βερολίνου

Ωστόσο, η ταχύτητα και η συνέπεια στην υλοποίηση των συμπεφωνημένων δεν φαίνεται να αντανακλά το κλίμα στην κορυφή: “Σπάνια στο παρελθόν επικρατούσε μία τόσο κακή ατμόσφαιρα στις σχέσεις των δύο κυβερνήσεων σε Βερολίνο και Παρίσι”, υποστηρίζει η βουλευτής των Γερμανών Πρασίνων Φρανσίσκα Μπράντνερ, η οποία έχει σπουδάσει στο Παρίσι και γνωρίζει τη γειτονική χώρα. Γιατί άραγε συμβαίνει αυτό; Προφανώς υπάρχουν πολλοί λόγοι. Αμέσως μετά την ανάληψη των καθηκόντων του ο νέος και φιλόδοξος πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν είχε ποντάρει στη Γερμανία, την οικονομική ατμομηχανή της Ευρώπης, αλλά φαίνεται να έχει πλέον απογοητευθεί. Μέχρι στιγμής το Βερολίνο δεν έχει δώσει μία εμπεριστατωμένη απάντηση στις προτάσεις για το μέλλον της Ευρώπης που είχε καταθέσει ο πρόεδρος της Γαλλίας σε ομιλία του στη Σορβόνη. Αυτός είναι και ο λόγος που ο 42χρονος Μακρόν αρχίζει να ανεβάζει τους τόνους, εκτιμά η Φρανσίσκα Μπράντνερ. Πρόσφατα έκανε λόγο για “εγκεφαλικό θάνατο” του ΝΑΤΟ και μάλιστα φρόντισε να διευκρινίσει ότι η συγκεκριμένη διαπίστωση δεν έγινε εκ παραδρομής. “Καμιά φορά είναι απαραίτητο να εκπέμπει κανείς εγκαίρως ένα προειδοποιητικό σήμα”, δήλωσε σχετικά.

Tο Παρίσι φαίνεται διατεθειμένο να καταφύγει σε υψηλούς τόνους, ακόμη κι αν αυτό ενοχλεί ορισμένους από τους Ευρωπαίους εταίρους. Βεβαίως ουδείς αμφισβητεί τους στενούς δεσμούς ανάμεσα στις δύο χώρες αλλά η Γερμανία δεν αποδέχεται άνευ όρων τις πρωτοβουλίες Μακρόν. Το γαλλικό “φρένο” στην έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με Βόρεια Μακεδονία και Αλβανία, τον περασμένο Οκτώβριο, προκάλεσε αντιδράσεις στο Βερολίνο και άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Πάντως, ο 42χρονος Μακρόν φαίνεται να επιδεικνύει πλέον διάθεση συμβιβασμού, επιθυμώντας άλλωστε να ολοκληρωθεί με επιτυχία η σύνοδος κορυφής της ΕΕ για τα Δυτικά Βαλκάνια τον Μάιο στο Ζάγκρεμπ.

Επιστροφή Μέρκελ στη διεθνή σκηνή

Στο μεταξύ, η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ αναλαμβάνει περισσότερες πρωτοβουλίες στη διεθνή σκηνή. Κατά πολλούς, η Διάσκεψη του Βερολίνου για τη Λιβύη ήταν μία επιτυχία, η οποία όμως υλοποιήθηκε με “γερμανικό τρόπο”, δηλαδή μετά από μακρά διαβούλευση και συστηματική προετοιμασία των ενδιαφερομένων, κεκλεισμένων των θυρών, χωρίς θεαματικές πρωτοβουλίες αλά Μακρόν. Από την πλευρά του ο πρόεδρος της Γαλλίας είχε επιχειρήσει να συμβάλει στην αποκλιμάκωση της κρίσης για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης, προσκαλώντας στη σύνοδο της ομάδας G7, στο Μπιαρίτς, τον υπουργό Εξωτερικών του Ιράν, Μοχάμαντ Τζαβάντ Ζαρίφ. Ωστόσο οι εξελίξεις στο θέμα του Ιράν δεν κινούνται προς την επιθυμητή κατεύθυνση.

Διαφορετικές αντιλήψεις φαίνεται να διατηρούν Γαλλία και Γερμανία και στο ζήτημα της αμυντικής βιομηχανίας. Και σε αυτόν τον τομέα οι δύο χώρες συμφώνησαν, στο νέο γαλλογερμανικό σύμφωνο φιλίας, να εμβαθύνουν τη συνεργασία τους. Ωστόσο, μέχρι στιγμής δεν υπάρχει ορατό αποτέλεσμα στην προσπάθεια για κοινή παραγωγή και εξαγωγή αμυντικού εξοπλισμού. Οι δύο χώρες επιδιώκουν, μεταξύ άλλων, την ανάπτυξη ενός νέου, ευρωπαϊκού μαχητικού αεροσκάφους. Η συνεργασία σε αυτό το κομμάτι “δεν είναι εύκολη”, για τον πρόσθετο λόγο ότι συμμετέχει και η Ισπανία, επισημαίνει ο Ερίκ Τραπιέ, επικεφαλής της γαλλικής Dasseult που πρωτοστατεί στην κοινοπραξία. Πάντως ο Μακρόν, που έχει προτείνει τη δημιουργία ενός “ευρωπαϊκού στρατού”, παρακολουθεί το εγχείρημα με προσοχή και ήδη τον περασμένο Ιούνιο είχε δώσει το παρών στην παρουσίαση ενός πρωτότυπου μοντέλου του νέου μαχητικού αεροσκάφους, το οποίο αναμένεται να πετάξει για πρώτη φορά το 2026.

Κρίστιαν Μπέμερ, Μίχαελ Φίσερ (DPA)

Επιμέλεια: Γιάννης Παπαδημητριου

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ