Προσωπικές εμπειρίες, εικόνες και σκέψεις για την αλλαγή της ζωής μας μέσα από ένα διαφορετικό διαδικτυακό ημερολόγιο την εποχή του κορωνοϊού. Καταγραφές από τους δημοσιογράφους της DW. Σήμερα η Δήμητρα Κυρανούδη.Σε ένα πεζό του ο Ρώσος συγγραφέας Ιβάν Τουργκένιεφ περιγράφει τον Μάρτιο του 1878 έναν φριχτό εφιάλτη για το τέλος του κόσμου. Βρίσκεται κάπου στην απόκοσμη ρωσική ύπαιθρο, σε ένα αφιλόξενο σπίτι με λευκούς τοίχους. Μπροστά απλώνεται μια αχανής και σκοτεινή πεδιάδα. Δεν είναι μόνος. Μαζί του στριμωγμένοι δεκάδες άνθρωποι, απλοί, καθημερινοί. Ο ένας αποφεύγει τον άλλον, όμως κάπως όλοι ανταλλάσσουν βλέμματα γεμάτα φόβο και αγωνία. Κοιτούν έξω. Ο αέρας γίνεται στρόβιλος και εξαφανίζεται, δεν υπάρχει πια οξυγόνο. Έπειτα χάνεται σιγά-σιγά η γη, εξαφανίζεται η πεδιάδα, βρίσκονται μετέωροι στο χείλος της αβύσσου. Τρόμος και έρεβος. Ο ορίζοντας βυθίζεται στο κενό και στο τέλος η θάλασσα, με τεράστια κύματα τους συνθλίβει. “Το τέλος, το τέλος όλων” φωνάζει ένα παιδί. «Σκοτάδι, αιώνιο σκοτάδι». Ο Τουργκένιεφ ξυπνά ταραγμένος.
Είχα πέσει φευγαλέα πάνω στο κείμενο αυτό όταν ήμουν φοιτήτρια. Με τάραξε από την πρώτη στιγμή. Η αποπνικτική ατμόσφαιρα, τα φοβισμένα βλέμματα, οι άγνωστοι άνθρωποι που όμως μοιράζονταν εκείνη τη στιγμή κάτι κοινό, κάτι πολύ μεγαλύτερο από τους ίδιους: το τέλος του κόσμου.
Μάρτιος 2020. Οι εικόνες του Τουργκένιεφ, που για χρόνια είχα ξεχάσει, με στοιχειώνουν ξανά. Νιώθω κι εγώ κάτι απροσδιόριστο και σκοτεινό, ίσως είναι ο φόβος για κάτι που δεν γνωρίζω και δεν μπορώ να επηρεάσω. Ένας αόρατος «εχθρός», που λένε οι ηγέτες, ένας ιός που μας κλείνει ασφυκτικά στα σπίτια μας. Για την προστασία της δημόσιας υγείας. Δεν θα κάνω την επανάσταση τώρα, θα “συμμορφωθώ προς τας υποδείξεις”, παραφράζοντας ένα τραγούδι του Θεοδωράκη κι ας με πουν δειλή. Δεν ξέρω αν επίκειται το τέλος του κόσμου, μάλλον όχι. Ας μην υπερβάλλουμε, η επιστήμη κάνει θαύματα. Τόσες αρρώστιες είναι σήμερα ιάσιμες.
Ίσως όμως όταν τελειώσει όλο αυτό το δυστοπικό σκηνικό να αλλάξουν κάποια πράγματα. Η κατάσταση έκτακτης ανάγκης θα μπορούσε να γίνει ο κανόνας και όχι η εξαίρεση, κεκτημένα κι αναφαίρετα δικαιώματα να περιστέλλονται εν μία νυκτί, όλες οι κατακτήσεις της νεωτερικότητας και του μεταπολεμικού πολιτικού πολιτισμού στην Ευρώπη να αναστέλλονται επ’ αόριστον. Κι έξω να μην κυκλοφορεί ψυχή παρά μόνο για τον άρτον. Τα θεάματα έχουν πάρει κι αυτά αναβολή. Κι εμείς με μάσκες και γάντια, εύθραυστοι κι αμήχανοι να συνειδητοποιούμε τη θνητότητά μας -που είχαμε ξεχάσει υπνωτισμένοι από τα αγαθά της δυτικής ευμάρειας. Δεν είμαι καν βέβαιη αν επίκειται το τέλος του κόσμου όπως τον ξέρουμε, αλλά αυτό που ζούμε θα μπορούσε να είναι η πρόγευση ενός ζοφερού μέλλοντος. Το οποίο δεν είναι διόλου απίθανο να έρθει.
Δήμητρα Κυρανούδη
