Ρομά…άνθρωποι ενός κατώτερου Θεού

Λαθρεπιβάτες της ιστορίας. Γράφει ο Βαγγέλης Πάλλας, δημοσιογράφος.

Δώδεκα εκατομμύρια άνθρωποι, διασκορπισμένοι σ’ όλη την Ευρώπη, περιθωριοποιημένοι από τις κοινωνίες, χωρίς δικαίωμα στη στέγαση, την εκπαίδευση και την υγεία, οι Ρομά έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια μόνιμος στόχος ρατσι­στικής βίας, μίσους και δολο­φονικών ενεργειών, όχι μόνο από ακροδεξιά στοιχεία, αλλά και από εκπροσώπου κυβερ­νήσεων και τοπικών αρχόντων.

Του λόγου το αληθές αποδεικνύει έρευνα του Συμβουλίου της Ευρώπης, στην οποία επισημαίνεται ότι η βία αυτή τροφοδοτείται από τον λαϊκισμό των πολιτικών και τις φραστικές επιθέσεις των ΜΜΕ ενώ, σε πολλές περιπτώσεις, οι Ρομά είναι τα εξιλαστήρια θύ­ματα για τα ευρύτερα κοινωνι­κά προβλήματα που γέννησε η οικονομική κρίση.

Στην Ουγγαρία, τα δυο τελευταία χρόνια, τουλάχιστον έξι Ρομά δολοφονήθηκαν, δεκάδες τραυματίστηκαν και πάνω από 15 οικισμοί τους καταστράφη­καν, ύστερα από ρατσιστικές ε­πιθέσεις ομάδων με βόμβες μολότοφ και πυροβόλα όπλα.

Ανελέητο πογκρόμ

Στην Ιταλία, το σήμα για το ανελέητο πογκρόμ που α­κολουθείται εναντίον τους, το έδωσε τον Μάιο του 2008 ο υπουργός Εσωτερικών της χώρας, Ρομπέρτο Μαρόνι, διακηρύσσοντας ότι «οι καταυ­λισμοί των Τσιγγάνων θα πρέπει να διαλυθούν αμέσως και οι ίδι­οι να απελαθούν ή να κλειστούν σε στρατόπεδα συγκέντρω­σης». Το πρωτοφανές κύμα των εναντίον τους ρατσιστικών επιθέσεων είχε αποτέλεσμα να εκ­κενωθούν διά της βίας ολόκληροι καταυλισμοί Ρομά, να πυρ­ποληθούν σπίτια υπό τους αλαλαγμούς του πλήθους και, δύο περιπτώσεις, να καούν ζωντανά δύο νεαρά άτομα.

Στη Ρουμανία, ο δήμαρχος της πόλης Μπράσοβ ύψωσε, τείχη, για να διαχωρίσει τους Ρομά από τους δημότες του, ενώ παρόμοιο τείχος έκτισε και ο δήμαρχος της Μπέζα στην Πορτογαλία.

Στη Ρωσία, το έργο εξόντωσης των Ρομά ανέλαβαν μασκοφόροι που, στις 10 Σεπτεμβρίου 2007, σκότωσαν εν ψυχρώ τον πατέρα και τους δύο γιους μιας οικογένειας Ρομά στην Ινγκουσετία, ενώ  δυο χρόνια νωρίτερα έκαψαν ζωντανούς μια μάνα και το επτάχρονο παιδί της.

Στη Σερβία, που επανειλημ­μένα έχει καταδικαστεί από το Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαι­ωμάτων για παραβίαση της νο­μοθεσίας περί απαγόρευσης εξευτελιστικής μεταχείρισης ε­ναντίον Ρομά, αστυνομικές δυ­νάμεις διέλυσαν έναν καταυλι­σμό Τσιγγάνων στο Νέο Βελιγράδι και εξεδίωξαν βίαια διαμένοντες.

Εξευτελισμός ανηλίκων

Στη Σλοβακία, τον Απρίλιο του 2009 αστυνομικοί υποχρέ­ωσαν έξι ανήλικους Ρομά, ηλι­κίας από 11 έως 16 ετών, να γδυ­θούν και να φιλιούνται μεταξύ τους, ενώ βιντεοσκοπούσαν τα κατορθώματα τους. Στην Ελβετία πληθαίνουν τα κείμενα μίσους κατά των Ρομά, που ενισχύονται από τη στάση τοπικών και εθνικών αρχόντων.

Στο Νότιο Μπέλφαστ της Αγγλίας, τον Ιούνιο του 2009 ύστερα από επιθέσεις ορ­γανωμένων συμμοριών, πάνω από 100 Ρομά εκδιώχθηκαν βιαίως από τα σπίτια τους, αποτέλεσμα να χάσουν όλα υπάρχοντα τους. Σ‘ όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, υπογραμμίζει η έκθεση, όπουείναι διεσπαρμένοι οι Ρομά, χω­ρίς καμία κρατική ή άλλη υπο­στήριξη, στερούνται το δικαίω­μα της στέγασης και της πρό­σβασης στην υγεία, ενώ τα παι­διά τους παραμένουν αποκλει­σμένα από την εκπαίδευση. Αυτό που προκαλεί μεγάλη ανησυχία, καταλήγει η έκθεση, είναι ότι εξτρεμιστικές ομάδες εκμεταλλευόμενες την ευάλωτη θέση των Ρομά στις ευρωπαϊκές κοινωνίες, τους προβάλλουν συχνά ως αποδιοπομπαίους τράγους, εξομοιώνοντας τους, μέσω εμπρηστικών σύνθημα των, με τους κοινούς εγκληματίες.

 Η ΕΥΡΩΠΗ ΞΕΣΠΑΕΙ ΣΤΟΥΣ ΡΟΜΑ!

Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ «ΓΕΝΝΗΣΕ» ΕΞΙΛΑΣΤΗΡΙΑ ΘΥΜΑΤΑ. ΟΙ ΤΣΙΓΓΑΝΟΙ ΕΓΙΝΑΝ ΣΤΟΧΟΙ ΡΑΤΣΙΣΤΙΚΗΣ ΒΙΑΣ & ΜΙΣΟΥΣ

Χρειάστηκε να βάλουν μπρος οι μπουλντόζες του Σαρκοζί και να απελαθούν περισσό­τεροι από 10 χιλιάδες άνθρωποι από τη Γαλλία μέσα σ’ ένα χρόνο για να αποκτήσουν ξανά μορφή, αυτοί που για χρόνια κινούνταν στη σφαίρα του «αόρατου» ή του «ανεπιθύμητου». Ζώντας πάντα στο περιθώριο των πόλεων, της κοινωνίας και της ιστορίας οι Ρομά απασχολούν φευγαλέα τη δημόσια ατζέντα, πάντα ως αντι­κείμενα διακρίσεων και διώξεων και ποτέ ως υποκείμενα δικαιω­μάτων. Η πιο πρόσφατη αφορμή δόθηκε στη Γαλλία με τις μαζικές διώξεις των Ρομά, που φτάνουν μέχρι και την αναβίωση πρακτι­κών που εφαρμόστηκαν από το δωσίλογο καθεστώς Βισί κατά τη ναζιστική κατοχή, όπως η στέρηση της γαλλικής ιθαγένειας σε περί­πτωση διάπραξης εγκλημάτων. Πίσω, όμως, από τις επικοινωνι­ακές αψιμαχίες των Ευρωπαίων ηγετών υπάρχει μια υπέρμετρη υποκρισία για το τραυματισμέ­νο δημοκρατικό προσωπείο της Δύσης. Ανάλογες νομοθεσίες έχει υιοθετήσει η Βρετανία, 12 χιλιάδες Ρομά σχεδιάζει να απελάσει στο Κόσσοβο η Γερμανία, ενώ στην Ουγγαρία οκτώ Ρομά έχουν χά­σει τη ζωή τους από ρατσιστικές επιθέσεις. Σύμφωνα με την εφη­μερίδα Le Monde, εξάλλου, ένας στους τέσσερις Ρομά έχει δεχθεί επίθεση ή παρενόχληση.

ΙΣΠΑΝΙΑ

Η Ενκαρναθιόν Μπαστάντε, ιδιοκτήτρια ινστιτούτου καλλονής στη Μαδρίτη, διστακτικά αποδέχτηκε τη συμμετοχή σε κυ­βερνητικό πρόγραμμα για την επαγγελματική εκπαίδευση των Τσιγγάνων. Εβδομάδες αργότερα δήλωνε ενθουσιασμένη με τις Τσιγγάνες μαθήτριές της και στο τέλος τη$ εκπαίδευσα τους πρό­σφερε εργασία.

Το 92% των Ρομά της Ισπανίας, που αγγίζουν σε σύνολο το ένα εκατ., ζει σε σπίτια και όχι σε καταυλισμούς το 50% είναι μάλιστα ι­διοκτήτες. Σχεδόν 350.000 εργάζονται νομίμου και τα παιδιά τους τελειώνουν τουλάχιστον το δημοτικό. Ο δρόμος για την κοινωνική τους ενσωμάτωση μοιάζει πιο εύκολος στην Ισπανία σε σύγκρι­ση με άλλες χώρες τns Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίες αρχίζουν πλέον και μελετούν το ισπανικό μοντέλο επιτυχίας.

Εδώ και 30 χρόνια, όλες οι ισπανικές κυβερνήσεις εφαρμόζουν προγράμματα για τους Τσιγγάνους διαθέτοντας τα περισσότερα κονδύλια από κάθε άλλη χώρα της E.E. Σύμφωνα με στοιχεία του Fundacion Secretariado Gitano (FSG), ιδρύματος στον πυρήνα των προγραμμάτων, από το 2007 μέχρι και το 2013 η ισπανική κυ­βέρνηση θα διαθέσει περισσότερα από 130.000 εκατ. δολάρια -τα 60 εκατ. από κονδύλια της E.E.

Στην Ισπανία του Φράνκο, οι Τσιγγάνοι ζούσαν με το φόβο της Guardia Civil, της στρατιωτικής αστυνομίας που διέλυε τους καταυ­λισμούς τους. Με την εγκαθίδρυση της δημοκρατίας, η Ισπανία α­γκάλιασε τη διαφορετικότητα. Από το 1980, μέλη της Guardia Civil προστατεύοντα παιδιά των Τσιγγάνων στα σχολεία ώστε να μην έ­χουν προβλήματα με γονείς που δεν τα ήθελαν στις ίδιες τάξεις με τα παιδιά τους.

Τα ισπανικά προγράμματα επικεντρώνονται σε πρακτικά θέ­ματα, όπως η εγκατάσταση τους σε κατοικία και οι ευκαιρίες μέσω της επαγγελματικής εκπαίδευσης για εργασία. «Η βελτίωση του ε­πιπέδου ζωής του -αυτό είναι το μυστικό της επιτυχίας στην Ισπανία. Άλλες ευρωπαϊκές χώρες επικεντρώνονται περισσότερο σε θέματα προκατάληψης, υποστηρίζουν Ευρωπαίοι ειδικοί σε θέματα ενσωμάτωσης.