Μολονότι η εποχή που διανύουμε ενδείκνυται απόλυτα -λόγω των πολλαπλών εστιών κρίσης- για να διαδηλώσει κανείς υπέρ της ειρήνης, οι παραδοσιακές πασχαλινές πορείες στη Γερμανία χάνουν συνεχώς τη σημασία τους.Όπως κάθε χρόνο τις άγιες μέρες του Πάσχα έτσι και φέτος χιλιάδες άνθρωποι διαδηλώνουν σε όλη τη Γερμανία υπέρ της ειρήνης και συγκεκριμένα από τη Μεγάλη Παρασκευή μέχρι και τη Δευτέρα του Πάσχα. Οι πασχαλινές πορείες ειρήνης που διοργανώνονται από το 1960 έχουν τις ρίζες τους στη Μεγάλη Βρετανία. Εκεί η Campaign for Nuclear Disarmamend πραγματοποίησε για πρώτη φορά το 1958 πορεία προς ένα κέντρο πυρηνικών ερευνών, για να διαδηλώσει υπέρ του πυρηνικού αφοπλισμού. Οι συμμετέχοντες είχαν φτάσει τότε τις 10.000.

Έως και 300.000 διαδηλωτές την εποχή του Βιετνάμ

Στο αποκορύφωμά του το κίνημα ειρήνης είχε καταφέρει να κινητοποιήσει στις πασχαλινές πορείες μόνον στη Γερμανία περισσότερους από 300.000 ανθρώπους. Τα τέλη της δεκαετίας του 1960 εν μέσω του πολέμου στο Βιετνάμ αλλά και η δεκαετία του 1980 ήταν μια χρυσή εποχή για το κίνημα.

Τα τελευταία χρόνια ωστόσο το ενδιαφέρον των πολιτών έχει αρχίσει και φθίνει. Την περασμένη χρονιά συμμετείχαν σε περισσότερες από 80 εκδηλώσεις στη Γερμανία μόλις 10.000 άνθρωποι.

«Από τη δεκαετία του 1980 η κοινωνία έχει αλλάξει σημαντικά», συμπεραίνει ο Κρίστιαν Γκόλα από το δίκτυο του γερμανικού Κινήματος Ειρήνης. Παραπέμποντας μεταξύ άλλων στα social media, ο ακτιβιστής εκτιμά ότι οι πορείες και διαδηλώσεις δεν είναι πλέον ο μοναδικός τρόπος έκφρασης των κινημάτων. Για τον ίδιο όμως δεν έχει ούτως ή άλλως σημασία ο τελικός αριθμός συμμετεχόντων στις πορείες, αλλά να γίνονται εκδηλώσεις και το κίνημα ειρήνης να δίνει το παρών, όπως λέει.

Αναμφίβολα η εποχή ενδείκνυται απόλυτα για την αναβίωση των κινημάτων ειρήνης: η γερμανική Bundeswehr που μέχρι πριν από μερικές δεκαετίες είχε αποκλειστικά αμυντικό ρόλο, συμμετέχει πλέον σε πολλές επιχειρήσεις στο εξωτερικό, όπως στο Αφγανιστάν. Στη Συρία ο αιματηρός εμφύλιος συνεχίζεται για έβδομη συνεχή χρονιά ενώ με τους χιλιάδες πρόσφυγες που έχουν καταφθάσει τα τελευταία χρόνια στην Ευρώπη, οι Γερμανοί βλέπουν τις άμεσες συνέπειες αυτών των συγκρούσεων. Και την ώρα που η ΕΕ βιώνει μια βαθιά κρίση, στις ΗΠΑ κυβερνά ένας απρόβλεπτος πρόεδρος.

«Κάτω τα όπλα» παντού;

Το σύνθημα του κινήματος ειρήνης «κάτω τα όπλα» δεν φαίνεται όμως να βρίσκει πλέον μεγάλη απήχηση. Ακόμη και αριστεροί διανοούμενοι εξηγεί η πολιτική επιστήμονας Νικόλ Ντάιτελχοφ, αναρωτιούνται εάν «μπορούμε να είμαστε απόλυτα κατά των στρατιωτικών επεμβάσεων ή μήπως πρέπει να παρεμβαίνουμε σε μεμονωμένες περιπτώσεις για να διαφυλάσσουμε τα ανθρώπινα δικαιώματα;». Η ίδια εκτιμά ότι οι χρυσές εποχές των πορειών ειρήνης έχουν παρέλθει οριστικά καθώς η διαμαρτυρία, ειδικά των νέων, βρίσκει άλλους τρόπους έκφρασης.

Δεν είναι όμως η πρώτη φορά που οι πασχαλινές πορείες ειρήνης περνούν κρίση. Και τη δεκαετία του 1990 το κίνημα αποδυναμώθηκε αισθητά. Ο Ψυχρός Πόλεμος είχε τελειώσει και ο πυρηνικός εξοπλισμός είχε ανακοπεί. Η επέμβαση του Τζορτζ Μπους του νεότερου το 2003 στο Ιράκ όμως έδωσε νέα πνοή στο κίνημα ειρήνης το οποίο κατάφερε τότε να κινητοποιήσει στη Γερμανία περισσότερους από 100.000 πολίτες.

Κρίστοφ Ρίκινγκ / Κώστας Συμεωνίδης

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ