Η εποχή Μέρκελ ολοκληρώνεται, αλλά ο προβληματισμός για τις απαραίτητες αλλαγές στην Ευρώπη συνεχίζεται. Μία αποτίμηση για την «ατζέντα Μέρκελ» μετά την τελευταία ομιλία της στο Στρασβούργο.Ζωηρό ήταν το χειροκρότημα, αισθητές οι αποδοκιμασίες των ακροδεξιών και ευρω-σκεπτικιστών, διάχυτη η αίσθηση ότι η καγκελάριος παρουσιάστηκε φιλόδοξη, αλλά δεν θέλησε ή δεν προλαβαίνει πλέον να διατυπώσει το μεγάλο όραμα για την Ευρώπη. Ο επικεφαλής των ευρωβουλευτών της Ν.Δ. Μιχάλης Κεφαλογιάννης χαρακτηρίζει «αναμενόμενη» την ομιλία Μέρκελ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Όπως δηλώνει στην Deutsche Welle: «Η Ευρώπη χρειάζεται ηγέτες, οι οποίοι πρέπει να οραματιστούν την Ευρώπη της ειρήνης και της ευημερίας για τα επόμενα 70 χρόνια, όχι να αναπολούμε τα προηγούμενα 70 χρόνια. Η κυρία Μέρκελ είναι ένας θετικός ηγέτης μέσα στην ΕΕ, με τόση εμπειρία που έχει μετά από τέσσερις τετραετίες στη διακυβέρνηση της Γερμανίας. Η Ευρώπη δεν χρειάζεται διαχείριση πια. Και οι ηγέτες, όπως η κ. Μέρκελ πρέπει να οραματιστούν το μέλλον».

Μιλώντας στο Στρασβούργο, η καγκελάριος ζήτησε «αλληλεγγύη» στο προσφυγικό ζήτημα, αφήνοντας σαφείς αιχμές για την απροθυμία ορισμένων κρατών-μελών να συνυπογράψουν ευρωπαϊκές λύσεις. Η ίδια έκανε λόγο για «ενιαίους κανόνες», χωρίς πάντως να αναφέρει ρητώς την αναθεώρηση του Δουβλίνου. Παρατηρήσεις με κριτική διάθεση από τον έλληνα ευρωβουλευτή Μανώλη Κεφαλογιάννη: «Τα λάθη γίνονται σφάλματα και μετά κρίση, εάν απλώς τα υποσημειώνουμε και δεν δίνουμε λύσεις. Τί μας απέδειξε το μεταναστευτικό και η οικονομική κρίση στον Νότο; Ότι δεν έχουμε τα εργαλεία να τα αντιμετωπίσουμε. Αύριο θα είναι η ασφάλειά μας. Αν δεν είχαμε τα μέσα να αντιμετωπίσουμε το προσφυγικό, δηλαδή ένα εκατομμύριο πρόσφυγες από την κατεστραμμένη Συρία και το Ιράκ, πώς θα είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε μία μεγάλη κρίση σε επίπεδο ασφάλειας;»

«Δεν μπορούσε να υπάρξει κάτι πιο φιλόδοξο»

Στο κομμάτι της οικονομίας εστιάζει ο ευρωβουλευτής της Ν.Δ. Γιώργος Κύρτσος. Στο τέλος της θητείας της η Άνγκελα Μέρκελ φαίνεται να συμπλέει με τον πρόεδρο της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν και υπόσχεται κοινές γαλλογερμανικές προτάσεις μέχρι τον Δεκέμβριο για τον κοινό προϋπολογισμό της ευρωζώνης, την οικονομία και την ψηφιακή τεχνολογία. Ωστόσο δεν επείγεται να προωθήσει την ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης, ενώ επιμένει ότι το κοινό νόμισμα μπορεί να λειτουργήσει μόνο με αυστηρή δημοσιονομική πειθαρχία στα κράτη-μέλη.

«Δεν νομίζω ότι θα μπορούσε να υπάρξει κάτι πιο φιλόδοξο» λέει ο Έλληνας ευρωβουλευτής. «Αυτό θα έπρεπε να υπήρχε όταν η Μέρκελ ήταν πιο ισχυρή. Αυτή τη στιγμή έχουμε έναν δύσκολο συνδυασμό κάποιας εξασθένησης της Μέρκελ, εφόσον ετοιμάζει την έξοδό της από την πολιτική, μαζί με μία εξασθένηση του Μακρόν. Ο οποίος έχει πιο φιλόδοξες ιδέες, αλλά για να πραγματοποιήσεις τις ιδέες στην πολιτική- αυτό το έχω μάθει- πρέπει να έχεις τις αναγκαίες πολιτικές δυνάμεις. Και βλέπουμε τώρα το κόμμα του Μακρόν να υπολείπεται του κόμματος της Λεπέν σε ό,τι αφορά την πρόθεση ψήφου για τις ευρωεκλογές…»

«Να εκλέγεται απευθείας η Κομισιόν»

Την ιδιαίτερη οπτική γωνία της Αριστεράς για την πολιτική Μέρκελ εκφράζει ο Κύπριος ευρωβουλευτής του ΑΚΕΛ Τάκης Χατζηγεωργίου. Όπως δηλώνει στην Deutsche Welle «για το θέμα του μεταναστευτικού μπορεί κάποιος να πει ότι κινήθηκε προς τη σωστή κατεύθυνση. Η τάση της για την οικονομία είναι προς την κατεύθυνση που ξέρουμε- εμβάθυνση της οικονομικής και τραπεζικής ένωσης. Αν η ΕΕ ήθελε να κινηθεί προς την κατεύθυνση της εμβάθυνσης, θα μπορούσε να δει το ζήτημα του πώς επιλέγεται ο πρόεδρος της Κομισιόν και οι Επίτροποι. Θα έπρεπε να εκλέγονται. Αλλά χρειάζεται να υπάρξει στάθμιση ψήφου, αφού θέλουμε ισοτιμία των κρατών-μελών και των πληθυσμών. Αλλά αυτά είναι πράγματα, τα οποία δεν συζητούνται πουθενά».

Με ενδιαφέρον αναμένεται τώρα ο διάδοχος της Άνγκελα Μέρκελ στην ηγεσία των Χριστινοδημοκρατών. Θα είναι η μετριοπαθής γενική γραμματέας του κόμματος, ο συντηρητικός υπουργός Υγείας ή άλλος υποψήφιος που θα εκλεγεί στο συνέδριο του Δεκεμβρίου; «Η βασική μου εντύπωση είναι ότι πολύ λίγα πράγματα μπορεί να αλλάξει οποιοσδήποτε κι αν αναλάβει. Μπορεί στη φρασεολογία να κινηθεί πιο συντηρητικά ή πιο φιλελεύθερα, αλλά η βασική κατεύθυνση της Γερμανίας δεν βλέπω να αλλάζει. Βεβαίως θα χειροτερεύσει πολύ, εάν ο επόμενος καγκελάριος ή ηγέτης του κόμματος της κ.Μέρκελ στραφεί προς ακροδεξιές δυνάμεις μέσα στη χώρα για να στηριχθεί. Αυτό θα ενδυναμώσει αυτές τις δυνάμεις στην υπόλοιπη Ευρώπη που στρέφονται ουσιαστικά προς την κατάλυσή της».

Γιάννης Παπαδημητρίου, Στρασβούργο

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ