Λιγότερο από έναν χρόνο πριν τις εκλογές του ερχόμενου Σεπτεμβρίου δεν έχει δρομολογηθεί ακόμη η διαδοχή στο τιμόνι των Χριστιανοδημοκρατών. Το συνέδριο του Δεκεμβρίου αναβλήθηκε λόγω της πανδημίας.Η κατάσταση μπορεί να θεωρηθεί εκρηκτική και πολιτικά επικίνδυνη για την Χριστιανοδημοκρατική Ένωση (CDU) της καγκελαρίου Μέρκελ. Η απόφαση για τη διαδοχή στην προεδρία του κόμματος και κατ΄ επέκταση και για την ή τον υποψήφιο καγκελάριο, αναβλήθηκε καταρχάς για την επόμενη άνοιξη. Η σχετική απόφαση του προεδρείου της CDU να αναβάλει το προγραμματισμένο για τον Δεκέμβριο τακτικό συνέδριο αναμένεται να κλιμακώσει ακόμη περισσότερο την εσωκομματική έριδα μεταξύ των δυο βασικών διεκδικητών του θώκου Φρίντριχ Μερτς και Άρμιν Λάσετ.

Αυτό με τη σειρά του αυξάνει τον κίνδυνο να βρει η «σούπερ εκλογική χρονιά 2021» -με ομοσπονδιακές εκλογές και πολλαπλές περιφερειακές αναμετρήσεις- τους Χριστιανοδημοκράτες πιο διχασμένους παρά ποτέ. Θεωρητικά το προεδρείο της CDU μπορεί να αποφασίσει κατά την τελευταία προγραμματισμένη για φέτος συνεδρίασή του στις 14 Δεκεμβρίου τη διεξαγωγή δια ζώσης συνεδρίου στις 16 Ιανουαρίου. Με φόντο την έξαρση του κορωνοϊού όμως οι πιθανότητες είναι εξαιρετικά περιορισμένες. Οι εσωκομματικές εκλογές που επρόκειτο να γίνουν αρχικά την περασμένη άνοιξη αναβάλλονται έτσι εκ των πραγμάτων για την ερχόμενη άνοιξη, όταν θα υπολείπονται μόλις λίγοι μήνες πριν τις ομοσπονδιακές εκλογές.

Συνωμοσία βλέπει ο Μερτς

Αρκετοί εντός της CDU θεωρούν την νέα αναβολή «επιτυχία» του υποψήφιου για την προεδρία και νυν πρωθυπουργού της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας Άρμιν Λάσετ. Το Σαββατοκύριακο είχε ταχθεί αναφανδόν υπέρ της αναβολής του συνεδρίου με το επιχείρημα ότι δεν μπορεί ως πρωθυπουργός να απαγορεύει μεγάλες συναθροίσεις και την ίδια ώρα το κόμμα του να πραγματοποιεί συνέδριο με 1.001 συμμετέχοντες. Ο ανθυποψήφιός του Φρίντριχ Μερτς αντίθετα, επιμένει να ληφθεί η απόφαση της διαδοχής την τρέχουσα χρονιά προκειμένου το κόμμα να μπορεί να προετοιμαστεί καλύτερα για τις επικείμενες εκλογικές αναμετρήσεις. Αναλυτές αποδίδουν την εμμονή του στα υψηλά ποσοστά δημοτικότητας που φέρεται να απολαμβάνει και τα οποία του εξασφαλίζουν θεωρητικά τη νίκη στις εσωκομματικές εκλογές.

Το ότι τους επόμενους μήνες αναμένεται να οξυνθούν ακόμη περισσότερο τα πνεύματα μπορεί να θεωρείται δεδομένο. Οι χθεσινές εξελίξεις επιβεβαίωσαν μάλιστα τις σχετικές εκτιμήσεις δίνοντας μια καλή πρόγευση. Στο πρωινό μαγκαζίνο της γερμανικής δημόσιας τηλεόρασης ο Μερτς αναφερόμενος σε «σημαντικά τμήματα του κομματικού κατεστημένου» τα οποία «θέλουν να αποτρέψουν το να γίνω πρόεδρος» έκανε εμμέσως πλην σαφώς λόγο για συνωμοσία εναντίον του. Λίγο αργότερα ο γενικός γραμματέας του κόμματος Πάουλ Τσίμιακ επιχειρούσε να αποκλιμακώσει την κατάσταση, λέγοντας ότι μπορεί να καταλάβει τα επιχειρήματα και των δυο πλευρών.

Θα κινηθεί λοιπόν η Χριστιανοδημοκρατική Ένωση ακέφαλη και διχασμένη στο δρόμο προς τις κάλπες του 2021, που πέρα από τις ομοσπονδιακές εκλογές του Σεπτεμβρίου, προβλέπουν και τοπικές αναμετρήσεις για την ανάδειξη νέων περιφερειακών κοινοβουλίων; Αυτό θα συνιστούσε αναμφίβολα καταστροφή για τους συντηρητικούς, πόσο μάλλον που στην παρούσα φάση φέρονται να προηγούνται και δη με μεγάλη διαφορά των πολιτικών τους αντιπάλων στις δημοσκοπήσεις.

Σεναριολογία

Η προχθεσινή απόφαση για αναβολή του συνεδρίου του Δεκεμβρίου υπαγορεύθηκε ασφαλώς και από λόγους τακτικής που σχετίζονται με τον προεκλογικό αγώνα ενόψει των εκλογών του Σεπτεμβρίου. Τουλάχιστον για μέρος του προεδρείου. Διότι εάν τα κοινοβουλευτικά κόμματα δεν συμφωνήσουν άμεσα σε αναθεώρηση της σχετικής νομοθεσίας, ώστε να επιτρέπεται και η ηλεκτρονική/εικονική ψηφοφορία για την ανάδειξη κομματικών προέδρων, τότε δεν θα πραγματοποιηθεί μέσω τηλεδιάσκεψης ούτε το συνέδριο των Χριστιανοδημοκρατών, όπως προτείνει ο Μερτς. Οι πιθανότητες να συμφωνήσουν τα κόμματα της Βουλής το ερχόμενο διάστημα θεωρούνται περιορισμένες.

Στην περίπτωση αυτή και εφόσον δεν αποκλιμακωθεί αισθητά η επιδημιολογική κατάσταση θα έμενε μόνο η λύση της εκλογής δια της επιστολής ψήφου. Σύμφωνα με τον γγ. της CDU Τσίμιακ η διαδικασία αυτή θα απαιτούσε περίπου 70 μέρες. Λίγους μήνες πριν τις εκλογές -που με την αποχώρηση της Μέρκελ θα σηματοδοτήσουν ένα τέλος εποχής για την CDU- κανένας Χριστιανοδημοκράτης δεν θα ήθελε να δει το κόμμα του να αναλώνεται σε εσωκομματικές έριδες και να ασχολείται ουσιαστικά μόνο με τα του οίκου του και όχι με τον προεκλογικό αγώνα.

Γεγονός είναι ότι τα χρονικά περιθώρια στενεύουν. Ένα από τα σενάρια που κυκλοφορούν είναι να αποφασιστεί η διενέργεια των εκλογών με επιστολική ψήφο στα μέσα Ιανουαρίου και να έχει ολοκληρωθεί τον Μάρτιο, όταν θα έχουν περάσει οι περιφερειακές εκλογές σε Βάδη-Βυρτεμβέργη και Ρηνανία-Παλατινάτο. Ενδεχόμενη ήττα στις τοπικές αυτές αναμετρήσεις θα μπορούσε να αποδοθεί στην απερχόμενη πρόεδρο Κραμπ-Καρενμπάουερ έτσι ώστε ο νέος να αναλάβει την προεκλογική σκυτάλη ως tabula rasa.

Σε διαφορετική περίπτωση -αν δηλαδή αναλάβει νωρίτερα και «χρεωθεί» ενδεχόμενες ήττες της CDU στις τοπικές εκλογές- λιγοστεύουν θεωρητικά οι πιθανότητες να λάβει ο νέος πρόεδρος και το χρίσμα του υποψήφιου καγκελάριου. Για την περίπτωση αυτή φαίνεται να περιμένει καρτερικά ο νυν πρωθυπουργός της Βαυαρίας Μάρκους Ζέντερ ο οποίος δεν έχει αποκλείσει κατηγορηματικά το ενδεχόμενο να είναι αυτός ο υποψήφιος καγκελάριος της χριστιανικής ένωσης (CDU/CSU) στις εκλογές του 2021.

Γιεργκ Μπλανκ/Ρούπερτ Μάιρ (dpa)

Επιμέλεια: Κώστας Συμεωνίδης

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ