Από 24 μέχρι 27 Ιουνίου 2010 έλαβε χώρα με μεγάλη επιτυχία η 6η Ελληνο-Βαυαρική Πολιτιστική Ημέρα στο Μόναχο. Το τετραήμερο ποικίλο εκκλησιαστικό, κοινωνικό, πολιτιστικό, καλλιτεχνικό, μουσικοθεατρικό και χορωδιακό πρόγραμα παρακολούθησαν χιλιάδες βαυαρών και ελλήνων και εξέφρασαν τη χαρά και τον έπαινο τόσο για την επιτυχημένη διοργάνωση όσο και για πολλά μηνύματα που δόθηκαν μέσα από τις εκδηλώσεις αυτές.
Σκιαγράφηση των εκδηλώσεων
Την Πέμπτη, 24 Ιουνίου, έλαβε χώρα στους χώρους της Βαυαρικής Ραδιοφωνίας ένα επιστημονικό συμπόσιο με θέμα: „Πατρίδα στη μετανάστευση, 50 χρόνια εργατικής συμφωνίας μεταξύ Γερμανίας και Ελλάδας.“. Το συμπόσιο οργανώθηκε από την Ιερά Μητρόπολη Γερμανίας, την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία για μετανάστες (BAMF), τη Βαυαρική Ραδιοφωνία και το Δήμο Μονάχου. Την έναρξη των εργασιών κήρυξαν με σύντομο χαιρετισμό ο Πρόεδρος της BAMF Δρ. Αλβέρτος Σμιτ, ο διευθυντής της Βαυαρικής Ραδιοφωνίας Ιωάννης Γκρότσκι και ο Αρχιερατικός Επίτροπος Βαυαρίας, Πρωτοπρεσβύτερος Απόστολος Μαλαμούσης. Με μια ιστορική αναφορά για τη μετανάστευση από το 1960, έτος υπογραφής της εργατικής συμφωνίας, με ένα σχετικό ντοκουμέντο της βαυαρικής τηλεόρασης, και με τις προσωπικές μαρτυρίες των συμπατριωτών μας Ελένης Τσακμάκη και Θεοδώρου Γαβρά, που έζησαν το ξεκίνημα της μετανάστευσης, καταδείχθηκαν οι αρχικές δυσκολίες και ταλαιπωρίες, τα όνειρα και οι απογοητεύσεις που έζησαν χιλιάδες συμπατριωτών μας. Οι σύνεδροι άκουσαν με ιδιαίτερη συγκίνηση τον παριστάμενο Χανς Γιοργκ Έκχαρντ, ο οποίος περιέγραψε τις στιγμές που έζησε στην Ελλάδα, όταν από το 1960, ως απεσταλμένος του Γερμανικού Υπουργείου Εργασίας, έκανε τα συμβόλαια εργασίας για τους έλληνες μετανάστες. Έζησε προσωπικά τον τότε υποχρεωτικό χωρισμό που επέβαλαν τα συμβόλαια εργασίας σε συζύγους, γονείς και παιδιά για εξεύρεση εργασίας στη Γερμανία και μέχρι σήμερα με δάκρυα στα μάτια εξιστορεί τις εμπειρίες του αυτές. Ο συγγραφέας και σχεδιαστής εκθέσεων Δρ. Εμμανουήλ Γκόγκος αναφέρθηκε, στη βαθυστόχαστη εισήγησή του, στο σκεπτικό με το οποίο σχεδίασε και έστησε μια θαυμάσια έκθεση για τη μετανάστευση των Ελλήνων. Σε συζήτηση στρογυλλής τραπέζης που επακολούθηε, τα παιδιά των μεταναστών της πρώτης γενιάς, η ψυχολόγος Δρ. Μαρία Γαβρανίδου, η δημοσιογράφος Ελένη Ηλιάδου, ο ευρωβουλευτής Γεώργιος Χατζημαρκάκης και ο καλλιτέχνης Ιωσήφ Τσαλλάχ, ανεφέρθηκαν στα προσωπικά τους και στα οικογενειακά τους βιώματα, καθώς επίσης και στην επαγγελματική τους αποκατάσταση. Η κα. Ηλιάδου εργάστηκε επί πολλά χρόνια στο Ελληνικό Πρόγραμμα της Βαυαρικής Ραδιοφωνίας. Συντονίστριες του προγράμματος ήταν η διευθύντρια του προγράμματος της Βαυαρικής Ραδιοφωνίας „ Οικογένεια“, Σύβιλλα Γκιλ και η διευθύντρια της „Υπηρεσίας Διαπολιτισμικής Εργασίας “ του Δήμου Μονάχου, Μαργαρίτα Σπον. Μετά την εύστοχη σάτυρα του Ιωσήφ Τσαλλάχ με τίτλο ΤΑ ΠΑΡΑΠΟΝΑ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΡΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ και με θέμα τη ζωή των Ελλήνων στη Γερμανία, ακολούθησε δεξίωση με ελληνικά εδέσματα και ποτά. Χορηγός της εκδήλωσης ήταν ο Γιώργος Φαλαίνας από την εταιρεία ΟΜΙΛΟΣ.
Η άψογη οργανωτική διεξαγωγή του συμποσίου οφείλεται στη δημοσιογράφο της Βαυαρικής Ραδιοφωνίας Φανή Αθέρα, η οποία, ως γνωστό επί 18 χρόνια εργάστηκε στην Ελληνική Εκπομπή της Βαυαρικής Ραδιοφωνίας και κάθε βράδυ, με την εξαίρετη φωνή της, μετέδιδε τις ειδήσεις στους ακροατές της ελληνικής εκπομπής.
Στα πλαίσια του Συμποσίου το Ιστορικό Αρχείο της Βαυαρικής ραδιοφωνίας σε συνεργασία με τις συνεργάτιδες του προγράμματος Ελένη Ηλιάδου και Φανή Αθέρα ετοίμασε μια μικρή, αλλά αξιέπαινη, έκθεση σχετικά με την Ελληνική Εκπομπή του Μονάχου της Βαυαρικής Ραδιοφωνίας, που επί 38 χρόνια πρόσφερε ανεκτίμητο πολιτικό, κοινωνικό και πολιτιστικό έργο σε Έλληνες και Γερμανούς.
Την Παρασκευή, 25 Ιουνίου, έλαβε χώρα μια πρωτόγνωρη ελληνοβαυαρική εκδήλωση με ολοήμερο ταξίδι επάνω σε σχεδία στον ποταμό Ίσαρ, με παραδοσιακό τρόπο, όπως και από τον 12ο αιώνα μ.Χ. Με ορθόδοξους ύμνους και αναφορά στον άγιο Χριστόφορο, προστάτη των ταξιδιωτών και στον άγιο Ιωάννη Νεπομούκ, προστάτη των ποταμών της Βαυαρίας και άλλων ευρωπαικών κρατών, με ζωντανή βαυαρική και ελληνική μουσική και με ιστορική αναφορά στις μακροχρόνιες ελληνοβαυαρικές σχέσεις, έζησαν οι ταξιδιώτες μια υπέροχη και αλησμόνητη διαδρομή στο ποτάμι Ίσαρ, που έρχεται από τις Άλπεις και διασχίζει την πόλη του Μονάχου. Μεταξύ των Ελλήνων ήταν ο συνδιοργανωτής του ταξιδιού, Πρωτοπρεσβύτερος Απόστολος Μαλαμούσης, ο καθηγητής της Ορθοδόξου Θεολογίας στο Πανεπιστήμιο Μονάχου Κωσταντίνος Νικολακόπουλος με τη σύζυγό του Μαρία, ο πρόεδρος του Συλλόγου Επτανησίων Δημήτριος Δρογγίτης, η Εύα Γρίβα, ο Γεώργιος Σιώμος κ.α.
Την Παρασκευή, 25 Ιουνίου το απόγευμα έλαβε χώρα το δεύτερο συμπόσιο στους χώρους της Ευαγγελικής Ακαδημίας Μονάχου με θέμα „50 χρόνια παροχής συμβουλών προς τους μετανάστες από την Ίννερε Μισσιόν“. Στον εισαγωγικό χαιρετισμό ο Πρωτοπρεσβύτερος Απόστολος Μαλαμούσης επήνεσε τη προσφορά της Ίννερε Μισσιόν της Ευαγγελικής Εκκλησίας και ευχαρίστησε όλους τους έλληνες κοινωνικούς λειτουργούς που διορίστηκαν από την Ίννερε Μισσιόν και με κάθε τρόπο συμπαραστάθηκαν στα κοινωνικά προβλήματα των συμπατριωτών μας. Ο κοινωνικός Λειτουργός Γεώργιος Μεταλληνός και ο δημοσιογράφος Βασίλειος Χατζηβάσιος αναφέρθηκαν στα προβλήματα των συμπατριωτών μας και στο σταδιακό άνοιγμά τους στη γερμανική κοινωνία. Ο βαυαρός βουλευτής Ιωακείμ Ουντερλέντερ τόνισε την προσφορά του βαυαρικού κράτους, ενώ ο καθηγητής πανεπιστημίου Δρ. Βασίλειος Φθενάκης, ανέπτυξε με επιστημονκά δεδομένα τα προτερήματα και τα μειονεκτήματα του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος, όπως αυτό εφαρμόζεται στη Βαυαρία.
Το βράδυ έλαβε χώρα μια ωραία καλλιτεχνική και μουσική εκδήλωση στο Ελληνικό Σπίτι Μονάχου. Με μια τανία μικρού μήκους με τον τίτλο ΑΠΟ ΕΛΛΗΝΑ ΣΕ ΕΛΛΗΝΑ, παρουσιάστηκε η δραστηριοποίηση των συμπατριωτών μας για την ανατροπή του αρνητικού κλίματος εναντίον της Ελλάδας από μερικά γερμανικά μέσα γενικής ενημέρωσης. Μετά την σάτυρα του Ιωσήφ Τσαλλάχ με τίτλο ΤΑ ΠΑΡΑΠΟΝΑ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΡΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, ακολούθησε κλασική ρεμπέτικη μουσική.
Την Κυριακή 27 Ιουνίου το πρωί ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Γερμανίας Αυγουστίνος τέλεσε τη Θεία Λειτουργία στον ιστορικό ναό της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος (Σαλβάτορκιρχε), πλαισιούμενος από τον Αρχιμανδρίτη π. Πέτρο Κλιτς και τον Διάκονο π. Νικόλαο Τζώρτζη Στο πολυπληθές εκκλησίασμα αναφέρθηκε τόσο στο ευαγγελικό ανάγνωσμα της ημέρας, όσο και στη μεγάλη σημασία της Ελληνο-Βαυαρικής Πολιτιστικής Ημέρας.
Από τις 12.30 μέχρι στις 8.30 μ.μ. ακολούθησε το πολυποίκιλο πολιτιστικό πρόγραμμα στη γνωστή κεντρική πλατεία Odeonsplatz. Τα χορευτικά συγκροτήματα των συλλόγων Επτανησίων, Κρητών, Ελληνικού Σπιτιού, Λυκείου Ελληνίδων και Ελληνικής Κοινότητας έδωσαν ιδιαίτερο παλμό. Η χορωδία του Δημοτικού Σχολείου ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ με ελληνικά τραγούδια, η χορωδία της ΦΙΛΑΡΜΟΝΙΑΣ ΜΟΝΑΧΟΥ με ορθόδοξους ύμνους, η ξενάγηση στο ιστορικό Δημαρχείο Μονάχου με τον Δημοτικό Σύμβουλο Δρ. Ράινχαρτ Μπάουερ και η ξενάγηση στη Σαλβάτορκιρχε με την αρχαιολόγο Μαρία Λιάνου-Νικολακοπούλου εμπλούτισαν άριστα το πρόγραμμα της εορτής. Ο Ιωσήφ Τσαλλάχ αναφέρθηκε και πάλι με τη σάτυρἀ του ΤΑ ΠΑΡΑΠΟΝΑ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΡΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ στη ζωή των Ελλήνων στη Γερμανία. Το μουσικό πρόγραμμα κάλυψε το συγκρότημα του Λευτέρη Αρμύρα, ενώ για τη διάθεση ελληνικών εδεσμάτων και ποτών αρμόδιοι ήταν ο Μανώλης Κουγιουμουτζής και ο Γεώργιος Μανδαλενάκης. Με τα περίπτερα έκθεσης των Ενοριών Μονάχου, του Ελληνικού Σπιτιού, του Συλλόγου Ποντίων Μονάχου, του Συλλόγου Δραμινών, του Μουσείου „Βασιλέας Όθωνας της Ελλάδος, Ότομπρουν“, της Ίννερε Μισσιόν (με το πρόγραμμα „Πυξίδα“) και του κοινωνικού οργανισμού KAB της Καθολικής Εκκλησίας, ενημερώθηκαν οι επισκέπτες για τις δραστηριότητες των οργανισμών και συλλόγων. Η έκθεση εικόνων του αγιογράφου Στέφανου Στωίλα προσήλκυσε το ενδιαφέρον των επισκεπτών. Ειδικά παιδικά παιδαγωγικά προγράμματα με ειδικευμένο προσωπικό απασχόλησαν όλη τη ημέρα τους μικρούς επισκέπτες της εορτής.
Τo συνολικό προγραμματισμό της 6ης Ελληνο–Βαυαρικής Πολιτιστικής Ημέρας και την εποπτεία της εφαρμογής του προγράμματος είχαν ο Πρωτοπρεσβύτερος Απόστολος Μαλαμούσης και ο διευθυντής του Ελληνικού Σπιτιού, κοινωνιολόγος Κωσταντίνος Γιαννακάκος. Την παρουσίαση των εκδηλώσεων επί σκηνής έκαναν με εύστοχο τρόπο, όπως και στα προηγούμενα χρόνια, η δημοσιογράφος της Βαυαρικής Ραδιοφωνίας κ. Φανή Αθέρα και ο πρώην ανταποκριτής της Βαυαρικής Τηλεόρασης στα Βαλκάνια Κλάους Μπέλοφ. Τον συντονισμό ανέλαβε, για έκτη συνεχή χρονιά, ο πρόεδρος της Λέσχης Ελλήνων Επιστημόνων, διπλ. μηχανικός Κωσταντίνος Μουτάφης. Η μεταφορική εταιρεία Σούπερφαστ Φέρριες διέθεσε δύο εισιτήρια για Ελλάδα και αρκετά ελληνικά εστιατόρια του Μονάχου διέθεσαν κουπόνια δωρεάν φαγητού, με σκοπό τη διαφήμιση της Πατρίδας μας.
Με σύντομο χαιρετισμό τους ο Μητροπολίτης Γερμανίας κ. Αυγουστίνος, ο εκπρόσωπος του Ρωμαιοκαθολκού Αρχιεπισκόπου Μονάχου, κ. Χούμπερ, ο εκπρόσωπος του Ευαγγελικού Επισκόπου της Βαυαρίας, βοηθός επίσκοπος κ. Βάις, ο Γενικός Πρόξενος Ανδρέας Ψυχάρης, ο Νομάρχης Ἀνω Βαυαρίας κ. Χίλλενμπραντ και ο πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας Σπύρος Ξενάκης, αναφέρθηκαν στο νόημα και στην επιτυχία των Ελληνο-Βαυαρικών Πολιτιστικών Ημερών.
Λόγω της ταυτόχρονης μετάδοσης του ποδοσφαιρικού αγώνα Γερμανίας–Αγγλίας είχε στηθεί και μια τηλεοπτική οθόνη για την παράλληλη παρακολούθηση του αγώνα. Αξίζει να σημειωθεί ότι στον χαιρετισμό του ο Μητροπολίτης Γερμανίας κ. Αυγουστίνος ανέφερε ότι είχε ήδη προσευχηθεί για να κερδίσει η Γερμανία τον αγώνα με την Αγγλία.
Στα ειδικά διαφημιστικά της Ελληνοβαυαρικής Ημέρας ο Σεβ. Μητροπολίτης Γερμανίας κ. Αυγουστίνος στο γραπτό μήνυμα του αναφέρθηκε στη θαυμαστή ανακαίνιση της Σαλβάτορκιρχε, στη μεγάλη προσφορά της Ορθόδοξης Εκκλησίας στη Β΄ Οικουμενική Εκκλησιαστική Ημέρα, που έλαβε χώρα τον Μάιο 2010 στο Μόναχο και στα 50 χρόνια εργατικής συμφωνίας μεταξύ Ελλάδος και Γερμανίας. Ο Γ. Πρόξενος Ανδρέας Ψυχάρης αναφέρθηκε στη ζωντάνια και διαχρονικότητα των στενών δεσμών που συνδέουν Ελλάδα και Βαυαρία και επήνεσε τους ελληνικούς και βαυαρικούς οργανισμούς και φορείς που συμμετέχουν στη διοργάνωση. Ο Πρόεδρος της Γερμανικής Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας για Θέματα Μεταναστών Δρ. Άλμπερτ Σμιντ επήνεσε την 6η Ελληνο-Βαυαρική Πολιτιστική Ημέρα ως εκδήλωση επιτυχημένης ενσωμάτωσης και ως πρότυπο παράδειγμα συμμετοχής και εθελοντικής προσφοράς των ελλήνων στα κοινά της βαυαρικής ζωής και κοινωνίας. Αναφέρθηκε επίσης στην επίκαιρη οικονομική κρίση της Ελλάδας και στα απαξιωτικά σχόλια μερίδας του γερμανικού τύπου, δηλώνοντας, ότι οι ελληνοβαυαρικές σχέσεις δεν επηρεάστηκαν αρνητικά, και ότι τέτοιου είδους εκδηλώσεις, όπως η 6η Ελληνο -Βαυαρική Ημέρα, στηρίζουν, ενισχύουν και εμπλουτίζουν περισσότερο τις σχέσεις των δύο λαών. Τα κείμενα των χαιρετισμών των επισήμων σε γερμανική γλώσσα βρίσκονται και στην ιστοσελίδα: www.hellas-bayern.de
Ο Πρώτος Δήμαρχος Μονάχου Χρίστιαν Ούντε, επήνεσε, στο μήνυμά του, τους Έλληνες ως την ποιο δραστηριοποιημένη κοινωνική ομάδα που καλλιεργεί με υποδειγματικό τρόπο όχι μόνο τη δική της γλωσσική, πολιτιστική και θρησκευτική συνείδηση και παράδοση, αλλά και τον διάλογο με άλλες εθνικότητες και θρησκεύματα. Η Ελληνο-Βαυαρική Ημέρα είναι για τον κ. Ούντε μια καταξιωμένη ήδη εκδήλωση που φέρνει ποιό κοντά Έλληνες και Βαυαρούς και με μουσική, χορό, ιερές ακολουθίες και άλλες πολιτιστικές σφηρηλατούνται οι μακροχρόνιοι δεσμοί τους .
Οι μεγάλης κυκλοφορίας βαυαρικές εφημερίδες Süddeutsche Zeitung και Münchner Merkur και η τοπική Münchner Wochen Anzeiger αναφέρθηκαν με εκτεταμένα σχόλια και φωτογραφίες στις εκδηλώσεις της 6ης Ελληνο–Βαυαρικής Πολιτιστικής Ημέρας, ενώ η Βαυαρική Ραδιοφωνία και η τηλεόραση κάλυψαν μέρος του προγράμματος με ντοκυμανταίρ και σχόλια.
π. Απόστολος Μαλαμούσης
Αρχιερατικός Επίτροπος Βαυαρίας της Ιεράς Μητροπόλεως Γερμανίας,
Πρωτοπρεσβύτερος του Οικουμενικού Θρόνου
