Του Νίκου Γιαννή*
60 χρόνια πέρασαν από τη στιγμή που το Βέλγιο, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία, το Λουξεμβούργο και η Ιταλία είχαν αυτήν την καταπληκτική ιδέα, πρωτοφανή στην ιστορία, να παραιτηθούν οικειοθελώς από ένα μικρό μέρος της κυριαρχίας τους, υπέρ της ειρήνης, της δημοκρατίας, της αλληλεγγύης και της ελευθερίας, αλλά και της ισότητας, της ευημερίας και της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας. Ἠθελε κουράγιο, διορατικότητα, εξυπνάδα. Ας αναλογισθεί ο καθένας μας αν θα έβρισκε ο ιδιος τότε τη δύναμη γι’ αυτό το άλμα. Θα μας χρειασθεί για το επόμενο! Όλα δεν μπορούν να γίνουν μονομιάς. Τώρα πλησίασε η στιγμή που θα χρειασθεί να δοκιμάσουμε τον εαυτό μας και την αποφασιστικότητα μας, να κάνουμε μαζί ένα μεγάλο βήμα μπροστά, αυτό της πολιτικής ένωσης των κρατών και των πολιτών που κατανοούν την ανάγκη του και το επιθυμούν, προς μια ισχυρότερη και πιο δημοκρατική Ευρώπη, δηλαδή προς μια ομοσπονδιακή ένωση, που δεν θα αναπαράγει τον επιθετικό και εγωϊστικό πατριωτισμό, αλλά θα είναι ήρεμη δυναμη, σύμβολο σταθερότητας, ενότητας με σεβασμό στις εθνικές και τοπικές ταυτότητες και ανάπτυξης, με προστασία του κλίματος, για όλον τον κόσμο σε όλον τον πλανήτη.
40 χρόνια σχεδόν πέρασαν από τότε που η Ελλάδα, χάριν του Κ.Καραμανλή και των άλλων συντελεστών, Π.Παπαληγούρα, Γ.Ράλλη, Π.Λαμπρία, Γ.Κοντογιώργη, Γ.Πεσματζόγλου κλπ. προσχώρησε δυναμικά στο σχέδιο αυτό. Ουσιαστικά προσχώρησε οριστικά στον δυτικό κόσμο των αξιών και του ανθρωπισμού που ηγείται και δικαίως της ανθρώπινης εξέλιξης.
Όμως δεν μπορούμε να ξεχνάμε ότι δεν περιμένουμε τα πάντα από το κράτος ή την ΕΕ. Επικουρικότητα σημαίνει ότι κάθε πολίτης είναι υπεύθυνος για τον εαυτό του. Επιλέγει ελεύθερα και κερδίζει ή χάνει, αναλαμβάνει την ευθύνη των επιλογών του. Επικουρικά, η τοπική αυτοδιοίκηση, το κράτος και η ΕΕ και με αυτή τη σειρά συμβάλλουν, αναλαμβάνοντας ορισμένες αρμοδιότητες που οι πολίτες εχουν συμφωνήσει, ότι ειναι καλύτερο να ασκούνται απο κοινού. Κατά συνέπεια, την ευθύνη της αυτοκτονίας έχει εκείνος που τη διαπράττει, την ευθύνη απο τη διαφθορά και διασπάθιση των χρημάτων του φορολογούμενου η κυβέρνηση του, όπως και τη διαφύλαξη των εθνικών συνόρων για τα οποία δυστυχώς ακόμη η ΕΕ δεν διαθέτει την αρμοδιότητα, ωστόσο χαιρετίζουμε νέους φεντεραλιστές που προτίθενται να αγωνιστούν σε αυτήν την κατεύθυνση. Στις κοινωνίες όπου δεν ισχύει η αρχή της επικουρικότητας, δεν υπάρχει ελευθερία και τα μυρμήγκια μπορούν να πατηθούν ανά πάσα στιγμή, ακόμη και όλα μαζί, από τη μπότα, από τον βηματισμό της οποίας εξαρτάται πλήρως η ζωή ή ο θάνατος τους. Αυτή η ολοκληρωτική εκδοχή του κόσμου δεν είναι όμως η περίπτωση μας, η περίπτωση του δυτικού πολιτισμού. Χρόνια Πολλά!
* O Νίκος Γιαννής είναι νοµικός, διδάκτωρ Πολιτικών Επιστηµών και στέλεχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις Βρυξέλλες
