Μια μοναδική περιήγηση στο έργο των δύο εμβληματικών μορφών της ελληνικής λογοτεχνίας, μέσα από την αναζήτηση των κοινών ανησυχιών και των ζητημάτων που τους απασχόλησαν, ήταν η εκδήλωση «Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης – Νίκος Καζαντζάκης, δύο κορυφαίοι της λογοτεχνίας», που πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 25 Φεβρουαρίου 2017 στην αίθουσα εκδηλώσεων Γυμνασίου-Λυκείου Σκιάθου.

Η εκδήλωση διοργανώθηκε από τον Πολιτιστικό Σύλλογο «Η Σκιάθος», τη Διεθνή Εταιρεία Φίλων Νίκου Καζαντζάκη με έδρα τη Γενεύη και τα Σχολεία Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Σκιάθου.

Με αφορμή τη συμπλήρωση των 60 χρόνων από τον θάνατο του Νίκου Καζαντζάκη, η Διεθνής Εταιρεία Φίλων Νίκου Καζαντζάκη έχει αναλάβει τη διοργάνωση των εκδηλώσεων, συνεδρίων και ημερίδων για τον Νίκο Καζαντζάκη στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο.

Με απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, μετά από σχετικό αίτημα της ΔΕΦΝΚ, το 2017 ανακηρύχθηκε Έτος Νίκου Καζαντζάκη και όλες οι εκδηλώσεις της ΔΕΦΝΚ τέθηκαν υπό την αιγίδα του Υπουργείου.

Για την οργάνωση της εκδήλωσης ο Σύλλογος ανέπτυξε μια πολύμηνη συνεργασία, από τον Αύγουστο του 2016, με τη ΔΕΦΝΚ, τα Σχολεία Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και τον διακεκριμένο Σκιαθίτη μουσικό Αντώνη Μιτζέλο, ώστε να διαμορφωθεί το πρόγραμμα της εκδήλωσης.

Την εκδήλωση άνοιξε ο κ. Γιώργος Στασινάκης, πρόεδρος και ιδρυτικό μέλος της  ΔΕΦΝΚ, ο οποίος με την ομιλία του «Διεθνής Εταιρεία Φίλων Νίκου Καζαντζάκη: 29 Χρόνια αφοσίωσης στον μεγάλο Κρητικό» παρουσίασε τη δράση της Εταιρείας, η οποία με συνέπεια προβάλλει το έργο του οικουμενικού συγγραφέα, με εκδηλώσεις, εκδόσεις και συνέδρια σε όλο τον κόσμο. Ο Γιώργος Στασινάκης διετέλεσε διευθυντικό στέλεχος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας στη Γενεύη,  Κοσμήτορας της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Γενεύης, ανώτερο διοικητικό και νομικό στέλεχος στο CERN (Eυρωπαϊκός Οργανισμός Πυρηνικών Ερευνών) στη Γενεύη (μέχρι τον Δεκέμβριο του 2005, οπότε και συνταξιοδοτήθηκε). Αρχισυντάκτης της ετήσιας επιθεώρησης Le Regard crétois / Η κρητική ματιά και του ενημερωτικού δελτίου Synthesis (εκδόσεις της ΔΕΦΝΚ), είναι μέλος της Διεθνούς Ένωσης Γαλλόφωνου Τύπου· το 1996 τιμήθηκε από τη Γαλλική Δημοκρατία με τον τίτλο του Ιππότη του Εθνικού Τάγματος της Αξίας, και διετέλεσε Πρεσβευτής του Ελληνισμού (Αθήνα, 2008). Έχει δημοσιεύσει δεκάδες μελέτες για τον Νίκο Καζαντζάκη στα ελληνικά, γαλλικά, ισπανικά, αραβικά και ρουμανικά, και έχει δώσει διαλέξεις για το έργο του Νίκου Καζαντζάκη σε 94 χώρες, και στις πέντε ηπείρους.

Μια ενδιαφέρουσα ανάλυση και ψυχογραφική προσέγγιση των δύο συγγραφέων παρουσίασε ο έτερος κεντρικός ομιλητής,  κ. Ιωάννης Δ. Σόλαρης, με την ομιλία του «Ο νοσταλγός Παπαδιαμάντης και ο αγωνιζόμενος Καζαντζάκης: Η λογοτεχνική συνάντηση». Ο κ. Σόλαρης, μέσα από μια συγκριτική μελέτη εμβληματικών έργων αλλά και ηρώων των του Καζαντζάκη και του Παπαδιαμάντη ανέδειξε τα κοινά σημεία αλλά και τις διαφορετικές προοπτικές μέσα από τις οποίες παρατηρούν την κοινωνία και εκφράζουν της εκφάνσεις της. Ο Ιωάννης Δ. Σόλαρης σπούδασε Φιλοσοφία-Παιδαγωγική-Ψυχολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και Κοινωνική Θεολογία στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Διορίστηκε καθηγητής στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση με οργανική   θέση   στο Μουσικό Σχολείο Καλαμάτας. Έλαβε διδακτορικό δίπλωμα στην Ιστορία του Πολιτισμού από το Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Διαχείρισης Πολιτισμικών Αγαθών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου. Είναι υπεύθυνος Σχολικών Δραστηριοτήτων της Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Μεσσηνίας. Η συγγραφική του δραστηριότητα αφορά τη λογοτεχνία, τις πολιτιστικές εκφάνσεις, τα περιβαλλοντικά ζητήματα και τις νέες τεχνολογίες στην εκπαίδευση.

Μια κοινή αγωνία των δύο μεγάλων λογοτεχνών, που αφορά στη σχολική ζωή, παρουσίασε με τη βοήθεια των μαθητών του Λυκείου η φιλόλογος Μαλαμώ Σταμέλου. Η κα Σταμέλου αρχικά παρουσίασε τα “Στιγμιότυπα από τη σχολική ζωή, στο έργο του Παπαδιαμάντη και του Καζαντζάκη”, με τις αναφορές και τους σχολιασμούς των μεγάλων λογοτεχνών για το εκπαιδευτικό σύστημα, και στη συνέχεια οι μαθητές του Λυκείου επιτυχημένα δραματοποίησαν αποσπάσματα που παρακολουθούν τη σχολική ζωή όπως αυτή την περιέγραψαν οι Παπαδιαμάντης και Καζαντζάκης.

Την ευθύνη της επιλογής και της επιμέλειας του θέματος που παρουσιάστηκε στο δεύτερο μέρος, θέματος που απασχόλησε και τους δύο μεγάλους συγγραφείς, είχε η Ασημίνα Σουλτάνη, φιλόλογος του Γυμνασίου Σκιάθου, με τη σκηνοθετική υποστήριξη της κ. Ματίνας Ζαφειρίου, Διευθύντριας του Γυμνασίου Σκιάθου. Ομάδα μαθητών και μαθητριών παρουσίασε αφιέρωμα με αναγνώσεις και δραματοποίηση κειμένων, υπό τον γενικό τίτλο «Από τη Στοιχειωμένη Καμάρα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη στον Πρωτομάστορα του Νίκου Καζαντζάκη». Στο δεύτερο αυτό μέρος, ο Σκιαθίτης συνθέτης και σολίστ Αντώνης Μιτζέλος ερμήνευσε για πρώτη φορά το μουσικό του έργο Ο Πρωτομάστορας και η στοιχειωμένη καμάρα, σονάτα σε ρε ελάσσονα για κλασική κιθάρα και βιολί, εμπνευσμένο από την επιλογή των κειμένων της παρουσίασης.

Ο Σύλλογος έχει τη χαρά να συνεργάζεται για τέταρτη φορά με τον καταξιωμένο Σκιαθίτη συνθέτη και μουσικό. Η συνεργασία εγκαινιάστηκε το 2013, με τη συμμετοχή του στην εκδήλωση που διοργάνωσε ο Σύλλογος στη μνήμη του Δημήτρη Τσάτσου, με ομιλητή μεταξύ άλλων, τον τότε πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς, όπου ερμήνευσε στην κλασική κιθάρα τα Κατά Ιωάννη Πάθη του Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ, και συνεχίστηκε με τη διοργάνωση δύο μεγάλων συναυλιών (2013 και 2014).

Ο Αντώνης Μιτζέλος, συνθέτης, κιθαρίστας και τραγουδιστής, έχει να επιδείξει τη δική του διακριτή πορεία στη σύγχρονη ελληνική μουσική. Συνολικά έχει εκδώσει 12 cd με τους Τερμίτες, 6 προσωπικά, και έχει συμμετάσχει ως συνθέτης σε άλλα 50 περίπου άλμπουμ. Έχει συμμετάσχει σε φεστιβάλ έθνικ και τζαζ μουσικής όπως το WOMAD (Ισπανία, Γαλλία, Ελλάδα, Κανάρια Νησιά, Βέλγιο, Ζηλανδία), το SFINGS FESTIVAL, το MONTREUX JAZZ FESTIVAL. Ταξιδεύει και ηχογραφεί στη Νέα Υόρκη με τους SPYRO GYRA το άλμπουμ BEYOND THE LIGHT (Universal) που έχει παγκόσμια κυκλοφορία, ενώ τα τελευταία χρόνια γράφει σύγχρονη κλασική μουσική για μικρά και μεγάλα σύνολα.

Την εκδήλωση χαιρέτισαν, εκ μέρους του δημάρχου κ. Δημήτρη Πρεβεζάνου, ο αντιδήμαρχος κ. Ηλίας Σταμέλος, η διευθύντρια του Γυμνασίου Σκιάθου κα Ματίνα Ζαφειρίου, καθώς και ο διευθυντής του Γενικού Λυκείου Σκιάθου κ. Λεωνίδας Τζαβαλιάς.

Ο Πολιτιστικός Σύλλογος «Η Σκιάθος» ευχαριστεί θερμά τη Διεθνή Εταιρεία Φίλων Νίκου Καζαντζάκη και ιδιαίτερα τον πρόεδρό της κ. Γιώργο Στασινάκη για τη σημαντική συνεργασία, τις φιλολόγους Ασημίνα Σουλτάνη και Μαλαμώ Σταμέλου για την πολύτιμη συμβολή τους, τον συνθέτη Αντώνη Μιτζέλο για τη σημαντική αφιλοκερδή συμμετοχή του, καθώς και τον κύριο Αλέξανδρο Τριανταφύλλου, δημοσιογράφο της ΕΡΤ3, ο οποίος ταξίδεψε από τη Θεσσαλονίκη για τη δημοσιογραφική κάλυψη της εκδήλωσης. Για την υποστήριξη ο Σύλλογος ευχαριστεί το Υπεραστικό Κτελ Μαγνησίας και την Aegean Flying Dolphin και για την πολύτιμη βοήθειά τους, τον κύριο Αντώνη Κισσουρά για την τεχνική υποστήριξη, και τον κύριο Νίκο Τζούμα για τη  βιντεοσκόπηση της εκδήλωσης.

Οι μεγάλοι της λογοτεχνίας θα απασχολούν στο διηνεκές, και κάθε προσπάθεια για μια σύγχρονη αξιολόγηση και εντόπιση των κοινών ανησυχιών τους θα προκαλεί πάντοτε το ενδιαφέρον. Πάντοτε θα εμπνέουν μέσα από το έργο τους αλλά και από τον τρόπο που επέλεξαν να ζήσουν, όπως αναφέρει ο Νίκος Καζαντζάκης σε μια επιστολή του προς τον αγαπητό του φίλο Άγγελο Σικελιανό, με αυτοβιογραφική διάθεση: «Ζω σαν ασκητής ήσυχα, με ελάχιστα, δουλεύω τη μέρα, κοιμούμαι τη νύχτα, δεν έχω καμιά φιλοδοξία, δεν μισώ κανέναν, θα ‘θελα να μπορούσα να κάνω καλό σε όποιον να ‘ναι”, φράση που θα μπορούσε να περιγράψει και τη ζωή του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη.

 

Το Διοικητικό Συμβούλιο

Πολ. Συλ. ‘Η Σκιάθος’

 

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ