Του Γερασίμου Φραγκουλάκη – Αρχιμανδρίτη.
Ένα ερώτημα που απασχολεί για μεγάλο χρονικό διάστημα την επιστήμη και την ανθρωπότητα ολόκληρη είναι αν υπάρχουν εξωγήινοι. Έρχεται λοιπόν η Αγία μας Εκκλησία να μας διαβεβαιώσει ότι, ναι, εξωγήινοι υπάρχουν. Και υπάρχουν από την πρώτη στιγμή της δημιουργίας του κόσμου.
Όμως προσέξτε! Όταν μιλάμε για εξωγήινους στο χώρο της Εκκλησίας δεν εννοούμε αυτά τα τερατόμορφα ανθρωποειδή με τα παράξενα σωματικά χαρακτηριστικά. Οι εξωγήινοι στους οποίους αναφέρεται η Εκκλησία δεν είναι τρομακτικές και αποκρουστικές υπάρξεις, ίσως και εχθρικές προς τον άνθρωπο. Οι εξωγήινοι τους οποίους εννοεί η Εκκλησία είναι οι Άγγελοι. Και οι Άγγελοι είναι άγιοι, διότι είναι υπάρξεις ενωμένες με τον Άγιο Θεό και είναι φιλικές και ευεργετικές προς τους ανθρώπους.
Οι Άγιοι Άγγελοι κατέχουν ξεχωριστή θέση στην Εκκλησία και γενικότερα στην εκκλησιαστική ζωή. Υπάρχουν ναοί προς τιμήν τους, ύμνοι και προσευχές. Οι Άγγελοι που είναι κτίσματα του Θεού, δημιουργήθηκαν πριν από τον άνθρωπο. Είναι πνεύματα τα οποία υπηρετούν το έργο του Θεού. Είναι “λειτουργικά πνεύματα εις διακονίαν αποστελλόμενα”,[1] όπως λέει ο Απόστολος Παύλος. Έχουν άμεση σχέση με τον άνθρωπο και την σωτηρία του. Προστατεύουν τους ανθρώπους από σωματικούς και πνευματικούς κινδύνους.[2]
Οι Άγιοι Άγγελοι, τα ουράνια αυτά δημιουργήματα του Θεού έχουν επικεφαλής τους δύο Αρχαγγέλους και Ταξιάρχες Μιχαήλ και Γαβριήλ, των οποίων την μνήμη κατά την σημερινή ημέρα τιμά και δοξάζει η Αγία μας Εκκλησία.
Ο Μιχαήλ ο ενδοξότατος και λαμπρότατος Ταξιάρχης των Ασωμάτων Δυνάμεων έχει προσφέρει πολλές και μεγάλες ευεργεσίες στο ανθρώπινο γένος, κάτι το οποίο φαίνεται και στην Παλαιά και στην Καινή Διαθήκη. Το όνομα του Μιχαήλ σημαίνει ποιος είναι όμοιος με τον Θεό;
Οι Αρχάγγελοι Μιχαήλ και Γαβριήλ παρουσιάζονται συνήθως με σπαθί ή σκήπτρο στο δεξί χέρι, σύμβολο της εξουσίας που τους χάρισε ο Θεός. Στο αριστερό τους χέρι συνήθως κρατούν μια σφαίρα που συμβολίζει τον κόσμο.
Ο Μιχαήλ εμφανίστηκε κατά πρώτον στον Πατριάρχη Αβραάμ και έπειτα στο Λωτ τον οποίο έσωσε μαζί με τις θυγατέρες του από την καταστροφή των Σοδόμων. Φανερώθηκε επίσης στον Πατριάρχη Ιακώβ και τον λύτρωσε από τα φονικά χέρια του αδελφού του Ησαύ, προπορευόταν του Ισραηλιτικού λαού στην πορεία του προς την ελευθερία με την μορφή νεφέλης την ημέρα και φωτιάς τη νύχτα και τους έδειχνε το δρόμο προς την γη της Επαγγελίας. Ο Αρχάγγελος Μιχαήλ ήταν εκείνος που παρουσιάστηκε στον μάντη Βαρλαάμ, όταν εκείνος θέλησε να τρομοκρατήσει τον Ισραηλιτικό λαό για να μην συνεχίσει το δρόμο προς την Χαναάν. Αυτός παρουσιάστηκε και στον Ιησού του Ναυή λέγοντάς του: “Εγώ αρχιστράτηγος Κυρίου νυνί παραγέγονα”, είμαι δίπλα σου δηλαδή.
Στην Καινή Διαθήκη ο Αρχάγγελος Μιχαήλ είναι εκείνος που θα αναγγείλει τον ερχομό για δεύτερη φορά του Ιησού Χριστού. Τον συναντάμε επίσης στην κάθοδο του Κυρίου στον Άδη, όπως επίσης και στην Αποκάλυψη του Ιωάννη.
Είναι γνωστό το θαύμα του Αρχαγγέλου Μιχαήλ στους Κολοσσούς της Φρυγίας. Στην περιοχή αυτή είχε αναβλύσει νερό που ήταν θεραπευτικό. Εκεί χτίστηκε ναός στο όνομα του Αρχαγγέλου Μιχαήλ. Οι ειδωλολάτρες όμως της περιοχής στράφηκαν εναντίον του ιερέα και δοκίμασαν να αλλάξουν την ροή των νερών του ποταμού για να πνίξουν τον ιερέα και να καταστρέψουν το ναό. Με παρέμβαση του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, θαυματουργικώς άνοιξε η γη και τα νερά χωνεύθηκαν μέσα, κάτι το οποίο γίνεται μέχρι σήμερα και το μέρος αυτό ονομάστηκε Χώνες.
Από το λαό ο Αρχάγγελος Μιχαήλ θεωρείται ψυχοπομπός άγγελος. Είναι δηλαδή εκείνος ο οποίος μεταφέρει τις ψυχές στον ουρανό.
Ο Αρχάγγελος Γαβριήλ, το όνομά του σημαίνει “ήρωας του Θεού”. Είναι ο Άγγελος που εμφανίστηκε στον προφήτη Δανιήλ. Ο ίδιος επίσης αναγγέλλει στον Ιωακείμ και την Άννα τη γέννηση της Παναγίας και στον Ζαχαρία τη γέννηση του Προδρόμου. Ο Αρχάγγελος Γαβριήλ ήταν εκείνος που ανακοίνωσε στην Παναγία τη γέννηση του Χριστού και εμφανίστηκε στους βοσκούς.
Κατά τους ιερούς μελετητές ο ίδιος είναι που κύλησε το βράχο από την είσοδο του μνημείου του Χριστού, στην Ανάσταση και μετέφερε επίσης στις μυροφόρες το χαρμόσυνο μήνυμα.
Αγαπητοί μου αδελφοί, η Αγία μας Εκκλησία γιορτάζει σήμερα την Σύναξη των Αρχαγγέλων. Σύναξη σημαίνει εορταστική συγκέντρωση για να τιμηθούν άγιοι ή γεγονότα. Γιατί γιορτάζουμε την σύναξη των Αρχαγγέλων και όλων των επουρανίων Αγγελικών Ταγμάτων;
Ο Θεός δημιούργησε τους Αγγέλους με ελεύθερη γνώμη. Ο Εωσφόρος που ήταν ο πρώτος όλων των Αγγελικών Ταγμάτων υπερηφανεύτηκε και πίστεψε ότι μπορεί να αντικαταστήσει το Θεό. Παρέσυρε μεγάλο αριθμό Αγγέλων και στράφηκε εναντίον του, με αποτέλεσμα την πτώση τους. Έτσι από φωτεινοί Άγγελοι έγιναν σκοτεινοί και από άγιοι πονηροί. Οι Άγγελοι που δεν επαναστάτησαν εναντίον του Θεού συναθροίσθηκαν, συνάχθηκαν και παρέμειναν αιωνίως αφοσιωμένοι στην διακονία των εντολών του Θεού.
Αυτό το γεγονός γιορτάζουμε σήμερα. Όχι την πτώση του Εωσφόρου και των υπόλοιπων πονηρών πνευμάτων, αλλά την συνάθροιση των Αγίων, πιστών στον Θεό Αγγέλων.
Η σημερινή γιορτή των Αρχαγγέλων έχει να μας υπενθυμίσει δύο πράγματα: Πρώτον, εάν οι άγγελοι που έπεσαν στην υπερηφάνεια, έχασαν την αξία τους και τη λαμπρότητά τους εξ αιτίας της αμαρτίας, πόσο μάλλον θα συμβεί σε μας τους Ορθοδόξους Χριστιανούς, ενά δεν στεκόμαστε στο ύψος των αρετών; Εάν στον Εωσφόρο συνέβηκε τόσο ανεπανόρθωτο κακό, επειδή δεν πρόσεξε και στράφηκε στο κακό, πόσο μάλλον θα συμβεί σ’ εκείνους που θεληματικά μένουν προσκολλημένοι στην αμαρτία; Δεύτερον, πρέπει να παραδειγματιστούμε από την πιστότητα των αγίων Αγγέλων.
Σήμερα, η κοινωνία μας προκαλεί συνεχώς και πρέπει καθημερινά να ομολογούμε πίστη ορθή στο Χριστό. Όταν η αμαρτία, με οποιαδήποτε μορφή κι αν εμφανίζεται, υψώσει τα ελκυστικά της δίχτυα για να μας αιχμαλωτίσει, τότε θα πρέπει να φανούμε σταθεροί στις αρετές. Πρέπει να βροντοφωνάξουμε με πίστη: «Στώμεν καλώς, στώμεν μετά φόβου», για να μη συμβεί και σε μας αυτό που συνέβη στον Εωσφόρο.
Καθημερινά πρέπει να αντιστεκόμαστε κατά του κακού, γιατί η πάλη μας δεν είναι προς αίμα και σάρκα, αλλά εναντίον των αρχών και τις εξουσίες του σκότους του αιώνος αυτού. Σ’ αυτό τον αγώνα εναντίον του κακού θα έχουμε συμπαραστάτες τους αγίους Αγγέλους, οι οποίοι θα πρεσβεύουν συνεχώς στον Κύριο για τη σωτηρία μας. Αμήν.
[1] Εβρ. 1, 14
[2] Μητροπολίτου Αχελώου Ευθυμίου (Κ. Στύλιου), Λόγος Ζωής, εκδόσεις Άθως, Θήνα 2001, σ. 579, 707
| Αντιδράσεις: |
