Συνέντευξη του Προέδρου της Βουλής Ν. Βούτση στην πορτογαλική εφημερίδα DIÁRIO DE NOTÍCIAS με την ευκαιρία της επίσημης επίσκεψής του στη Λισαβόνα
- Πόσο αισιόδοξος είστε για την έξοδο της Ελλάδας τους επόμενους μήνες από το Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Εξυγίανσης;
Η αισιοδοξία μας εδράζεται σε δύο παράγοντες: Αφενός στα οικονομικά μεγέθη, την αίσθηση στην πραγματική οικονομία, στις πετυχημένες εξόδους μέχρι τώρα στις αγορές και στις επιτυχείς τελευταίες πλέον αξιολογήσεις του προγράμματος. Επειδή ωστόσο οι παραπάνω θετικές ενδείξεις και προβλέψεις δεν θα αρκούσαν από μόνες τους, θεωρώ σημαντικό ότι όλοι πλέον στο εσωτερικό της χώρας αλλά και όλοι οι διεθνείς οργανισμοί και παράγοντες προεξοφλούν απολύτως ότι για τη χώρα κλείνει το πρόγραμμα στα τέλη Αυγούστου του 2018. Έχει επίσης αποδυναμωθεί εντελώς τόσο η πολιτική ρητορεία περί ενδεχόμενου τετάρτου προγράμματος για τη χώρα μας μετά τον Αύγουστο, όσο και οι προβλέψεις για την ανάγκη πιστοληπτικής γραμμής στήριξης που βεβαίως θα εμπεριείχε και νέες δεσμεύσεις για λιτότητα και για αυστηρή επιτήρηση. Επιπροσθέτως, είναι σημαντικό ότι το σύνολο του τραπεζικού συστήματος πέρασε άνετα τα ευρωπαϊκά stress tests και ότι κατετέθη, με συναίνεση των θεσμών, ολιστικό αναλυτικό σχέδιο ανάπτυξης και παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας για τα χρόνια μετά την έξοδο από τις μνημονιακές δεσμεύσεις.
- Ως σφοδρός επικριτής του τρόπου με τον οποίο η Ευρωπαϊκή Ένωση διαχειρίστηκε το ζήτημα της ελληνικής κρίσης, πώς θα αξιολογούσατε το έργο του Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα τα χρόνια αυτά;
Είναι καταγεγραμμένες οι πρόσφατες δηλώσεις κορυφαίων αξιωματούχων όλου του φάσματος των θεσμών με τους οποίους η χώρα μας συνομολόγησε τα μνημόνια, που παραδέχονται με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο όχι μόνο σειρά λαθεμένων «θεραπειών» και αντίστοιχων επίσης λαθεμένων προβλέψεων και χρονοδιαγραμμάτων εκ μέρους τους, κυρίως του ΔΝΤ, που αφορούσαν το πρώτο και το δεύτερο πρόγραμμα, αλλά πλέον ορισμένοι λένε ευθαρσώς ότι η χώρα μας «πιέστηκε να πέσει από τα βράχια» επειδή έπρεπε να σωθούν οι γαλλογερμανικές τράπεζες και γι’ αυτό αρνήθηκαν το απαραίτητο γενναίο κούρεμα του χρέους πριν να υπάρξει οποιαδήποτε, ήπια σε κάθε περίπτωση, δημοσιονομική προσαρμογή στη βάση προγράμματος.
Ο Πρωθυπουργός και οι κυβερνήσεις μας από το 2015 μέχρι σήμερα, στην πρώτη μάλιστα συμμετείχα ως Υπουργός Εσωτερικών και Διοικητικής Μεταρρύθμισης, ηγήθηκε μιας σύγκρουσης με αυτές τις νοοτροπίες και τις πρακτικές σε ευρωπαϊκή κλίμακα και στο όνομα όχι μόνο της Ελλάδας αλλά τουλάχιστον και των χωρών του Νότου. Η σύγκρουση που υπήρξε στη βάση δυσμενών συσχετισμών δυνάμεων σε βάρος της χώρας μας οδήγησε σε εκβιαστικές οριακές καταστάσεις για την ίδια την παραμονή της χώρας στην Ε.Ε. και για ακόμη πιο σκληρή επιβολή λιτότητας και επιτήρησης. Ο συμβιβασμός που έγινε με την τρίτη συμφωνία-μνημόνιο με τους θεσμούς έτυχε της λαϊκής εκλογικής έγκρισης και μιας ευρείας κοινωνικής ανοχής από τότε μέχρι σήμερα, παρ’ ότι η κοινωνία βρίσκεται ακόμα σε δεινή δοκιμασία από την οχτάχρονη περιπέτεια. Νομίζω πως η πολιτική του Πρωθυπουργού να βγούμε από την κρίση με την κοινωνία όρθια και με την οικονομία σε ανάπτυξη, επιβεβαιώνεται ήδη αρκετά πριν από τον Αύγουστο του 2018.
- Επισκέπτεσθε αυτές τις μέρες τη χώρα μας. Ποια είναι η γνώμη σας για την πορεία ανάκαμψης της πορτογαλικής οικονομίας μετά τη λήξη του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής-εξυγίανσης; Βλέπετε αυτό να αποτελεί πηγή έμπνευσης για τη χώρα σας;
Πραγματικά, για εμάς η συνεργασία με την Πορτογαλία στο πλαίσιο της συνεργασίας των χωρών του Νότου δίνει μεγάλη αυτοπεποίθηση για το ότι πρώτη φορά σε κλίμακα Ευρωπαϊκής Ένωσης τίθενται μέσα στις προτεραιότητες τα ζητήματα της κοινωνικής ατζέντας και μιας πλέον φιλολαϊκής οικονομικής πολιτικής και δημοκρατικής αρχιτεκτονικής της Ένωσης. Κοντά σε αυτά τα αυτονόητα, μας φέρνει πάρα πολύ κοντά το μέγεθος που έχουν οι χώρες μας και οι οικονομίες μας και η παραδοσιακή αδιατάραχτη φιλία των λαών μας. Ως εκ τούτου, ο οικονομικός οδικός χάρτης της Πορτογαλίας για έξοδο από την κρίση και η προσεκτική προοδευτική πολιτική αμέσως μετά αποτελούν για το οικονομικό επιτελείο της Κυβέρνησης, και θα έλεγα και για τη χώρα γενικότερα, ένα σταθερό σημείο αναφοράς. Επίσης θεωρώ σημαντική τη συνεργασία των προοδευτικών δυνάμεων που στηρίζουν μια κυβέρνηση ευρείας συναίνεσης, κι εμείς εργαζόμαστε ώστε στο μέλλον να αναδιαμορφωθεί ο προοδευτικός πόλος στην Ελλάδα.
- Είστε αισιόδοξος για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ακόμα και μετά το Brexit; Φοβάστε το ενδεχόμενο μιας πιο «γερμανοποιημένης» Ευρώπης ή θεωρείτε ότι ο Γάλλος Πρόεδρος Μακρόν έχει τη δύναμη να λειτουργεί αντισταθμιστικά ως προς την Άνγκελα Μέρκελ;
Δεν είμαι αισιόδοξος για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κυρίως μετά τα αποτελέσματα του εκλογικού κύκλου σε μεγάλες χώρες μέσα στο 2017 και την ανασύνταξη των δυνάμεων της ξενοφοβικής ακροδεξιάς, τη συγκρότηση και την πολιτική των χωρών του Βίσεγκραντ, την ατολμία και την επιλεκτικότητα στο να αντιμετωπιστούν τα αδιέξοδα της κρίσης σε καίριους τομείς. Αδιέξοδα που καταγράφηκαν σε θέματα όπως το προσφυγικό-μεταναστευτικό, ο εκδημοκρατισμός της Ένωσης, η αύξηση του προϋπολογισμού της, η νέα αρχιτεκτονική που επιτυγχάνει κοινωνικές συγκλίσεις και προοδευτική πολιτική διεύθυνση για ένα διακριτό και σημαίνοντα ρόλο της Ένωσης στα διεθνή πράγματα στην παρούσα φάση της παγκοσμιοποίησης.
Γνωρίζετε ότι εργαζόμαστε ως Ελλάδα στο πλαίσιο της συνεργασίας των χωρών του Νότου και επίσης στο πλαίσιο της αναθέρμανσης της περιφερειακής βαλκανικής οντότητας καθώς οι χώρες αυτές βρίσκονται στα πρόθυρα ή στην πορεία ένταξης προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Νομίζω, έχουμε κατορθώσει, αυτό άλλωστε αποδεικνύεται από το αυξανόμενο τουριστικό ρεύμα -πάνω από 30.000.000 το 2017 προς τη χώρα μας- να αποτελούμε, μέσα στην κρίση, μια χώρα σταθερότητας στα σύνορα της Ευρώπης με άλλες δύο ηπείρους και ειρηνικής γέφυρας με τους λαούς αυτής της ευρύτερης, σχεδόν μόνιμα αποσταθεροποιημένης περιοχής.
- Ποια είναι τα σχόλιά σας όσον αφορά τις διαπραγματεύσεις μεταξύ Ελλάδας και ΠΓΔΜ για την επίλυση του ζητήματος της ονομασίας;
Αυτό το ζήτημα έπρεπε να έχει επιλυθεί εδώ και χρόνια στη βάση μιας σύνθετης ονομασίας, που είναι και η μόνη εφικτή λύση. Δυστυχώς, αργήσαμε πάρα πολύ με κύρια ευθύνη της προηγούμενης κυβέρνησης της FYROM, η οποία ακολουθούσε αδιάλλακτη εθνικιστική πολιτική.
Η αλλαγή κυβέρνησης στη γειτονική μας χώρα, αλλά και η αποφασιστικότητα της Κυβέρνησής μας για ομαλοποίηση των σχέσεων με τους γείτονες, μας έδωσαν τη δυνατότητα να ξεκινήσουμε ουσιαστικές διαπραγματεύσεις, οι οποίες φαίνεται ότι καταλήγουν σε αίσιο αποτέλεσμα προς όφελος και των δύο χωρών αλλά και ευρύτερα της σταθερότητας σε ολόκληρη τη ΝΑ Ευρώπη.
- Πρόσφατα ο Πρόεδρος Ερντογάν, κατά την επίσκεψή του στην Ελλάδα, έκανε κάποιες δηλώσεις σχετικά με τη μουσουλμανική μειονότητα στην Ελλάδα. Υπάρχει επίσης το ζήτημα της σύλληψης και κράτησης των δύο Ελλήνων στρατιωτικών, αλλά και το αίτημα των Τούρκων στρατιωτικών που ζήτησαν άσυλο στην Ελλάδα μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016. Πώς θα περιγράφατε τις σχέσεις με την Τουρκία; Βλέπετε επίσης κάποια λύση στο εγγύς μέλλον για τον τερματισμό της διχοτόμησης της Κύπρου;
Οι σχέσεις με τη γείτονα Τουρκία περνάνε κατά καιρούς από δοκιμασίες, παρά το σταθερό πλαίσιο συνύπαρξης και συζήτησης που έχει αποκατασταθεί ανάμεσα στις δύο χώρες τα τελευταία χρόνια. Οι δοκιμασίες αυτές, που μερικές φορές αφορούν έμμεσες αμφισβητήσεις κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας μας και διεθνών συνθηκών από παράγοντες της σημερινής ηγεσίας της Τουρκίας, είναι αντανάκλαση της ρευστής και μεταβατικής κατάστασης στην οποία βρίσκεται γεωπολιτικά σήμερα η Τουρκία στην ευρύτερη περιοχή. Πλην όμως, η αντιφατική προς τη χώρα μας συμπεριφορά εμπεριέχει κινδύνους και γι’ αυτό υπογραμμίζουμε τη σημασία του σεβασμού των διεθνών συμβάσεων και των συμφωνιών ανάμεσα στις δύο χώρες.
Στο πλαίσιο αυτό, σημαντικός είναι ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και άλλων διεθνών οργανισμών, οι οποίοι θα πρέπει να λαμβάνουν θέση υπέρ του σεβασμού του διεθνούς δικαίου.
Ως προς το Κυπριακό σημειώνω ότι υπήρξαν πραγματικές προϋποθέσεις για την επίλυσή του, καθώς μάλιστα η Κύπρος αποτελεί εδώ και χρόνια ισότιμο μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έχω την πεποίθηση ότι οι προσπάθειες επίλυσης δεν θα εγκαταλειφθούν. Ας ξαναπιάσουμε το νήμα από εκεί που το αφήσαμε και ας βοηθήσουμε όλοι μας ώστε να πέσει το τελευταίο τείχος μέσα στην Ευρώπη.
Σχετικά με τους οκτώ Τούρκους αιτούντες άσυλο στην Ελλάδα, το ζήτημα υπάγεται στην αρμοδιότητα των ελληνικών δικαστηρίων. Σας υπενθυμίζω ότι στην Ελλάδα υπάρχει αυστηρός κανόνας διάκρισης των εξουσιών. Η περίπτωση αυτή δεν σχετίζεται με κανένα τρόπο με την υπόθεση των δύο Ελλήνων στρατιωτικών, οι οποίοι κρατούνται από την Τουρκία παρανόμως εδώ και τρεις περίπου μήνες, χωρίς να τους έχουν απαγγελθεί κατηγορίες. Την κράτηση αυτή έχει καταδικάσει και η Ε.Ε.