Το Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών (ΙΝΣ) του ΑΠΘ παρέδωσε προ ημερών  στη δημοσιότητα τον «Ιστότοπο Εμμανουήλ Κριαρά» του Ινστιτούτου (http://ins-bibl.lit.auth.gr/kriaras/index.html), μία ηλεκτρονική εφαρμογή, η οποία αξιοποιεί τη δωρεά της Βιβλιοθήκης και σημαντικού τμήματος του Αρχείου που ο κορυφαίος Έλληνας φιλόλογος κληροδότησε στο Ινστιτούτο με τη διαθήκη του. Ο «Ιστότοπος Εμμανουήλ Κριαρά» του Ινστιτούτου υλοποιήθηκε χάρη σε πρωτοβουλία του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ), που κάλυψε με δωρεά του εξ ολοκλήρου τη δαπάνη για τη δημιουργία του. Σήμερα μιλάει ο Διευθυντής του Ινστιτούτου Νεοελληνικών Σπουδών, κ. Γιώργος Παπαναστασίου, αναπληρωτής καθηγητής Ιστορικής Γλωσσολογίας στο Τμήμα Φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Το 1988 έλαβε Πτυχίο Φιλολογίας με ειδίκευση στη Γλωσσολογία από τη Φιλοσοφική Σχολή του Α.Π.Θ. Στη συνέχεια το 1993 έλαβε μεταπτυχιακό δίπλωμα ειδίκευσης στην Ιστορικοσυγκριτική γραμματική των ινδοευρωπαϊκών γλωσσών από την École Pratique des Hautes Études του Πανεπιστημίου της Σορβόνης, ενώ το 2001 ολοκλήρωσε τη διδακτορική του διατριβή με τίτλο “Προβλήματα της αρχαίας ελληνικής στο πλαίσιο της Ινδοευρωπαϊκής Γλωσσολογίας: το αρκτικό α-” και αναγορεύτηκε διδάκτορας της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ.

Συμμετείχε στη σύνταξη του Λεξικού της Κοινής Νεοελληνικής του Ινστιτούτου Νεοελληνικών Σπουδών (1991-1998), καθώς και της Επιτομής του Λεξικού της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669) του Εμμ. Κριαρά τόμ. Α (1998-1999) και του D. Georgakas, A Modern Greek-English Dictionary (ψηφίο A) (1999-2000), που εκδόθηκαν από το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας.

-Το Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών (ΙΝΣ) του ΑΠΘ παρέδωσει στη  δημοσιότητα τον «Ιστότοπο Εμμανουήλ Κριαρά» του Ινστιτούτου. Μπορείτε  να αναφερθείτε σε αυτή την πρωτοβουλία;

«Η απόφαση του Εμμ. Κριαρά να κληροδοτήσει στο Ινστιτούτο Νεοελληνικών  Σπουδών τη βιβλιοθήκη του και σημαντικό τμήμα του αρχείου του  αποτέλεσε ύψιστη απόδειξη της εμπιστοσύνης του διαθέτη προς το Ίδρυμα  και ουσιαστική αναγνώριση του έργου του Ινστιτούτου. Επομένως, για το  Ινστιτούτο η ανάδειξη της βιβλιοθήκης και η διάθεση στην επιστημονική  και την ευρύτερη κοινότητα του κληροδοτημένου στο Ινστιτούτο αρχείου  του ήταν ένα αυτονόητο καθήκον, που μπόρεσε να πραγματοποιηθεί χάρη  στη δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος. Για τον λόγο αυτό  δημιουργήσαμε τον «Ιστότοπο Εμμανουήλ Κριαρά» του Ινστιτούτου,  αποφασίζοντας να διατεθεί ελεύθερα στο διαδίκτυο σημαντικό τμήμα του  αρχείου – κάτι που ταιριάζει απόλυτα στην προσωπικότητα του δασκάλου,  που διακρινόταν για τη δημοκρατικότητά του. Και βέβαια να δώσουμε στον  κόσμο μια πλήρη εικόνα της βιβλιοθήκης του».

– Ποια η συμβολή του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος;

«Το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος είχε την πρωτοβουλία για την αξιοποίηση όλης  της δωρεάς του Εμμ. Κριαρά (δηλαδή της Βιβλιοθήκης και του Αρχείου)  και προσέγγισε το Ινστιτούτο με τον σκοπό αυτό λίγο καιρό μετά τη  δημοσίευση της διαθήκης του Εμμ. Κριαρά, με την οποία γινόταν η  κληροδοσία προς το Ινστιτούτο. Το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος κάλυψε εξ  ολοκλήρου τη δαπάνη για τη δημιουργία του ιστότοπου, δηλαδή την  καταλογογράφηση όλων των βιβλίων, τη σάρωση, την αρχειοθέτηση και την  περιγραφή του αρχείου, και τον σχεδιασμό του ιστότοπου».

-Η Βιβλιοθήκη του Εμμανουήλ Κριαρά αριθμεί 6.905 τίτλους και  αποτελείται από 11.314 τόμους. Μπορείτε να κάνετε μια πιο λεπτομερή  περιγραφή;

«Βούληση του Εμμ. Κριαρά ήταν, με την παραχώρηση της Βιβλιοθήκης του  στο Ινστιτούτο, τα βιβλία του να είναι προσβάσιμα σε όσο το δυνατόν  ευρύτερο κοινό. Έχοντας υπόψη αυτό αλλά και με δεδομένο το πλήθος των  βιβλίων και το περιεχόμενό τους (γλωσσολογικό, φιλολογικό,  λογοτεχνικό, εκπαιδευτικό, ευρύτερα επιστημονικό αλλά και ποικίλο), το  Δ.Σ. του Ιδρύματος αποφάσισε να χωρίσει τα βιβλία σε τρεις κατηγορίες:  (α) τα βιβλία φιλολογικού-γλωσσολογικού ενδιαφέροντος που δεν υπήρχαν  στη Βιβλιοθήκη του Ινστιτούτου παρέμειναν στο Ίδρυμα και στεγάζονται  σήμερα στα γραφεία του Ινστιτούτου στον 4ο όροφο του Νέου Κτιρίου της  Φιλοσοφικής Σχολής (αίθουσα 41 του Α.Π.Θ. (1.390 τίτλοι, 1.577  τόμοι), (β) βιβλία που είτε υπήρχαν στη Βιβλιοθήκη του Ινστιτούτου  είτε ήταν ευρύτερου επιστημονικού ενδιαφέροντος και δεν υπήρχαν στην  Κεντρική Βιβλιοθήκη του Α.Π.Θ. παραχωρήθηκαν σε αυτή και ενσωματώθηκαν  στη συλλογή της (4.579 τίτλοι, 7.806 τόμοι), (γ) βιβλία που υπήρχαν  ήδη στην Κεντρική Βιβλιοθήκη του Α.Π.Θ. παραχωρήθηκαν στην Εθνική  Βιβλιοθήκη και πρόκειται να εκτεθούν σε ειδικό τμήμα της, που θα  ονομάζεται “Βιβλιοθήκη Εμμ. Κριαρά” (936 τίτλοι, 1.931 τόμοι)».

– Μέσω του «Ιστότοπου Εμμανουήλ Κριαρά», ο χρήστης τι μπορεί να έχει  ως εικόνα;

«Ο «Ιστότοπος Εμμανουήλ Κριαρά», εκτός από πληροφοριακά στοιχεία για  τον ίδιο και για τη σχέση του με το Ινστιτούτο, αποτελείται από δύο  εφαρμογές, μία για τη Βιβλιοθήκη και μία για το Αρχείο. Με την πρώτη ο  χρήστης μπορεί εύκολα να δει ποια βιβλία είχε ο Κριαράς στη βιβλιοθήκη  του, να ψάξει στη βιβλιοθήκη με βάση τον συγγραφέα, τον τίτλο, τον  τόπο και τον χρόνο έκδοσης, τον εκδοτικό οίκο, το θέμα του βιβλίου  κτλ., να πληροφορηθεί πού βρίσκεται το βιβλίο και να μεταφερθεί στη  βιβλιογραφική εγγραφή όπως είναι καταχωρημένη στην Κεντρική Βιβλιοθήκη  του Α.Π.Θ. Με τη δεύτερη εφαρμογή μπορεί να αποκτήσει όχι μόνο τις  ίδιες πληροφορίες για τις 687 ψηφιακές εγγραφές, που αντιστοιχούν σε  3.211 ψηφιοποιημένες σελίδες του αρχείου (δηλ. συγγραφέας, τίτλος,  τόπος και χρόνος έκδοσης, κτλ.), αλλά να φυλλομετρήσει και να διαβάσει  τα ίδια τα τεκμήρια, που συνίστανται σε: (α) δημοσιευμένα και  αδημοσίευτα κείμενα πνευματικών ανθρώπων που έγραψαν ή μίλησαν για τον  Εμμ. Κριαρά ή για συγκεκριμένα έργα του, (β) δημοσιεύματα στα οποία  γίνεται απλή αναφορά στον Εμμ. Κριαρά, σε κάποιο έργο του, στην  εκπαιδευτική και πολιτική δράση του, σε τιμητικές εκδηλώσεις ή  διακρίσεις που έλαβε, (γ) άρθρα, εισηγήσεις, χαιρετισμούς, ομιλίες,  ανοιχτές επιστολές και συνεντεύξεις του ιδίου του Εμμ. Κριαρά, (δ)  ανακοινώσεις, άρθρα, ομιλίες, κείμενα ραδιοφωνικών εκπομπών που  αφορούν τα ερευνητικά ενδιαφέροντά του».

-Πότε ξεκίνησε η σχέση του Εμμανουήλ Κριαρά με το Ινστιτούτο;

«Η σχέση του Εμμ. Κριαρά με το Ινστιτούτο ξεκίνησε από την πρώτη στιγμή  της ίδρυσής του, το 1959, καθώς ο Μανόλης Τριανταφυλλίδης τον είχε  ορίσει μέλος του πρώτου του Διοικητικού Συμβουλίου. Ο Κριαράς  αναγκάστηκε να παραιτηθεί από το Ίδρυμα το 1968, όταν η χούντα τον  απέλυσε από το Πανεπιστήμιο. Ωστόσο, με τη δημιουργία του «Ιστότοπου  Εμμανουήλ Κριαρά» από την πλευρά του Ιδρύματος μπορούμε να πούμε πως η  σχέση αυτή δεν θα τελειώσει ποτέ…».

Ο ΣΥΛΛΕΚΤΗΣ

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ