Γράφει ο Νίκος Λυγερός.
Όσοι προσπαθούν ν’ αναλύσουν το Κυπριακό, από το 1974 και μετά, δίχως να υπολογίσουν την πολιορκία που άρχισε το 1570, ακόμα και αν προσπαθούν να το συνδέσουν με τον απελευθερωτικό αγώνα του 1955-1959 και τη Συνθήκη Ζυρίχης-Λονδίνου του 1960, δεν μπορούν να έχουν μία ολοκληρωμένη εικόνα, γιατί δεν εκτιμούν τη δύναμη τεκτονικών πλακών, που λειτουργούν ως ματριόσκα μέσω του πολιτισμού, της θρησκείας και του έθνους ακριβώς πάνω στο ίδιο κομβικό σημείο εδώ και αιώνες, γιατί θεωρούν μέσω αλυσίδας Markov ότι το μέλλον εξαρτάται αποκλειστικά από το παρόν που έχουν επιλέξει.
Ενώ επί της ουσίας κόβουν αυθαίρετα έναν αιωνόβιο δεσμό, που ζει διαχρονικά, από τον οποίο πολλές κινήσεις έχουν γίνει πράξεις και έχουν διαμορφώσει εντελώς το πεδίο μάχης, γιατί ανήκουν στο ίδιο πλαίσιο, από το οποίο πηγάζει το πεδίο που μετατράπηκε σε πεδίο δράσης, όχι πριν δεκαετίες αλλά πριν αιώνες και οι αναφορές στη Συνθήκη της Λωζάνης το 1923 και της Συνθήκης Βερολίνου αποδεικνύουν με την ύπαρξή τους ότι μια τοπική ανάλυση δεν πρόκειται να λύσει κανένα πρόβλημα, αντιθέτως η ολική και η σύνθεση στη μεγαλύτερη σκακιέρα, όπου παίζει και η ισχύς της θάλασσας, διαφωτίζει το όλο πρόβλημα κι απορρίπτει κατηγορηματικά οποιαδήποτε προσέγγιση σε κοινοτικό επίπεδο, αφού η αλήθεια είναι ριζικά διαφορετική κι αφορά την απελευθέρωση της απεξάρτησης από κάθε βάρβαρο ζυγό, που προσβάλλει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια έως την ενεργοποίηση της υψηλής στρατηγικής της μεσοθάλασσας.