Όταν αρχίσει να βρέχει η κατάσταση στον προσφυγικό καταυλισμό είναι ιδιαίτερα δύσκολη, παντού υπάρχει λάσπη και μισογκρεμισμένες μικρές παράγκες. Ο πρόσφυγας Κασίμ από το Αφγανιστάν δηλώνει στην DW: «Αυτό εδώ δεν είναι προσφυγικός καταυλισμός. Στη Σερβία ήταν καλά, μας έδωσαν φαγητό, ρούχα και καλές σκηνές. Εδώ δεν έχουμε τίποτα».
«Αν είχα 2.500 ευρώ θα ήμουν σε δύο μέρες στην Ιταλία ή την Γαλλία»
Στον καταυλισμό της Βέλικα Κλαντούσα έχεις την εντύπωση ότι ζουν οι πιο φτωχοί πρόσφυγες και μετανάστες. Εξαντλημένοι από τις κακουχίες, χωρίς χρήματα είναι αναγκασμένοι να παραμείνουν εδώ για μήνες. Πολλοί προέρχονται από το Αφγανιστάν, το Πακιστάν και το Ιράκ. Υπάρχουν όμως και αρκετοί από την Αλγερία, το Μαρόκο, τη Συρία και την Παλαιστίνη. Η παλιά βαλκανική οδός που περνούσε από την Ελλάδα, την ΠΓΔΜ και τη Σερβία και μετά από εκεί στην Κροατία και την Ουγγαρία έχει κλείσει προ πολλού. Από τις αρχές του 2018 υπάρχει όμως μια νέα βαλκανική οδός που περνά από την Βοσνία-Ερζεγοβίνη και από εκεί στην Κροατία. Περίπου οι μισοί από τους συνολικά 7.000 πρόσφυγες στη Βοσνία έχουν καταφύγει σε δύο καταυλισμούς: ο ένας στη Βέλικα Κλαντούσα και ο άλλος στο Μπίχατς.
Η κυβέρνηση στο Σεράγεβο σχεδιάζει την κατασκευή ενός νέου καταυλισμού στα σύνορα Βοσνίας-Ερζεγοβίνης και Κροατίας. Όμως εκτός από τις αρχές της περιοχής που τάσσονται κατά του έργου από φόβο μήπως ο καταυλισμός από προσωρινός γίνει μόνιμος και η ΕΕ διαμήνυσε ότι δεν θα χρηματοδοτήσει ένα νέο κέντρο κοντά στα εξωτερικά ευρωπαϊκά σύνορα. Για τους πρόσφυγες που ζουν υπό άθλιες συνθήκες ένας νέος καταυλισμός θα βελτίωνε τις συνθήκες διαβίωσης. Οι περισσότεροι ωστόσο ευελπιστούν ότι θα μπορέσουν σύντομα να συνεχίσουν το ταξίδι τους πριν αρχίσουν οι πρώτες φθινοπωρινές βροχές. Ο Κασίμ είναι αισιόδοξος: «Είναι εφικτό. Αν είχα 2.500 ευρώ θα ήμουν σε δύο μέρες στην Ιταλία ή την Γαλλία. Ο Αφγανός είναι βέβαιος ότι οι διακινητές είναι εξαιρετικά δικτυωμένοι έτσι ώστε αν κλείσει μια δίοδος βρίσκουν αμέσως μια άλλη.
Άμιρ Πούριτς, Βοσνία-Ερζεγοβίνη / Στέφανος Γεωργακόπουλος