Μιλάει ο ο Αριστοτέλης Παπανικολάου, Καθηγητής Θεολογίας στην έδρα Ορθόδοξης θεολογίας και Πολιτισμού «Αρχιεπίσκοπος Δημήτριος» του Πανεπιστημίου Fordham (Νέα Υόρκη, Η.Π.Α.).

Η Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών έχει εγκαινιάσει από το 2013, και με την οικονομική υποστήριξη του Ορθοδόξου Ιδρύματος Virginia H. Farah Foundation τη διοργάνωση δημόσιας διάλεξης και εξειδικευμένου θεολογικού – πατρολογικού σεμιναρίου με προσκεκλημένο κάθε φορά ομιλητή, έναν επιφανή ορθόδοξο θεολόγο. Στο πλαίσιο αυτό την φετινή χρονιά ο κεντρικός ομιλητής τόσο της δημόσιας διάλεξης όσο και του ειδικού σεμιναρίου, ήταν ο Αριστοτέλης Παπανικολάου, Καθηγητής Θεολογίας στην έδρα Ορθόδοξης θεολογίας και Πολιτισμού «Αρχιεπίσκοπος Δημήτριος» του Πανεπιστημίου Fordham (Νέα Υόρκη, Η.Π.Α.). Ο Αριστοτέλης Παπανικολάου, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση, είναι επίσης συν-ιδρυτής και συν-διευθυντής του Κέντρου Ορθόδοξων Χριστιανικών Σπουδών του ίδιου Πανεπιστημίου και Senior Fellow στο Κέντρο για την Μελέτη του Νόμου και της Θρησκείας του Πανεπιστημίου Emory (Η.Π.Α.).

Ο Καθηγητής Αριστοτέλης Παπανικολάου γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Σικάγο (Ιλινόις, Η.Π.Α.). Οι γονείς του ήταν ο π. Βύρων Στυλιανός Παπανικολάου (από το χωρίο Δασύλλιο του Νομού Κοζάνης και η Ξανθίππη (Κάσσω) Παπανικολάου (από το χωριό Πεντάλοφος του Νομού Γρεβενών). Το 2012 έλαβε βραβείο Αριστείας για την διδασκαλία του σε προπτυχιακά τμήματα στις Ανθρωπιστικές Σπουδές. Τα ερευνητικά και επιστημονικά ενδιαφέροντα του Καθηγητή Παπανικολάου περιστρέφονται γύρω από θέματα που αφορούν γενικά στην ορθόδοξη θεολογία, και ειδικότερα στην τριαδική και πολιτική θεολογία. Το τελευταίο διάστημα έχει στραφεί στη μελέτη της σχέσης μεταξύ θεολογικής ανθρωπολογίας, βίας και αρετών. Έχει δημοσιεύσει πλήθος μελετών σε συλλογικούς τόμους και εγκυκλοπαίδειες, άρθρα σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά, ενώ έχει επιμεληθεί μαζί με άλλους συλλογικά έργα και έχει επίσης εκδώσει δυο αυτοτελείς μονογραφίες. Ο Καθηγητής Παπανικολάου έδωσε δημόσια διάλεξη (στα ελληνικά) στην Θεσσαλονίκη (Τετάρτη 11 Μαΐου, 2016, Θεολογική Σχολή Α.Π.Θ., ώρα 18.00 μμ.), στον Βόλο (Πέμπτη 12 Μαΐου, Συνεδριακό Κέντρο Θεσσαλία, Μελισσάτικα, ώρα 19.30) και την Αθήνα (Δευτέρα, 16 Μαΐου, 2016, Κτήριο Κ. Παλαμάς, Ακαδημίας και Σίνα, ώρα 18.00 μμ.) με θέμα: «Πόλεμος και Βία: Η πολιτική της θέωσης και η προσφυγική κρίση», καθώς επίσης και σεμινάριο (στα αγγλικά) στην Αθήνα.

Η συνέντευξη

-Μπορείτε να αναφερθείτε στο θέμα της διάλεξης που θα αναπτύξετε στα πανεπιστήμια;

“Θα μιλήσω για το πόσο σημαντικός είναι, ο τρόπος που ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής κατανοεί την αρετή, ως ένα είδος μαθητείας στο πώς να αγαπά κάποιος, για την κατανόηση και την υπέρβαση των επιπτώσεων της βίας”.

-Με την ευκαιρία της παρουσίας σας στην Ελλάδα πρόκειται να παρουσιαστεί και η έκδοση σε ελληνική μετάφραση του βιβλίου του The Mystical as Political: Democracy and Non-Radical Orthodoxy, στη σειρά «Εν Διαλόγω» υπό τον τίτλο: Η πολιτική της θέωσης. Η Ορθοδοξία συναντά τη Δημοκρατία, (μτφρ. Δρ. Νικολάου Ασπρούλη Επιστημονικού Συνεργάτη της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών και του περιοδικού Θεολογία), που επίκειται να κυκλοφορήσει το αμέσως προσεχές διάστημα από την Εκδοτική Δημητριάδος, το εκδοτικό τμήμα της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών. Μπορείτε να μιλήσετε για αυτή την έκδοση;

“Ναι πρόκειται για την ελληνική μετάφραση του βιβλίου μου. Στο βιβλίο αυτό αφού επιχειρήσω να ανιχνεύσω στοιχεία πολιτικής θεολογίας στη διαχρονική ιστορία της Ορθοδοξίας (από τον Ευσέβιο μέχρι και σήμερα) στη συνέχεια διερευνώ τον χαρακτήρα και τη θέση της φιλελεύθερης δημοκρατίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της πολιτικής συγχώρησης κ.ά. με εφαλτήριο την παράδοση της Ορθοδοξίας, όπως αυτή διερμηνεύεται στο πλαίσιο της ευχαριστιακής εκκλησιολογίας και της θεολογίας του προσώπου και άξονα την έννοια της θέωσης. Στην προοπτική αυτή προτείνεται μια πολιτική της θεώσης η οποία δεν σημαίνει τίποτε άλλο από το να μάθει κάποιος να αγαπά με τον τρόπο που αγαπά ο Θεός, χωρίς να χρειάζεται να τραπεί σε φυγή από τον κόσμο αλλά καταμεσής της καθημερινής πραγματικότητας”.

-Τι αποτελεί η Ανάσταση για έναν Χριστιανό Ορθόδοξο;

“Η ανάσταση είναι ασφαλώς κάτι που αναφέρεται στην μετά θάνατον ζωή. Ωστόσο δεν πρόκειται για ένα τόπο, αλλά για την ίδια την κοινωνία με το Θεό. Αυτό που είναι ωστόσο πιο σημαντικό για τους Ορθοδόξους είναι ότι αυτή η κοινωνία με τον Θεό είναι κάτι για το οποίο μπορούν να αποκτήσουν εμπειρία ήδη από του νυν. Η χριστιανική πίστη ρίχνει το βάρος της συχνά πάρα πολύ στα μετά τον θάνατο. Νομίζω ότι θα πρέπει να ρίξουμε πλέον το βάρος στη σημασία της Ανάστασης για την παρούσα ζωή. Με το θέμα αυτό ασχολείται και η ομιλία που θα δώσω στην Ελλάδα (σε Θεσσαλονίκη, Βόλο και Αθήνα)”.

-Τα ερευνητικά και επιστημονικά σας ενδιαφέροντα περιστρέφονται γύρω από θέματα που αφορούν γενικά στην ορθόδοξη θεολογία, και ειδικότερα στην τριαδική και πολιτική θεολογία. Το τελευταίο διάστημα έχετε στραφεί στη μελέτη της σχέσης μεταξύ θεολογικής ανθρωπολογίας, βίας και αρετών. Μπορείτε να γίνετε πιο αναλυτικός;

“Πρόκειται για το θέμα της διάλεξής μου. Με απλά λόγια, η βία αφήνει εμφανή σημάδια στο σώμα του ανθρώπου, γεγονός που καθιστά την αγάπη ιδιαίτερα δύσκολη υπόθεση. Είτε πρόκειται για την αγάπη προς κάποιον άλλο άνθρωπο είτε για την αγάπη που δεχόμαστε. Θεωρώ ότι η ασκητική παράδοση της Ορθοδοξίας σε διάλογο με την νευροεπιστήμη μπορεί να προσφέρει τρόπους για να καταλάβουμε την εμπειρία της βίας προκειμένου να υπερβούμε τις επιπτώσεις που αυτή έχει στο σώμα μας”.

-Και μια τελευταία ερώτηση… Πιστεύετε πως η κρίση στη χώρα μας είναι περισσότερη οικονομική ή αγγίζει και άλλα επίπεδα;

“Δεν είμαι αρμόδιος να μιλήσω για το θέμα αυτό, αφού δεν ζω στην Ελλάδα”.

Ο ΣΥΛΛΕΚΤΗΣ

papanikolaou

 

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ