Είναι ξεκάθαρο ότι οι αναπτυγμένες οικονομίες μπαίνουν σε μια περίοδο «λελογισμένης κατανάλωσης», η οποία θα επηρεάσει και τον κόσμο των λιανικών πωλήσεων.

του Νίκου Καραγεωργίου*

Αν θέλουμε να είμαστε σοβαροί και υπεύθυνοι στη θεώρηση της πραγματικότητας, θα πρέπει με περίσκεψη να δεχτούμε ορισμένα ποσοτικά και ποιοτικά γεγονότα μέσα από τα οποία, οι επιχειρήσεις μπορούν να αντλήσουν πληροφορίες ως προς την πολιτική που θα ήθελαν να ακολουθήσουν, σε εποχές που έτσι και αλλιώς χαρακτηρίζονται από γρήγορες αλλαγές. Είναι αυτονόητο ότι γρήγορες αλλαγές σημαίνει και δημιουργία αβεβαιότητας. Ας δούμε λοιπόν ποια είναι τα δεδομένα της σημερινής εποχής στον αναπτυγμένο κυρίως κόσμο, μέρος του οποίου είναι και η Ελλάδα.

Ένα πρώτο στοιχείο που οριοθετεί τη σημερινή πραγματικότητα είναι τα τεράστια κρατικά και ιδιωτικά χρέη, τα οποία παρά την κρίση του 2008 ελάχιστα έχουν βελτιωθεί. Τεράστια χρέη όμως σημαίνουν προβλήματα ρευστότητας και άρα συνολικής καταναλωτικής δαπάνης, είτε αυτή είναι κρατική, είτε ιδιωτική. Ήδη λοιπόν σε πολλές αναπτυγμένες χώρες, όπως και στην ευρωζώνη, ακολουθούνται περιοριστικές δημοσιονομικές πολιτικές, οι οποίες αποτυπώνονται κυρίως στον περιορισμό των δημοσιών επενδύσεων. Όσον αφορά την κατανάλωση του ιδιωτικού τομέα, η άνοδός της είναι περιορισμένη, γεγονός που αποδεικνύει ότι τα νοικοκυριά συμπεριφέρονται προσεκτικά περιορίζοντας τις αποκαλούμενες περιττές δαπάνες.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η διεθνής οικονομία και ειδικότερα η ευρωπαϊκή, αναφορικά με τον σχηματισμό των ακαθάριστων εγχώριων προϊόντων παρουσιάζει μειωμένο ποσοστό συμμετοχής σε αυτά του συντελεστή της κατανάλωσης. Για να γίνω πιο σαφής αναφέρω ότι στις χώρες μέλη του ΟΟΣΑ (Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης) η κατανάλωση, ενώ το 2008 αντιπροσώπευε 68% του συνολικού ΑΕΠ, σήμερα το ποσοστό αυτό έχει μειωθεί στο 62%. Αντιθέτως, παρατηρείται ποσοστιαία άνοδος στον δευτερογενή και τριτογενή τομέα. Υπό αυτές τις συνθήκες, μπορούμε να πούμε ότι στο μέτρο που δημόσια και ιδιωτικά χρέη θα παραμένουν σε υψηλά επίπεδα, τα χρόνια που έρχονται θα είναι αυτά «της λελογισμένης κατανάλωσης». Αυτό σημαίνει ότι θα παρατηρηθούν νέες εξελίξεις στον τομέα της εμπορικής διανομής, στον οποίο πρέπει να τονίσουμε ότι ήδη σοβαρές ανατροπές προκαλεί και η είσοδος των νέων ψηφιακών τεχνολογιών. Άρα, στο υπό διαμόρφωση νέο επιχειρηματικό περιβάλλον, αβεβαιότητα, λελογισμένη κατανάλωση, τεχνολογικές εξελίξεις, καταναλωτική χειραφέτηση και νέες ψυχολογικές κατευθύνσεις θα είναι τα στοιχεία που θα συνθέτουν ένα νέο τοπίο.

Αναφορικά με τη χώρα μας, τα στοιχεία που προαναφέρουμε είναι πιθανό να προσλάβουν εντονότερη μορφή καθόσον η Ελλάδα μια δεκαετία τώρα εξακολουθεί να παραμένει υπό καθεστώς κρίσεως, τα συμπτώματα της οποία είναι ήπια λόγω της συμμετοχής της στην Ευρωζώνη. Στο μέτρο όμως που στη χώρα μας η κατανάλωση από 85% συμμετοχή στο ΑΕΠ θα κινείται ως ποσοστό συμμετοχής πτωτικά, αυτό θα έχει άμεσες επιπτώσεις και στο λιανεμπόριο, το οποίο εκ των πραγμάτων καλείται να εξειδικευτεί και να παρουσιάσει συγκεκριμένες μορφές συγκέντρωσης. Θα πρέπει να θεωρείται βέβαιο επίσης ότι το μεγαλύτερο μέρος των πόρων που θα εισρεύσουν στη χώρα από εξωτερικές πηγές θα είναι πρωτίστως παραγωγικό και δευτερευόντως καταναλωτικό. Αυτό σημαίνει ότι ναι μεν η χώρα θα έχει έναν ρυθμό ανάπτυξης της τάξεως 2-3%, πλην όμως η ανάπτυξη αυτή είναι πολύ πιθανόν να μην μεταφράζεται σε εντυπωσιακή καταναλωτική άνοδο.

Σε παρόμοιες εποχές λοιπόν η επωνυμία των προϊόντων, παρά τα όσα λέγονται και γράφονται, παίζει τεράστιο ψυχολογικό ρόλο και από την άποψη αυτή ο ΕΣΒΕΠ είναι στο πλευρό των μελών και των συνεργατών του, που θα επιθυμούσαν να τον συμβουλευτούν και να αναζητήσουν μαζί του λύσεις σε συγκεκριμένα προβλήματα.

*Πρόεδρος του Ελληνικού Συνδέσμου Βιομηχανιών Επωνύμων Προϊόντων.

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ