Oι «Μεταμορφώσεις» του Σεζάν

Μια έκθεση αφιερωμένη στον Πωλ Σεζάν στην Κρατική Αίθουσα Τέχνης της Καρλσρούης επιχειρεί να φωτίσει άγνωστες πτυχές από το έργο του σημαντικού γάλλου ιμπρεσιονιστή.Μια απροσδόκητη εικόνα ανοίγει την έκθεση-αφιέρωμα στον Πωλ Σεζάν που παρουσιάζεται από τον Οκτώβριο και μέχρι τον Φεβρουάριο στην Κρατική Αίθουσα Τέχνης της Καρλσρούης. Μια άμορφη μάζα με καμπυλώσεις, πτυχώσεις και γραμμές που συναντώνται και σχηματίζουν τόξα, όλα αυτά συνθέτουν ένα σακάκι αφημένο άτσαλα πάνω σε μια καρέκλα. Πρόκειται για τον πίνακα του Σεζάν με τίτλο «Σακάκι πάνω σε καρέκλα». Δεν είναι από τα πιο χαρακτηριστικά έργα του γάλλου ιμπρεσιονιστή, ίσως όμως ακριβώς για αυτόν τον λόγο επιλέχθηκε ως εισαγωγή στην έκθεση Καρλσρούης. Στόχος της είναι άλλωστε να κομίσει μια νέα ματιά στο έργο του Πωλ Σεζάν, γι' αυτό και ονομάστηκε «Μεταμορφώσεις» .

Ένα έργο σε διαρκή μετάβαση

«Το έργο του Σεζάν χαρακτηρίζεται από μια διαρκή μετάβαση και εναλλαγή διαφορετικών ειδών», ανέφερε στο γερμανικό πρακτορείο ειδήσεων ο επιμελητής της έκθεσης Αλεξάντερ Άιλινγκ. Δύο χρόνια μετά τη μεγάλη έκθεση Σεζάν που είχε παρουσιαστεί στη Βάδη-Βυρτεμβέργη, το μουσείο της Καρλσρούης επέλεξε φέτος να αναδείξει τα λιγότερο γνωστά αλλά πάντα ανατρεπτικά έργα του Σεζάν, κυρίως ελαιογραφίες, σκίτσα και ακουαρέλες.

Σκοπός της φετινής έκθεσης δεν είναι πάντως άλλη μια ρετροσπεκτίβα, όπως ήταν η έκθεση της Βάδης-Bυρτεμβέργης. Οι «Μεταμορφώσεις» εστιάζουν κυρίως στον εσωτερικό διάλογο των έργων του Σεζάν, στην επανάληψη μοτίβων, στη δημιουργία συνδέσεων και συνειρμών μεταξύ διαφορετικών δημιουργικών περιόδων, όπως εξηγεί ο Άιλινγκ.

Κόντρα στην καθιερωμένη προσέγγιση του Σεζάν

Η έκθεση της Καρλσρούης δεν ακολουθεί ούτε τη χρονολογική σειρά ούτε την καθιερωμένη ταξινόμηση ανά είδη έργων. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στα πορτραίτα, τα τοπία, τις νεκρές φύσεις. Ο τρόπος που απέδιδε την ακινησία είναι χαρακτηριστικός. Ιδίως στα πορτραίτα και τις αυτοπροσωπογραφίες του. Ο Σεζάν έφτασε στα όριά τους πολλά είδη ζωγραφικής της εποχής του. «Τον ενδιέφεραν οι δομές, ο ρυθμός», εξηγεί ο Άιλινγκ.

Γιος τραπεζίτη, ο Πωλ Σεζάν γεννήθηκε στην Εξ Εν Προβάνς του γαλλικού νότου το 1839. Από μικρός αγαπούσε τη ζωγραφική. Συνήθιζε να αντιγράφει στο χαρτί φιγούρες από τα έργα του Μιχαήλ Άγγελου και του Ντελακρουά. Περισσότερο όμως για να ασκηθεί στην απόδοση της δομής και όχι της μορφής.

Αυτή η εμμονή στην αποτύπωση της δομής αλλά και οι χαρακτηριστικές του γραμμές είναι τα δύο σημεία που επιχειρεί να υπογραμμίσει και η έκθεση της Καρλσρούης. Μαζί βέβαια με την επιμονή του και την έμφαση στην τελειότητα για κάθε ξεχωριστό έργο, από την αρχή της καριέρας του μέχρι το τέλος του το 1905.

Ανίκα φον Γκρέβε-Ντίρφελν, dpa / Δ. Κυρανούδη