Οι Ευρωεκλογές του 2019 θα είναι «μια μάχη αρχών και αξιών» δήλωσε ο πρωθυπουργός της Ελλάδας, Αλέξης Τσίπρας, μιλώντας στις 11 Σεπτεμβρίου στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Η ομιλία του κ. Τσίπρα και η συζήτηση που ακολούθησε με τους ευρωβουλευτές εντάσσεται στη σειρά των ομιλιών των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων των κρατών μελών της Ένωσης στην ολομέλεια, με αντικείμενο το μέλλον της Ευρώπης.
Ανοίγοντας τη συζήτηση, ο Πρόεδρος του ΕΚ, Αντόνιο Ταγιάνι, αφού ευχαρίστησε τον Έλληνα πρωθυπουργό υπογράμμισε ότι το Κοινοβούλιο θέλει να βρεθεί στο επίκεντρο της Ευρώπης του μέλλοντος επισημαίνοντας ότι “πολλά στην Ευρώπη σήμερα δεν λειτουργούν καλά”. Αναφέρθηκε μάλιστα ειδικά στη σημασία που έχει η συνεργασία του ΕΚ με τα κράτη μέλη και στην ανάγκη συνεργασίας για να ολοκληρωθεί η μεταρρύθμιση του κανονισμού του Δουβλίνου.
Απευθυνόμενος στους Ευρωβουλευτές, ο κ. Τσίπρας αναφέρθηκε στις προσπάθειες της κυβέρνησής του στο κοινωνικό μέτωπο, στις προσπάθειες που έφεραν έξοδο της Ελλάδας από την οικονομική κρίση και τα μνημόνια, στην αντιμετώπιση του μεταναστευτικού καθώς και στη συμφωνία με την ΠΓΔΜ.
«Η Ελλάδα και οι Έλληνες απέδειξαν τα τελευταία χρόνια, πόσο βαθιά προσηλωμένοι είναι στην ιδέα της ευρωπαϊκής ενοποίησης» τόνισε, για να προειδοποιήσει ότι «η μέχρι σήμερα διαχείριση της οικονομικής κρίσης, της προσφυγικής κρίσης, αλλά και της κρίσης ασφαλείας, έχει αναδείξει τεράστια ελλείμματα και αντιφάσεις και τείνει να μετεξελίξει τις παραπάνω κρίσεις σε δομική κρίση του ευρωπαϊκού εγχειρήματος».
Η Ευρώπη χρειάζεται σήμερα, συνέχισε, «μια Ευρωζώνη προσανατολισμένη στην ανάπτυξη, με μηχανισμούς εξισορρόπησης των ανισοτήτων: Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο που να στηρίζει την κοινωνική συνοχή και τη σύγκλιση, νομικά δεσμευτικό Ευρωπαϊκό Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων, αναθεώρηση του κοινού ευρωπαϊκού συστήματος Ασύλου, με δίκαιη κατανομή των βαρών και κοινό Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας για αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών».
«Η αναμέτρηση των ευρωεκλογών του ερχόμενου Μάη θα είναι κάτι παραπάνω από μία ακόμα εκλογική αναμέτρηση. Θα είναι μια πολιτική μάχη αρχών και αξιών. Σε αυτή τη μάχη όλες οι προοδευτικές, δημοκρατικές και φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις, έχουν χρέος να βρεθούν από την ίδια πλευρά της ιστορίας» κατέληξε.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή
Κοινό επίτευγμα Ελλάδας και Ευρώπης χαρακτήρισε την έξοδο από τα μνημόνια ο Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αρμόδιος για το ευρώ και τον κοινωνικό διάλογο Βάλντις Ντομπρόβσκις, σημειώνοντας ότι ήταν αποτέλεσμα της ευρωπαϊκής «συνταγής» που συνδυάζει αλληλεγγύη και υπευθυνότητα.
Οι παρεμβάσεις των εκπροσώπων των πολιτικών ομάδων
«Σας βλέπω πολύ αλλαγμένο από την τελευταία φορά που είχαμε την ευκαιρία να μιλήσουμε, τον Ιούλιο του 2015», είπε ο Ισπανός ευρωβουλευτής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (Χριστιανοδημοκράτες), κ. Γκονζάλες Πονς Εστεμπάν: «Η Ελλάδα (…) ήταν μια χώρα στην άκρη του γκρεμού. Οι Ευρωπαίοι βρέθηκαν «στο πλευρό των Ελλήνων όταν μας χρειάστηκαν, όταν οι χρηματαγορές τους έκλεισαν την πόρτα και δεν σας έδωσαν λεφτά. Όταν όλοι οι υπόλοιποι σας έστρεψαν την πλάτη η Ευρωπαϊκή οικογένεια σας άπλωσε το χέρι και μαζί καταφέραμε και προχωρήσαμε».
“Ξέρουμε, όπως είπατε πολύ σωστά στην ομιλία σας, ότι η Ευρώπη πρέπει να αλλάξει κατεύθυνση και πρέπει να είμαστε τολμηροί», είπε με τη σειρά του ο επικεφαλής των Σοσιαλιστών Ούντο Μπούλμαν (Γερμανία). Πρέπει να συνεισφέρουμε όλοι, ξεκινώντας τις αλλαγές από τα του οίκου μας, διορθώνοντας όλοι τα κακώς κείμενα στη χώρα μας. Αυτό ισχύει και για την Ελλάδα”, πρόσθεσε.
Ο κ. Νότης Μαριάς, για την πολιτική ομάδα των Ευρωπαίων Μεταρρυθμιστών και Συντηρητικών έθεσε το θέμα των γερμανικών αποζημιώσεων, ζήτησε λογιστικό έλεγχο του χρέους και καταφέρθηκε κατά της συμφωνίας των Πρεσπών για να ζητήσει «ειδική σχέση» της Ελλάδας μέσα στην ΕΕ και την ευρωζώνη. «Υπάρχει άλλος δρόμος» τόνισε.
Το πρόβλημα είναι ότι η ΕΕ δεν είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει μια επόμενη κρίση, τόνισε ο επικεφαλής των Φιλελευθέρων, Γκι Φερχόφσταντ. Αυτό συμβαίνει γιατί «δεν έχουμε τους σωστούς θεσμούς, τη σωστή διακυβέρνηση. Χρειαζόμαστε ένα Κοινό Τραπεζικό Σύστημα, κοινό προϋπολογισμό στην ευρωζώνη και υπουργό Οικονομικών», είπε, για να προσθέσει ωστόσο ότι παρά τα όσα έχουν γίνει και στην «Ελλάδα έχω την αίσθηση ότι το παλιό σύστημα είναι ακόμα στη θέση του».
Εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ενωτικής Αριστεράς, η πρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας Γκαμπριέλ Τσίμερ σημείωσε οτι ο κίνδυνος για την Ελλάδα δεν έχει εκλείψει καθώς η χώρα έχει ακόμα υποχρεώσεις και τελεί ακόμα υπό εποπτεία, και ζήτησε από την ΕΕ να δημιουργήσει τις συνθήκες για την πλήρη έξοδό της από την κρίση.
«Για μένα ένα από τα βασικά θέματα της ελληνικής κρίσης ήταν ότι μία από τις βασικές υποσχέσεις της ΕΕ δεν τηρήθηκε. Η υπόσχεση ότι θα φέρει η ΕΕ ευημερία στους πολίτες. Αυτή η υπόσχεση δεν τηρήθηκε. Θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε την ανεργία των νέων, που δεν είναι απλώς ένα οικονομικό πρόβλημα. Όταν έχουμε μία ολόκληρη γενιά χωρίς προοπτική είναι πρόβλημα δημοκρατίας», είπε η ευρωβουλευτής των Πρασίνων Σκα Κέλερ (Γερμανία).
Η Λάουρα Αγκέα (Ιταλία), από την πολιτική ομάδα της Ευρώπη της Ελευθερίας και της Άμεσης Δημοκρατίας, είπε με τη σειρά της ότι «η Ελλάδα έναντι της οποίας η Ευρώπη έδειξε το χειρότερο πρόσωπό της. Η Ευρώπη ήταν πολύ αμείλικτη με την Ελλάδα, έκανε κοινωνικό, πολιτικό και ηθικό και λάθος».
«Καλωσορίζω τον κύριο Τσίπρα που ήταν ελπίδα του ελληνικού λαού. Από τα λόγια του καταλαβαίνω ότι αναγκάστηκε από την Τρόικα να λυγίσει και να αποδεχτεί τις οικονομικές τους επιταγές και τώρα μιλάει τη γλώσσα τους», είπε ο Μαρσέλ Ντε Γκράαφ, από την πολιτική ομάδα της Ευρώπης των Εθνών και της Ελευθερίας.
Τέλος, ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ Κωνσταντίνος Παπαδάκης (Μη εγγεγραμμένοι), είπε ότι «η δήθεν νέα εποχή που διατείνεται ο κύριος Τσίπρας είναι η διατήρηση των 700 μνημονικών νόμων, η εποπτεία διαρκείας της ΕΕ, τα υπερπλεονάσματα δεκαετιών, η χρηματοδότηση και φοροαπαλλαγές για την κερδοφορία του κεφαλαίου.
Κωνσταντίνος ΚΑΛΛΕΡΓΗΣ
Εκπρόσωπος Τύπου
Ολόκληρο το κείμενο της ομιλίας
Κύριε Πρόεδρε του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου,
Κυρίες και Κύριοι Ευρωβουλευτές,
Αγαπητοί φίλοι,
Σας ευχαριστώ θερμά για την τιμητική πρόσκληση να εκθέσω στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τις σκέψεις και τους προβληματισμούς μου για το μέλλον της Ευρώπης και να τις συζητήσω μαζί σας. Και είναι σημαντικό και συμβολικό ότι αυτή η ευκαιρία μου παρέχεται λίγες μόνον ημέρες μετά το τέλος της περιπέτειας των μνημονίων και τη καθαρή έξοδο της Ελλάδας από τα προγράμματα στήριξης, μετά από οκτώ ολόκληρα χρόνια. Την προηγούμενη φορά που είχα την τιμή να απευθυνθώ σε σας, η Ελλάδα ήταν σε μια μεγάλη δύνη.
Η πολιτική των ελλειμάτων, της διασπάθισης του δημόσιου χρήματος και της διευρυμένης διαφθοράς προηγούμενων κυβερνήσεων, είχαν ρίξει τη χώρα μου στα βράχια της χρεοκοπίας. Αλλά ταυτόχρονα η αδυναμία των θεσμών να προτεραιοποιήσουν τις αναγκαίες δομικές μεταρυθμίσεις στα πρώτα δύο προγράμματα, σε συνδυασμό με την εμμονή ορισμένων εξ αυτών σε μια συνταγή ακραίας δημοσιονομικής προσαρμογής, είχαν οδηγήσει τη χώρα στα όρια της κοινωνικής έκρηξης αλλά και της οικονομικής ασφυξίας. Απο το 2010 εως το 2014, η Ελλάδα έχασε το 1/4 του εθνικού της πλούτου. Η ανεργία, η φτώχεια και ο κοινωνικός αποκλεισμός εκτοξευθηκαν. Το δημόσιο χρέος επίσης.
Οι ξένες επενδύσεις εξανεμίστηκαν, οι νέοι επιστήμονες εγκατέλειψαν κατά χιλιάδες τη χώρα. Η οικονομική κρίση της Ελλάδας και η αποτυχία της διαχείρισής της, είχε μετατραπεί, όμως και σε πολιτική κρίση της Ευρώπης. Και τότε που μίλησα ενώπιόν σας, οι μισοί με επεφημούσατε, οι άλλοι μισοί με αποδοκιμάζατε, αλλά ελάχιστοι, πολύ λίγοι ήταν ανάμεσά σας αυτοί που πίστευαν ότι θα είχα την ελπίδα να τα καταφέρω. Κι όμως, η Ελλάδα τα κατάφερε. Τρία χρόνια μετά είναι μια διαφορετική χώρα. Από μέρος του προβλήματος, από πηγή της κρίσης, έγινε μέρος της λύσης για την Ευρώπη. Και η καθαρή έξοδος από το τελευταίο, τριετές πρόγραμμα είναι μια επιτυχία πρωτίστως του ελληνικού λαού, που έσφιξε τα δόντια και έδωσε τη μάχη.
Που έκανε μεγάλες θυσίες για να παραμείνει η χώρα στη καρδιά της Ευρώπης. Αλλά είναι και μια επιτυχία της Ευρώπης συνολικά. Που απέδειξε ότι με πνέυμα αλληλεγγύης και συνεργασίας μπορεί να ξεπερνά τις κρίσεις. Μέσα από αυτή τη περιπέτεια βγαίνουμε πιο δυνατοί. Σήμερα στεκόμαστε ξανά στα πόδια μας και κοιτάμε το μέλλον με αισιοδοξία. Γιατί, για πρώτη φορά μετά το ξέσπασμα της κρίσης, οι θυσίες του ελληνικού λαού έπιασαν τόπο. Εξυγιάναμε τα δημόσια οικονομικά, προχωρήσαμε σε βαθιές τομές και μεταρυθμίσεις που έπρεπε να είχαν γίνει δεκαετίες πριν, ξεφύγαμε απο το σπιράλ της ύφεσης και επαναφέραμε την οικονομία σε τροχιά ανάπτυξης.
Προχωρήσαμε με έργα και επενδύσεις που καθιστούν την Ελλάδα εμπορικό, διαμετακομιστικό και ενεργειακό κόμβο για την ευρύτερη περιοχή. Αλλά ταυτόχρονα αποδείξαμε ότι υπάρχει ο δρόμος να βγαίνεις απο τη κρίση χωρίς να διαλύεις το κοινωνικό ιστό. Στηρίξαμε τους πιο αδύναμους, σταματήσαμε την ανθρωπιστική κρίση, δώσαμε πρόσβαση στο σύστημα υγείας σε εκατομύρια ανασφάλιστους, αλλά ταυτόχρονα πετύχαμε και πρωτογενή πλεονάσματα που πριν τρία χρόνια κανείς δε μπορούσε να πιστέψει. Γιατί ελέγξαμε την ανεξέλεγκτη φοροδιαφυγή, σταματήσαμε τη σπατάλη και το πάρτυ διαφθοράς στη δημόσια υγεία και στις δημόσιες προμήθειες.
Γιατί προχωρήσαμε σε κομβικές μεταρυθμίσεις, όπως η ενοποίηση των ασφαλιστικών ταμείων και ο εξορθολογισμός του ασφαλιστικού συστήματος. Και σήμερα όχι απλώς βγήκαμε απο τα μνημόνια αλλά με τη βιώσιμη ρύθμιση του δημόσιου χρέους ανακτάμε την οικονομική μας κυριαρχία και ξανακερδίσαμε τη θέση που δικαιούμαστε και μας αξίζει στην Ευρώπη. Την περασμένη χρονιά η Ελλάδα επέστρεψε στην ανάπτυξη, με τις προβλέψεις για φέτος να προσεγγίζουν το 2,5% . Τις τρεις τελευταίες χρονιές αναδειχθήκαμε πρωταθλητές απορρόφησης των ευρωπαϊκών αναπτυξιακών πόρων, ενώ επίσης το 2017 ήμασταν η δεύτερη χώρα της ΕΕ σε απορρόφηση κονδυλίων από το “Σχέδιο Γιούνκερ” και οι ξένες επενδύσεις έφτασαν τα 3.6 δις ευρώ, που αποτελεί την υψηλότερη επίδοση της τελευταίας δεκαετίας.
Σε τρία χρόνια μειώσαμε την ανεργία πάνω από 7%. Δημιουργήσαμε περισσότερες από 300.000 νέες θέσεις εργασίας, η πλειοψηφία των οποίων είναι θέσεις πλήρους απασχόλησης. Στηρίξαμε τα δημόσια νοσοκομεία, υλοποιούμε ένα ολοκληρωμένο δημόσιο σύστημα πρωτοβάθμιας περίθαλψης, ενώ μειώσαμε δραστικά τα οργανικά κενά στα σχολεία και αυξήσαμε τις δαπάνες για την επιστημονική έρευνα στο 1% του ΑΕΠ. Την ίδια στιγμή παλεύουμε να μετατρέψουμε το brain drain σε brain gain, δίνοντας κίνητρα στη νεανική επιχειρηματικότητα. Εφαρμόσαμε, επίσης, το “Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης”, την ελληνική εκδοχή του Κατώτερου Εγγυημένου Εισοδήματος, από το οποίο ωφελούνται σήμερα περισσότεροι από 650.000 πολίτες.
Μειώνουμε έτσι, τα ποσοστά της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, δημιουργώντας ένα πλέγμα κοινωνικών πολιτικών που προστατεύουν τους πιο ευάλωτους. Την ίδια στιγμή, κόντρα στο ρεύμα της εποχής, η Ελλάδα είναι από τις λίγες χώρες που διεύρυνε τα ατομικά δικαιώματα και τις ελευθερίες των πολιτών της. Για πρώτη φορά, παρέχουμε ιθαγένεια στους μετανάστες δεύτερης γενιάς, που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν στην Ελλάδα. Κατοχυρώσαμε τη νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου, καθώς και το σύμφωνο συμβίωσης και την αναδοχή παιδιών για τα ομοφυλόφιλα ζευγάρια. Καταργήσαμε την υποχρεωτική εφαρμογή του νόμου της Σαρία για τη μουσουλμανική μειονότητα.
Ενώ, επιτέλους, ολοκληρώνουμε την κατασκευή μουσουλμανικού τεμένους στην Αθήνα. Επιπλέον, σε μια Ευρώπη που θεριεύει ο ρατσισμός και η ξενοφοβία, η Ελλάδα έκανε ότι περισσότερο μπορούσε για να διαχειριστεί τις τεράστιες προσφυγικές ροές με όρους ανθρωπισμού και προστασίας του διεθνούς δικαίου. Την ώρα που άλλες χώρες παραβίαζαν μονομερώς τις ευρωπαϊκές αποφάσεις και ύψωναν φράκτες, η οικονομικά χτυπημένη Ελλάδα αντιστάθηκε στις σειρήνες του μίσους. Οι τοπικές κοινωνίες έδωσαν μαθήματα ανθρωπιάς και η κοινωνία των πολιτών κινητοποιήθηκε αποτελεσματικά σε συνεργασία με το κράτος, την ΕΕ και τους διεθνείς οργανισμούς.
Σήμερα η Υπηρεσία Ασύλου, που δεν υπήρχε καν πριν 5 χρόνια, διαχειρίζεται τον 1ο σχετικά με τον πληθυσμό αριθμό αιτούντων στην Ευρώπη. Παράλληλα, η Ελλάδα, με την σημαντική γεωπολιτική της θέση, συνεισφέρει καθοριστικά στην ειρήνη και τη σταθερότητα σε μια ευρύτατα αποσταθεροποιημένη περιοχή. Παρόλα τα προβλήματα αστάθειας και εθνικιστικής έξαρσης στην Τουρκία, κρατήσαμε ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας, διαφυλάσσοντας την ειρήνη στο Αιγαίο, προωθώντας συνεργατικές λύσεις στο προσφυγικό, επιμένοντας σε μια δίκαιη και βιώσιμη λύση στο Κυπριακό. Στην αποσταθεροποιημένη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, αποτελούμε, μαζί με την Κύπρο, τον μόνο ευρωπαϊκό πυλώνα σταθερότητας.
Διερύνουμε τις πολυμερείς συνεργασίες με την Αίγυπτο, το Ισραήλ, την Παλαιστίνη,την Ιορδανία. Και ταυτόχρονα εμβαθύνουμε τη βαλκανική συνεργασία και συνανάπτυξη, με σημείο αναφοράς τη Θεσσαλονίκη. Ξεκλειδώνοντας την ευρωπαϊκή προοπτική βαλκανικών κρατών, με κορωνίδα των προσπαθειών μας την ιστορική Συμφωνία των Πρεσπών με τη Βόρεια γείτονά μας, αλλά και το συνεχιζόμενο διάλογο με την Αλβανία. Μετά από 26 χρόνια καταστροφικής κυριαρχίας του εθνικισμού, καταφέραμε με τον Πρωθυπουργό της ΠΓΔΜ, κ. Ζάεφ, να γυρίσουμε σελίδα και να φτάσουμε σε μια αμοιβαίως αποδεκτή συμφωνία. Χωρίς την επιβολή και την χρήση της ισχύος.
Αλλά στη βάση της διπλωματίας και του διαλόγου. Μια συμφωνία που μπορεί να αποτελέσει πρότυπο επίλυσης διαφορών στην περιοχή μας. Κυρίες και κύριοι, Η έξοδος της χώρας από το τελευταίο Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Προσαρμογής δε σημαίνει ότι η Ελλάδα επανέρχεται στο παρελθόν της. Αντιθέτως είμαστε αποφασισμένοι να μην επαναλάβουμε τα λάθη και τιs συμπεριφορές που συνέβαλαν στην κρίση. Το τέλος των μνημονίων δε συνιστά επαναφορά στο παρελθόν, αλλά ιστορική τομή με το παρελθόν. Είναι μια νέα αρχή, που εμπεδώνει τη σταθερότητα και την ασφάλεια, επουλώνει πληγές, διορθώνει σταδιακά αδικίες και διανοίγει νέες αναπτυξιακές προοπτικές για τo λαό και τον τόπο μας.
Την προσεχή περίοδο θα συνεχίσουμε τις συμφωνημένες μεταρρυθμίσεις, δίνοντας έμφαση στον περαιτέρω εξορθολογισμό της λειτουργίας του κράτους, τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης, την καταπολέμηση της γραφειοκρατίας, την εμβάθυνση των δημοκρατικών τομών μέσω και της επικείμενης συνταγματικής αναθεώρησης. Θα συνεχίσουμε τη πορεία της δημοσιονομικής ισορροπίας ενω παράλληλα θα θέσουμε ως προτεραιότητα τη δίκαιη ανάπτυξη και την προστασία της εργασίας. Η Ελλάδα και οι έλληνες απέδειξαν τα τελευταία χρόνια, πόσο βαθιά προσηλωμένοι είναι στην ιδέα της ευρωπαικής ενοποίησης. Υπομένοντας και επιμένοντας στην ευρωπαική πορεία της χώρας, ακόμη και όταν η ίδια η Ευρώπη ή έστω η κυρίαρχη έκφρασή της, πολλές φορές πλήγωνε και υποτιμούσε τον ελληνικό λαό.
Ας προσπαθήσουμε λοιπόν απο την οκταετή αυτή ελληνική κρίση, που αφήνουμε πισω μας, να βγάλουμε όλοι τα συμπεράσματά μας. Και κυρίως να βγάλουμε συμπεράσματα για το ποια Ευρώπη θέλουμε. Και πως θα την θωρακίσουμε απέναντι σε ενδεχόμενες νέες κρίσεις στο μέλλον. Το διακύβευμα για την Ευρώπη σήμερα είναι υπαρξιακού χαρακτήρα. Η μέχρι σήμερα διαχείριση της οικονομικής κρίσης, της προσφυγικής κρίσης αλλα και της κρίσης ασφαλείας, έχει αναδείξει τεράστια ελλείμματα και αντιφάσεις. Και τείνει να μετεξελίξει τις παραπάνω κρίσεις σε δομική κρίση του εγχειρήματος της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
Η αποτυχία της Ε.Ε. να δώσει δημοκρατικές και λειτουργικές απαντήσεις στις σύγχρονες προκλήσεις, θα έχει ως αναπόφευκτη συνέπεια το θρίαμβο του σωβινισμού και την αναζωπύρωση των εθνικιστικών ανταγωνισμών. Θα την καταστήσει μια κατακερματισμένη ήπειρο, χωρίς ενότητα, χωρίς συνοχή, χωρίς διεθνή ρόλο και χωρίς προοπτική. Στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, η Ευρωπαϊκή Ενωση, αντί να γίνει περισσότερο δημοκρατική, αξιοποιώντας τα όποια θεσμικά και πολιτικά εργαλεία απέδιδε η Συνθήκη της Λισαβόνας, έγινε περισσότερο τεχνοκρατική και εθνοκεντρική. Με τις κρίσιμες αποφάσεις να λαμβάνονται πίσω από κλειστές πόρτες άτυπων οργάνων, που δε λογοδοτούν στους ευρωπαίους πολίτες και κρατιούνται μακριά από αυτούς.
Και με σχήματα τεχνοκρατών όπως αυτό της τρόικα να κρατάνε τα κλειδιά της οικονομικής κυριαρχίας και να μη λογοδοτούν πουθενά. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ακόμα και το Ευρωπαικό Συμβούλιο πέρασαν σε δεύτερο ρόλο, πίσω απο το θεσμικά μη κατοχυρωμένο Eurogroup και απο τα τεχνικά κλιμάκια των τεχνοκρατών της ΕΚΤ και του ΔΝΤ. Ο δημοσιονομικός φετιχισμός στη διαχείριση της οικονομικής κρίσης επέτεινε ακόμη περισσότερο τις κοινωνικοοικονομικές ανισότητες τόσο ανάμεσα στα κράτη-μέλη όσο και μέσα σε αυτά. Εξουθένωσε μεγάλα κοινωνικά στρώματα και προκάλεσε σε ακόμα μεγαλύτερα οικονομική ανασφάλεια και φόβο.
Και αυτή η αποτυχία της νεοφιλελεύθερης διαχείρισης της κρίσης, τροφοδότησε τελικά το τέρας του σωβινισμού και του ακροδεξιού λαϊκισμού. Μετέφερε την Ακροδεξιά, από το εδώλιο του κατηγορουμένου της Ιστορίας και την απομόνωση, στο πολιτικό προσκήνιο. Η προσφυγική κρίση που ακολούθησε ήρθε απλά να επιβεβαιώσει την αδυναμία της Ευρώπης να προχωρήσει, όταν ένα μεγάλο μέρος των μελών της δεν ασπάζονται τις ιδρυτικές της αξίες. Οταν κυριαρχεί η λογική του απομωνοτισμού έναντι της συνεργασίας. Η λογική του ο καθένας μόνος του, έναντι του επιμερισμού των βαρών. Η λογική της εθνικής αναδίπλωσης έναντι της ευρωπαικής αλληλεγγύης.
Και το δηλητήριο του μίσους και της ξενοφοβίας πηγάζει ξανά στη καρδιά της Ευρώπης, 70 χρόνια μετά την πανανθρώπινη τραγωδία του φασισμού. Γιατι σήμερα δε βρισκόμαστε αντιμέτωποι μόνο με την εκλογική άνοδο κάποιων ακραίων δυνάμεων της εθνικιστικής και λαϊκιστικής Ακροδεξιάς. Αλλά βρισκόμαστε αντιμέτωποι και με τη διείσδυση της ξενοφοβικής και σωβινιστικής της ατζέντας εντός του δημοκρατικού φάσματος. Οπου ο ρατσισμός και η ξενοφοβία γίνεται ηγεμονικός πολιτικός λόγος σε παραδοσιακές συντηρητικές δυνάμεις και όχι μόνο. Διαμορφώνοντας τους συσχετισμούς σε κρίσιμες χώρες. Και αυτή η εξέλιξη, αν δεν ανακοπεί, είναι που απειλεί την Ευρώπη με αποσύνθεση.
Κάποιοι απο εσας το 2015 φοβηθήκατε τον ΣΥΡΙΖΑ και την αριστερά που διεκδικεί μιa καλύτερη Ευρώπη. Πιστέψατε ότι οποιος αμφισβητεί τη σημερινή Ευρώπη της νεοφιλελευθερης ηγεμονίας και των κοινωνικών ανισοτήτων, είναι κίνδυνος για τη κοινό μας οικοδόμημα. Σήμερα όσοι το πιστέψατε αυτό, οφείλετε να παραδεχτείτε ότι πέσατε έξω. Αν κάποιος απειλεί πραγματικά την Ευρώπη δεν είναι όσοι παλεύουν για να την αλλάξουν, αλλά όσοι παλεύουν για να τη καταργήσουν. Οσοι βρίσκονται στον αντίποδα των ουμανιστικών ιδεών της αλληλεγγύης και της συνεργασίας των λαών. Ολοι όσοι πιστεύουμε σε αυτό το όραμα, οφείλουμε να παραμερήσουμε τις διαφορές μας μπροστά στο μεγάλο κίνδυνο.
Οφείλουμε να μην αφήσουμε την ευρωπαϊκή ιδέα να συνθλιβεί ανάμεσα στον καταστροφικό νεοφιλελευθερισμό και την εφιαλτική ακροδεξιά. Οφείλουμε να απαντήσουμε αποφασιστικά, ότι ο μόνος δρόμος για τη διάσωση της ευρωπαϊκής ενοποίησης είναι η αναβάπτισή της με τολμηρές μεταρρυθμίσεις δημοκρατίας, διαφάνειας και κοινωνικής δικαιοσύνης. Να στηρίξουμε, δηλαδή, την προοπτική μιας καλύτερης Ευρώπης. Με ευρωπαϊκές λύσεις στις ευρωπαϊκές προκλήσεις. Για το προσφυγικό και τη μετανάστευση, για την κλιματική αλλαγή, για την ασφάλεια, για τη δημοκρατική μεταρρύθμιση της Ευρωζώνης. Για να νικήσει η ελπίδα τον ακροδεξιό φόβο.
Αυτό που χρειαζόμαστε σήμερα στην Ευρώπη δεν είναι λιγότερη αλληλεγγύη και περισσότερα σύνορα, αλλά ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο για την κοινωνική συνοχή και την ευημερία των λαών μας. Εμβάθυνση της πολιτικής ενοποίησης, ισχυρότερο Κοινοβούλιο και ευρωπαϊκούς θεσμούς με δημοκρατικό και κοινωνικό έλεγχο. Αυτό που χρειαζόμαστε δεν είναι ένα νέο ιερατίο της λιτότητας και της πειθαρχίας, αλλά μια Ευρωζώνη προσανατολισμένη στην ανάπτυξη, με μηχανισμούς εξισορρόπησης των ανισοτήτων. Ενα Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο που να στηρίζει την κοινωνική συνοχή και τη σύγκλιση. Εναν νομικά δεσμευτικό Ευρωπαϊκό Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων. Την αναθεώρηση του κοινού ευρωπαϊκού συστήματος Ασύλου, με δίκαιη κατανομή των βαρών.
Εναν κοινό Ευρωπαικό Μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας για αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών. Την προώθηση του διαλόγου και της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας, προκειμένου να σέβεται το διεθνές δίκαιο και να επανέλθει στις δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις. Και μια ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική που θα συμβάλει στην επίλυση των ανοιχτών κρίσεων. Κύριε Πρόεδρε, Κυρίες και Κύριοι βουλευτές, Η Ελλάδα τα τρία τελευταία χρόνια κατάφερε να γίνει απο μέρος του προβλήματος, μέρος της λύσης για την Ευρώπη.
Ξεπέρασε την οικονομική κρίση, βάστηξε στις πλάτες της με αξιοπρέπεια τη προσφυγική κρίση για λογαριασμό όλης της Ευρώπης. Ανοιξε δρόμους για τη φιλία των λαών με μια σταθερά φιλειρηνική εξωτερική πολιτική που τη μετατρέπει σε παράγοντα συνεργασίας και σταθερότητας σε μια ευρύτερα αποσταθεροποιημένη περιοχή, στη ΝοτιοΑνατολική Μεσόγειο και τα Βαλκάνια. Ολα αυτά τα δείγματα γραφής των τελευταίων τριών χρόνων, αποτελούν θετικό οιωνό στο συννεφιασμένο ουρανό της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Δείξαμε ότι υπάρχει δρόμος, αν το πιστέψεις και αν παλέψεις σκληρά. Αυτός είναι και ο δρόμος για το αύριο της Ευρώπης. ¨Εχουμε μπροστά μας δύσκολες μάχες.
Η αναμέτρηση των ευρωεκλογών του ερχόμενου Μάη θα είναι κάτι παραπάνω από μία ακόμα εκλογική αναμέτρηση. Θα είναι μια πολιτική μάχη αρχών και αξιών. Για την ήττα του ακραίου νεοφιλελευθερισμού και του ακροδεξιού λαικισμού που απειλούν την Ευρώπη. Για την αναβάπτιση της ευρωπαϊκής ιδέας, την ενίσχυση της ενότητας και της αλληλεγγύης των ευρωπαϊκών λαών. Σε αυτή τη μάχη όλες οι προοδευτικές, δημοκρατικές και φιλοευρωπαικές δυνάμεις, έχουν χρέος να βρεθούν απο την ίδια πλευρά της ιστορίας. Και να μην αφήσουν την Ευρώπη να γυρίσει πίσω.
Σας ευχαριστώ
