της Βασιλικής Β. Παππά[1]

Στις 21 Νοεμβρίου 2015 και ώρα 19:00 μ.μ θα παρουσιαστεί στην Ιμβριακή Ένωση Μακεδονίας Θράκης στη Θεσσαλονίκη η ποιητική ανθολογία «Άνθρωπος και Περιβάλλον. Αφιέρωμα στον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο Α΄». Μια ανθολογία που προέκυψε με αφόρμηση την αποξένωση του ανθρώπου, που είχε και έχει ως απόρροια την καταστροφή του περιβάλλοντος. Οι επιθέσεις μάς βάλλουν από παντού. Τα καυσαέρια των αυτοκινήτων, τα βιομηχανικά απόβλητα, αλλά και ο θόρυβος, μολύνουν την προσωπική μας σφαίρα: η ασχήμια κάποιων κτιρίων, τα σκουπίδια, ο θόρυβος από το κλάξον, η βρομιά, τα κόπρανα των σκύλων στα πεζοδρόμια, οι διαφημιστικές αφίσες… Πάντα με προβλημάτιζε και με πονούσε η αλόγιστη καταστροφή της φύσης από τον άνθρωπο και πάντα παρακολουθούσα και παρακολουθώ τον αγώνα που κάνει ο παναγιότατος Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος για την προστασία του. Από την ημέρα της ανάρρησής του στον Οικουμενικό Θρόνο καταγίνεται ενεργά με το θέμα, γι’ αυτό και η αφιέρωση της παρούσας ανθολογίας στο πρόσωπό του. Είχα την τύχη να τον γνωρίσω από κοντά. Πρόκειται για άνθρωπο ιδιαίτερα συμπαθή, αυθόρμητο και αφοσιωμένο σ’ αυτό το σκοπό, μεγάλος ιεράρχης, ένας από τους πιο σημαντικούς ιεράρχες του εικοστού και εικοστού πρώτου αιώνα. Στο Οικουμενικό Πατριαρχείο έχουν οργανωθεί επανειλημμένα συνέδρια – ημερίδες, άλλες εκδηλώσεις για το οικολογικό πρόβλημα, έχουν εκδοθεί διατριβές, μελετήματα, έχουν δημοσιευθεί πολλά άρθρα, έχουν γίνει συζητήσεις στρογγυλής τραπέζης, ραδιοφωνικές εκπομπές κ.ά. Η 1η Σεπτεμβρίου έχει καθιερωθεί, επί Πατριάρχη Δημητρίου, Ημέρα Προσευχής για το Περιβάλλον, με την έναρξη του νέου εκκλησιαστικού έτους.

Το οικολογικό πρόβλημα είναι ένα από τα πιο σοβαρά προβλήματα του καιρού μας. Ο Πατριάρχης κ.κ Βαρθολομαίος σε μήνυμά του προς το διορθόδοξο συνέδριο για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος που έγινε στην Κρήτη το Νοέμβριο του 1991 τόνισε ότι «η ευθύνη των πνευματικών και πολιτικών ηγετών, αλλά και κάθε ανθρώπου είναι πελωρία. Η Ορθοδοξία οφείλει και αυτή να δώσει την μαρτυρία αυτής». Γι’ αυτό οι ιθύνοντες επιβάλλεται να ενημερώσουν το λαό ώστε να αλλάξει φρόνημα και όλοι μαζί να πράξουμε το ορθό και δίκαιο απέναντι στον εαυτό μας, στο Δημιουργό της κτίσης και στο φυσικό περιβάλλον.

Το οικολογικό είναι ζήτημα κυρίως ηθικό. Η οικολογική κρίση καθρεφτίζει την εσωτερική κρίση του ανθρώπου. Στην αφετηρία της βρίσκεται η επιθυμία του ανθρώπου για αυτοθέωση. H συνειδητοποίηση του οικολογικού προβλήματος άρχισε να γενικεύεται στον κόσμο από τις αρχές της δεκαετίας του ’70. Η οριστική στοιχειοθέτησή του είχε πραγματοποιηθεί ήδη μετά το Δεύτερο παγκόσμιο Πόλεμο, όταν ο άνθρωπος πίστεψε ότι με την επιστήμη μπορεί να εγκαταστήσει τον Παράδεισο στη γη. Έφτασε στο σημείο να πιστέψει ότι έφτασε η στιγμή της αυτοθέωσής του. Σήμερα ο άνθρωπος στρέφεται αποκλειστικά προς την ευκολία, την άνεση, την ευχαρίστηση, ενώ λησμονεί την αξία του μόχθου, της υπομονής και της θυσίας, που αποτελούν προϋποθέσεις για την ηθική και πνευματική του ανάπτυξη.

Εκτός όμως από τον άνθρωπο και τα άλλα όντα της δημιουργίας έχουν λόγο ύπαρξης και ζωής, διότι δεν είναι «έργα χειρών ανθρώπων» (Ψλμ. 113, 12). Έχουν και αυτά δικαίωμα να ζήσουν. Ο τόπος δεν είναι μόνο δικός μας, αλλά «δικός των και δικός μας». Ο άνθρωπος όμως, έγινε σφετεριστής και καταχραστής των δικαιωμάτων των άλλων όντων της γης, τα οποία μη μπορώντας να προστατεύσουν τον εαυτό τους, τα μεταχειρίζεται με αποκλειστικό γνώμονα το δικό του συμφέρον.

Μια σωστή οικολογική αγωγή θα έπρεπε να ξεκινήσει από υπεύθυνους και αρμόδιους φορείς. Ας μη λησμονούμε ότι η έμμεση αγωγή αρχίζει από το σπίτι, από τους γονείς και η συστηματική αγωγή από το δημοτικό σχολείο. Επίσης, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης έχουν τη δύναμη να συμβάλλουν στη διαμόρφωση οικολογικής συνείδησης. Ιδιαίτερα η τηλεόραση μπορεί να ασκήσει επίδραση στο ασυνείδητο του ανθρώπου είτε άμεσα είτε έμμεσα. Δυστυχώς όμως, κάνει περισσότερο κακό παρά καλό ακόμη και στο προσκείμενο θέμα. Αν ρίξει κανείς μια ματιά στις διαφημίσεις θα δει ότι αυτό που προσπαθούν να ενσπείρουν στις ψυχές των τηλεθεατών είναι η επιθυμία του υπερκαταναλωτισμού που πολλές φορές οδηγεί σε αθέμιτους τρόπους απόκτησης αυτών των αγαθών.

Ο κατάλογος των πρωτοβουλιών που θα μπορούσαμε να πάρουμε προκειμένου να αναστείλουμε την κατάσταση είναι μακρύς… Μπορεί εκ πρώτης όψεως το παιχνίδι να φαίνεται χαμένο, όλοι εμείς όμως που συμμετέχουμε στην παρούσα ανθολογία θέλουμε να «φωνάξουμε» ότι όλοι έχουμε χρέος να κάνουμε το δικό μας αγώνα, ο καθένας με τον τρόπο του. Δεν προσπαθούμε να παραστήσουμε τους Δον Κιχώτες, τουναντίον, προσπαθούμε να δημιουργήσουμε μια «οικολογική» απάντηση στις εξωτερικές επιθέσεις. Να πείσουμε ότι ο άνθρωπος οφείλει να συμπεριφέρεται στη γη όχι ως ιδιοκτήτης αλλά ως συνετός διαχειριστής για να την παραδώσει αλώβητη στους επιγενομένους.

Στην ανθολογία συμμετέχουν οι ποιητές:

Ελένη Αντωνιάδου

Γλυκερία Κακούρη

Εβίτα Κασαγιάννη

Γιώργος Κατσαβέλης

Νικόλαος Νικολαϊδης

Σωτήρης Νικολαϊδης

Ασημίνα Ξηρογιάννη

Φώτιος Πάνος

Κατερίνα Παπά

Ελένη Παπανικολάου

Βασιλική Β. Παππά

Νικόλαος Β. Παππάς

Τζούλια Πουλημενάκου

 

 

 

 

 

[1] Η Βασιλική Β. Παππά είναι επιμελήτρια της ποιητικής ανθολογίας, ποιήτρια – τακτικό μέλος της Ένωσης Ελλήνων Λογοτεχνών.patriarxis

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ