Η Ελληνική Γνώμη, έλαβε από τον πρόεδρο του της Εταιρείας Λογοτεχνών Λεμεσού κ. Κρίστη Χαράκη το κείμενο-διαμαρτυρία «Πολιτιστικό Μανιφέστο για την Αγιά Σοφιά», το οποίο και δημοσιεύει τόσο στην έντυπη έκδοση της εφημερίδας μας όσο και στην ηλεκτρονική.
Θεωρούμε ότι το κείμενο αυτό απηχεί την ψυχή των όπου γης Ελλήνων που δεν κρύβουν τα λόγια τους, ούτε περιορίζονται σε τυπικές ανακοινώσεις, έτσι “γιατί το επιβάλλει η περίσταση”. Γιατί υπήρξαν και τέτοιου είδους κείμενα, τα οποία η Ελληνική Γνώμη θεώρησε ανάξια προς δημοσίευση, εφόσον οι εμπνευστές τους περιορίστηκαν σε τυπικές, άψυχες και υπερβαλλόντως τυπικές επισημάνσεις. Και αυτό, φοβούμενοι ίσως, μήπως θεωρηθούν θρησκευόμενοι ή και πατριώτες παλαιάς κοπής, ιδιότητες ασύμβατες με την κακώς εννοούμενη, από ορισμένους, εικόνα ενός σύγχρονου συγγραφέα και πνευματικού ανθρώπου.
Μάριος Μιχαηλίδης
ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΜΑΝΙΦΕΣΤΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ
Οι άνθρωποι των γραμμάτων και των τεχνών από κάθε γωνιά του πλανήτη με καλή πίστη καταδικάζουν τη σοβινιστική συμπεριφορά του Τούρκου Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν που, -με αρρωστημένη και επικίνδυνη “στάση” φανατικού ισλαμιστή- τορπιλίζει και την ειρήνη των θρησκειών και τα πανανθρώπινα δικαιώματα, ορίζοντας μονομερώς ως διεθνές δίκαιο την προδιαγραφή κανόνων Οθωμανού πορθητή του 15ου αιώνα.
– Η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ από μνημείο ειρήνης και πολιτισμικού διαλόγου δεν μπορεί να μετατραπεί σε μόρφωμα συγκρούσεων και έχθρας.
Με τη μετατροπή της ΑΓΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ από Μουσείο σε τζαμί, ο Ερντογάν, με όλους εκείνους τους οθωμανικούς συμβολισμούς, θέλει να πείσει τους μουσουλμάνους ότι ο ίδιος είναι η συνέχεια της “οθωμανικής δόξας”, ένας νέος πορθητής, ισάξιος με τον αλήστου μνήμης άρπαγα Μωάμεθ.Στην ουσία, όμως, συθέμελα καταστρέφει το μέγιστο σε ιδέα και τέχνη σύμβολο της Χριστιανοσύνης και της ενότητας διαπολιτισμικού διαλόγου με μία βίαιη μονομερή απόφαση-πράξη στρατηγικής σημασίας.
Πρόκειται γιαμία επικίνδυνη για την ανθρωπότητα πολιτική πράξη νοσηρού άρπαγα-ηγέτη που βρίσκεται μέσα στην ίδια στρατηγική εξίσωση πολιτικού ταραξία με απροκάλυπτη εισβολή στην ΑΟΖ της Κύπρου, στο Αιγαίο, στη Συρία, στο Ιράκ και στη Λιβύη.
Οι συνέπειες από τη θρησκευτική και μουσειακή αλλοτριωτική παραμόρφωση της ΑΓΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ, από προστατευόμενο μουσείο σε τζαμί, προκαλούν πολυπλοκότερο βαθμό αβεβαιότητας σε ολόκληρο τον κόσμο, και υπονομεύουν το μέλλον της ειρήνης. Η επίδειξη ισχύος και διαφοράς αυτοπροσδιορισμού του Τούρκου Προέδρου ως του μέγιστου ηγέτη του μουσουλμανικού κόσμου, διαμορφώνει de facto συμπεριφορικές αντιπαραθέσεις της Τουρκίας με τους διεθνείς θεσμούς και με τα γειτνιάζοντα κράτη, τόσο στην τυπική όσο και στην πραγματική τους λειτουργία. Αυτό το νέο πλαίσιο αυτοκατασκευής άρπαγα-ηγέτη μέσα στο εσωσυστημικό de jure περιβάλλον του ευρωπαϊκού κόσμου, αντανακλά ηχώ ομιχλώδους ιστορίας και αποτελεί επικίνδυνη ατραπό για τις διεθνείς σχέσεις. Παρά ταύτα, παρακολουθούμε αμήχανα τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να κυκλοφορεί αβρόχοις ποσί στα πολιτικά σαλόνια της Ευρώπης της Αμερικής και της Ρωσίας, εισπράττοντας ενισχύσεις αντί κυρώσεις.
– Αἰδώς Ἀργεῖοι, αντηχεί από τον Όμηρο.
Ντροπιάστηκε όλος ο πολιτισμένος κόσμος με τη χλιαρή αντίδραση των κρατών της Ευρώπης, της Αμερικής και της Ρωσίας απέναντι στην προκλητική καταπάτηση του Διεθνούς Δικαίου και κάθε έννοιας δικαίου και ηθικής από τον Τούρκο Πρόεδρο για να υλοποιήσει τα σχέδια του.
Η “ευεξήγητη ερμηνεία” που εντοπίζεται στο ενδεχόμενο να εξυπηρετούνται επιμέρους σκοπιμότητες, συγκρούεται με τις εσώτερες ηθικές δυνάμεις που δεν μας επιτρέπουν να το υιοθετήσουμε, αφού ο πολιτισμός γενικά είναι η ουσία της ανθρώπινης αξίας.
– Αλλά τότε γιατί αυτή η σιγή;
Η Τουρκία υλοποιεί απρόσκοπτα τα άνομα σχέδιά της, ενώ τα κράτη και οι διεθνείς θεσμοί εθελοτυφλούν μπροστά στην καταπάτηση της ανθρώπινης αξίας. Ο ευτελισμός των λαών από την ανεκτικότητα των κυβερνήσεων τους, μεγεθύνει διαχρονικά την πολυπλοκότητα των αιτημάτων για δικαιοσύνη και μέσα στα κράτη και στις διεθνείς σχέσεις.
Είμαστε στη φάση που δοκιμάζει η Τουρκία του Ερντογάν τη δυνατότητα ανατροπής στοιχείων της παγκόσμιας τάξης και του διεθνούς δικαίου. Προβάλλει δύο γνωστές στρατηγικές μέσα στην ίδια εξίσωση με κοινό παρονομαστή, την απειλή και την ισχύ. Με τον τρόπο αυτό νομίζει ότι ενισχύεται η πρόθεσή της να διαδραματίζει ρόλο ηγέτη στον μουσουλμανικό κόσμο· παράλληλα, δοκιμάζει και τις αντοχές της Χριστιανοσύνης, κυρίως όμως τις αντοχές των δημοκρατικών κρατών.
Ο φαρισαϊσμός των ισχυρών εξοπλίζει φανατικούς ηγέτες που αντλούν ισχύ, οιστρηλατώντας φανατικές μάζες. Αποδείχθηκαν οι πολιτικές κατευνασμού της Τουρκίας ότι αποθρασύνουν τον Τούρκο ηγέτη και νομοτελειακά τον οδηγούν σε ταραξία και καταπατητή των ανθρώπινων δικαιωμάτων γενικότερα.
* * *
– Με το Διάταγμα του Κεμάλ Ατατούρκ (1934) η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ κατέστη στην ιστορία ως μουσείο διαπολιτισμικού διαλόγου. Ακολουθεί η Σύμβαση της Παγκόσμιας Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς που υιοθετήθηκε από τη Γενική Συνέλευση των κρατών μελών της UNESCO το 1972· και, το 1983 η Τουρκία έγινε η ίδια συμβαλλόμενο κράτος. Η μετατροπή της ΑΓΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ από μνημείο θρησκευτικής ειρήνης των εθνών σε τζαμί το 2020, στη βάση του δικαίου του πορθητή, αποτελεί παγκόσμια πολιτιστική πρόκληση και αφήνει λαβωμένο τον πολιτισμό της ανθρωπότητας.
* * *
– Η Διακήρυξη καταδίκης της μετατροπής της ΑΓΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ σε τζαμί απευθύνεταικαι αποτελεί πρόσκληση στους πολίτες όλου του κόσμου να ενώσουν τη φωνή τους, ώστε
– Να περάσει από πολίτη σε πολίτη.
– Να αναγνωστεί στον διεθνή έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο.
– Να διεισδύσει στους υπολογιστές του κάθε σπιτιού, και στον κυβερνοχώρο και κυρίως,
– Να εναρμονιστεί με ενιαίο δημιουργικό έργο των ποιητών, των συνθετών και των εικαστικών που να αφυπνίζει λαούς και κυβερνήσεις.
* * *
Οι καλλιτέχνες, οι ποιητές και οι λόγιοι δεν ικανοποιούνται με δηλώσεις έκφρασης λύπης, που κρατούν κλειστά μάτια μπροστά σε φανατικό γεράκι πουσπαράζει αηδόνι.
* * *
– Διακηρύσσουμε την ανάπτυξη καλλιτεχνικών ρευμάτων που αντιτίθενται σε νοοτροπίες και σε συμβολισμούς που οιστρηλατούν φανατικές μάζες.
– Δεν συμβιβαζόμαστε με συμβολισμούς που εδραιώνουν την ισχύ και τη μισαλλοδοξία και παραμορφώνουν κάθε έννοια δικαιοσύνης.
– Θεωρούμε ότι η δημιουργική έκφραση ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΣΤΗΝ ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ, αποτελεί θεματική για την ανάπτυξη μιας ενιαίας φωνής στίχων, ήχων και χρωμάτων, που γεννά ένα σύγχρονο καλλιτεχνικό ρεύμα ιδεών του 21ου αιώνα.
– Οι άνθρωποι των γραμμάτων και των τεχνών με όπλα ειρήνης σε μουσεία, σε γκαλερί και σε βιβλιοθήκες των πανεπιστημίων του κόσμου, καλούνται να αντιμετωπίσουντις άνομες αξιωματικές στρατηγικές του Τούρκου Προέδρου που αποκτά ισχύ, οιστρηλατώντας φανατικές θρησκευτικές μάζες στην χώρα του.
– Το σύμβολο που ενώνει λαούς και θρησκείες, η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ, δεν θα σβήσει από τις ψυχές των ποιητών του κόσμου.
– Διακηρύττουμε, ότι η ποίηση, η μουσική και η ζωγραφική, διαθέτουν τέτοιας έκτασης και έντασης δυναμική, ώστε να ανατρέπουν τα σχέδια των σφετεριστών της ιστορίας, της δικαιοσύνης και της αλήθειας.
Δρ Κρίστης Χαράκης
Πρόεδρος Εταιρείας Λογοτεχνών Λεμεσού, ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ