(c)ellinikignomi

Ο καθηγητής Στέφανος Παϊπέτης είναι Ομότιμος Καθηγητής της Μηχανικής του  ΤμήματοΜηχανολόγων και Αεροναυπηγών Μηχανικών του Πανεπιστημίου  Πατρών.  Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου του Λονδίνου του Imperial College,  και Επίτιμος Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Θράκης. Ήταν υπεύθυνος πολλών  διεθνών προγραμμάτων και έχει δημοσιεύσει εκατοντάδες ερευνητικών  εργασιών σε διεθνή περιοδικά  πρακτικά συνεδρίων, και επίσης βιβλίων και  μονογραφιών, που έχουν εκδοθεί από εκδοτικούς οίκους του εξωτερικού. Επίσης ήταν εκπρόσωπος της χώρας σε διεθνείς επιστημονικούς οργανισμούς,  και έχει οργανώσει πολλά παγκόσμια επιστημονικά συνέδρια. Στα  ενδιαφέροντά του εμπίπτουν επίσης η φιλοσοφία, η ποίηση και λογοτεχνία.  Έχει επίσης δημοσιεύσει πλήθος βιβλίων στα αντίστοιχα πεδία, πρωτότυπα ή  μεταφράσεις σημαντικών ξένων συγγραφέων.

-Το 2016 τον Αύγουστο πραγματοποιήθηκε με επιτυχία, το πρώτο διεθνές  συνέδριο με τίτλο “Η αρχαία Ελλάδα και ο σύγχρονος κόσμος” από  το  Πανεπιστήμιο Πατρών με την υποστήριξη της προέδρου του Πανελλήνιου  Αθλητικού Σωματείου Γυναικών “Καλλιπάτειρα” και Εθνικής Πρέσβεως της  Ελλάδας στο Συμβούλιο της Ευρώπης, Κατερίνας Παναγοπούλου. Η Ελλάδα  αποτελεί μια μοναδική πηγή γνώσης και έμπνευσης;

«Για τους συναδέλφους που μελετούν τον Ελληνικό πολιτισμό, ‘Ελληνες και  ξένους, αποτελεί κοινό τόπο το γεγονός ότι η αρχαία Ελλάδα είναι μια  μοναδική πηγή γνώσης και έμπνευσης. Γνώσης που συνεχίζει να μας  εκπλήσσει όσο την ανακαλύπτουμε και που αξίζει να τη διερευνούμε αέναα.

Και έμπνευσης που μας προσφέρει συνεχώς νέους τρόπους εφαρμογής της  γνώσης αυτής στη σύγχρονη κοινωνία. Τα προηγηθέντα συνέδρια (1997, 2001,  2002 και 2006) μας έπεισαν για την ανάγκη μιας διεπιστημονικής τουτέστιν  ολιστικής μελέτης της αρχαίας Ελλάδας. Το άνοιγμα αυτό της οπτικής μας  γωνίας και η ώσμωση των αρχαιολόγων με τους μηχανικούς, τους φιλολόγους, τους φιλοσόφους και τους ανθρώπους της τέχνης, μας οδήγησε στη  συνειδητοποίηση της μεγάλης αλήθειας: ότι η άνθιση των επιστημών και των τεχνών στην αρχαία Ελλάδα είχε τη ρίζα της στο σύστημα αξιών που  αναπτύχθηκε σε αυτόν τον τόπο. Αν λοιπόν θέλουμε να ξανάρθει η άνοιξη,  είναι πεπρωμένο μας να ξαναβρούμε τις αξίες μας”.

-Μπορούμε να πούμε πως ο ελληνικός πολιτισμός γεννήθηκε σε στιγμές  μεγαλοσύνης;

«“Ναι σίγουρα… Σε στιγμές μεγαλοσύνης δημιουργήθηκε ο αρχαιοελληνικός  πολιτισμός, στον οποίο, στους αιώνες που ακολούθησαν, η ανθρωπότητα  πολλές φορές χρειάστηκε να προσφύγει και συνεχίζει ακόμη να προσφεύγει,  όταν οι ανάγκες της για πολιτισμικά πρότυπα γίνονται επιτακτικές. Ένα πολιτισμό ξακουστό όχι μόνο για τη φιλοσοφία και την επιστήμη, αλλά και  για την τεχνολογία του, σχεδόν με τη σύγχρονη έννοια του όρου, όπως  πολλοί από μας είχαμε την τύχη να ανακαλύψουμε ερευνώντας.”

-Στο εργαστηρίου Τεχνικής Μηχανικής στο Πανεπιστήμιο Πατρών,  ανακατασκευάσατε τις ασπίδες Αχιλλέα και Αίαντα με κώδικα για  αεροδιαστημικές εφαρμογές. Μπορείτε να αναφερθείτε πιο αναλυτικά;

«Ως ερευνητής της περιοχής των σύνθετων υλικών αναγνώρισα μια  πολύστρωτη κατασκευή αποτελούμενη από διαφορετικά μέταλλα συνδυασμένα  κατά τέτοιο τρόπο που έδειχναν μέγιστη αντίσταση σε κρουστική διάτρηση.  Η θεωρητική επίλυση του προβλήματος ήταν εξαιρετικά δύσκολη και χρειάζονταν πολύ προηγμένα αριθμητικά εργαλεία τα οποία την εποχή εκείνη  δεν ήταν διαθέσιμα. Η λύση δόθηκε 25 χρόνια αργότερα από μια ομάδα  εργασίας του εργαστηρίου Τεχνικής Μηχανικής του οποίου ήμουν διευθυντής  και της οποίας κορυφαίο στέλεχος ήταν ο καθηγητής Βασίλης Κωστόπουλος και νυν διευθυντής του εργαστηρίου. Προέκυψε από την κατάλληλη μετατροπή  ενός κώδικα για αεροδιαστημικές εφαρμογές του Ινστιτούτου Lawrence  Livermore των ΗΠΑ, και ήταν όντως εκπληκτική γιατί επιβεβαίωσε την  συμπεριφορά της ασπίδας στην μάχη όπως ακριβώς περιγράφεται στην Ιλιάδα.

Με όπλο την νεοαποκτηθείσα τεχνογνωσία προχωρήσαμε στην μελέτη μιας άλλης ανάλογης περίπτωσης αμυντικού όπλου : της ασπίδας του Αίαντα η  οποία, αν και αποτελείτο από τελείως άλλα υλικά (επτά στρώματα βοείου  δέρματος) αποδείχθηκε ότι είχε επίσης εξαιρετικές αντιδιατρητικές ιδιότητες όπως και αυτή του Αχιλλέα και μάλιστα, επίσης με μεγάλη  ακρίβεια επιβεβαιώθηκαν οι περιγραφές της συμπεριφοράς της στην μάχη. Το είδος και το κόστος των υλικών της τελευταίας μας επέτρεψε να «στήσουμε  «μια πειραματική διάταξη, όπου δοκίμια αποτελούμενα από τα αντίστοιχα υλικά υποβλήθηκαν σε κρουστική διάτρηση με χάλκινο βλήμα  εκτοξευόμενο  από αεροβόλο διάταξη με ελεγχόμενη ταχύτητα βολής, ούτως ώστε η κινητική  του ενέργεια να ισοδυναμεί μ’ εκείνη του ακοντίου του παγκόσμιοι  πρωταθλητή ακοντισμού του έτους 2000. Η πειραματική μελέτη επιβεβαίωσε απόλυτα τις θεωρητικές προβλέψεις και βέβαια τις Ομηρικές περιγραφές. Επίσης απέδειξε με πανηγυρικό τρόπο ότι  οι περιγραφές του Ομήρου, ή τουλάχιστον ένας σημαντικός αριθμός απ’  αυτές, δεν αποτελούν ποιητική σύλληψη αλλά ανταποκρίνονται σε υψηλής  στάθμης τεχνολογική γνώση, που κατείχαν οι Έλληνες της Μυκηναϊκής  εποχής. Το συγκεκριμένο θέμα μαζί με άλλες ανακοινώσεις ανάλογης σπουδαιότητας προκάλεσαν  παγκόσμια το επιστημονικό ενδιαφέρον, που  διαχύθηκε και από τις εκδόσεις διεθνών εκδοτικών οίκων».

-Πολιτισμός τι είναι τελικά;

«Πολιτισμός δεν είναι μόνο η σύγχρονη αλματώδης επιστημονική και  τεχνολογική πρόοδος, που από κάποιο σημείο και μετά φθάνουν να αποτελούν κίνδυνο για την ίδια την ύπαρξή μας, αλλά οι αξίες από τις οποίες πρέπει  να διαπνεόμαστε ως άτομα και ως συλλογικές οντότητες ώστε να είμαστε σε θέση να τις διαχειριστούμε ακίνδυνα και εποικοδομητικά, για να συμβάλουν  στην ευημερία και την κοινωνική και πολιτική ανάπτυξη των λαών που  συναποτελούν την ανθρωπότητα. Σήμερα το αρμονικό αυτό σύνολο και ο  τρόπος σκέψης που αναπτύχθηκε στην κλασική Ελλάδα έχει κατακερματισθεί για πάρα πολλούς λόγους . Ίσως γιατί βρισκόμαστε σε περίοδο κρίσεως αξιών που κατά τον Πολύβιο που πίστευε στις ανακυκλήσεις της ιστορίας  κάποια στιγμή θα επιβληθεί εκ των πραγμάτων η ανάκαμψη».

-Τι είναι για σας ο ελληνικός πολιτισμός;

«Είναι η μεγάλη ανακάλυψη της ζωής μου. Σπούδασα Μηχανολόγος-Ηλεκτρολόγος  στο Ε. Μ. Πολυτεχνείο στην εποχή της δόξας του και μαζί την παροιμιώδους  δυσκολίας των εισαγωγικών του. Αυτά συνεπάγονταν τη θεοποίηση στα μάτια  μας των θετικών και τεχνολογικών περιοχών της επιστήμης και την  αντίστοιχη αλαζονικής απόρριψη προς τις ανθρωπιστικές επιστήμες. Ήταν θυμάμαι το καλοκαίρι που είχα μόλις τελειώσει το τέταρτο έτος σπουδών  όταν με κατέλαβε μια ακατανόητη διάθεση να διαβάσω το Όμηρο, κάτι που, όπως είπα, μέχρι τότε απέρριπτα μετά μανίας. Από τότε, σαν να είδα φως, συνέχισα μέχρι σήμερα να μελετάω, παράλληλα με την επιστήμη μου, την Αρχαία Ελλάδα με εντεινόμενο ρυθμό, μέχρι που κάποια αγαθή μοίρα με έφερε μέσα στο πανεπιστημιακό περιβάλλον, το οποίο, παρά τα όποια προβλήματα, δεν παύει να δίνει χιλιάδες ευκαιρίες σε όποιον πραγματικά επιθυμεί να αναζητήσει. Συχνά ζήλεψα που δεν είχα επιλέξει να σπουδάσω π.χ. φιλοσοφία ή φιλολογία, τελικά όμως χρωστάω χάρη στις τεχνολογικές μου σπουδές, που κυριολεκτικά μου έστρωσαν τον δρόμο προς την ολιστική  θέαση των πραγμάτων».

Ο ΣΥΛΛΕΚΤΗΣ

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ