Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Αρχείων πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 10 Ιουνίου 2017 και ώρα 7.30 μ.μ στο Αρχαιολογικό Μουσείο Καρδίτσας εκδήλωση αφιερωμένη στον αείμνηστο ερευνητή της τοπικής ιστορίας Βασίλη Μαγόπουλου.
Η εκδήλωσε περιελάμβανε : α) ομιλία της προϊσταμένης των ΓΑΚ Αρχείων Ν. Καρδίτσας Ελπινίκης Αγγελίνα με θέμα : ‘’Δημόσια και ιδιωτικά αρχεία στην υπηρεσία της έρευνας’’
β) Ομιλία του Γιώργου Κλήμου δάσκαλου και τοπικού ερευνητή με θέμα: ‘’ Η προσωπικότητα και το έργο του Βασίλη Μαγόπουλου’’
γ) Έκθεση φωτογραφίας με θέμα: ‘’Αρχείο Βασίλη Μαγόπουλου – Ένα οδοιπορικό στη σχολική ζωή της Καρδίτσας κατά τον 19ο και 20ον αιώνα’’
Η εκδήλωση τελείωσε με συναυλία της Μπαντίνας του Μουσικού Σχολείου Καρδίτσας.
Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 30 Ιουνίου 2017 και θα είναι επισκέψιμη κατά τις ώρες λειτουργίας του Αρχαιολογικού Μουσείου.
Την εκδήλωση οργάνωσαν τα Γενικά Αρχεία του Κράτους Ν. Καρδίτσας και η Εφορεία Αρχαιοτήτων Καρδίτσας υπό την αιγίδα της Περιφερειακής Ενότητας Καρδίτσας και του Δήμου Καρδίτσας.
Συμμετείχαν οι Διευθύνσεις Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Καρδίτσας και το Μουσικό Σχολείο Καρδίτσας.
Χορηγοί της εκδήλωσης ήταν: Η ΕΚΤΥΠΩΤΙΚΗ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ, ΟΙ ΓΡΑΦΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ ΗΛΙΑ ΚΑΡΚΑΛΕΤΣΟΥ ΚΑΙ Ο ΤΣΙΚΡΙΚΑΣ ΒΑΣΙΛΗΣ που διέθεσε τα ηχητικά μέσα για την εκδήλωση
ΔΗΜΟΣΙΑ ΚΑΙ ΙΔΙΩΤΙΚΑ ΑΡΧΕΙΑ ΣΤΗΝ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ
Η Παγκόσμια Ημέρα Αρχείων είναι ημέρα γιορτής για τη διεθνή αρχειακή κοινότητα, και παράλληλα μια ευκαιρία για το κοινό να γνωρίσει καλύτερα το συναρπαστκό χώρο της αρχειακής πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Να ανακαλύψει την αξία των αρχείων και τον πλούτο των πληροφοριών της.
Η αναζήτηση με όλους τους τρόπους της ιστορικής συνέχειας είναι ένα από τα χαρακτηριστικά του σύγχρονου ανθρώπου. Συχνά πλέον συναντούμε ανθρώπους που δεν είναι ιστορικοί, αλλά αναζητούν είτε την προσωπική τους ιστορία μέσα από γενεαλογικά δέντρα, είτε μελετούν μια περίοδο, για να κορέσουν την δίψα τους για μάθηση. Η ιστορία πλέον δεν περιλαμβάνει μόνο τις πράξεις των ηγετών, ούτε την καταγραφή και ανάλυση των μεγάλων πράξεων, των σπουδαίων γεγονότων. Γνωρίζουμε σήμερα ότι η ιστορική πραγματικότητα κάθε εποχής ανασυντίθεται σαν ένα παζλ, που τα κομματάκια του μαζεύονται από όλα τα στοιχεία, είτε πρόκειται για τις πράξεις των πρωταγωνιστών, είτε για τις πράξεις των άσημων ανθρώπων.
Υπ’ αυτή την έννοια, τα κατάλοιπα των ανθρωπίνων δραστηριοτήτων-εδώ μας ενδιαφέρει των αρχείων- είτε προέρχονται από επίσημα αρχεία χωρών , από μεγάλα αρχεία των δημοσίων υπηρεσιών είτε από μικρές επιχειρήσεις, είτε από ιδιώτες, είναι πολλαπλώς χρήσιμα για την ιστορική έρευνα. Ο ερευνητής μιας ιστορικής περιόδου πρέπει να έχει υπόψη του όσο το δυνατό πληρέστερες και περισσότερες πηγές από διάφορες πλευρές, για να μπορέσει να μελετήσει μια εποχή και με τη σειρά του να καταθέσει την δική του άποψη.
Τα δημόσια και ιδιωτικά αρχεία είναι πηγή πληροφοριών. Τα δημόσια αρχεία (διοικητικά, δημοτικά, δικαστικά, εκπαιδευτικά, κ.τ.λ.) παρέχουν πληροφορίες για τη λειτουργία της διοίκησης, των υπηρεσιών, σχολείων, κ.τ.λ. Ενώ τα ιδιωτικά (συλλογές ιδιωτών, αρχεία επιχειρήσεων, σωματείων κ.τ.κ.) μας πληροφορούν για την καθημερινότητα, για τις νοοτροπίες, τις συνήθειες, τις αντιλήψεις της κοινωνίας, αλλά και τις οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες στις οποίες δραστηριοποιούνται οι ιδιώτες (άτομα και συλλογικότητες).
Μέχρι σχεδόν τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο μόνο τα δημόσια αρχεία θεωρούνταν σημαντικά, ενώ τα ιδιωτικά θεωρούνταν «έκτακτης» προέλευσης. Γι’ αυτό, οι μεγάλες αρχειακές υπηρεσίες δεν περιελάμβαναν τα ιδιωτικά.
Σήμερα, η σημασία των ιδιωτικών αρχείων έχει αναγνωρισθεί από τους αρχειοθέτες, που ομόφωνα τα θεωρούν ως βασικό τμήμα του ιστορικού κεφαλαίουν των εθνών. Το 1950 και 1956 μάλιστα αποτέλεσαν αυτά και αντικείμενο συζητήσεων σε διεθνή συνέδρια. Η έννοια των ιδιωτικών αρχείων δεν καλύπτει, όπως άλλοτε, μόνο τα οικογενειακά αρχεία, δηλαδή τα αρχεία των παλιών οικογενειών, των «τζακιώνν». Μας ενδιαφέρουν όλα τα είδη ιδιωτικών εγγράφων, που μπορούν να φωτίσουν κάθε πλευρά της Ιστορίας, έτσι όπως την εννοούμε σήμερα.
Καταβάλλονται όλες οι προσπάθειες να γίνει αυτή η πηγή προσιτή στους ιστορικούς και να εμποδιστεί η διασπορά ή η καταστροφή τους.
Σήμερα, στα Γενικά Αρχεία Καρδίτσας φυλάσσονται 55 ιδιωτικά αρχεία –με τη συλλογή να εμπλουτίζεται διαρκώς.- Αποτελούν μια ουσιώδη πηγή για την ιστορία του νομού μας.
Αυτά τα αρχεία έχουν ξεχωριστή σημασία, γιατί δεν κρατήθηκαν για την Ιστορία. Ο παραγωγός τους δηλαδή δεν απέβλεπε στο μέλλον, αλλά στο να βελτιώσει την πραγματικότητα της δικής του ζωής.
Στα αρχεία αυτά τα τεκμήρια εναποτίθενται όπως ακριβώς δημιουργούνται βαθμιαία και σταθερά τα γεωλογικά στρώματα. Η συγκέντρωση εγγράφων απορρέει κατά κάποιον τρόπο αυτόματα, από τις καθημερινές δραστηριότητες του δημιουργού τους. Το μεγάλο θέμα είναι να καταφέρουν να διασωθούν, γιατί ακριβώς αυτά τα αρχεία δημιουργήθηκαν, για να καλύψουν τις ανάγκες της ζωής, όταν αυτές εκλείψουν, τότε θεωρούνται άχρηστα χαρτιά από τους ιδιοκτήτες ή τους κληρονόμους, και συνήθως καταστρέφονται.
Ο χώρος των αρχείων είναι πολύ γοητευτικός όχι μόνο για τους αρχειονόμους και τους ιστορικούς, αλλά και για όλους τους πολίτες. Τα αρχεία είναι η μνήμη των ανθρώπων κάθε τόπου. Αποτελούν, δημόσιο αγαθό που ανήκει σε όλους. Χάρη στα «ανοικτά αρχεία» εμπλουτίζονται οι γνώσεις μας για την ανθρώπινη κοινωνία, διατηρείται και προάγεται η δημοκρατία, προστατεύονται τα ατομικά δικαιώματα και βελτιώνεται η ποιότητα ζωής των πολιτών.
Ο Βασίλης Μαγόπουλος ερευνητής της Τοπικής Ιστορίας υπήρξε τυχερός. Το σπάνιο αυτό αρχείο είναι αποτέλεσμα επίπονης και επίμονης εργασίας δεκαετών. Το δώρισε εν ζωή στα ΓΑΚ Αρχεία Ν. Καρδίτσας, διότι κατανόησε απολύτως την αξία του αρχείου και με αυτόν τον τρόπο το δώρισε στην υπηρεσία της τοπικής έρευνας.
Εύχομαι η κίνηση της οικογένειας Μαγόπουλου να βρει και άλλους μιμητές διότι ό,τι υπάρχει στα Γενικά Αρχεία τοτ Κράτους, είναι διαθέσιμο σε όλους τους ερευνητές. Θα ήθελα να ευχαριστήσω από καρδιάς την οικογένεια του Βασίλη Μαγόπουλου για την τόσο σημαντική δωρεά στα ΓΑΚ Αρχεία Ν. Καρδίτσας.
Σας ευχαριστώ.
Ελπινίκη Αγγελίνα, προϊσταμένη των ΓΑΚ Αρχείων Ν. Κάρδιτσας
