Την ανάγκη αναβάθμισης των τουριστικών υπηρεσιών για τους ηλικιωμένους, επεσήμανε η υπουργός Τουρισμού κυρία Όλγα Κεφαλογιάννη, μιλώντας στο ΞΕΕ, με αφορμή παρουσίαση μελέτης για τον τουρισμό στα άτομα της τρίτης ηλικίας.
Η κυρία Όλγα Κεφαλογιάννη μίλησε για θέσπιση πολιτικών με αναπτυξιακή διάσταση που να στοχεύει στην αύξηση των επισκεπτών αυτής της πληθυσμιακής ομάδας. «Το υπουργείο Τουρισμού με το ΞΕΕ σχεδιάζουν συγκεκριμένη στρατηγική για την τρίτη ηλικία που θα περιλαμβάνει ένα πλέγμα πολιτικών παρεμβάσεων και μια ειδική επικοινωνιακή καμπάνια», όπως τόνισε χαρακτηριστικά. Και πρόσθεσε ότι η Πολιτεία οφείλει να παρέχει σε αυτή την ειδική κατηγορία τουριστικά προϊόντα που της ταιριάζει. Προς αυτή την κατεύθυνση ανέφερε συγκεκριμένες προτάσεις όπως η προσαρμογή των μέσων μεταφοράς, η αύξηση μονόκλινων δωματίων, η κατάλληλη εκπαίδευση του προσωπικού, αλλά και η ανάπτυξη ειδικών μορφών τουρισμού.
Όπως είπε η υπουργός Τουρισμού στόχος του υπουργείου Τουρισμού είναι η διεύρυνση της τουριστικής περιόδου, ώστε να καλύψει σταδιακά όλο το χρόνο και ο τουρισμός ατόμων τρίτης ηλικίας έρχεται να συνδυάσει τις δικές τους ανάγκες με το δικό μας σκοπό.
Η κυρία Όλγα Κεφαλογιάννη τόνισε ότι «το ζήτημα του τουρισμού της τρίτης ηλικίας, το έχουμε θέσει και συζητήσει στο εξωτερικό με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς στη Γερμανία, την Αυστρία, τη Γαλλία αλλά και στην Ιαπωνία όπου το ποσοστό της τρίτης ηλικίας που ταξιδεύει είναι ιδιαίτερα μεγάλο».
Αναφερόμενη στις ελληνικές πρωτοβουλίες επεσήμανε τις προσπάθειες που καταβάλλονται για την περαιτέρω ανάπτυξη του ιατρικού, ιαματικού θρησκευτικού και θαλάσσιου τουρισμού (κρουαζιέρα), που σχετίζονται άμεσα με την τρίτη ηλικία και υπενθύμισε το πρόγραμμα «Κοινωνικός Τουρισμός για την τρίτη ηλικία 2012-2013» που ενεργοποιήθηκε πέρυσι, σε μια δύσκολη περίοδο.
Τέλος επικαλούμενη τα αποτελέσματα της μελέτης για τον τουρισμό στην Τρίτη ηλικία, η κυρία Όλγα Κεφαλογιάννη είπε ότι οι ηλικιωμένοι τουρίστες θα αποτελούν το 24% της συνολικής αγοράς το 2030 και το 28% το 2050. Το ποσοστό των ταξιδιών που θα πραγματοποιούν αναμένεται να αυξηθεί στο 26%, το 2030 και στο 32% το 2050. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει –κατέληξε- το γεγονός πως στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, τα άτομα της τρίτης ηλικίας επιλέγουν προορισμούς εσωτερικού για τα ταξίδια τους. Πρωταθλητές στον τομέα αυτό είναι οι Έλληνες, με ποσοστό 95%.
ΟΛΟΚΛΗΡΗ Η ΟΜΙΛΙΑ
Κυρίες και κύριοι,
Φίλες και φίλοι
Είναι μεγάλη μου χαρά που παρευρίσκομαι σήμερα μαζί σας, στην παρουσίαση της μελέτης για τον τουρισμό στα άτομα της τρίτης ηλικίας.
Σε μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ερευνητική προσπάθεια που τοποθετεί τους ηλικιωμένους στο προσκήνιο και τους αντιμετωπίζει ως ενεργούς πολίτες.
Εισαγωγή
Το να ορίσει κανείς την έννοια ενός ηλικιωμένου ανθρώπου δεν είναι τόσο απλό όσο αρχικά φαίνεται.
Ένας άνθρωπος που βιολογικά κατατάσσεται πια στην τρίτη ηλικία, δεν ανήκει απαραίτητα σε αυτήν και συναισθηματικά.
Στον 21ο αιώνα, μιλώντας για άτομα της τρίτης ηλικίας δε μιλάμε πια για τους ηλικιωμένους των παιδικών μας αναμνήσεων.
Με την εξέλιξη της ιατρικής και τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης, τα άτομα της τρίτης ηλικίας παραμένουν ακόμα και σήμερα δραστήρια, ενεργά, γεμάτα όνειρα και επιδιώξεις.
Κρίνεται επομένως απαραίτητο οι ηλικιωμένοι να μπορέσουν να στραφούν σε νέες ασχολίες.
Να βρουν νέους κώδικες επικοινωνίας.
Να αποκτήσουν επαυξημένα ενδιαφέροντα, ανάλογα με τις ικανότητες και τις δυνάμεις τους.
Να δραστηριοποιηθούν σε νέα πεδία.
Ο τουρισμός και η ανάπτυξη των εμπειριών μπορεί να είναι ένα τομέας που απορροφά ένα μεγάλο κομμάτι της ενεργητικότητάς και των ενδιαφερόντων τους.
Αποτελέσματα της μελέτης
Κυρίες και κύριοι,
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat για το 2012, ο συνολικός πληθυσμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ανερχόταν την 1η Ιανουαρίου 2010 σε 501 εκατ. άτομα.
Από αυτά τα 182,5 εκατ. ήταν πάνω από 50 χρονών, ενώ τα 87,1 εκατ. είχαν υπερβεί και το 65ο έτος της ηλικίας τους.
Είναι χαρακτηριστικό πως μέχρι το 2050 αναμένεται να αυξηθούν συγκριτικά προς τις λοιπές ηλικιακές ομάδες τα άτομα άνω των 65 χρόνων.
Τα άτομα της ηλικιακής αυτής ομάδας διαθέτουν τον κατάλληλο χρόνο να αφοσιωθούν πολλαπλές δραστηριότητες.
Μη έχοντας πια επαγγελματικές και ως επί το πλείστον οικογενειακές υποχρεώσεις, παραμένουν ενεργοί, με ελεύθερο χρόνο και διάθεση να μην παραμείνουν στο σπίτι, αλλά να αποκτήσουν νέες εμπειρίες μέσα από πολλαπλές δραστηριότητες.
Μέχρι το 2050 αναμένεται να αυξηθεί το ποσοστό ταξιδιών που αντιστοιχεί στους ηλικιωμένους από το 15% του 2010, σε 32%.
Μέχρι το 2050, το ένα τρίτο (1/3) της συνολικής τουριστικής δαπάνης στην Ευρώπη, θα προέρχεται από άτομα πάνω από 65 χρονών.
Αγαπητές φίλες και φίλοι,
Παρακολουθώντας τα αποτελέσματα της μελέτης για τον τουρισμό στην τρίτη ηλικία, παρατηρεί κανείς πως τα τελευταία πέντε χρόνια, προφανώς και λόγω των συνθηκών κρίσης σε μεγάλο μέρος της Ευρώπης, έχει συρρικνωθεί σημαντικά η συμμετοχή των ατόμων 25-44 χρόνων στην ευρωπαϊκή τουριστική αγορά.
Αντίθετα, οι ηλικιωμένοι τουρίστες θα αποτελούν το 24% της συνολικής αγοράς το 2030 και το 28% το 2050.
Το ποσοστό των ταξιδιών που θα πραγματοποιούν αναμένεται να αυξηθεί στο 26%, το 2030 και στο 32% το 2050.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός πως στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, τα άτομα της τρίτης ηλικίας επιλέγουν προορισμούς εσωτερικού για τα ταξίδια τους.
Πρωταθλητές στον τομέα αυτό είναι οι Έλληνες, με ποσοστό 95%.
Αντίθετα οι ηλικιωμένοι τουρίστες που επιλέγουν κατά κύριο λόγο χώρες του εξωτερικού προέρχονται καταρχήν από τη Γερμανία, ενώ ακολουθούν η Αγγλία, η Γαλλία, η Ολλανδία και η Ιταλία.
Η Τρίτη ηλικία δεν ταξιδεύει για το παραδοσιακό μοντέλο «ήλιος και θάλασσα».
Μόνο το 29% των ατόμων πάνω από 55 χρονών επιλέγει «μπάνια και ηλιοθεραπεία» για τις διακοπές του, έναντι του 32% των νέων 15-24 χρονών.
Ταξιδέυουν συχνότερα όμως για πολιτιστικούς και θρησκευτικούς σκοπούς, απ’ ότι άλλες ηλικιακές ομάδες.
Έχει επίσης ενδιαφέρον να δούμε την κατανομή των πληθυσμών της τρίτης ηλικίας και βάση του τουριστικού χάρτη της Ελλάδας.
Τα μεγαλύτερα ποσοστά σημειώνονται στα ξενοδοχεία της Κεντρικής Ελλάδας με 42,5% και της Ηπείρου-Θεσσαλίας με 42,9%.
Αντίθετα τα χαμηλότερα ποσοστά παρατηρούνται στα ξενοδοχεία των Κυκλάδων-Δωδεκανήσου (29,9%) και των Ιονίων Νήσων (31%).
Τουριστική πολιτική
Κυρίες και κύριοι,
Αναλύοντας τα αποτελέσματα της μελέτης αυτής, καταλήγουμε σε ένα πολύ συγκεκριμένο συμπέρασμα.
Οφείλουμε, εφόσον επιθυμούμε να είμαστε ανταγωνιστικοί, να αναβαθμίσουμε τις τουριστικές μας υπηρεσίες για τους ηλικιωμένους.
Καλούμαστε μάλιστα να ανταγωνιστούμε τον υπόλοιπο μεσογειακό Νότο που βρίσκεται σε πολύ καλύτερη θέση από την Ελλάδα.
Καλούμαστε να ακολουθήσουμε μια σαφή αναπτυξιακή πολιτική, που να στοχεύει στην αύξηση των επισκεπτών αυτής της πληθυσμιακής ομάδας.
Μελετώντας τις συνήθειες και τον τρόπο συμπεριφοράς τους, σχεδιάζεται από πλευράς Υπουργείου – και σε συνεργασία με το ΞΕΕ – συγκεκριμένη στρατηγική για την τρίτη ηλικία που θα περιλαμβάνει ένα πλέγμα πολιτικών παρεμβάσεων και μια ειδική επικοινωνιακή καμπάνια προσέγγισης τουριστών τρίτης ηλικίας.
Μέχρι στιγμής ο ελληνικός τουρισμός δείχνει παραδοσιακά να απευθύνεται κατά κύριο λόγο στους νέους.
Με τον πληθυσμό της Ευρώπης όμως να γερνάει προοδευτικά, θα πρέπει να ανταποκριθούμε στις ανάγκες ενός νέου πληθυσμού.
Ενός πληθυσμού που ξέρει τι θέλει, που ελέγχει την ποιότητα και την εξυπηρέτηση.
Που θα ψάξει πολύ για το που θα ξοδέψει τα χρήματα του και πως.
Που διαθέτοντας την εμπειρία της ηλικίας απαιτεί τον ανάλογο σεβασμό.
Βρισκόμαστε σήμερα εδώ, για να επισημάνουμε, μαζί με το ΞΕΕ, την αναγκαιότητα να ανοίξει η τουριστική ψαλίδα.
Την αναγκαιότητα να απευθυνθούμε σε άτομα της τρίτης ηλικίας, στα οποία όμως οφείλουμε να παρέχουμε τουριστικά προϊόντα που τους ταιριάζουν.
Η προσαρμογή των μέσων μεταφοράς –όπως τα ταξί και τα λεωφορεία-, η αύξηση μονόκλινων δωματίων, η κατάλληλη εκπαίδευση του προσωπικού, αλλά και η ανάπτυξη ειδικών μορφών τουρισμού, είναι κάποιες από τις προτάσεις που μπορούν να συζητηθούν άμεσα.
Η επιδίωξη ενός πιο υγιεινού τρόπου ζωής και η παροχή των αντίστοιχων γευμάτων στα ξενοδοχεία, οι κατάλληλοι χώροι για καθημερινή άσκηση των ηλικιωμένων, και η αύξηση δραστηριοτήτων κοινωνικοποίησης αποτελούν κάποιες επιπλέον προτάσεις.
Στόχος του Υπουργείου Τουρισμού είναι η διεύρυνση της τουριστικής περιόδου ώστε να καλύψει σταδιακά όλο το χρόνο.
Στην προσπάθειά μας αυτή, ο τουρισμός ατόμων τρίτης ηλικίας έρχεται να συνδυάσει τις δικές τους ανάγκες με το δικό μας σκοπό.
Η απουσία επαγγελματικών υποχρεώσεων τους επιτρέπει να ταξιδεύουν καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου.
Δεν είναι λίγοι εκείνοι μάλιστα που επιλέγουν προορισμούς παραχείμασης στη νοτιοανατολική Ευρώπη.
Η Ελλάδα διαθέτει το ιδανικό κλίμα και την ατμόσφαιρα για να λειτουργήσει ως προορισμός παραχείμασης.
Η κατηγορία αυτή τουρισμού δεν στηρίζει μονάχα τον τουριστικό κλάδο, αλλά και την τοπική κοινωνία, καθιστώντας τον τουρίστα ‘κάτοικο’ ενός νησιού, ενός χωριού, μιας επαρχιακής πόλης.
Το ζήτημα του τουρισμού της τρίτης ηλικίας, το έχουμε θέσει και συζητήσει στο εξωτερικό με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς στη Γερμανία, την Αυστρία, τη Γαλλία αλλά και στην Ιαπωνία όπου το ποσοστό της τρίτης ηλικίας που ταξιδεύει είναι ιδιαίτερα μεγάλο.
Προωθούμε τις απαραίτητες προσαρμογές, για να μπορέσουμε να καταστήσουμε το τουριστικό μας προιόν ανταγωνιστικό και για την τρίτη ηλικία.
Τα αρχαιολογικά μας μνημεία, τα πανελλαδικά φεστιβάλ, οι παραστάσεις καταξιωμένων καλλιτεχνών, αλλά και η ανάπτυξη των μουσείων είναι ένα κίνητρο για την προσέλκυση τουριστών τρίτης ηλικίας.
Με τον ίδιο τρόπο καλούμαστε να αναπτύξουμε άλλες ειδικές μορφές τουρισμού.
Να αναπτύξουμε τον ιατρικό τουρισμό που σχετίζεται άμεσα με την Τρίτη ηλικία, τον ιαματικό τουρισμό και τον τουρισμό ευεξίας, τον θρησκευτικό τουρισμό, αλλά και το θαλάσσιο τουρισμό με τη μορφή της κρουαζιέρας.
Σε όλα αυτά, προσθέτω και το πρόγραμμα «Κοινωνικός τουρισμός για την Τρίτη ηλικία 2012 – 2013» που ενεργοποιήσαμε πέρσυ σε μια δύσκολη περίδο θέλοντας να στηρίξουμε την τρίτη ηλικία που δοκιμάζεται από την περικοπή συντάξεων και επιδομάτων και να τονώσουμε την εσωτερική αγορά.
Κυρίες και Κύριοι,
Στα επόμενα χρόνια αναμένεται ο πληθυσμός της Ευρώπης να μεγαλώσει ηλικιακά.
Στην επόμενη εικοσαετία ο μέσος Ευρωπαίος όμως αναμένεται να είναι υγιής και δραστήριος τουλάχιστον μέχρι τα 83 του χρόνια.
Θα αποτελέσει επομένως το βασικό καταναλωτή τουριστικών υπηρεσιών.
Και μάλιστα θα είναι ένας αυστηρός κριτής, ο οποίος θα έχει την εμπειρία και τη γνώση να κρίνει τις τουριστικές υπηρεσίες με πολύ αυστηρά μέτρα και σταθμά.
Καλούμαστε επομένως να προσαρμόσουμε και να αναβαθμίσουμε δηλαδή ένα μέρος των τουριστικών μας υπηρεσιών στις ανάγκες και τις επιθυμίες των ατόμων της τρίτης ηλικίας.
Να παρέχουμε υπηρεσίες με ασφάλεια και ευγένεια, να μπορούμε να διασφαλίσουμε τη μείωση της παραβατικότητας στα αστικά μας κέντρα.
Να αναπτύξουμε υπηρεσίες υγείας και ευεξίας.
Οι ηλικιωμένοι άνθρωποι χρειάζονται κάποιον να τους φροντίζει.
Μπορούμε να επενδύσουμε στην διακριτική τεχνική υποδομή για άτομα τρίτης ηλικίας που έχουν ενδεχομένως προβλήματα κίνησης, όρασης και ακοής.
Κυρίες και κύριοι
Η έρευνα αυτή μας δείχνει πως ο τουρισμός της τρίτης ηλικίας είναι ένας σημαντικός, στρατηγικός θα έλεγα στόχος.
Το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο αντιλαμβάνεται έγκαιρα τις δομικές μεταβολές που σημειώνονται στον πληθυσμό των τουριστών.
Δίνει έτσι τα απαραίτητα εργαλεία, όπως η σημερινή έρευνα, στον τουριστικό κλάδο να προσαρμόσει άμεσα τις παραγωγικές του δυνατότητες, αναπτύσσοντας νέα προϊόντα.
Έχει έρθει η ώρα να διευρύνουμε τις δεξιότητες εκείνες που θα μας καταστήσουν και πάλι ανταγωνιστικούς στον παγκόσμιο τουριστικό χάρτη.
Είμαι βέβαιη πως διαθέτουμε το σχέδιο, τις δυνάμεις και τις συμμαχίες για να το κατορθώσουμε.
Σας ευχαριστώ πολύ