Του Χρήστου Ηλιόπουλου*
bm-bioxoi@otenet.gr
ktimatologiolaw@yahoo.gr
Με αφορμή την δυσαρέσκεια αρκετών ομογενών προς τις ελληνικές φορολογικές αρχές για άδικη επιβολή φόρου, για ακίνητα ή αυτοκίνητα που αγόρασαν στην Ελλάδα, με χρήματα που είχαν κερδίσει στις ΗΠΑ, αναφέρουμε μερικές απλές συμβουλές για την αποφυγή διπλών επιβαρύνσεων των ομογενών.
Ο ομογενής που ζει μονίμως στις ΗΠΑ θεωρείται από την ελληνική εφορία κάτοικος εξωτερικού. Ο ομογενής μπορεί να έχει σπίτι στην Ελλάδα, αυτοκίνητο, άλλα περιουσιακά στοιχεία, ακόμα και εισόδημα από μισθώματα, αλλά το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου διαμένει στις ΗΠΑ.
Στην φορολογική του δήλωση στην Ελλάδα οφείλει να δηλώνει κατ’ έτος το εισόδημά του (αν έχει), το οποίο συνήθως αποτελείται από μισθώματα. Η αγορά στην Ελλάδα περιουσιακών στοιχείων αποτελεί τεκμήριο για την ελληνική εφορία ότι εκείνος που αγοράζει έχει ένα αντίστοιχο εισόδημα στην Ελλάδα. Επί παραδείγματι, εάν ομογενής αγοράσει στην Ελλάδα ακίνητο με αναγραφόμενη στο συμβόλαιο αξία 120.000 ευρώ, πρέπει είτε τα προηγούμενα χρόνια να έχει δηλώσει στην Ελλάδα αντίστοιχα εισοδήματα (τα δέκα προηγούμενα χρόνια από 12.000 ευρώ ετησίως ενοίκια), είτε να έχει για τα προηγούμενα χρόνια τις μοναδικές βεβαιώσεις της ελληνικής τραπέζης ότι έχει εισαγάγει στο όνομά του στην Ελλάδα ποσά που συνολικώς ανέρχονται στην αξία του ακινήτου που αγόρασε (120.000 ευρώ).
Το αυτό συμβαίνει και όταν αγοράζει στην Ελλάδα ένα αυτοκίνητο. Εάν πληρώσει γι’ αυτό 35.000 ευρώ, η εφορία θα του ζητήσει είτε να δείξει ότι οι εν Ελλάδι φορολογικές του δηλώσεις ανέρχονται συνολικώς στο ποσό αυτό από δηλωθέντα εισοδήματα, είτε ότι εισήγαγε σε δικό του τραπεζικό λογαριασμό από το εξωτερικό το ίδιο ποσό.
Εάν ο ομογενής αγόρασε περιουσιακό στοιχείο στην Ελλάδα με χρήματα που είχε κερδίσει στις ΗΠΑ, τα οποία νομίμως είχε δηλώσει εκεί και είχε φορολογηθεί γι’αυτά, αλλά στην Ελλάδα δεν έχει εισάγει τα χρήματα με επίσημο τρόπο στο όνομά του μέσω τραπέζης, ή δεν έχει και άρα δεν δηλώνει εισοδήματα στην Ελλάδα, η εφορία θα θεωρήσει ότι η αξία αγοράς ακινήτου (120.000 ευρώ) ή του αυτοκινήτου (35.000 ευρώ) είναι εισόδημα κτηθέν στην Ελλάδα, που δεν είχε δηλώσει τα προηγούμενα χρόνια και για το οποίο πρέπει τώρα να φορολογηθεί.
Αποτέλεσμα της «παγίδας» αυτής είναι ότι ο ομογενής, που είχε κάνει το κουμάντο του πριν την αγορά του ακινήτου ή του αυτοκινήτου στην Ελλάδα, υπολογίζοντας όλα τα έξοδα για τις αγορές αυτές, πρέπει το επόμενο έτος να πληρώσει ένα μεγαλούτσικο ποσό στην εφορία στην Ελλάδα, το οποίο δεν είχε υπολογίσει, ούτε κάποιος τον ενημέρωσε γι’αυτό και παρά το γεγονός ότι τα χρήματα που κατέβαλε αποτελούν νόμιμο και φορολογηθέν εισόδημα στις ΗΠΑ.
Πρέπει συνεπώς κάθε ομογενής που σκέπτεται την αγορά περιουσιακού στοιχείου στην Ελλάδα (ακινήτου, αυτοκινήτου, σκάφους κλπ.) να φροντίζει το ποσό που θα ξοδεύσει για την αγορά είτε να έχει συνολικώς δηλωθεί στις φορολογικές του δηλώσεις των προηγουμένων ετών στην Ελλάδα, είτε να το έχει εισαγάγει στην Ελλάδα από το εξωτερικό μέσω τραπέζης και πάντα στο όνομά του, ώστε να μπορεί να λάβει από την τράπεζα την μοναδική βεβαίωση εισαγωγής συναλλάγματος.
2 Οκτωβρίου 2011
* Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, Master of Laws.