Δεν είναι εύκολη υπόθεση η τηλε-εκπαίδευση σε εποχές πανδημίας. Η προμήθεια υπολογιστών και η βελτίωση υποδομών αποτελούν μόνο ένα πρώτο βήμα. Ζητούμενο παραμένει όμως η μετεκπαίδευση των ίδιων των εκπαιδευτικών.Ο Έρικ Γκραμπόφσκι πηγαίνει στην πρώτη Λυκείου. Μένει στο Κάιζερσλαουτερν της Γερμανίας και το σχολείο του παραμένει κλειστό μετά τις διακοπές των Χριστουγέννων, όπως προβλέπουν τα νέα περιοριστικά μέτρα. Η διδακτέα ύλη πρέπει να παραδίδεται μέσω διαδικτύου, αλλά αυτό δεν είναι πάντα εύκολο, λέει ο 15χρονος Έρικ, μιλώντας τηλεφωνικά στην Deutsche Welle. Για παράδειγμα αυτήν την ώρα έχει Γαλλικά, αλλά οι μαθητές δεν μπορούν να μπουν ταυτόχρονα στο διαδίκτυο, οι διακομιστές έχουν μάλλον υπερφορτωθεί. Αποτέλεσμα: το μάθημα Γαλλικών αναβάλλεται. “Τα προβλήματα με τους διακομιστές πρέπει να λυθούν επιτέλους, δεν μπορεί να συνεχιστεί αυτή η κατάσταση”, λέει ο Έρικ. “Δεν ξέρουμε καν αν θα επιστρέψουμε στο σχολείο τον Φεβρουάριο, πρέπει να λυθούν γρήγορα όλα αυτά τα προβλήματα που έχει το μάθημα εξ αποστάσεως”.
Το σχολείο του Έρικ στο Καιζερσλάουτερν δεν είναι το μοναδικό που αντιμετωπίζει προβλήματα στην προσπάθειά του να προσαρμόσει τα μαθήματα στις ανάγκες της σύγχρονης τηλε-εκπαίδευσης. Σχεδόν έναν χρόνο μετά το πρώτο κρούσμα του κορωνοϊού και εννέα μήνες μετά το πρώτο λόκνταουν τα τεχνικά προβλήματα παραμένουν. Η γερμανική κυβέρνηση έχει μεν εξαγγείλει ένα “ψηφιακό πακέτο” ύψους επτά δισεκατομμυρίων ευρώ για τον εκσυγχρονισμό των σχολείων, αλλά, όπως επισημαίνει η Νίνα Μπράνταου, συνεργάτις του Γερμανικού Συνδέσμου Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών (Bitcom), οι σχετικές διαδικασίες είναι πολύπλοκες και χρονοβόρες. “Θέλει χρόνο η απορρόφηση των πόρων από τα σχολεία, είναι απίστευτα γραφειοκρατική η διαδικασία. Άλλες χώρες τα καταφέρνουν καλύτερα”, λέει.
Δεν αρκεί η προμήθεια νέων υπολογιστών
Πριν από την πανδημία τα σχολεία στη Γερμανία διέθεταν, κατά μέσο όρο, έξι υπολογιστές ανά δέκα μαθητές. Σύμφωνα με στοιχεία του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) για το 2018, άλλες βιομηχανικές χώρες είχαν πολύ καλύτερες επιδόσεις στην τηλε-εκπαίδευση, καθώς ήδη διέθεταν εννέα υπολογιστές ανά δέκα μαθητές. Όπως ήταν αναμενόμενο, μετά το πρώτο λόκνταουν τα περισσότερα γερμανικά σχολεία έδωσαν προτεραιότητα στην προμήθεια νέων υπολογιστών και τάμπλετ. Ο Έρικ Γκραμπόφσκι λέει ότι πέρσι το φθινόπωρο το σχολείο του έλαβε 120 φορητούς υπολογιστές (netbooks) τους οποίους μοίρασε σε μαθητές που δεν διέθεταν υπολογιστή στο σπίτι τους. Είναι σίγουρα ένα σημαντικό πρώτο βήμα. Αλλά αυτό δεν αρκεί, όπως επισημαίνει η Νίνα Μπράνταου από τον σύνδεσμο Bitcom.
“Το ζήτημα είναι να εξοικειώνονται και οι εκπαιδευτικοί με τις νέες συσκευές, με τις ψηφιακές μεθόδους”, λέει. “Να μπορούν να τις αξιοποιήσουν, ώστε να παράγουν προστιθέμενη αξία στο εκπαιδευτικό περιεχόμενο. Για να γίνει αυτό χρειαζόμαστε προγράμματα μετεκπαίδευσης και καλύτερη προετοιμασία. Έχουμε πολύ έδαφος να καλύψουμε…” Από και και πέρα, επισημαίνει η Νίνα Μπράνταου, σε μία μεγάλη χώρα όπως η Γερμανία εξακολουθούν να υπάρχουν προβλήματα σύνδεσης με το διαδίκτυο, ιδιαίτερα στην ύπαιθρο. Χώρες-πρότυπο στην Ευρώπη θεωρούνται η Δανία, η Φινλανδία, η Ολλανδία και η Εσθονία.
Άλλο μάθημα, άλλο εργασίες για το σπίτι
Αλλά και στις χώρες-πρότυπο δεν λείπουν τα προβλήματα. Όπως λέει o Γιέσπερ Τέκε, καθηγητής Επικοινωνίας στο πανεπιστήμιο της Άαρχους, στη Δανία, το κράτος έχει επενδύσει πολλά χρήματα σε υλική υποδομή, αλλά πολλές φορές “οι ίδιοι οι δάσκαλοι δυσκολεύονται ή και φοβούνται να προσαρμοστούν στις απαιτήσεις της ψηφιακής διδασκαλίας”.
Σύμφωνα με έρευνα που έχει κάνει ο ίδιος, λέει ο Γιέσπερ Τέκε, οκτώ στους δέκα μαθητές πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης στην πραγματικότητα δεν έκαναν “μάθημα” εξ αποστάσεως, αλλά απλώς έπαιρναν κάποιες ασκήσεις για το σπίτι, τις οποίες έλυναν μόνοι τους. “Οι εκπαιδευτικοί έχουν υπολογιστές, ψηφιακούς πίνακες, όλα αυτά υπάρχουν”, λέει ο Δανός καθηγητής. “Αυτό που λείπει είναι οι επενδύσεις σε νέο εκπαιδευτικό περιεχόμενο, το οποίο να λειτουργεί και σε ψηφιακό περιβάλλον”.
Πέτερ Χίλε
Επιμέλεια: Γιάννης Παπαδημητρίου