Μιλά σήμερα στην ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ο καθηγητής Γιάννης Κορίνθιος Λέκτορας Νεοελληνιστής του Πανεπιστημίου Καλαβρίας.
Συνέντευξη στον Αποστόλη Ζώη.
Ο καθηγητής Γιάννης Κορίνθιος είναι Λέκτορας Νεοελληνιστής του Πανεπιστημίου Καλαβρίας, συγγραφέας σχολικών και πανεπιστημιακών συγγραμμάτων και εκδοτικός σύμβουλος. Ηγετικό στέλεχος της Ελληνικής Ομογένειας στην Ιταλία.
Σήμερα μιλά στην ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ, όπου ανάμεσα σε άλλα τονίζει:
“Η διασπορά των Ελλήνων είναι ένα κλειδί για να κατανοήσουμε όχι μόνο την ιστορία του νεώτερου Ελληνισμού στην Ευρώπη και στη Μεσόγειο αλλά και την ίδια την ιστορία της Ευρώπης. Οι διάφορες κοινότητες της διασποράς όχι μόνο διέδωσαν την ελληνική παιδεία στην Ευρώπη, αλλά και ευνόησαν παράλληλα τις πολιτιστικές και οικονομικές ανταλλαγές ανάμεσα στην Ευρώπη και την ανατολική Μεσόγειο.”.
-Τo επιστέγασμα της πρωτοποριακής έρευνάς σας αποτελεί το βιβλίο με τίτλο «Οι Έλληνες της Νεάπολης και της Νοτίου Ιταλίας από τον 15ο έως τον 20ό αιώνα» που κυκλοφόρησε πρόσφατα από εκδοτικό Οίκο της Σαρδηνίας. Ποια είναι τα καινούργια στοιχεία;
“Η πρωτότυπη αυτή επιστημονική ιστορική μελέτη καλύπτει ένα κενό της ιστοριογραφίας. Είναι καρπός αρχειακής έρευνας 30 ετών που στηρίζεται στην επεξεργασία ανέκδοτου αρχειακού υλικού. Για πρώτη φορά δημοσιεύεται όλη η ιστορία 500 ετών της διασπορικής εστίας της Νάπολης σε συνάρτηση με τις άλλες ελληνικές εστίες της νότιας Ιταλίας και με την εποποιία της Ομογένειας στις διάφορες εστίες του Ελληνισμού.
Σύνθεση του Βιβλίου: ΠΡΟΛΟΓΟΣ, 1 Μέρος: Διασπορά, Υπόστρωμα και Μπόλιασμα (τρία κεφάλαια) / 2 Μέρος: Κινήματα, Διεκδικήσεις και Ενσωμάτωση (τέσσερα κεφάλαια) / 3 Μέρος: Ρίζωμα και Στροφή (τρία κεφάλαια)/ 4 Μέρος: Επιβουλές, Μεταστροφές και Υποδούλωση (τρία κεφάλαια)/ 5 Μέρος: Εξέγερση, Αναγνώριση και Κρίση (τρία κεφάλαια)/ 6 Μέρος: Πατριαρχείο, Φασισμός, Πόλεμος και Ειρήνη (δύο κεφάλαια), ΕΠΙΛΟΓΟΣ, ΠΗΓΕΣ ΑΡΧΕΙΑΚΕΣ, ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ, ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΟΝΟΜΑΤΩΝ, ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ.
Η ιστορική διασπορά ήταν σπορά, διάδοση και άπλωμα του Ελληνισμού σε νέες εστίες. Από τη μια η μητροπολιτική κοιτίδα, το λίκνο, από την άλλη οι διασπορικοί θύλακες και οι ομογενειακές νησίδες, οι παραφυάδες. Η ιστορική διασπορά υπήρξε ένα πετυχημένο μπόλιασμα του Ελληνισμού στις χώρες που δέχτηκαν μεταναστευτικά κύματα κατά την Τουρκοκρατία, αλλά και πρωτύτερα. Ο Ελληνισμός είναι απλωμένος παντού.
Υπόδουλος και απόδημος Ελληνισμός ήταν συγκοινωνούντα δοχεία την περίοδο της τουρκοκρατίας».
-Δηλαδή;
«Στην τουρκοκρατία οι εστίες της διασποράς υπέθαλπαν τα εθνεγερτικά σχέδια στην Ήπειρο και στο Μοριά, όπου υπήρχε διαρκής επαναστατικός οργασμός γιατί εκεί η γεωγραφία δυσχέραινε την καταστολή των εξεγέρσεων. Πολλοί Έλληνες, που εγκαταστάθηκαν στη Νάπολη στη διετία 1532/1534 και αργότερα, ενέχονταν σε κινήσεις του κατασκοπευτικού δικτύου των Ισπανών στη Μεσόγειο, στην Αδριατική, στο Ιόνιο και στο Αιγαίο. Η ελληνική συνοικία της Νάπολης ήταν κομβικό και νευραλγικό σημείο του δικτύου αυτού που απλωνόταν από την Νότια Ιταλία μέχρι την Κωνσταντινούπολη και από τη Ραγούζα μέχρι τα Επτάνησα, το Μοριά, την Αίγυπτο και τη Μέση Ανατολή.
Από το 1650 μέχρι το 1750 ιδρύθηκαν πολλές νέες διασπορικές εστίες στην Ιταλία Ηπειρωτών και Μανιατών με τη χορήγηση φορολογικών προνομίων και άλλων ευκολιών που ευνοούσαν αυτό το ρεύμα των μετακινήσεων και εποικισμών.
Γύρω στην αρχή του δεύτερου μισού του 18ου αιώνα στη Νάπολη, στη Ρωσία και στην Ευρώπη άρχισε να επικρατεί μια πεφωτισμένη αντίληψη σε συνάρτηση με ένα φιλελληνικό κλίμα και με τις νίκες της Αικατερίνης 2ας στη διάρκεια του ρωσοτουρκικού πολέμου (1768-1774) που γέννησε πολλές προσδοκίες στους σκλαβωμένους λαούς στα Βαλκάνια και στον ελληνικό χώρο.Στην ελληνική εκκλησία της Νεάπολης προσεύχονταν τότε για να δρέψει η Αικατερίνη με τα σταυροφόρα στρατεύματά της νίκες και τρόπαια κατά των μισοχρίστων Αγαρηνών έως ένδον της Αυλής της του Θεού Σοφίας”.
-Εκτιμάτε ότι η διασπορά των Ελλήνων είναι ένα κλειδί για να κατανοήσουμε, όχι μόνο την ιστορία του νεότερου Ελληνισμού στην Ευρώπη και στην Μεσόγειο, αλλά και την ίδια την ιστορία της Ευρώπης;
“Η διασπορά των Ελλήνων είναι ένα κλειδί για να κατανοήσουμε όχι μόνο την ιστορία του νεώτερου Ελληνισμού στην Ευρώπη και στη Μεσόγειο αλλά και την ίδια την ιστορία της Ευρώπης. Οι διάφορες κοινότητες της διασποράς όχι μόνο διέδωσαν την ελληνική παιδεία στην Ευρώπη, αλλά και ευνόησαν παράλληλα τις πολιτιστικές και οικονομικές ανταλλαγές ανάμεσα στην Ευρώπη και την ανατολική Μεσόγειο.? Η ιστορία των χωρών υποδοχής δεν μπορεί να γίνει κατανοητή αν δεν λάβει κανείς υπόψη του τη σημαντική και δυναμική συμβολή όλων των ακμαίων ιστορικών εστιών του Ελληνισμού”.
-O φιλέλληνας δήμαρχος της Cava de’Tirreni, Marco Galdi, που για ένα χρόνο έστελνε το μισθό του στον ΕΕΣ για να καλύψει ανάγκες απόρων και ευπαθών ατόμων, αφιέρωσε την πρώτη Ιουνίου, μια ολόκληρη νύχτα στην Ελλάδα που τόσο αγαπάει. Τη σηματοδοτεί και ποιο είναι το μήνυμα;
“ Το μήνυμα που θέλαμε να περάσει είναι αισιόδοξο. Η Ελλάδα έχει δυνάμεις και αντοχές για να ξεπεράσει αυτή την κρίση και να αντιστρέψει αυτή την επώδυνη συγκυρία που βιώνει, όπως εύστοχα σημειώνει και ο Γεν. Διευθυντής της ΓΓΑΕ, πρέσβης Μαρκαντωνάτος σε μήνυμά του στον δήμαρχο. Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΝΥΧΤΑ θέλει να περάσει αυτή την ελπίδα ότι η ΄ΝΥΧΤΑ΄θα ευοδώσει μια νέα αυγή για την Ελλάδα και την Ευρώπη”.
-Πρέπει οι χώρες του Νότου να συνεργαστούν και να ακολουθήσουν μια κοινή πολιτική κυρίως σε θέματα οικονομίας σε σχέση με τις χώρες της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης;
“Χωρίς αλληλεγγύη και αν δεν βαδίσουν πλάι πλάι οι μεσογειακές χώρες σε ένα ενιαίο μέτωπο αντίστασης δεν θα μπορέσουν να λυγίσουν την απάνθρωπη και μυωπική πολιτική λιτότητας που επιβάλλουν οι πλέον εύπορες χώρες της Ευρώπης. Χωρίς την ανάπτυξη και την ευημερία του Νότου, η οικονομία της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης θα υποστεί κατάρρευση”.
-«Είσαι Γκρίκο; Εμπα στο σπίτι μον να μπει ο ήλιος».
Μ’ αυτόν τον τρόπο οι κάτοικοι των ελληνόφωνων χωριών της Κάτω Ιταλίας, υποδέχονται σήμερα τους Ελληνες… Πώς σχολιάζετε αυτά τα λόγια και κυρίως τη στάση της επίσημης ελληνικής πολιτείας;
“Απαντώ με τους στίχους του Ελύτη, Πέστε, λοιπόν, στον ήλιο νάβρει ένα καινούριο δρόμο τώρα πια που η πατρίδα του σκοτείνιασε στη γη αν θέλει να μη χάσει από την περηφάνεια του!
Οι Έλληνες είναι ανοιχτόκαρδοι και φιλόξενοι, όπου και να βρίσκονται. Τον ήλιο τον έχουμε εμείς και χωρίς τον ήλιο και την ακτινοβολία της Ελλάδας η Ευρώπη είναι καταδικασμένη να ζει σε μια κρύα και συννεφιασμένη ατμόσφαιρα.
Η Ελληνική Πολιτεία πρέπει να διασφαλίσει τον κοινωνικό ιστό και την εθνική κυριαρχία της Ελλάδος και να μην παραμελεί τη δυναμική του απόδημου Ελληνισμού. Η προσήλωση στις αξίες και στις καταβολές και η αυτεπίγνωση μπορούν να μας βοηθήσουν σε ένα νέο ξεκίνημα. Όπως έλεγε ο Ρίτσος η ανθρώπινη ιστορία και η ομορφιά του ανθρώπου στηρίζεται πάντα στην αντίσταση. H Ελλάδα προώρισται να ζήσει και θα ζήσει!”.