Μιλά σήμερα στην ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ο κ. Ιωάννης Παπαδόπουλος, Καθηγητής του Τμήματος Σχεδιασμού & Τεχνολογίας Ξύλου & Επίπλου του ΤΕΙ Λάρισας.
Σε μια εποχή όπου η κρίση είναι πολύπλευρη, το Τμήμα Σχεδιασμού και Τεχνολογίας Ξύλου και Επίπλου ξεχωρίζει με τις επιδόσεις του και κυρίως με την επαγγελματική αποκατάσταση των σπουδαστών του. Πού οφείλεται η συνταγή της επιτυχίας;
Είναι γεγονός ότι από τη στιγμή που άρχισαν να αποφοιτούν από το Τμήμα μας οι πρώτοι φοιτητές και μέχρι το 2010, ήταν περιζήτητοι στην αγορά εργασίας στους κλάδους ξύλου και επίπλου τόσο στην Ελλάδα όσο και στο Εξωτερικό! Η οικονομική ύφεση έχει πλήξει σημαντικά τις παραγωγικές επιχειρήσεις του κλάδου, επηρεάζοντας αντίστοιχα και την επαγγελματική αποκατάσταση των αποφοίτων μας. Παρόλα αυτά, λαμβάνοντας υπόψη την πολύ δύσκολη οικονομική συγκυρία με το ποσοστό της ανεργίας στη Χώρας μας να φτάνει το 23,6% (Β’ τρίμηνο του 2012) στο σύνολο του ενεργού πληθυσμού και 53,9% στους νέους κάτω από 25 ετών, οι απόφοιτοί μας είναι σε πολύ καλύτερη κατάσταση από πολλούς άλλων Τμημάτων ΑΕΙ. «Μυστικό» στην επιτυχία αυτή δεν θα έλεγα ότι υπάρχει. Το όποιο θετικό αποτέλεσμα έχει τη βάση του στο πάθος και την αγάπη για το αντικείμενο, το άριστο κλίμα μεταξύ διδασκόντων και φοιτητών, τη διαρκή δράση και παρακίνηση των φοιτητών στην απόκτηση ουσιαστικών και πρακτικών γνώσεων που θα τους βοηθήσουν τόσο στην αγορά εργασίας όσο και στην προσωπική τους ζωή. Τη σφραγίδα του βέβαια σε αυτή την πορεία του Τμήματος έβαλε ο ιδρυτής του Καθηγητής Ιωάννης Κακαράς από το 1999 και το συνέχισαν επάξια τα περισσότερα μέλη του Τμήματος. Έτσι σήμερα αρκεί κανείς να επισκεφτεί την ιστοσελίδα του Τμήματος www.wfdt.teilar.gr και στις ανακοινώσεις να διαβάσει τις δράσεις του!!! Οι φοιτητές οι ίδιοι ξεχωρίζουν ως δυνατά σημεία του Τμήματος το επίπεδο των καθηγητών τους και τη μεταξύ τους επικοινωνία, τις εξαιρετικές υποδομές του Τμήματος (κτιριακές εγκαταστάσεις), τα εξοπλισμένα και υπερσύγχρονα Εργαστήρια, την ενεργό συμμετοχή τους σε δράσεις του Τμήματος και (σε μικρότερο βαθμό σήμερα) την επαγγελματική τους αποκατάστασή. Βέβαια, το καλύτερο είναι να μιλούν άλλοι για το Τμήμα αυτό και οι πιο αντικειμενικοί κριτές είναι οι απόφοιτοι του Τμήματος. Σε μια πολύ σημαντική έρευνα που διεξήγαγε ο νυν προϊστάμενος του Τμήματος ΣΤΕΞ Καθηγητής Γ. Μαντάνης οι απόφοιτοι μιλούν για τα προσωπικά τους επαγγελματικά βιώματα και τις εμπειρίες τους, Μπορείτε να τη βρείτε στη δ/νση: http://www.wfdt.teilar.gr/material/views_after_graduation_v3.pdf
Μπορείτε με αριθμούς να αναφερθείτε στις μέχρι τώρα επιτυχίες;
Όπως γνωρίζετε στο Τμήμα Σχεδιασμού & Τεχνολογίας Ξύλου & Επίπλου διεξάγεται συστηματική έρευνα από το 2005 προκειμένου να υπάρχουν πάντα διαθέσιμα στοιχεία για την πορεία των αποφοίτων μας. Με αυτό τον τρόπο βοηθούμε τόσο τους αποφοίτους μας όσο και τις ελληνικές και κυπριακές επιχειρήσεις των κλάδων ξύλου & επίπλου να στελεχωθούν σωστά και να αναπτυχθούν όσο το δυνατόν περισσότερο. Με βάση τα πιο πρόσφατα στοιχεία των τελευταίων 2 ορκωμοσιών που έγιναν στο Τμήμα μας (Δεκέμβριος 2011 και Ιούνιος 2012) το 68,4% των αποφοίτων μας είχε βρει δουλειά (άμεσα ή έμμεσα σχετιζόμενη με το πτυχίο τους, είτε άλλης φύσεως) και μόνο το 23,3% ήταν σε αναζήτηση της πρώτης του εργασίας! Το υπόλοιπο 8,4% είτε ήταν στο στρατό είτε θα συνέχιζε σε μεταπτυχιακές σπουδές. Πολύ θετικό είναι και το γεγονός ότι το 70,5% όσων αποφοίτων εργάζονται είναι πολύ ευχαριστημένοι με τη σημερινή τους εργασία. Επίσης, ένα πολύ μεγάλο ποσοστό (84,5%) θα συνιστούσε το Τμήμα Σχεδιασμού & Τεχνολογίας Ξύλου & Επίπλου για την πραγματοποίηση των σπουδών του!!
Φυσικά οι επιτυχίες τόσο των καθηγητών όσο και των φοιτητών και των αποφοίτων του Τμήματος είναι πολύ σημαντικές και αξίζει να αναφερθούν ορισμένες. Επιγραμματικά θα ανέφερα τη συμμετοχή σε εκθέσεις με καλαίσθητα περίπτερα που διακοσμούνται με έργα των ίδιων των φοιτητών, την οργάνωση επιτυχημένων σεμιναρίων για επιχειρήσεις του κλάδου, ημερίδων και συνεδρίων, τη μεγάλη δραστηριότητα του Γραφείου Προβολής του Τμήματος, την εξωστρέφεια, τις επισκέψεις σε παραγωγικές επιχειρήσεις του κλάδου (εσωτερικό και εξωτερικό), τις συμμετοχές και διεθνείς διακρίσεις μελών Ε.Π. (πρόσφατα έλαβαν διακρίσεις η κα Καραγκούνη Γλ., ο κ. Μπάμπαλης Αθ., ο κ. Χαιδάς Δ. κ. ά) και φοιτητών και αποφοίτων μας, την κινητικότητα όσον αφορά δράσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δραστηριότητες Erasmus, τεχνικές συνεργασίες με επιχειρήσεις και συμβουλευτικές υπηρεσίες σε φορείς. Όλα αυτά τονίζουν επιπλέον την εξωστρέφεια του Τμήματος και σωρεύουν πολύτιμη εμπειρία. Αξίζει να επισκεφτείτε τη σχετική ιστοσελίδαhttp://www.wfdt.teilar.gr/dbData/News/kales-praktikes-tou-Tmimatos.pdf
Η οικονομική κρίση έχει χτυπήσει άσχημα και τις επιχειρήσεις επίπλου;
Ο ελληνικός κλάδος του επίπλου είναι ένας απ’ αυτούς που έχουν πληγεί πολύ από τις συνέπειες της παρατεταμένης ύφεσης στη χώρα μας, αλλά και της αβεβαιότητας και του φόβου των Ελλήνων καταναλωτών. Η κρίση έχει πλήξει σε ποσοστό πάνω από 90% τις ελληνικές επιχειρήσεις επίπλου (άλλες σε πολύ μεγάλο βαθμό και άλλες σε μικρότερο) σύμφωνα με έρευνά μας. Τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας δείχνουν ότι: η βιομηχανική παραγωγή του κλάδου επίπλου (Αύγουστος 2012/Αύγουστος 2011) έχει μειωθεί κατά 19,7%, ενώ η αντίστοιχη μείωση σε σχέση με το έτος 2005 ανέρχεται σε 82,9%!!. Αντίστοιχα, και ο κύκλος εργασιών της βιομηχανίας επίπλου (Αύγουστος 2012/Αύγουστος 2011) εμφανίζεται και αυτός μειωμένος κατά 24,8%, ενώ η αντίστοιχη μείωση σε σχέση με το έτος 2005 ανέρχεται σε 74,8%. Τέλος ο κύκλος εργασιών στο λιανικό εμπόριο επίπλου (Ιούλιος 2012/Ιούλιος 2011) εμφανίζεται μειωμένος κατά 11% ενώ η αντίστοιχη μείωση σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του έτους 2005 ανέρχεται σε 24,9%.
Όλα τα παραπάνω επίσημα στοιχεία φανερώνουν ότι η ελληνική παραγωγή επίπλων (πολύ περισσότερο) αλλά και το λιανικό εμπόριο επίπλων, βρίσκονται σε μια διαρκή ύφεση, και η οικονομική κρίση έχει προκαλέσει μεγάλη στασιμότητα σε πολλές από τις επιχειρήσεις αυτού του κλάδου, ενώ αρκετές είναι αυτές που έχουν διακόψει και τη λειτουργία τους.
Μια τελευταία έρευνα του Τμήματος δείχνει ότι η κρίση έχει μεταναστεύσει και στις επιχειρήσεις επίπλου της Κύπρου; Τι έχετε να πείτε;
Πράγματι η έρευνα που πραγματοποίησε το Εργαστήριο Εφαρμοσμένου Μάρκετινγκ Διοίκησης & Οικονομίας του Τμήματος Σχεδιασμού & Τεχνολογίας Ξύλου & Επίπλου συγκρίνοντας τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης σε ελληνικές και κυπριακές επιχειρήσεις επίπλου και ξυλουργικών κατασκευών κατά τα έτη 2009-2011, έδειξε ότι με χρονική υστέρηση 18 μηνών οι τελευταίες έχουν πληγεί από την ύφεση και σήμερα αρκετές απ’ αυτές αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα.
Η μέση μείωση των πωλήσεων, των κερδών και του αριθμού των πελατών των κυπριακών επιχειρήσεων είναι παρόμοιες με τις αντίστοιχες ελληνικές μέσα σε 1,5 έτος. Ας ελπίσουμε ότι το απαισιόδοξο σενάριο να υποστούν και οι κυπριακές επιχειρήσεις τις επιπτώσεις της ύφεσης των αντίστοιχων ελληνικών δεν θα επαληθευτεί, λόγω του μικρότερου μεγέθους των κυπριακών επιχειρήσεων σε σχέση με τις ελληνικές. Η παρούσα έρευνα έδειξε ότι η πιθανότητα αρνητικής επίδρασης της οικονομικής κρίσης στη λειτουργία των μικρών (σε μέγεθος) επιχειρήσεων είναι στατιστικά μικρότερη σε σχέση με τις μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις.
Έτσι, μέσα από προσωπική μου εμπειρία, τη συνεργασία μου με πολλές επιχειρήσεις του κυπριακού κλάδου επίπλου και ξυλουργικών κατασκευών και την επαφή μου με την κυπριακή αγορά αντιλήφθηκα ότι το τελευταίο διάστημα οι περισσότεροι Κύπριοι καταναλωτές βιώνουν την ανασφάλεια και την αβεβαιότητα, ενώ νοιώθουν και ένα μικρό φόβο για το τι μπορεί να τους συμβεί στο μέλλον, παρά το γεγονός ότι σε πολλούς τα εισοδήματά τους δεν έχουν υποστεί κάποια σημαντική μείωση. Αυτό έχει ως άμεσο αποτέλεσμα την έλλειψη ρευστότητας στην αγορά και οι επιχειρήσεις να υφίστανται τις συνέπειες αυτές, δηλ. να μειώνονται οι πωλήσεις τους να συρρικνώνονται να απολύουν προσωπικό κλπ. Για να είμαστε δίκαιοι και αντικειμενικοί «το ελληνικό «πρόβλημα» της οικονομικής κρίσης μεταδόθηκε στην κυπριακή οικονομία κυρίως μέσω του «κουρέματος» των ελληνικών ομολόγων που εξαγόραζε η Κύπρος από άλλες ευρωπαϊκές χώρες (Γαλλία, Γερμανία κ.ά) που ήθελαν να τα «ξεφορτωθούν» ενώ γινόταν ακόμη οι διαπραγματεύσεις της Τρόικα με την ελληνική Πολιτεία.
Μπορεί να είναι καλύτερο το μέλλον των επιχειρήσεων επίπλου ακόμα και σε μια τέτοια παρατεταμένη περίοδο κρίσης;
Έχω διατυπώσει αρκετές φορές την πεποίθηση ότι σε κάθε οικονομική κρίση υπάρχουν πολλοί κίνδυνοι και λίγες ευκαιρίες. Το ζήτημα είναι να εντοπίσει κανείς τις ευκαιρίες και να τις αξιοποιήσει. Επίσης, θεωρώ ότι πέραν των πολλών αρνητικών συνεπειών της παρατεταμένης οικονομικής ύφεσης για τις επιχειρήσεις, το μόνο θετικό στοιχείο είναι ότι από την αγορά ξεκαθαρίζουν κάποιες που κατά τις «καλές μέρες» ήταν ασυνεπείς, αφερέγγυες, αισχροκερδούσαν σε βάρος των πελατών και των προμηθευτών τους, ξόδευαν τα χρήματα με ασυδοσία και με προκλητικό τρόπο κλπ. Πιστεύω ότι αυτό που οι περισσότεροι είμαστε σήμερα είναι αποτέλεσμα των ενεργειών του παρελθόντος μας, σε πολλές περιπτώσεις. Το δυσάρεστο και πολύ άδικο είναι όμως ότι σε κάποιες περιπτώσεις «μαζί με τα ξερά καίγονται και τα χλωρά»!! Ας ελπίσουμε αυτή η ύφεση να περάσει το συντομότερο δυνατόν για όλους μας και να βγούμε μέσα απ’ αυτή το λιγότερο δυνατόν αλώβητοι και περισσότερο δυνατοί. Το μυστικό της επιτυχίας είναι να μην εγκαταλείψουμε και μέσα από μεγαλύτερη προσπάθεια και αυτοκριτική να προσπαθήσουμε ακόμη περισσότερο για να επιβιώσουμε και διατηρήσουμε ένα καλό επίπεδο ποιότητας ζωής. Όσον αφορά το μέλλον των επιχειρήσεων επίπλου αυτό περνά μέσα και από την εξωστρέφεια αλλά και την καινοτομία! Τέλος, αξίζει να αναφερθεί ένα ενδιαφέρον στοιχείο που προκύπτει από τα πρόσφατα δημοσιευμένα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, ο δείκτης βιομηχανικής παραγωγής για τον κλάδο του ξύλου κατά το μήνα Αύγουστο του 2012 σε σύγκριση με τους αντίστοιχους μήνες του 2011 και του 2010 σημείωσε αύξηση κατά 47,3%!!! Θα αναζητήσουμε να βρούμε τις αιτίες, που πιθανά να οφείλονται στην αύξηση της εξαγωγικής δραστηριότητας των επιχειρήσεων αυτών.
Σίγουρα και η τριτοβάθμια εκπαίδευση έχει επηρεαστεί από όλη αυτή την αρνητική κατάσταση. Τι μπορεί ή τι πρέπει να γίνει μετά τις συνεχείς επαφές που έχετε με ξένα πανεπιστημιακά ιδρύματα;
Το μεγάλο δημοσιονομικό πρόβλημα της Χώρας μας δεν θα αφήσει ανεπηρέαστη και την εκπαίδευση! Ήδη το ΤΕΙ Λάρισας έχει υποστεί οικονομικές απώλειες 7.000.000 € κατά το «κούρεμα» του ελληνικού χρέους το 2012! Η Πολιτεία δηλώνει ότι πολύ σύντομα θα εφαρμοστεί το σχέδιο «ΑΘΗΝΑ» στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και πολλά τμήματα ακόμη και Ιδρύματα θα καταργηθούν ή θα συγχωνευτούν. Σίγουρα οι περισσότεροι από την ακαδημαϊκή κοινότητα αλλά και την κοινωνία, συμφωνούν ότι υπάρχει μια τέτοια αναγκαιότητα σήμερα, καθώς λειτουργούν αρκετά Τμήματα (και ΤΕΙ και Παν/μία) χωρίς καμία αξιολόγηση! Στην όποια σχετική απόφασή της η Πολιτεία θα πρέπει να βασιστεί σε αντικειμενικά και ακαδημαϊκά κριτήρια όπως: στις υπάρχουσες υποδομές και στην πληρότητα του εργαστηριακού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού, στο διαθέσιμο αριθμό μελών Ε.Π., στη θετική αξιολόγηση (εξωτερική, εσωτερική), στις θετικές προοπτικές επαγγελματικής αποκατάστασης αποφοίτων, στις πρώτες προτιμήσεις φοιτητών για εισαγωγή στο Τμήμα, στις προοπτικές δημιουργίας ισχυρών ακαδημαϊκών πυρήνων (campus), στη συμβολή τους στην περιφερειακή και εθνική ανάπτυξη, στη δυνατότητα αυτοχρηματοδότησής τους μέσω της έρευνας και της ανάπτυξης διεθνών συνεργασιών.
Απλά, όπως έλεγε και ο νομπελίστας ποιητής μας Οδυσσέας Ελύτης «Από εμάς θα εξαρτηθεί το τελικό αποτέλεσμα. Από εμάς θα εξαρτηθεί ο Παράδεισος ή η Κόλαση που θα χτίσουμε. Η μοίρα μας βρίσκεται στα χέρια μας».
Η εμπειρία και οι καλές διεθνείς πρακτικές δείχνουν ότι η ανάπτυξη περνά μέσα από: α) την θέσπιση και εφαρμογή βασικών αρχών λειτουργίας ενός Ιδρύματος που είναι το ήθος, η διατήρηση και εφαρμογή του μέτρου, η επάρκεια, η δικαιοσύνη, η αξιοπρέπεια, η εμπιστοσύνη, η δεοντολογία, η αποτελεσματικότητα, η ισοτιμία, η ακαδημαϊκή ελευθερία και απρόσκοπτη διεξαγωγή της έρευνας και της εκπαίδευσης, η δημιουργία, διατήρηση και ενίσχυση “φιλικού” περιβάλλοντος και κλίματος εμπιστοσύνης μεταξύ των μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας, β) τη διασφάλιση της ποιότητας του εκπαιδευτικού και ερευνητικού έργου γ) την ορθολογική διαχείριση των πόρων, δ) τη σωστή καθοδήγηση (mentoring) ε) την τήρηση και εφαρμογή των νόμων και διατάξεων και στ) την εξωστρέφεια. Έτσι θα μπορούμε να ελπίζουμε σε ένα καλύτερο μέλλον.
