Συνέντευξη με την ποιήτρια Κάκια Παυλίδου.
Επιμέλεια: Βάσω Β. Παππά
Η Κάκια Παυλίδου γράφει από τα εφηβικά της χρόνια. Aπόφοιτος του τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του Α.Π.Θ, ζει και εργάζεται στα Γιαννιτσά ως καθηγήτρια Πληροφορικής. Από το 2007 δραστηριοποιείται στο Σύλλογο Φίλων Βιβλίου του Ν. Πέλλας, αρχικά ως μέλος στο Δ.Σ. και από το 2011 ως Πρόεδρός του όπου συμμετέχει ενεργά με εισηγήσεις σε βιβλιοπαρουσιάσεις. Ποιήματά της έχουν δημοσιευτεί στον τοπικό τύπο του Ν. Πέλλας, σε blogs, στην “Ποιητική ανθολογία του Νομού Πέλλας” που εξέδωσε ο Σύλλογος Φίλων Βιβλίου το 2005, καθώς και στα “Ποιητικά μονοπάτια στην Πέλλα” που εκδόθηκε το 2009 από την Παιδαγωγική Εταιρεία Ν. Πέλλας. Το 2010 εκδόθηκε η πρώτη της ποιητική συλλογή με τίτλο “Σταγόνες Συναισθημάτων” – ιδιωτική έκδοση. Συμμετέχει στην Ανθολογία Διηγήματος με θέμα τη μετανάστευση που φέρει τον τίτλο “Γεια σου Φίλε” από τις εκδ. Σύγχρονη Εποχή, με το διήγημά της “Νέα εκκίνηση”. Στο Διαγωνισμό Στίχου 2011 του Ωδείου Φουντούλη αποσπά το πρώτο βραβείο με το Ποίημα “Ευχή” και το τρίτο βραβείο με το ποίημα “Παράκτιο φιλί”.
Κυρία Παυλίδου, γεννηθήκατε στη Θεσσαλονίκη ενώ ζείτε και εργάζεσθε στα Γιαννιτσά του Νομού Πέλλας. Τι γεύση έχετε από τα παιδικά σας χρόνια; Τι έχετε κρατήσει και ακολουθείτε από εκείνα με τα οποία γαλουχηθήκατε;
Γεννήθηκα στη Θεσσαλονίκη, μα η ζωή μου ξετυλίχθηκε σε όλη σχεδόν την Ελλάδα. Λόγω της δουλειάς του πατέρα μου (Εργοδηγός στον Τομέα Κατασκευής Γραμμών Υπερυψηλής Τάσης) κάθε χρόνο μετακομίζαμε σε άλλη πόλη και έτσι στο ψυχόρμητο της ζωής μου μεταγγίστηκε το τσιγγάνικο γονίδιο φυγής. Από τα παιδικά μου χρόνια έχω στη μνήμη μου μία πολύχρωμη σβούρα που χορεύει γύρω από τα Ελλαδικά τοπία και από τις ανθρώπινες συναναστροφές. Από εκείνα τα χρόνια έχω φυλάξει το μικρόβιο της ανακάλυψης και το διατηρώ, με ασπίδες παιδικές, αναλλοίωτο και ανόθευτο από βολέματα καθημερινότητας. Με συντροφεύει η αίσθηση του προσωρινού και μέσα στο δευτερόλεπτο δίνω μέγιστη αξία στους ανθρώπους που μου εκπέμπουν θετική ενέργεια επαφής, στις συγκυρίες ζωής που μου δίδαξαν πως τα φαινομενικά ατυχή γεγονότα που συνοδεύονται με πόνο και απώλεια είναι τα μεγαλύτερα μαθήματα της Ζωής. Δεν αφήνω καμία σταγόνα χρόνου να πάει χαμένη και αυτή η επιμονή μού γεννήθηκε από την ανάγκη να εμπειρωθώ στο έπακρο τις συγκινήσεις που είχε να μου προσφέρει η Ζωή στην κάθε γειτονιά της Ελλάδας που με φιλοξενούσε περίπου για ένα χρόνο.
Νοσταλγείτε το παρελθόν ή ακολουθείτε το παράδειγμα του Νίτσε, ο οποίος υποστήριζε πως το να σβήνεις τις αναμνήσεις σε βοηθάει να γεύεσαι τα ίδια πράγματα σαν να ήταν η πρώτη φορά;
Ο τρόπος με τον οποίο ξετυλίχτηκαν τα πρώτα χρόνια της ζωής μου, με καταλύτη τις διαρκείς μετακομίσεις, με οδήγησε να ξημερώνομαι στην κάθε μέρα ακόμα και σήμερα, κυριολεκτικά γνωρίζοντας από την αρχή το τοπίο, τους ανθρώπους, τις συμπεριφορές και ανιχνεύοντας το αποτύπωμα που αφήνουν μέσα μου. Δε νοσταλγώ καθόλου το παρελθόν. Αυτό δε σημαίνει πως δε θυμάμαι μία μία τις «στάσεις» που έχει κάνει η ζωή μου σε διάφορες πόλεις της χώρας. Παράξενα έχει εγκατασταθεί μέσα μου η νοοτροπία του παιδιού που ενθουσιάζεται κάθε φορά, σαν πρώτη φορά, μπροστά σε καταστάσεις ζωής, που έχουμε όλοι ζήσει κατ’ επανάληψη. Αυτό που μπορώ να πω πως δε με συγκινεί ιδιαίτερα είναι τα τοπία. Ποτέ δεν είχα την ανάγκη να περιηγηθώ με τη σκέψη σε τοπία από τα οποία πέρασα. Τουναντίον, με γοητεύουν οι άνθρωποι. Σ’ αυτούς που σημάδεψαν τη ζωή μου επιστρέφω για να ψιθυρίσω με ένα χαμόγελο ένα αθόρυβο «ευχαριστώ».
Στην ποιητική συλλογή σας που φέρει τον τίτλο «Θηλυκές οι θηλιές του κόσμου» υπάρχει κάποιος κοινός άξονας και ποια υπήρξε η πηγή έμπνευσής τους;
Σε οτιδήποτε γράφω κεντρικός άξονας είναι η ανάγκη της παρούσας στιγμής. Πηγή έμπνευσης είναι οι ανησυχίες μου πάνω σε συνιστώσες της ζωής που χρόνια μέσα μου με προβληματίζουν. Οι βασικότεροι προβληματισμοί μου ξεδιπλώνονται πάνω το κομμάτι της αυτογνωσίας και του έρωτα. Ακόμη και τα πολιτικά ζητήματα, που κατά διαστήματα έχω θίξει, τα εναποθέτω πάνω στον άξονα της αυτογνωσίας. Θεωρώ αν η αυτογνωσία είχε καλλιεργηθεί στο έπακρο από τον καθένα μας, η καθημερινή μας ζωή σε όλα τα πεδία δράσης της, πολιτικό, κοινωνικό, διαπροσωπικών σχέσεων, εργασιακό, θα ήταν πολλά επίπεδα αξιολόγησης πιο πάνω απ’ ότι ταξινομείται σήμερα στις συνειδήσεις όλων μας.
Πότε αρχίσατε να γράφετε τα πρώτα σας ποιήματα;
Τα πρώτα μου κείμενα έχουν γραφτεί μέσα στο ημερολόγιο που διατηρούσα ως μαθήτρια γυμνασίου. Κάποιος φίλος έκτοτε μου ανέφερε πως «Η πρώτη μορφή λογοτεχνίας ήταν η αλληλογραφία». Φυσικά συμφώνησα. Το ημερολόγιο ήταν γράμματα που έστελνα στον … ενήλικο εαυτό μου, χωρίς συνειδητά να το επιδιώκω. Σήμερα, όμως, διαβάζοντας όσα είχα αποτυπώσει τότε, αναγνωρίζω πως μερίμνησα να φτάσουν στον ενήλικο εαυτό μου τα εφηβικά μου βήματα στο χώρο της αναζήτησης.
Ποιους Έλληνες ποιητές εκτιμάτε;
Με δέος στέκεται η ανάγνωσή μου μπροστά στον Λειβαδίτη, στον Βάρναλη, στον Ελύτη, στον Καβάφη, στον Βρεττάκο, στον Αναγνωστάκη. Γοητεύομαι βαθιά από τον Σαχτούρη. Και ξεχειλίζω διαβάζοντας Δημουλά. Ο καθένας με το δικό του ιδεολογικό υπόβαθρο συμβάλλει στην διαμόρφωση της συνείδησης του διψασμέ-Νου αναγνώστη που φιλοξενώ μέσα μου. Πάντως, πέρα από όλους, θεωρώ μέγα Δάσκαλο της Συνείδησης και Ποιητή {εκ του ποιώ} της Ψυχής τον Νίκο Καζαντζάκη.
Ένα ποίημα, ένας ήχος, μια ταινία που σάς έχουν αγγίξει ή τα θυμάστε για κάποιο λόγο;
«Η Ζωή είναι Ωραία» του Μπενίνι. Ποίημα Ζωής και Διδαχή. Με στιγμάτισε όσο λίγες ταινίες που έχω παρακολουθήσει. Ποίημα δεν μπορώ να επιλέξω. Είναι πολλά. Φράσεις του Καζαντζάκη πάντως με συντροφεύουν στην καθημερινότητά μου. Από ήχους θα διάλεγα πρωτίστως και χωρίς σκέψη τον «Ζορμπά» .Επίσης, συνθέσεις του δικού μας Vangelis και με γοητεύει βαθιά ο Morricone με το «Chi Mai»
Πιστεύετε ότι για την κατάσταση που επικρατεί αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα φέρουμε ευθύνη κι εμείς οι πολίτες; Στους δύσκολους καιρούς που διανύουμε τι είναι το πιο σημαντικό;
Πόση ευθύνη μπορώ να αποδώσω στον μαθητή για το λάθος μάθημα που του διδάσκει ο δάσκαλος;… Θα αφήσω να απαντήσει ο Βάρναλης με τη μπαλάντα του κυρ Μέντιου:
«Άιντε θύμα άιντε ψώνιο άιντε σύμβολο αιώνιο
αν ξυπνήσεις μονομιάς θα `ρθει ανάποδα ο ντουνιάς
θα `ρθει ανάποδα ο ντουνιάς»
Πόσο εύκολο είναι να ξυπνήσουν οι συνειδήσεις που έχουν νανουριστεί με τρομοκρατία και φόβο;… Το πιο σημαντικό είναι η παιδεία. Να μάθουν τα παιδιά να σκάβουν, να εξερευνούν, να μη δέχονται μασημένη γνώση, ακρωτηριασμένη αλήθεια, κονσερβοποιημένη ιστορία. Η ρήση, παραφρασμένη μέσα μου, αναφέρει πως «Όποιος τιμωρεί τη ζαβολιά του παιδιού, στερεί από την ανθρωπότητα έναν επαναστάτη» και ο κόσμος σήμερα δεν έχει ανάγκη από άλλα πρόβατα για σφαγή. Έχει ανάγκη από επαναστάτες.
«Το ταξίδι είναι η δέκατη μούσα έλεγε ο Νίκος Καζαντζάκης»: Ποια τα αγαπημένα σας ταξίδια;
Το πιο γλυκό κρασί είναι αυτό των εξιστορήσεων. Το πιο γοητευτικό ταξίδι είναι αυτό της Σκέψης.
Τι έχετε πιο πολύτιμο στη ζωή;
«Έχετε»;… Τι έχω;… Δηλαδή τι μου ανήκει;.. Αυτή η αιώνια πάλη ανάμεσα στο Έχειν και στο Είναι. Έχω δύο παιδιά, μα… είναι «δικά μου»; Με την έννοια: Μου ανήκουν; Ναι, είναι πολύτιμα τα παιδιά μου. Μα δεν μου ανήκουν.
Το πιο πολύτιμο στη ζωή είναι να ΜΗΝ σκοτώσεις το μέσα σου ΠΑΙΔΙ. Αν καταφέρεις αυτό, θα έχεις κερδίσει και τα παιδιά σου με πιο άμεση και ειλικρινή επαφή, εφόσον θα μιλάς ως ένα βαθμό την ίδια με αυτά διάλεκτο. Επίσης, κερδίζεις εκείνο που αναφέραμε εξαρχής: να ξημερώνεσαι μέσα στην κάθε μέρα σαν να είναι κάθε φορά πρώτη φορά!
ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ από ΚΑΡΔΙΑΣ
Ο άνθρωπος που είναι ανοιχτός σε όλους και σε όλα είναι πρώτα από όλα γεμάτος ζωή. Μα πίσω από αυτό υπάρχει μία ατελείωτη καλοσύνη ΨΥΧΗΣ και μία δύναμη ΛΟΓΟΥ που δεν μπορεί παραμόνο να μεταδοθεί στους αναγνώστες της. Την ευχαριστώ που με άφησε να την γνωρίσω μέσα από την ιστοσελίδα της.