«Από την έρευνά μας μπορούν να αντληθούν διδάγματα για τον πόλεμο στην Ουκρανία σχετικά με τις δυσκολίες που ενδέχεται να αντιμετωπίσουν πρώην στρατιώτες στην επαγγελματική ζωή ή εκτοπισμένοι κατά την επανένταξή τους στην αγορά εργασίας», λέει ο οικονομολόγος και ένας από τους συντάκτες της έρευνας Σεμπάστιαν Μπράουν. Από κοινού με τον οικονομολόγο Γιαν Στούλερ διερεύνησε τις επιπτώσεις του πολέμου στην επαγγελματική πορεία πρώην στρατιωτών στην τότε Δυτική Γερμανία.
Στο επίκεντρο της έρευνας βρέθηκαν άνδρες, οι οποίοι γεννήθηκαν μεταξύ 1919 και 1921. Από αυτή την ομάδα το 95% πολέμησε. Παράλληλα εξετάστηκαν στοιχεία που αφορούσαν πρόσφυγες, οι οποίοι στο τέλος του πολέμου ήταν μεταξύ 2 και 60 ετών.
«Σε ό,τι αφορά την καριέρα, αρχικά οι πρόσφυγες από τα πρώην ανατολικά εδάφη της Γερμανίας αντιμετώπισαν περισσότερες δυσκολίες», δηλώνει ο Σεμπάστιαν Μπράουν στην DW. Μετά το τέλος του πολέμου, ενσωματώνονταν πολύ δυσκολότερα στην αγορά εργασίας από ό,τι συμπατριώτες τους. «Μόνο όταν ξεκίνησε το αποκαλούμενο οικονομικό θαύμα στη Γερμανία, οι εκτοπισμένοι κατάφεραν ουσιαστικά να εκμηδενίσουν το πλεονέκτημα που είχαν μέχρι εκείνη τη στιγμή οι Δυτικογερμανοί».
Οι οικονομικές απώλειες αντισταθμίστηκαν από τις συντάξεις θυμάτων
Η έρευνα δείχνει επίσης ότι οι τραυματισμοί επηρέασαν την επαγγελματική σταδιοδρομία των πρώην στρατιωτών σε μεγαλύτερη ηλικία, προφανώς λόγω των επιπτώσεων στην υγεία τους. Οι συντάκτες διαπιστώνουν ότι οι τραυματισμοί δεν είχαν ωστόσο επίδραση στην επαγγελματική επιτυχία.
Ακόμα και άτομα με ακρωτηριασμούς ή τυφλοί δεν αντιμετώπισαν μεγάλες δυσκολίες στην εύρεση εργασίας όταν επέστρεψαν από το πόλεμο: «Τα προβλήματα υγείας εμφανίζονται σε μεγαλύτερη ηλικία, με αποτέλεσμα η απασχόληση να περιορίζεται αισθητά από την ηλικία των 50 ετών», λέει ο Σεμπάστιαν Μπράουν. Σημαντικό είναι επίσης ότι οι όποιες οικονομικές απώλειες που προέκυψαν ως αποτέλεσμα αντισταθμίστηκαν σχεδόν εξ ολοκλήρου στη Γερμανία από τις συντάξεις για τα θύματα του πολέμου.
Καθοριστική η γρήγορη ένταξη εκτοπισμένων στην αγορά εργασίας
Η έρευνα είχε στη διάθεσή της και στοιχεία σχετικά με τις ψυχικές επιπτώσεις του πολέμου. Σύμφωνα ωστόσο με τον Σεμπάστιαν Μπράουν κανείς δεν ρωτήθηκε για ζητήματα σχετικά με μια ενδεχόμενη κατάθλιψη. Όπως εξηγεί ο γερμανός οικονομολόγος: «Στην δεκαετία του ΄80 όταν πραγματοποιήθηκαν οι συνεντεύξεις η κατάθλιψη ήταν για τους περισσότερους ταμπού». Για το λόγο αυτό επικεντρωνόμαστε σε σωματικούς τραυματισμούς, όπως πυροβολισμοί, κρυοπαγήματα ή ακρωτηριασμοί».
«Αναφορικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία αναμένουμε ότι Ρώσοι και Ουκρανοί βετεράνοι του πολέμου θα είναι παρόντες στην αγορά εργασίας αμέσως μετά τον πόλεμο, αλλά θα αρχίσουν να αποσύρονται σιγά-σιγά φθάνοντας σε ηλικία συνταξιοδότησης», εξηγεί ο Σεμπάστιαν Μπράουν.
«Καθοριστική θεωρείται κατά συνέπεια η γρήγορη ένταξη εκτοπισμένων στην αγορά εργασίας και το εκπαιδευτικό σύστημα. Θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή σε νέους ενήλικες την περίοδο μεταξύ σχολείου και επαγγελματικής κατάρτισης, αλλά και στην ένταξη μη προνομιούχων στην αγορά εργασίας».
Κλάους Ούλριχ
Επιμέλεια: Στέφανος Γεωργακόπουλος
