Η ομάδα Βάγκνερ δεν είναι η μόνη παραστρατιωτική οργάνωση στη Ρωσία. Διακινδυνεύει ο πρόεδρος Πούτιν με τις επιλογές του το κρατικό μονοπώλιο της βίας;H περιβόητη ομάδα Βάγκνερ δεν είναι η μόνη παραστρατιωτική οργάνωση στον πόλεμο κατά της Ουκρανίας, παρά το γεγονός ότι η ρωσική νομοθεσία απαγορεύει ιδιωτικούς στρατούς. Η ομάδα Βάγκνερ διαθέτει βέβαια τους περισσότερους πόρους για τους δεκάδες χιλιάδες μαχητές της και έχει στη διάθεσή της τεθωρακισμένα, μαχητικά και πυροβολικό. Ο ίδιος ο επικεφαλής της Βάγκνερ Γεβγένι Πριγκόζιν έλεγε ωστόσο πρόσφατα ότι δεν πολεμά μόνος στην Ουκρανία. Σύμφωνα με πληροφορίες ο κρατικός ενεργειακός κολοσσός Gazprom έχει ιδρύσει τρεις παραστρατιωτικές ομάδες.

Στη Ρωσία υπάρχει μια πληθώρα οργανώσεων, οι οποίες θέτουν εν αμφιβόλω τον ρόλο των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων. Εύλογα τίθεται το ερώτημα μήπως ο πρόεδρος Πούτιν διακινδυνεύει με τις επιλογές του το κρατικό μονοπώλιο της βίας. Μυστικές υπηρεσίες στη Δύση μιλούν ήδη για «παραστρατιωτικοποίηση» της Ρωσίας.

Οι ομάδες αυτές ονομάζονται «Πατριώτης» ή «Καταιγίδα» και χρηματοδοτούνται από ολιγάρχες και ενεργειακούς κολοσσούς, εκτιμούν ειδικοί. Επισήμως οι παραστρατιωτικές οργανώσεις εμφανίζονται ως εταιρίες προσωπικού ασφαλείας για τη φύλαξη κτιρίων στρατηγικής σημασίας. Αρμόδιες σε αυτή τη περίπτωση θα έπρεπε ωστόσο να είναι κρατικές υπηρεσίας ασφαλείας.

Οι παραστρατιωτικές ομάδες κινούνται νομικά σε μια γκρίζα ζώνη. Επικριτές του Κρεμλίνου θεωρούν ότι οι ομάδες αυτές έχουν δομές μαφίας και ως στόχο να συμβάλουν σε νίκη της Ρωσίας στην Ουκρανία ή στη χειρότερη περίπτωση να προστατέψουν τον πρόεδρο Πούτιν σε περίπτωση ήττας. Οι επικριτές επισημαίνουν εκτός αυτού ότι οι ομάδες αυτές δεν υπηρετούν το δημόσιο συμφέρον, αλλά συγκεκριμένους ολιγάρχες ή ομίλους εταιριών.

«Ο πόλεμος οδηγεί σε τερατογενέσεις»

Μέσα ενημέρωσης που πρόσκεινται στο Κρεμλίνο εκθειάζουν συχνά την άρτια οργάνωση, την αποδοτικότητα και την επιτυχία της ομάδας Βάγκνερ. Μέχρι πριν από μερικά χρόνια η Μόσχα έκανε όμως ότι δεν γνωρίζει τίποτα για την παραστρατιωτική ομάδα, ισχυριζόμενη ότι δεν έχει σχέση με το ρωσικό κράτος. Σήμερα ο Γεβγένι Πριγκόζιν είναι πανταχού παρών. Ο 61χρονος κατηγορεί τον ρωσικό στρατό για φαινόμενα διαφθοράς, ματαιοδοξία και γραφειοκρατία. Επιρρίπτει μάλιστα προσωπικά στον επικεφαλής των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων Βάλερι Γερασίμοφ και τον υπουργό Άμυνας Σεργκεί Σοϊγκού την ευθύνη για τις ήττες των στρατιωτικών δυνάμεων στην Ουκρανία.

Ο ρώσος υπερεθνικιστής και πρώην αξιωματικός ρωσικής μυστικής υπηρεσίας Ίγκορ Γκίρκιν επιρρίπτει στον Πριγκόζιν ότι «προσβάλλει» τις ρωσικές ένοπλες δυνάμεις και ζητά από τον πρόεδρο Πούτιν να λάβει μέτρα εναντίον του. Εκτιμά μάλιστα ότι σε περίπτωση ρωσικής ήττας στην προγραμματισμένη αντεπίθεση της Ουκρανίας τότε θα επικρατήσει χάος στη Ρωσία στα τέλη του καλοκαιριού. Η πολιτική επιστήμονας Τατιάνα Στανοβάγια θεωρεί ότι η ομάδα Βάγκνερ έχει πλέον αυτονομηθεί με απρόβλεπτες συνέπειες: «Ο πόλεμος οδηγεί σε τερατογενέσεις, οι οποίες αποτελούν πρόκληση για το οργανωμένο κράτος», λέει η ρωσίδα ειδικός.

Μεγάλη αναστάτωση προκαλούν στον πληθυσμό στην περιοχή Μπελγκορόντ, κοντά στα ουκρανικά σύνορα, οι επιθέσεις των τελευταίων ημερών. Επιθέσεις, πίσω από τις οποίες βρίσκονται αντάρτες και δολιοφθορείς. Ο υπουργός Άμυνας Σεργκέι Σοϊγκού ανακοίνωσε πρόσφατα την εξουδετέρωση πάνω από 70 μαχητών στην ευρύτερη περιοχή. Τόσο στο Μπελγκορόντ, όσο και σε άλλες περιοχές στα ρωσοουκρανικά σύνορα οι πολίτες έχουν ωστόσο ήδη προχωρήσει στη δημιουργία πολιτοφυλακών.

Ο πολιτικός επιστήμονας Αμπάς Γκαλγιαμόφ υπενθυμίζει, με αφορμή τις επιθέσεις στο Μπελγκορόντ, ότι για δεκαετίες η Μόσχα ισχυρίζονταν πως η χώρα περιστοιχίζεται από εχθρούς και για αυτό το λόγο επενδύει στην άμυνα και την ισχύ: «Και τώρα που υπάρχει ανάγκη ο πληθυσμός αναλαμβάνει ο ίδιος να υπερασπιστεί τον εαυτό του», λέει ο πρώην συντάκτης ομιλιών του προέδρου Πούτιν. Κατά την άποψή του η Ρωσία βρίσκεται στα πρόθυρα επανάστασης λόγω της δύσκολης κατάστασης στην Ουκρανία, αλλά και λόγω των διαφόρων ενόπλων παραστρατιωτικών ομάδων.

Επιμέλεια: Στέφανος Γεωργακόπουλος

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ