Μιλά σήμερα στην ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ο κ. Αριστείδης Μπιτζένης, Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.
Συνέντευξη στον Αποστόλη Ζώη.
«Η Ελλάδα να κάνει κυβερνητικές προσπάθειες ώστε να αναμορφώσει τα δημόσια οικονομικά της. Πρέπει να καταπολεμήσει τη διαφθορά, τη φοροδιαφυγή, να μειώσει τον δημόσιο τομέα και να τον κάνει πιο ευέλικτο, να μειώσει τη γραφειοκρατία, να αυξήσει την ανταγωνιστικότητά της, να μειώσει τους φορολογικούς συντελεστές της, τις ασφαλιστικές εισφορές ως ποσοστό επί του μισθού, να αυξήσει την παραγωγικότητά της, να ενσωματώσει κομμάτι της παραοικονομίας στο ακαθάριστο εγχώριο προϊόν της, να καταπολεμήσει την αδήλωτη εργασία, να δώσει κίνητρα για ξένες άμεσες επενδύσεις, να προχωρήσει σε νέες ιδιωτικοποιήσεις με σκοπό να φύγουμε από το τέλμα». Αυτά δηλώνει σήμερα στην ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ, ο κ. Αριστείδης Μπιτζένης, Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.
Όσον αφορά τους ακαδημαϊκούς τίτλους του, αυτοί είναι Πτυχίο (ΒΑ) στην Οργάνωση και Διοίκηση Επιχειρήσεων (Ο.Δ.Ε.) στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας (1993), Πτυχίο (ΒΑ) Νομικής στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης (1997/8), Μεταπτυχιακός τίτλος (MPhil) στα Διεθνή Χρηματοοικονομικά (International Finance) στο Πανεπιστήμιο της Γλασκώβης (University of Glasgow), Ηνωμένο Βασίλειο (1995) Διδακτορικό (Ph.D.) στις Ξένες Άμεσες Επενδύσεις στο πλαίσιο της μετάβασης στην οικονομία της αγοράς – Διατμηματικό διδακτορικό από τα τμήματα πολιτικής οικονομίας και σπουδών διοίκησης (1999- 2002/3) στο Πανεπιστήμιο της Γλασκώβης (University of Glasgow), Ηνωμένο Βασίλειο (2002/3).
–Πού οδηγείται η χώρα μας; Ποια είναι η επόμενη μέρα; Εκτιμάτε ότι θα πρέπει να γίνουν μεταρρυθμίσεις και αν ναι από ποιους τομείς αυτές να ξεκινήσουν;
«Μέσα από μια σειρά μέτρων φορολογικού και εισοδηματικού χαρακτήρα μπορεί να δοθεί λύση όπως:
*Να δοθεί προσωρινή φορολογική αμνηστία για «επιστροφή» ή επαναπατρισμό φορολογητέων εισοδημάτων, που οι υπόχρεοι έχουν αποκρύψει. Αυτά να φορολογηθούν με ενιαίο συντελεστή από 5% -30% και για οποιαδήποτε μελλοντική παράβαση να υπάρχει αυστηρή τιμωρία.
*Να δοθούν στους εφοριακούς οικονομικά κίνητρα για τη φορολογητέα ύλη που συλλαμβάνουν. Για παράδειγμα, να «επιστρέφει» στους εφοριακούς το 5% των επιπλέον φορολογικών εσόδων, που φέρνουν στα ταμεία, το οποίο είτε θα αναδιανέμεται σε αυτούς ως «μπόνους» είτε θα χρησιμοποιείται για την αγορά πιο σύγχρονου εξοπλισμού
*Να δοθούν κίνητρα για τα νοικοκυριά να δηλώνουν τον Φόρο Προστιθέμενης Αξίας, ώστε οι επιχειρήσεις και οι επαγγελματίες να εξαναγκαστούν εμμέσως να αποδίδουν τον ΦΠΑ.
*Οι επιχειρήσεις που φοροδιαφεύγουν ή δωροδοκούν να αποκλείονται από τα δημόσια έργα και προμήθειες για περίοδο 3-5 ετών.
*Οι δημόσιοι υπάλληλοι και οι πολιτικοί που συλλαμβάνονται να λαμβάνουν «φακελάκια» να χάνουν αμέσως τη δουλειά τους, αλλά και τα συνταξιοδοτικά τους δικαιώματα. Συμπληρώνω εδώ και κάποια επιπλέον μέτρα.».
-Ποια είναι αυτά;
*Να δίδεται ένα ποσό φοροαπαλλαγής 500 ευρώ σε όσους καταθέτουν αποδείξεις συνολικού ποσού 7000 ή 10.000 (από συγκεκριμένες κατηγορίες επιτηδευμάτων).
*Να δίδεται ένα ποσό φοροαπαλλαγής που θα αντιστοιχεί για παράδειγμα στο 3%-5% επί του καθαρού ποσού σε όσους καταθέτουν αποδείξεις (από συγκεκριμένες κατηγορίες επιτηδευμάτων – εμπόρων κτλ.). Έτσι θα εξαναγκαστούν εμμέσως να «κόβουν» αποδείξεις με ΦΠΑ για παράδειγμα τα νυχτερινά κέντρα, εστιατόρια, καφετέριες, οβελιστήρια, κτλ στα οποία ο καταναλωτής πληρώνει τις τιμές τιμοκαταλόγου αλλά δεν παραλαμβάνει τελικά απόδειξη.
*Διπλή αναγραφή της τιμής με έμφαση στην τιμή χωρίς ΦΠΑ και δεύτερη αναγραφή της τιμής με ΦΠΑ ώστε ο καταναλωτής να αναρωτιέται αν τελικά πληρώνει τιμή με ΦΠΑ και δεν λαμβάνει απόδειξη. Επίσης στο πλαίσιο της οικονομίας απαραίτητα κρίνονται τα επόμενα μέτρα».
-Δηλαδή;
«Όπως η Ελλάδα να κάνει κυβερνητικές προσπάθειες ώστε να αναμορφώσει τα δημόσια οικονομικά της. Πρέπει να καταπολεμήσει τη διαφθορά, τη φοροδιαφυγή, να μειώσει τον δημόσιο τομέα και να τον κάνει πιο ευέλικτο, να μειώσει τη γραφειοκρατία, να αυξήσει την ανταγωνιστικότητά της, να μειώσει τους φορολογικούς συντελεστές της, τις ασφαλιστικές εισφορές ως ποσοστό επί του μισθού, να αυξήσει την παραγωγικότητά της, να ενσωματώσει κομμάτι της παραοικονομίας στο ακαθάριστο εγχώριο προϊόν της, να καταπολεμήσει την αδήλωτη εργασία, να δώσει κίνητρα για ξένες άμεσες επενδύσεις, να προχωρήσει σε νέες ιδιωτικοποιήσεις με σκοπό να φύγουμε από το τέλμα».
-Πρόσφατα είχατε πάρει μέρος σε ένα διεθνές συνέδριο στην Αυστρία. Ποιες είναι οι διαπιστώσεις για τη χώρα μας, για την οικονομία της;
«Ο κύριος ομιλητής του συνεδρίου μας το οποίο πραγματοποιήθηκε στις 17-19 Μαίου στο MET hotel στην Θεσσαλονίκη ο Αυστριακός καθηγητής Φρίντριχ Σνάιντερ που θεωρείται παγκόσμια αυθεντία στο θέμα της παραοικονομίας, εκτιμά ότι η “σκιώδης” οικονομική δραστηριότητα αντιστοιχεί ως εκτίμηση για το 2012 σε 24% του επίσημου ΑΕΠ, έναντι 25,8% πέρυσι και 25,4% το 2010. Επίσης η διαφθορά στη χώρα μας έχει σημειώσει «δραματική» αύξηση τα τελευταία χρόνια με αποτέλεσμα η Ελλάδα κατατασσόταν πέρυσι στην ίδια θέση με τις χώρες Κολομβία, Ελ Σαλβαδόρ, Μαρόκο, Περού και Ταϊλάνδη και σε χειρότερη από τη Γκάμπια για παράδειγμα. Η σκιώδης οικονομία στην Ελλάδα εκτιμάται ότι ανέρχεται στα 60 δισ. ευρώ, εκ των οποίων, όμως, τα περίπου 20 δισ. υπολογίζονται στο επίσημο ΑΕΠ, καθώς προέρχονται από νόμιμες δραστηριότητες (πχ, από έναν τεχνίτη, που θα κόψει απόδειξη για την παροχή υπηρεσίας στο όνομα του εργοδότη του, ο οποίος όμως δεν καταβάλει ασφαλιστικές εισφορές του υπαλλήλου του). Τα υπόλοιπα 40 δισ. ευρώ προέρχονται από παράνομες δραστηριότητες. Κατά τον κ.Σνάιντερ, αν δίδονταν τα σωστά κίνητρα, θα μπορούσαν να προστεθούν στο ελληνικό ΑΕΠ τουλάχιστον 20 δισ. ευρώ ετησίως. Αναλυτικότερα, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του κ.Σνάιντερ, η Ελλάδα κατατάσσεται στην πρώτη δεκάδα των χωρών με τη μεγαλύτερη παραοικονομία, μεταξύ των 27 κρατών της Ε.Ε. Τις πρώτες θέσεις κατέχουν η Βουλγαρία και η Ρουμανία, με σκιώδη οικονομία που υπολογίζεται κοντά στο 32% και το 29% του επίσημου ΑΕΠ αντίστοιχα».
-Τα χαμηλότερα πού εστιάζονται;
«Αντίθετα τα χαμηλότερα, αντίστοιχα, ποσοστά εντοπίζονται στις χώρες Λουξεμβούργο, Αυστρία και Ελβετία (όπου κυμαίνονται γύρω στο 8%), ενώ η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης, η Γερμανία, έχει παραοικονομία ίση με το 13,3% του ΑΕΠ της. Στη Γαλλία το αντίστοιχο ποσοστό είναι 10,8% και στην Ιταλία 21,6%. Σε απόλυτους αριθμούς, η ζημία που προκαλεί η διαφθορά στην ελληνική οικονομία υπολογίζεται στα 26,5 δισ. ευρώ το 2010 και στα 27,3 δισ. πέρυσι, έναντι 21,5 δισ. το 2002. «Η καταπολέμηση της διαφθοράς είναι επείγουσα ανάγκη για την Ελλάδα», σημείωσε ο κ.Σνάιντερ. Σύμφωνα με στοιχεία της Διεθνούς Διαφάνειας Ελλάδος (Μάρτιος 2012), που παρουσίασε ο καθηγητής, το 41,9% τω πολιτών, που χρειάστηκαν τις υπηρεσίες κάποιου νοσοκομείου το 2011, δήλωσαν ότι τούς ζητήθηκε κάποιο «δωράκι» -το γνωστό «φακελάκι»- για να εξυπηρετηθούν ταχύτερα ή για να διευθετηθούν τα ζητήματά τους. Το ποσοστό αυτό είναι σημαντικά αυξημένο σε σχέση, τόσο με το 2010 (35,4%), όσο και με το 2009 (33,5%)».
