Μέι και Γιούνκερ συμφώνησαν στο Στρασβούργο σε μια κοινή ανακοίνωση που δίνει παράταση μέχρι το 2020 στο ζήτημα της διευθέτησης των συνόρων στην Ιρλανδία, δηλαδή το λεγόμενο Backstop, που εγγυάται ανοιχτά σύνορα μεταξύ Ιρλανδίας και Βόρειας Ιρλανδίας που ανήκει στο Ηνωμένο Βασίλειο. Σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο της βρετανικής κυβέρνησης Ντέιβιντ Λίντινγκτον η Τερέζα Μέι απέσπασε «νομικά δεσμευτικές αλλαγές» που βελτιώνουν την συμφωνία αποχώρησης της Βρετανίας από την ΕΕ.
Συγκρατημένα αντιδρούν ωστόσο εκπρόσωποι της ΕΕ στις νέες παραχωρήσεις. Ευρωπαίος διπλωμάτης δηλώνει μάλιστα ότι οι όποιες παραχωρήσεις θα είναι άνευ σημασίας αν η Τερέζα Μέι δεν διασφαλίσει την ψήφο του βρετανικού κοινοβουλίου. Από την πλευρά του πάντως ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ δήλωσε ότι «δεν θα υπάρξει τρίτη ευκαιρία».
Προσπάθειες Μέι μέχρι την τελευταία στιγμή
Η βρετανίδα πρωθυπουργός πάντως συνεχίζει την εκστρατεία πειθούς πολιτικών και πολιτών σε όλα τα επίπεδα. Πριν λίγες μέρες ταξίδεψε μέχρι το λιμάνι του Γκρίμσμπι, στα βόρεια της χώρας, όπου οι πολίτες είχαν ψηφίσει υπέρ του Brexit σε ποσοστό 60%. Οι ψαράδες παλεύουν για την επιβίωσή τους λόγω της παρακμής της αλιευτικής βιομηχανίας της περιοχής. Ενδιαφέρον έχει ότι η Τερέζα Μέι ήταν προσκεκλημένη από μια δανέζικη εταιρεία αιολικής ενέργειας. Οι συμβολισμοί δεν παρέμειναν ασχολίαστοι, σα να ήθελε η βρετανίδα πρωθυπουργός να δείξει στους Ευρωπαίους ότι είναι προς το συμφέρον τους να βοηθήσουν τη Μ. Βρετανία. Παράλληλα έριξε και πάλι βολές προς τους σκληροπυρηνικούς οπαδούς ενός Brexit χωρίς συμφωνία, λέγοντας ότι εάν τελικά καταψηφίσουν τις προτάσεις της, θέτουν σε κίνδυνο εν τέλει και τους εαυτούς τους. Έκκληση υπέρ της Μέι απηύθηνε στο μεταξύ σε συνέντετξή του στο BBC και ο βρετανός υπ. Εξωτερικών Τζέρεμι Χαντ, λέγοντας ότι αν δεν υπερψηφιστεί στη βρετανική βουλή η συμφωνία Mέι, «υπάρχει κίνδυνος ακόμη και να χαθεί το Brexit».
Πάντως παρά τις εκκλήσεις της Μέι και άλλων στελεχών των Συντηρητικών, θεωρείται σχεδόν αδύνατο να αλλάξει κάτι. Αυτό που αναμένεται είναι να χάσει εκ νέου η βρετανίδα πρωθυπουργός στην επίμαχη ψηφοφορία. Στο πλευρό της έχει μέχρι στιγμής τους μετριοπαθείς υποστηρικτές του Brexit στο κόμμα της, μερικούς φιλοευρωπαίους που είναι διατεθειμένοι να αποδεχθούν συμβιβασμούς και κάποιους Εργατικούς από εκλογικές περιφέρειες που ψήφισαν με διαφορά υπέρ του Brexit. Aκόμη όμως παραμένει ασαφές πόσους «αντάρτες» από το στρατόπεδο των Εργατικών θα καταφέρει να πείσει. Απέναντι της ωστόσο έχει τη συντριπτική πλειοψηφία της αντιπολίτευσης: τους Εργατικούς, το σκωτσέζικο SNP, τους Φιλελεύθερους και τους νέους ανεξάρτητους βουλευτές. Κρίσιμη θεωρείται η γραμμή που θα κρατήσει το βορειοιρλανδικό DUP αλλά και οι υπέρμαχοι του σκληρού Brexit εντός του Συντηρητικού Κόμματος.
Ποια είναι τα επόμενα βήματα
Τι θα γίνει όμως εάν η Μέι χάσει εκ νέου στη βρετανική βουλή; Σε περίπτωση που δεν υπερψηφιστεί το σχέδιό της για έξοδο από την ΕΕ με συμφωνία έχει υποσχεθεί στους βουλευτές ότι θα θέσει στη βουλή προς νέα ψηφοφορία το σενάριο για αποχώρηση χωρίς συμφωνία, το οποίο και φαίνεται να συγκεντρώνει την πλειοψηφία. Το επόμενο βήμα σε μια τέτοια περίπτωση θα ήταν να ζητήσει από την ΕΕ παράταση της ημερομηνίας για το Brexit, κάτι που ενδεχομένως μπορεί να διασφαλίσει.
Το επόμενο ερώτημα που τίθεται είναι όμως μέχρι πότε; Η Τερέζα Μέι θα ήθελε μόνο μια σύντομη παράταση για να συζητηθούν τεχνικά ζητήματα μέχρι τέλος Ιουνίου. Το θέμα ενδέχεται να συζητήσει με τους ευρωπαίους ηγέτες στη Σύνοδο Κορυφής στις 21 και 22 Μαρτίου στις Βρυξέλλες. Σε κάθε περίπτωση πάντως ο μήνας της κρίσης είναι ο Μάρτιος. Ενδέχεται δε η τελική ψηφοφορία για το Brexit να διεξαχθεί μόλις τρεις ημέρες πριν από την προγραμματισμένη ημερομηνία της 29ης Μαρτίου. Από την άλλη πλευρά υπάρχουν και άλλες φωνές που ζητούν μια πιο γενναιόδωρη παράταση μέχρι το τέλος του 2020. Ανοιχτό παραμένει πάντα και το ενδεχόμενο δεύτερου δημοψηφίσματος, κάτι που επιθυμούν οι Εργατικοί. Όμως πέρα από όλα αυτό τίθεται ακόμη ένα κι ένα άλλο βασικό: μέσα στο χάος τoυ Brexit πόσο ακόμη μπορεί να αντέξει η Τερέζα Μέι και η κυβέρνησή της; Πάντως μέχρι στιγμής παρά τα δημοσιογραφικά σενάρια για το πολιτικό τέλος της Μέι, η ίδια παραμένει ακόμη όρθια.
Μπάρμπαρα Βέζελ
Επιμέλεια: Δήμητρα Κυρανούδη
