Αρχίζει σήμερα το συνέδριο των Συντηρητικών στο Μπέρμιγχαμ και η νέα πρωθυπουργός Λιζ Τρας προσπαθεί να κατευνάσει τους επικριτές της. Θα τα καταφέρει;Η Λιζ Τρας γενικά παρουσιαζόταν από τα βρετανικά μέσα ως σκληρή και απόλυτη στις θέσεις της. Κάτι που φαινόταν έντονα και από τον τρόπο που χειριζόταν την εξωτερική πολιτική της χώρας, ως υπουργός Εξωτερικών της κυβέρνησης Τζόνσον. Από τη στιγμή που ανέλαβε την ηγεσία του συντηρητικού κόμματος και, κατά συνέπεια, την πρωθυπουργία, το προφίλ αυτό αρχίζει να αποδομείται. Ρεπορτάζ έχουν κατακλύσει το Ίντερνετ για τις παλαιότερες απόψεις της περί κατάργησης της μοναρχίας, την πιο πρόσφατη στάση της για παραμονή του Ην.Βασιλείου στην EE και το ότι ξεκίνησε την πολιτική της καριέρα από το κόμμα των Φιλελευθέρων (Liberal Democrats).
Αυτές οι αντιθέσεις παρατηρήθηκαν και στη σημερινή συνέντευξη της πρωθυπουργού Λιζ Τρας στο BBC, με το γενικό συμπέρασμα να είναι το «ναι μεν, αλλά».
«Έπρεπε να είχαμε προετοιμάσει καλύτερα το έδαφος»
Τη συνέντευξη μονοπώλησε η οικονομική κατάσταση της χώρας, καθώς, από τις 23 Σεπτεμβρίου, όταν ανακοινώθηκε το νέο πακέτο μείωσης φόρων, καταγράφεται μια σειρά αρνητικών εξελίξεων. Υπενθυμίζεται ότι ο υπουργός Οικονομικών Κούασι Κουαρτένγκ αναφέρθηκε σε μεταρρυθμίσεις που θα μειώσουν φόρους μέσω του δανεισμού και σε κινήσεις που θα προσελκύσουν νέες επενδύσεις μέσω της παροχής κινήτρων για τα υψηλότερα εισοδήματα.
Μετά από αυτές τις ανακοινώσεις η λίρα έπεσε σε ιστορικό χαμηλό δεκαετιών, ενώ υπήρξε αναταραχή στις αγορές υπό το φόβο του υπερβολικού δανεισμού. Η Τρας παραδέχτηκε ότι «θα έπρεπε να είχαμε προετοιμάσει το έδαφος καλύτερα, αλλά στηρίζω απόλυτα το οικονομικό πακέτο που ανακοινώσαμε». Παράλληλα θέλησε να αποδώσει την αναταραχή στις αγορές, δηλαδή όχι στις ίδιες της ανακοινώσεις, αλλά περισσότερο στην απόφαση της αμερικανικής κεντρικής τράπεζας να αυξήσει τα επιτόκια, και στην υπάρχουσα κατάσταση του πολέμου στην Ουκρανία.
Υποστήριξε επίσης έντονα το αμφιλεγόμενο μέτρο της κατάργησης του φόρου 45% στα υψηλότερα εισοδήματα, χωρίς όμως να σχολιάσει το μέτρο κατάργησης του ορίου στα μπόνους των τραπεζιτών. Όπως δήλωσε, «δε ζούμε σε έναν τέλειο κόσμο- αντιθέτως ζούμε σε έναν πολύ δύσκολο- και πιστεύω ότι είναι η σωστή επιλογή να αυξήσουμε τον κρατικό δανεισμό», υποστηρίζοντας ότι είχε δεσμευτεί προεκλογικά να καταργήσει τον συγκεκριμένο φόρο.
Νέο «αντάρτικο» στους Τόρις;
Ο απόηχος της συνέντευξης της νέας πρωθυπουργού όμως έδωσε το γενικότερο κλίμα εντός του κόμματος, που δεν αποπνέει την αναμενόμενη συμπόρευση απόψεων. Ο συντηρητικός βουλευτής Μάικλ Γκόουβ, για παράδειγμα, ο οποίος και βρισκόταν στο πάνελ την ώρα της συνέντευξης, ξεκαθάρισε ότι «τέτοια μέτρα είναι δείγμα για λάθος αξίες, την ώρα που ο κόσμος παλεύει με την οικονομική κρίση» ενώ τόνισε ότι «υπάρχει σοβαρό ρίσκο στη χρήση δανείων για τη χρηματοδότηση περικοπών στους φόρους. Αυτό δεν είναι συντηρητική πολιτική». Στο ίδιο μήκος κύματος και ο βουλευτής Τζούλιαν Σμίθ, ο οποίος είπε πως «δεν μπορείς για ένα μήνα να χειροκροτάς τους νοσοκομειακούς και μετά από λίγους μηνες να κόβεις φόρους στους εκατομμυριούχους».
Μένει να δούμε τι θα γίνει όταν θα πρέπει το συγκεκριμένο οικονομικό πλάνο να περάσει από τη Βουλή, καθώς τίποτα ακόμα δεν έχει οριστικοποιηθεί. Ρεπορτάζ αναφέρουν πάντως πως ήδη επικρατεί ένα νέο «αντάρτικο κίνημα» στο κόμμα, ενάντια στη Λιζ Τρας και στον Κούασι Κουαρτένγκ.
Τα σενάρια αυτά τροφοδοτούνται από την απουσία πρωτοκλασάτων βουλευτών στο σημερινό συνέδριο των Συντηρητικών που ξεκίνησε στο Μπέρμιγχαμ. Μεταξύ τν απόντων είναι ο αντίπαλός της στη κούρσα διαδοχής, Ρίσι Σούνακ, ο πρώην υπουργός Υγείας Σάτζιντ Τζάβιντ και πιθανότατα ακόμα και ο πρώην πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον.
Ζωή Κατζαγιαννάκη, Λονδίνο
