Βιβλιοπαρουσίαση του βιβλίου της Βασιλικής Β. Παππά –Νικολάου Β. Παππά «Νίκος Αστρινίδης – Ανατολίζοντες γλυκασμοί», Θεσσαλονίκη 2010.

Του Γιάννη Τζανή, Dr. Φιλολόγου-λογοτέχνη.

Το βιβλίο της Βασιλικής και του Νικολάου Παππά είναι η πρώτη προσπάθεια συνθετικής βιογραφίας για το Νίκο Αστρινίδη. Ο συνθέτης, μαέστρος, πιανίστας και δάσκαλος Αστρινίδης, υπήρξε μια από τις σημαντικότερες προσωπικότητες της Θεσσαλονίκης, της πατρίδας μας και της παγκόσμιας μουσικής. Ο χρόνος είναι που κρατάει στην αγκαλιά του και αναδεικνύει τους πραγματικούς δημιουργούς και καλλιτέχνες.

Παρουσίαση του βιβλίου:

Α. Εκδοτικά χαρακτηριστικά:

Πρόκειται για ένα βιβλίο 214 σελίδων πολύ μεγάλου μεγέθους (29Χ21 εκατ.) σε στυλ λευκώματος με χαρτί πολυτελείας και πληθώρα φωτογραφικού υλικού, που συνοδεύεται από CD με επιλογή από συναυλίες του Νίκου Αστρινίδη.

Το βιβλίο περιλαμβάνει πάνω από 50 ασπρόμαυρες φωτογραφίες, πολλές ολοσέλιδες, άλλες μισής σελίδας και κάποιες μικρότερου σχήματος με ποικιλία θεματική: Η Οικογένεια (πατέρας, μητέρα, αδερφός), ο συνθέτης σε όλες τις ηλικίες και σε διάφορους χώρους (στο γυμνάσιο, στο στρατό, στη θάλασσα, στη Μέση Ανατολή), με διεθνείς προσωπικότητες της μουσικής, του πολιτισμού, της εκκλησίας, από συναυλίες, ρεσιτάλ και άλλες εκδηλώσεις. Ένα αρκετά αντιπροσωπευτικό, με πληρότητα και καθαρότητα φωτογραφικό υλικό.

Εκτός από τις φωτογραφίες υπάρχει φωτοτυπημένο και άλλο πλούσιο υλικό με ντοκουμέντα που τεκμηριώνουν το κείμενο και μας μεταφέρουν εποπτικά σε εποχές και δρώμενα, όπως έγγραφα, προγράμματα, αποκόμματα εφημερίδων, παρτιτούρες, δηλώσεις προσωπικοτήτων, συνεντεύξεις και άλλα.

Μέρος της τεκμηρίωσης της εργασίας είναι και τα τμήματα από συνεντεύξεις του Νίκου Αστρινίδη και από δημοσιεύματα της κάθε εποχής μέσα στο κείμενο, αφού οι συνεντεύξεις είναι αυθεντικά και ζωντανά ντοκουμέντα. Την τεκμηρίωση του βιβλίου ολοκληρώνουν οι 150 υποσέλιδες παραπομπές και σημειώσεις με βιβλιογραφικές ενδείξεις, πληροφορίες για πρόσωπα, θεσμούς, φορείς και γεγονότα που αναφέρονται στο κύριο μέρος του βιβλίου. Το βιβλίο έτσι αποκτά μια επιστημονική αξιοπιστία και γίνεται η πρώτη, αρκετά συστηματική μονογραφία για τον Νίκο Αστρινίδη.

Β. Περιεχόμενο:

Το περιεχόμενο του βιβλίου έχει μια στέρεη, λογική διάρθρωση και χρονολογική ροή, χωρίς πισωγυρίσματα.

Περιλαμβάνει:

α) Τρεις προλόγους: Του Δημήτρη Αθανασιάδη, μουσικού, συγγραφέα, ο οποίος αναφέρεται στον Νίκο Αστρινίδη ως δημιουργό αλλά τονίζοντας και τα ανθρώπινα χαρακτηριστικά και τη φυσική του ευγένεια και σεμνότητα. Του Αλέξανδρου Χαρκιολάκη, ο οποίος αναφέρθηκε στο δύσκολο αλλά επιτυχημένο εγχείρημα που ανέλαβαν οι συγγραφείς και στη μουσική ιδιοφυϊα του Νίκου Αστρινίδη. Των συγγραφέων που μάς έδωσαν τους στόχους της έρευνας και του βιβλίου τους, τη μέθοδο και τις δυσκολίες της δουλειάς τους.

β) Ένα κεφάλαιο 7 σελίδων με γνώμες σημαντικών προσωπικοτήτων για τον Αστρινίδη (πρόκειται για αποσπάσματα από διάφορες δημοσιεύσεις). Είναι ειδικοί, καθηγητές μουσικολόγοι, τεχνοκριτικοί, διεθνούς κύρους καλλιτέχνες από όλον τον κόσμο. Το κεφάλαιο αυτό δείχνει τη διεθνή απήχηση που είχε το έργο και η προσωπικότητα του βιογραφούμενου. Δειγματοληπτικά θα αναφέρω μόνο κάποιους από τους Έλληνες  (Μανόλης Καλομοίρης, Δημήτρης Θέμελης, Γιώργος Θυμής, Μιχ. Μιχαηλίδης, Άλκης Μπαλτάς, Βύρων Φιδετζής).

Παραθέτω ένα μόνο μικρό απόσπασμα του E. Sarnette από τι ραδιόφωνο του Παρισιού της δεκαετίας του ’50 (Ο Αστρινίδης ήταν τότε τριαντάρης): «Είναι γεγονός ότι βρισκόμαστε μπροστά σ’ έναν πραγματικό δημιουργό. Έχει προσωπικό χαρακτήρα που τόσοι συνθέτες αγωνίζονται μάταια να επιτύχουν. Οι συνθέσεις του για πιάνο μπορούν να θεωρηθούν ως οι πιο ενδιαφέρουσες συνθέσεις στο σύγχρονο ρεπερτόριο».

γ) Δύο σελίδες με τους σημαντικούς σταθμούς της σταδιοδρομίας και της δημιουργίας του (χρονολογικά, επιλεκτικά και πολύ συνοπτικά).

δ) Η βιογραφία του Νίκου Αστρινίδη που αποτελεί το κύριο μέρος του βιβλίου, σε 7 κεφάλαια με αρκετές λεπτομέρειες, τεκμηρίωση και ζωντανό, καθαρό λόγο. Η ροή των κεφαλαίων και των φάσεων της ζωής του συνθέτη είναι: Τα νεανικά χρόνια στη Ρουμανία, η παραμονή του στην Αίγυπτο, ο μεγάλος σταθμός της ζωής του στο Παρίσι, η παραμονή του στη Μαρτινίκα, η γνωριμία του ελληνικού κοινού με το έργο του, η εγκατάστασή του στη Θεσσαλονίκη.

Στη συνέχεια έχει ένα κεφάλαιο για το έργο του: στο πρώτο τμήμα ξεχωρίζει 12 από τα σπουδαιότερα έργα του και τα παρουσιάζει με τις εκτελέσεις, τα σχόλια, τις κριτικές. Στο δεύτερο τμήμα έχει το πλήρες έργο του με χρονολογική σειρά, έναν κατάλογο με τα 57 αριθμημένα έργα του, με αναφορά συνεργατών, συγγραφέων και πρώτης εκτέλεσης του έργου. Στο τρίτο μέρος παραθέτει τις πολλές και υψηλές τιμητικές διακρίσεις που έλαβε για το έργο του ο συνθέτης. Ξεχωρίζει ο Χρυσός Σταυρός του Τάγματος Γεωργίου Α΄ που έλαβε το 1962.

ε) Επίμετρο με συνεντεύξεις του Νίκου Αστρινίδη και τις συντομογραφίες του βιβλίου.

στ) Παράρτημα με φωτοτυπημένα ντοκουμέντα και παρτιτούρες.

Ως άνθρωπος, νιώθω μεγάλη υπερηφάνεια που ο Νίκος Αστρινίδης με τίμησε με τη φιλία του, που με κάλεσε να συνεργαστώ μαζί του και ευγνωμοσύνη που έδωσε μουσική πνοή σε κάποια κείμενα (λογοτεχνικές μεταφράσεις ξεχασμένων Θεσσαλονικέων και άλλων Μακεδόνων ποιητών) που αποτελούσαν έργο ζωής για μένα. Ας τέρπει τώρα με τη μουσική του τους αγγέλους εκεί ψηλά που βρίσκεται η ανάλαφρη ευγενική ψυχή του.

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ