Σαν σήμερα πριν από 150 χρόνια πέθανε ο Κάρολος Ντίκενς, ένας από τους πιο γνωστούς Άγγλους συγγραφείς του 19ου αιώνα. Επέκρινε τις κοινωνικές ανισότητες και σήμερα φαίνεται περισσότερο επίκαιρος από ποτέ.Τι θα έλεγε άραγε σήμερα ο Κάρολος Ντίκενς για τα μεγάλα προβλήματα του καιρού μας; Τι θα έλεγε για το Brexit, τον κορωνοϊό και τις διαδηλώσεις στις ΗΠΑ; Ο Ντίκενς ήταν γνωστός για τις μάχες του κατά των κοινωνικών ανισοτήτων. Και δεν το έκανε μόνο μέσω των μυθιστορημάτων του, όπως ο «Όλιβερ Τουίστ» ή οι «Μεγάλες Προσδοκίες». Το έκανε και δημόσια, όπως για παράδειγμα κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού του στις ΗΠΑ, όταν είχε ζητήσει την κατάργηση της δουλείας.

Ο Κάρολος Ντίκενς πέθανε πριν από 150 χρόνια, στις 9 Ιουνίου του 1970. Γεννήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου του 1812 σαν δεύτερο από τα οχτώ παιδιά μιας οικογένειας στο Πόρτσμουθ. Τα ανέμελα παιδικά χρόνια του τέλειωσαν βίαια όταν ήταν δώδεκα χρονών. Ο πατέρας του κατέληξε στη φυλακή εξαιτίας χρεών που είχαν δημιουργηθεί μιας και η οικογένεια ζούσε πάνω από τις δυνατότητές της. Και όπως συνηθιζόταν τότε, μαζί με τον πατέρα πήγαν στη φυλακή και η μητέρα και τα εφτά αδέλφια του. Ο Ντίκενς έπρεπε να δουλέψει για να κερδίσει χρήματα για την οικογένεια. Εργάστηκε σε ένα εργοστάσιο που έφτιαχνε κρέμες για παπούτσια.

Οι επιτυχίες και τα οικονομικά προβλήματα

Το θέμα της κοινωνικής αδικίας είχε τεράστια επιρροή στο αυτοβιογραφικό μυθιστόρημά του «Δαβίδ Κόπερφιλντ». Και στις «Μεγάλες Προσδοκίες» ο Ντίκενς περιγράφει τα χρόνια που δούλευε στο εργοστάσιο. Αργότερα μπόρεσε και πάλι να πάει στο σχολείο αλλά δεν ήταν ιδιαίτερα καλός μαθητής. Ήταν ωστόσο δεινός συγγραφέας και δημοσιογράφος. Η μεγάλη επιτυχία ήρθε όταν δημοσίευσε το 1836 τη σειρά διηγημάτων «Τα χαρτιά του Πίκγουικ». Ακολούθησε ο «Όλιβερ Τουίστ» και πολλές εβδομαδιαίες δημοσιεύσεις. Το 1843 δημοσίευσε το βιβλίο «Χριστουγεννιάτικα κάλαντα» στο οποίο επίσης καυτηρίαζε τις κοινωνικές ανισότητες και χρειάστηκε μόλις έξι εβδομάδες για να το ολοκληρώσει.

Παρά τις συγγραφικές επιτυχίες του ο Ντίκενς, που είχε δέκα παιδιά, αντιμετώπιζε συχνά οικονομικά προβλήματα. Μια από τις αιτίες ήταν ότι πολλές από τις ιστορίες του τις τύπωνε παράνομα. Η απαίτησή του για διεθνή αναγνώριση πνευματικών δικαιωμάτων ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων το 1842, και όχι μόνο στον αμερικανικό Τύπο κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του στις ΗΠΑ. Μόλις στα μέσα της δεκαετίας του 1850 κατάφερε να βελτιώσει την οικονομική του κατάσταση.

Αναγνώριση αλλά και αμφισβήτηση

Ο Κάρολος Ντίκενς θεωρούνταν φιλελεύθερος και επικριτής των κοινωνικών ανισοτήτων, ωστόσο οι επικριτές του του επέρριπταν ότι ήταν ρατσιστής και αντισημίτης. Βάσισαν τις κατηγορίες τους στην περιγραφή του γερο-Φέιγκιν στον Όλιβερ Τουίστ που εκπαίδευε αλητάκια για να γίνουν λωποδύτες. Σε επόμενες αναδημοσιεύσεις ο Ντίκενς μετρίασε την περιγραφή του.

Το 1859 με την έκδοση του ιστορικού μυθιστορήματος του «Η ιστορία δύο πόλεων» δημιούργησε ένα ακόμα αριστούργημα της παγκόσμιας λογοτεχνίας και ένα χρόνο αργότερα δημοσίευσε σε συνέχειες τις «Μεγάλες Προσδοκίες».

Το τελευταίο του μυθιστόρημα, ένα αστυνομικό με τον τίτλο «Το μυστήριο του Έντουιν Ντρουντ» δεν πρόλαβε να το ολοκληρώσει.

Ο Κάρολος Ντίκενς πέθανε σε ηλικία 58 ετών από εγκεφαλικό. Παρόλο που ήθελε μια σεμνή τελετή, ετάφη στη Γωνιά των Ποιητών στο Αβαείο του Γουεστμίνστερ.

Μια παλαιότερη κατοικία του ίδιου και της συζύγου του Κάτριν έχει μετατραπεί σε μουσείο Καρόλου Ντίκενς από το 1925. Ανάμεσα στα εκθέματα βρίσκονται χειρόγραφες σημειώσεις του Ντίκενς πάνω στο γραφείο του, όπου συνέγραψε τα αριστουργήματα «Όλιβερ Τουίστ» και «Τα χαρτιά του Πίκγουικ». Ο Κάρολος Ντίκενς θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους συγγραφείς της Μεγάλης Βρετανίας.

Φίλιπ Ντέτλεφς, dpa

Επιμέλεια: Μαρία Ρηγούτσου

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ