Μόνο 16 από τα 28 κράτη-μέλη της ΕΕ έχουν αναγνωρίσει επίσημα τη σημαία και τον ύμνο της ΕΕ. Ο γάλλος πρόεδρος Μακρόν θέλει στην αυριανή Σύνοδο Κορυφής να προσθέσει στη λίστα και τη Γαλλία.Γάλλοι δημοσιογράφοι σχολίαζαν με ένα μείγμα έκπληξης και θαυμασμού την πρώτη ομιλία του γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν στο Λούβρο. Στα 4 λεπτά και 20 δευτερόλεπτα που μεσολάβησαν μέχρι να φτάσει στο βήμα ηχούσε η Ωδή στη Χαρά του Μπετόβεν, ο ύμνος της ενωμένης Ευρώπης. Ο Μακρόν επρόκειτο να τοποθετήσει την Ευρώπη στο επίκεντρο της πολιτικής του. Αυτό ήταν το μήνυμα του 39χρονου γάλλου ηγέτη την εκλογική βραδιά. Ωστόσο, ο ενθουσιασμός του Μακρόν για την Ευρώπη είναι επίμαχη στη Γαλλία. Και μόνη η θέα των ευρωπαϊκών συμβόλων ενοχλεί ορισμένους πολιτικούς τόσο από το αριστερό όσο και από το δεξιό άκρο του πολιτικού φάσματος. Για παράδειγμα, το ακροδεξιό Εθνικό Μέτωπο παραδοσιακά απομακρύνει την ευρωπαϊκή σημαία από τα δημαρχεία όπου τα ηνία έχει αναλάβει υποψήφιος του κόμματος.

Ενοχλεί η σημαία της ΕΕ

Όμως η ευρωπαϊκή σημαία προκαλεί ενίοτε έντονες συζητήσεις και εντός της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης. «Πρέπει πραγματικά να το ανεχτούμε αυτό εδώ;» ρώτησε αυθόρμητα το ηγετικό στέλεχος της γαλλικής αριστεράς Ζαν-Λυκ Μελανσόν σε μια επιθεώρηση του γαλλικού κοινοβουλίου μετά την εκλογή του σε βουλευτή τον περασμένο Ιούνιο.

Ο γάλλος ζωγράφος Αρσέν Χετς, ο οποίος εργαζόταν στην ταχυδρομική υπηρεσία του Συμβουλίου της Ευρώπης και θεωρεί εαυτόν εμπνευστή της ευρωπαϊκής σημαίας, είχε δηλώσει σε παλαιότερη συνέντευξή του ότι το φωτοστέφανο σε εικόνες της Παναγίας τον ενέπνευσε να σχεδιάσει το κυκλικό μοτίβο με τα 12 αστέρια στη σημαία της ΕΕ. Ο αριθμός των αστεριών έχει συνδεθεί επανειλημμένα και με τους 12 Αποστόλους της χριστιανικής παράδοσης.

Σύνδεση με τη χριστιανική πίστη, αλλά και μισητό σύμβολο για όσους θεωρούν ότι οι Βρυξέλλες επιβάλλουν τη θέλησή τους στα κράτη-μέλη. Για τον Ζαν-Λυκ Μελανσόν, ο οποίος ήταν για οκτώ χρόνια στέλεχος της Αριστεράς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, τα χαρακτηριστικά που προαναφέρθηκαν φαίνεται να δικαιολογούν την απομάκρυνση της ευρωπαϊκής σημαίας από τη γαλλική βουλή. Ωστόσο, το σχετικό αίτημα που υπέβαλε η κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματός του απορρίφθηκε στις αρχές Οκτωβρίου. Η σημαία, που τοποθετήθηκε εκεί μετά από αξιοσημείωτες πολιτικές προσπάθειες, μένει τελικά. Κατά τη διάρκεια της θητείας του συντηρητικού προέδρου Σαρκοζί μεταξύ 2007 και 2012 στάθηκε αδύνατο να μπει η σημαία της ΕΕ στη γαλλική βουλή. Αυτό κατέστη τελικά δυνατό επί προεδρίας του σοσιαλιστή Φρανσουά Ολάντ, χάρη στην κοινοβουλευτική πλειοψηφία που διέθετε τότε το κόμμα του.

Με την υπογραφή του Μακρόν

Η Γαλλία δεν έχει αναγνωρίσει μέχρι σήμερα επίσημα και διά νόμου την ευρωπαϊκή σημαία. Όταν το 2005 οι Γάλλοι απέρριψαν το Ευρωσύνταγμα στο πλαίσιο δημοψηφίσματος, το έπραξαν και σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την εξέλιξη της ΕΕ σε ένα μόρφωμα με χαρακτηριστικά που θύμιζαν κράτος. Τα κρατικά σύμβολα έχουν αφαιρεθεί από τη Συνθήκη της Λισαβόνας – μεταξύ άλλων και με πιέσεις της Γαλλίας.

Μόνον στη διακήρυξη υπ' αριθμόν 52 για τη διακυβερνητική διάσκεψη της Συνθήκης της Λισαβόνας γίνεται αναφορά στον ύμνο, τη σημαία και το βασικό σύνθημα της ΕΕ, την «ένωση μέσα από τη διαφορετικότητα». Ωστόσο αυτό το έγγραφο έχει υπογραφεί μόνον από 16 κράτη-μέλη (συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας).

Στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, που διεξάγεται αύριο και μεθαύριο (19-20 Οκτωβρίου) στις Βρυξέλλες, ο γάλλος πρόεδρος Μακρόν επιδιώκει να διορθώσει τη γαλλική «παραφωνία», υπογράφοντας εκ των υστέρων την επίμαχη διακήρυξη. Πάντως ακόμη και με την υπογραφή του Εμανουέλ Μακρόν, η παρουσία της ευρωπαϊκής σημαίας στο γαλλικό κοινοβούλιο δεν είναι κατοχυρωμένη, δεδομένου ότι η διακήρυξη υπ' αριθμόν 52 δεν είναι νομικά δεσμευτική.

Αντρέας Νολ / Άρης Καλτιριμτζής

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ