Γράφει ο Ιωάννης Ξηρός.
Δεκαήμερο ταξίδι στην Ζανζιβάρη και στην Τανζανία πραγματοποίησε πρόσφατα συμμετέχοντας στην δεκαμελή ομάδα του VersusTravel ο γράφων Ιωάννης Ξηρός ταξιδευτής του κόσμου.
Η ομάδα προσγειώθηκε κατ’ αρχήν στην Ζανζιβάρη, ένα νησί 1.300.000 κατοίκων που θεωρείται ένα από τα διαμάντια του Ινδικού Ωκεανού, επίγειος παράδεισος. Διαθέτει κοραλιογενείς υφάλους, τους οποίους απολαύσαμε με Snorkeling και το τροπικό δάσος καταλαμβάνουν τα μακρόβια δένδρα με τις ρίζες τους στο θαλασσινό νερό, αληθινό τείχος που προστατεύει την Ζανζιβάρη από το τσουνάμι του Ινδικού.
Από πολιτιστικής πλευράς η Ζανζιβάρη διαθέτει την StownTown, πόλη προστατευόμενη από την Unesco γεμάτη από πολύ παλαιά οικήματα με περίτεχνες πόρτες, ινδικής και αραβικής τεχνοτροπίας. Η StownTown ήταν για αιώνες κέντρο δουλεμπορίου, όπου στην αρχή Πορτογάλοι και μετά Άραβες και Ινδά δουλέμποροι αγόραζαν και προωθούσαν σκλάβους σε όλη την Ασία. Το 1883 οι Βρετανοί, έχοντας ως αποικία την Τανζανία, κατήργησαν το δουλεμπόριο.
Οι Πορτογάλοι κατείχαν την Ζανζιβάρη περίπου από το 1500 έως το 1700 και μετά εκδιώχθηκαν και αντικαταστάθηκαν από Άραβες του Σουλτανάτου του Ομάν οι οποίοι επέβαλαν ως θρησκεία το Ισλάμ. Η σκληρότητά τους όμως ως κυριάρχων και δουλεμπόρων ήταν απίστευτη. Οι Ζανζιβάριοι πήραν την εκδίκησή τους το 1963, οπότε επαναστάτησαν, αποτίναξαν τον αραβικό ζυγό και προσέφεραν το νησί τους ως επαρχία της Ταγκανίκας (η οποία από τότε μετονομάστηκε σε Τανζανία) αφού πρώτα κατέσφαξαν δεόντως κάθε Άραβα που ευρίσκετο επί της νήσου. Βλέπετε, η ιστορία αποκαθιστά πάντοτε τις ισορροπίες της.
Κατά τα άλλα, πρόκειται περί κλασσικής αφρικανικής επαρχίας. Τα ΙΧ αυτοκίνητα (όπως και σ’ όλη την Τανζανία) είναι ελάχιστα, στην αρχιτεκτονική κυριαρχεί ο τσιμεντόλιθος και ο τσίγκος σε απλές κατασκευές και οι κατοικίες στην ύπαιθρο είναι ξύλινες, απλοϊκές, με ξεραμένα κλαδιά φοινίκων για σκεπή. Ανάβουν έξω την φωτιά για να βράσουν φαγητό και κάθε σπίτι έχει τα κατοικίδιά του, όρνιθες, βοοειδή κτλ.
Το κυριότερο κυκλοφοριακό μέσο είναι το ποδήλατο και φορτηγά που χρησιμοποιούνται ως λεωφορεία. Παρ’ όλη την φτώχεια τους όμως είναι ένας χαρούμενος λαός ευχάριστος, εξυπηρετικός που στέλνει τα παιδιά του στο σχολείο και δεν δείχνουν κανένα άγχος. Το HakunaMatata (όλα πάνε καλά) είναι σε κάθε στόμα στην Ανατολική Αφρική και στην Τανζανία επίσης.
Την 28η Αυγούστου με εσωτερική πτήση προσγειωθήκαμε στην Arusha της Βορείου Τανζανίας, όπου δεσπόζει το όρος Meru (4500 μ.) και επιβιβαστήκαμε σε τζιπ για το κυρίως σαφάρι.
Σαφάρι, στην γλώσσα σουαχίλι σημαίνει ταξίδι και όχι κυνήγι, όπως νομίζουν ορισμένοι. Το εθνικό πάρκο Σερεγκέκ με τα 14.700 τετραγωνικά χιλιόμετρά του στα σύνορα με την Κένυα ήταν ο χώρος στον οποίο κινούμασταν.
Την πρώτη ημέρα του σαφάρι επισκεφτήκαμε την περίφημη λίμνη Μανυάφα, επίσης εθνικό πάρκο 300.000 τ. χλμ. με πλούσια βλάστηση, φλαμίνγκο και πλούσια πανίδα πιθήκων, ελεφάντων και κυρίως ζέβρων και γίνου, είδος άγριου βοοειδούς που κυριαρχεί στις σαβάνες της Ανατολικής Αφρικής.
Εντός του Πάρκου Σερεγκέη υπάρχει η ConservationArea (περιοχή Διατήρησης Άγριας Ζωής) Ngorongoio (Νγκόρονγκόρο) όπου μαζί με τα άγρια ζώα συνυπάρχουν και οι περίφημοι Masai, εντόπια φυλή κτηνοτρόφων της Κένυας – Τανζανία οι οποίοι ζουν στα χωριά τους, εντός ξύλινων καλυβιών, εκτρέφοντες χιλιάδες αιγών και βοοειδών και ανταλλάσσοντας κτηνοτροφικά είδη με άλλα είδη που χρειάζονται.
Οι Μασάι, πρώην τρομεροί πολεμιστές άλλων εποχών, παραμένουν ελεύθεροι και ανεξάρτητοι, πιστοί στις παραδόσεις τους, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται και οι τρόποι ενδυμασίας, βαφής προσώπων, στολισμού και οι χοροί τους. Ανεπανάληπτη εμπειρία επαφής με έναν λαό που αρνείται ακόμη να ενσωματωθεί στον σύγχρονο πολιτισμό.
Οι επόμενες ημέρες ήταν αφιερωμένες στο κυρίως σαφάρι. Η αφρικανική σαβάνα καλύπτεται από χορτάρι ύψους μέχρι 30 εκ., το οποίο κατά την περίοδο των βροχών πρασινίζει. Είναι διάστικτη από δένδρα, κυρίως αφρικανικής ακακίας (που ομοιάζει με ομπρέλα), αλλά δεν έχει πυκνές δασοσυστάδες. Είναι αυστηρώς προστατευόμενες περιοχές στις οποίες απαγορεύεται αυστηρά η πεζοπόρος κίνησις και τα Iodge (πανσιόν τουριστών) κλείνουν την 18.30 οπότε πέφτει το σκοτάδι και η ημέρα φεύγει.
Είχαμε την ευκαιρία και την τύχη να δούμε εκατοντάδες ζώα, σχεδόν όλα τα είδη: Γκνου, ζέβρες, αντιλόπες, γαζέλες, ελέφαντες, μικρά αγριογούρουνα, ιπποπόταμους και δυστυχώς μόνο έναν ρινόκερο, λόγω της σπάνιδος του είδους αυτού.
Λέοντες, τσιτάχ και λεοπαρδάλεις κοιμούνται επάνω ή κάτω από δένδρα κατά την διάρκεια της ημέρας (κυνηγούν κατά την νύχτα).
Σύμφωνα με τον οδηγό ήμασταν τυχεροί διότι είδαμε τα πέντε big (μεγάλα) δηλαδή ελέφαντες, ρινόκερους, βούβαλους, λεοπαρδάλεις και λέοντες και τις τρεις cats (γάτες) δηλαδή λέοντες, λεοπαρδάλεις και τσιτάχ, πράγμα που δεν συμβαίνει σε όλα τα σαφάρι.
Εικόνες μεγαλειώδεις, απεραντοσύνη, γαλήνη και σκόνη από τα τζιπ στον ορίζοντα, αυτή είναι η σαβάνα.
Την 31η Αυγούστου εξήλθαμε του πάρκου Σερεγκέτι, αφού φωτογραφήσαμε για άλλη μια φορά την πλούσια πανίδα του. Η ημέρα αυτή ήταν τυχερή για μας αφού είδαμε ομάδες λεόντων, τσιτάχ, γυπών, αετών και άλλων τριχωτών και πτερωτών ειδών.
Η ημέρα έκλεισε με επίσκεψη στην πασίγνωστη καλντέρα Νγκορονγκόρο, ένα ανενεργό ηφαίστειο που εξεράγη πριν 2.500.000 χρόνια και δημιούργησε την μεγαλύτερη καλντέρα (τεράστιος κρατήρας) του πλανήτη διαμέτρου 20 χλμ. και έκτασης 260 τετραγωνικών χιλιομέτρων.
Ή καλύτερα ευρίσκεται σε υψόμετρο 2.300 μ. και το υψίπεδο που σχηματίζει κυκλικά έχει υψόμετρο 1700 μ. (σημείωση: Το Σερεγκέη είναι σε υψόμετρο 1400 μ.).
Στο υψίπεδο αυτό κάτω από την μεγαλύτερη καλντέρα του κόσμου βόσκουν, ποτίζονται και μετακινούνται δεκάδες χιλιάδες ζώα, άγρια και οικόσιτα βοοειδή των Μασάι.
Την 1η Σεπτεμβρίου διασχίσαμε το Ngorougoro και απολαύσαμε με έκσταση το θέαμα χιλιάδων γκνου, ζεβρών και βουβάλων που περιφέροντο στην μεγάλη πεδιάδα. Δυο μόνο λέξεις αρκούν για να περιγράψουν το Ngorongoro: Η κιβωτός του Νώε. Ναι, οι ταπεινότητές μας είμαστε τυχεροί που για μια φορά στην ζωή μας είδαμε αυτό το θέαμα.
Κατόπιν, αποχαιρετήσαμε με συγκίνηση και απόλυτο σεβασμό την αφρικανική σαβάνα, τους ανθρώπους, τα ζώα της και άρχισε το ταξίδι της επιστροφής.
Μέχρι το αεροδρόμιο της Arusha κατά την διαδρομή είχαμε την ευκαιρία να δούμε τον τρόπο ζωής της υπαίθρου της Αφρικής με τις φτωχικές αχυροκαλύβες, τις τσίγκινες κατασκευές, τα ελάχιστα μεταφορικά μέσα, την κτηνοτροφία και τις καλλιέργειές τους, την φτώχεια του τρίτου κόσμου.
Οι Τανζανοί επαίρονται διότι στα εδάφη τους ανευρέθησαν απομεινάρια του πρώτου όρθιου ανθρωποειδούς, του Αυστραλοπίθηκου που έζησε εκεί πριν 3,5 εκατομμύρια χρόνια και του πρώτου HomoErectus που έζησε εκεί πριν 2 εκατ. χρόνια και θεωρούν ότι από τον τόπο τους άρχισε η ιστορία του ανθρώπινου είδους.
Κατά τα άλλα είναι μια τυπική τριτοκοσμική χώρα με τα γνωστά προβλήματα της υπανάπτυξης. Κατά την γνώμη μου το βασικότερο αίτιο της υπανάπτυξης δεν είναι άλλο παρά η έλλειψη τεχνολογίας. Η τεχνολογία επιτρέπει την συγκέντρωση και την επέκταση του κεφαλαίου και η Αφρική έχει χάσει το τραίνο. Αναγκαστικά βασίζεται στους παραδοσιακούς τρόπους παραγωγής, πλην όμως αυτοί δεν επαρκούν για να οδηγήσουν τον λαό σε ανώτερο επίπεδο ευημερίας.
Το ελάχιστο που μπορούν τα αφρικανικά κράτη να προσφέρουν στους λαούς των είναι κάποια ελάχιστα δημόσια έργα και δωρεάν περίθαλψη στα αστικά νοσοκομεία.
Παρ’ όλα αυτά η Αφρική ήταν και είναι η αγαπημένη ήπειρος για πολλούς ταξιδευτές, ανάμεσά τους και ο γράφων αυτό το άρθρο. Παρουσιάζει τεράστιο ανθρωπολογικό ενδιαφέρον και παρόλα τα προβλήματα εμφανίζει δυναμισμό και είναι ένας τόπος με πειθαρχημένο λαό, ο οποίος τηρεί τους νόμους της χώρας του.
Συνιστώ εντόνως ένα ή περισσότερα ταξίδια εκεί. Νομίζω ότι το οφείλουμε και σε μας και σ’ αυτούς τους καλούς ανθρώπους εκεί.
