Η Τιμισοάρα της Δυτικής Ρουμανίας είναι μία από τις τρεις Πολιτιστικές Πρωτεύουσες της Ευρώπης για το 2023 – μαζί με την Ελευσίνα και το Βέσπρεμ της Ουγγαρίας.Παλαιότερα μέρος της Αυστροουγγρικής Αυτοκρατορίας, η Τιμισοάρα είναι σήμερα η δεύτερη σε μέγεθος πόλη της Ρουμανίας με πληθυσμό 315.000 κατοίκων. Εδώ και αιώνες ζουν εδώ μαζί άνθρωποι διαφορετικής καταγωγής και πεποιθήσεων. Αυτή η ποικιλομορφία αποτέλεσε το ισχυρότερο επιχείρημα κατά την υποβολή της αίτησης για τον τίτλο της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης.

Άφησε το φως σου να λάμψει!

Η Τιμισοάρα έλαβε τον τίτλο για το 2021, αλλά λόγω του κορωνοϊού υπήρξε μια διετής αναβολή. Σύμφωνα με τον δήμαρχο Ντόμινικ Φριτς: "Το σύνθημα δηλώνει ότι όλες και όλοι μπορούν να συνεισφέρουν, ανεξάρτητα από το υπόβαθρό τους. Ο καθένας μπορεί να αφήσει το δικό του φως να λάμψει για την κοινωνία."

Ο Ντόμινικ Φριτς θέλει να συμβάλει ενεργά στο πολιτιστικό πρόγραμμα της πόλης του, και μετά το 2023: "Θέλουμε το πρόγραμμα να έχει βιώσιμο χαρακτήρα και μακροπρόθεσμο θετικό αντίκτυπο για την πόλη και τη ζωή. Επένδυση στον πολιτισμό σημαίνει και επένδυση στην ευημερία της τοπικής κοινότητας."

Η Τιμισοάρα είναι μια ευρωπαϊκή πόλη εδώ και αιώνες, πολύ πριν υπάρξει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Επιπλέον, εδώ ξεκίνησε τον Δεκέμβριο του 1989 η επανάσταση κατά του Τσαουσέσκου, ενάντια στην κομμουνιστική δικτατορία. "Οι κάτοικοι της Τιμισοάρα έχουν επίγνωση της σημασίας της Ευρώπης και των αξιών της", δηλώνει ο Φριτς.

Εδώ είναι Ευρώπη

Η ποικιλομορφία της πόλης είναι επίσης αισθητή στην αρχιτεκτονική της. Εντός του παλιού κάστρου υπάρχουν τρεις συμβολικές πλατείες: Η Πλατεία της Όπερας ή Πλατεία της Νίκης, η Πλατεία του Καθεδρικού Ναού ή Πλατεία της Ένωσης, και η Πλατεία της Ελευθερίας. Από το μπαλκόνι της όπερας κηρύχθηκε το 1989 το τέλος του κομμουνισμού.

Σε κοντινή απόσταση βρίσκεται το γερμανόφωνο γυμνάσιο, το οποίο φέρει το όνομα του ποιητή Νίκολαους Λέναου. Το σχολείο είναι περήφανο για δύο πρώην μαθητές του, βραβευμένους με Νομπέλ: τη Χέρτα Μύλερ (Νομπέλ Λογοτεχνίας, 2009) και τον Στέφαν Χελ (Νομπέλ Χημείας, 2014).

Στην άλλη άκρη της Πλατείας της Όπερας βρίσκεται ο Ρουμανικός Ορθόδοξος Καθεδρικός Ναός. Η Πλατεία της Ένωσης πλαισιώνεται από τον Καθολικό Καθεδρικό Ναό και τη Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία. Στο κέντρο της πόλης υπάρχει επίσης η Συναγωγή και η Εκκλησία των Ευαγγελο-Λουθηρανών Πιστών. Και παντού υπάρχουν όμορφα καφέ και εστιατόρια, βιβλιοπωλεία και μπουτίκ.

Οι συνοικίες ζωντανεύουν

Ο Βλαντ Ταούσενς είναι επικεφαλής του γραφείου επικοινωνίας της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας και μεγάλωσε στη συνοικία Fabric. Τον 18ο αιώνα βρισκόταν εκεί το πρώτο τυπογραφείο του Βανάτου, αρκετοί μύλοι και εργοστάσια ζυθοποιίας, καθώς και πολλοί τεχνίτες.

Πάμε με το αυτοκίνητο στην άλλη άκρη της πόλης, στη συνοικία Iosefin. Εδώ βρίσκεται η παραδοσιακή αγορά, που προσελκύει ντόπιους και επισκέπτες. Το παλιό κουκλοθέατρο και, πρωτίστως, το φοιτητικό πολιτιστικό κέντρο πρόκειται να επιστρέψουν στο επίκεντρο το 2023.

Μπροστά από τον παλιό υδάτινο πύργο συναντάμε τη Σιμόνα Τζιούρα από τον σύλλογο "Prin Banat". Η πρωτοβουλία της, "Η κληρονομιά της Τιμισοάρας", φροντίζει για την απογραφή και την ανακαίνιση των μνημείων εδώ και αρκετά χρόνια.

Ο υδάτινος πύργος θα μετατραπεί σε πολιτιστικό κέντρο: "Επί του παρόντος, στη συνοικία δεν υπάρχουν πολιτιστικές προσφορές. Αυτός είναι ο λόγος που σχεδιάσαμε ένα πρόγραμμα τέχνης και πολιτισμού για κάθε ηλικιακή ομάδα", δηλώνει στην DW. "Για εμάς, το 2023 αποτελεί απλώς την αρχή".

Ένα μέρος για underground πολιτισμό

Η επίσημη έναρξη του πολιτιστικού έτους 2023 θα πραγματοποιηθεί στα μέσα Φεβρουαρίου. Μια μοναδική εκδήλωση, σύμφωνα με τον Μίμο Ομπράντοβ, συγγραφέα και κριτικό μουσικής από τη σερβική κοινότητα. "Αποτελεί επίσης την αναγνώριση της αβάν-γκαρντ της Τιμισοάρας και της underground κουλτούρας", δηλώνει στην DW.

Υπάρχει, ωστόσο, και ο διαρκής κίνδυνος της παγκοσμιοποίησης, της ομοιομορφίας του πολιτισμού. "Η πολυμορφία της Τιμισοάρας αποτελεί ένα παράδειγμα για το πώς πρέπει να λειτουργεί η ΕΕ: ως χωνευτήρι διαφορετικών εθνοτικών ομάδων και κοινοτήτων, με διαφορετικές πολιτιστικές επιρροές και μια υποδειγματική συνύπαρξη."

Έχουν προγραμματιστεί 30 πολιτιστικές εκδηλώσεις την εβδομάδα. Αυτές περιλαμβάνουν συναντήσεις με τους βραβευμένους με το Νομπέλ Λογοτεχνίας Ορχάν Παμούκ και Όλγκα Τοκάρτσουκ, με τον Γερμανό φιλόσοφο Πέτερ Σλότερνταϊκ, μία συναυλία υπό τη διεύθυνση του μαέστρου της Ορχήστρας της Ραδιοφωνίας WDR της Κολωνίας, Κριστιάν Ματσελάρου, ο οποίος γεννήθηκε στην Τιμισοάρα και είναι καλλιτεχνικός διευθυντής του Διεθνούς Φεστιβάλ Μουσικής George Enescu, ή μία έκθεση του διακεκριμένου Ρουμάνου γλύπτη Κονσταντίν Μπρανκούζι.

Κρίστιαν Στεφανέσκου, Τιμπέριου Στοϊτσίκι

Επιμέλεια: Ιοκάστη Κροντήρη

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ