Τα δημογραφικά χαρακτηριστικά των ατόμων που συμμετέχουν σε δραστηριότητες υπαίθριας αναψυχής σε περιοχές της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης.
Η «βιομηχανία» του τουρισμού και άρα του αθλητικού τουρισμού, η ανάπτυξη και παροχή στοχευμένων ποιοτικών υπηρεσιών, αποτελεί έναν από τους χώρους στους οποίους Έλληνες επιχειρηματίες –κυρίως απόφοιτοι Τμημάτων Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού- μπορούν και πρέπει να επενδύσουν, επιδιώκοντας την επαγγελματική τους αποκατάσταση, ενισχύοντας, ταυτόχρονα, τις τοπικές αλλά και την εθνική οικονομία. Στη «βιομηχανία» αυτή εντάσσεται και η συμμετοχή σε δραστηριότητες υπαίθριας άσκησης και αναψυχής.
Μία πρώτη προσπάθεια κατανόησης των αναγκών συμμετεχόντων σε σχετικές δράσεις πραγματοποιήθηκε από επιστήμονες του Τμήματος Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης (Δ.Π.Θ.). Στο 3ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αναψυχής, Ελεύθερου Χρόνου και Αθλητικού Τουρισμού που πραγματοποιήθηκε στα Τρίκαλα, οι κ.κ. Δαλάκης, Τσίτσκαρη, Κώστα (του Δ.Π.Θ.) και Αλεξανδρής (του Α.Π.Θ.) παρουσίασαν μέρος μιας ευρύτερης έρευνας που αποσκοπεί στην κατανόηση της καταναλωτικής συμπεριφοράς των συμμετεχόντων σε δραστηριότητες αθλητικής αναψυχής.
Ποια είναι, λοιπόν, τα δημογραφικά χαρακτηριστικά των ατόμων που συμμετέχουν σε δραστηριότητες υπαίθριας αναψυχής σε περιοχές της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης; Σύμφωνα με τα αποτελέσματα των ερευνητών από δείγμα 637 ατόμων (η αρχική προσέγγιση έγινε σε 1200 συμμετέχοντες) ο πληθυσμός που παίρνει μέρος σε δραστηριότητες οικοτουρισμού στη συγκεκριμένη περιοχή είναι άνδρες (53,22%) και γυναίκες (46,78%), ηλικίας 20-49 ετών, κυρίως απόφοιτοι τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Πιο συγκεκριμένα, οι συμμετέχοντες που ήταν μικρότεροι των 19 ετών αποτέλεσαν το 16,64% του δείγματος, μεταξύ 20-29 το 24,80%, 30-39 ετών το 23,40%, 40-49 ετών το 23,23% και από 50 ετών και πάνω το 11,93%. Όσον αφορά στο επάγγελμα/απασχόλησή τους, οι μαθητές/φοιτητές ήταν το 25,12%, οι δημόσιοι υπάλληλοι το 30,61%, οι ιδιωτικοί υπάλληλοι το 23,39%, οι επιχειρηματίες το 2,67% και οι ελεύθεροι επαγγελματίες το 12,72% του συνόλου των απαντητών. Η οικογενειακή κατάσταση των συμμετεχόντων, δεν φαίνεται, να επηρεάζει τη συμμετοχή των ατόμων (παρουσιάζεται ισορροπία μεταξύ παντρεμένων -48,36%- και ανύπαντρων -44,58%).
Αναλόγως, η ύπαρξη παιδιών και πάλι δεν φαίνεται να επηρεάζει την απόφασή τους για συμμετοχή, αν και μία μικρή πλειοψηφία δήλωσαν ότι δεν ήταν γονείς (58,9%). Σύμφωνα με τους ερευνητές, η διοίκηση κάθε κέντρου υπαίθριων δραστηριοτήτων και προγραμμάτων κινητικής αναψυχής, πρέπει να έχει ως πρωτεύοντα στόχο την ενίσχυση της διάθεσης των ατόμων για συμμετοχή.
Αυτό επιτυγχάνεται μέσω της κατανόησης και ικανοποίησης των αναγκών τους. Οι μάνατζερ και οι εργαζόμενοι σε εταιρίες υπαιθρίων δραστηριοτήτων πρέπει να προσπαθούν να διατηρήσουν ή/και να αυξήσουν τους συμμετέχοντές τους προσφέροντας ποιοτικές δραστηριότητες και εναλλακτικές (αθλητικής αναψυχής και όχι μόνο), ανέσεις διαμονής, διατροφής και πρόσβασης σε σημαντικούς τόπους της περιοχής.
Όλα αυτά μπορούν σε ένα μεγάλο βαθμό να επιτευχθούν όταν οι ενδιαφερόμενοι γνωρίζουν τα δημογραφικά και ψυχογραφικά χαρακτηριστικά του πληθυσμού που λαμβάνει μέρος σε δραστηριότητες οικοτουρισμού -ιδίως μίας συγκεκριμένης περιοχής. Γνωρίζοντας επί παραδείγματι ποιες είναι οι ηλικίες των συμμετεχόντων ή το φύλο τους, οι εταιρίες μπορούν να διαμορφώσουν πιο ακραίες ή πιο προσαρμοσμένες δράσεις, να οργανώσουν τον εξοπλισμό τους, να κάνουν επιλογή τα προγράμματα που θα διαφημίσουν και θα προάγουν.
Γνωρίζοντας την επαγγελματική ή/και οικονομική κατάσταση των συμμετεχόντων μπορούν να δημιουργήσουν και να προσφέρουν προγράμματα σε «βολικές» ημερομηνίες, σε προσιτό κόστος ή μέσω διαφόρων πακέτων προσφορών –σε συνεργασία πιθανά και με άλλους φορείς (π.χ. ξενοδόχους) της εκάστοτε περιοχής. Γνωρίζοντας, ακόμη την ομάδα που θα πάρει μέρος (οικογένειες με ή χωρίς παιδιά) μπορούν να δημιουργούν προγράμματα εφικτά και για τους ενήλικες αλλά και για τους μικρούς συμμετέχοντες.
Σύμφωνα με τους κ.κ. Δαλάκη, Τσίτσκαρη, Κώστα και Αλεξανδρή, η γνώση των δημογραφικών χαρακτηριστικών των (πιθανών) πελατών δίνει τη δυνατότητα στις εταιρείες παροχής υπαιθρίων δραστηριοτήτων να προσεγγίσουν πελάτες με το συγκεκριμένο δημογραφικό προφίλ, να διαμορφώσουν προγράμματα που να τους αντιπροσωπεύουν και να τα προωθήσουν στις ανάλογες κοινωνικές ομάδες.
Από τη μεριά των επιχειρηματιών (π.χ. ξενοδόχοι, κ.α.) και των φορέων της κάθε περιοχής (Δήμοι, Περιφέρεια κ.α.) τα δημογραφικά χαρακτηριστικά των συμμετεχόντων θα πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη κατά την επιλογή των εκθέσεων τουρισμού που θα συμμετάσχουν, τη διαμόρφωση των μέσων και των εναλλακτικών προώθησής τους ή τη διοργάνωση εκδηλώσεων που θα αναπτύξουν στην περιοχή τους –κυρίως όσον αφορά σε συμμετέχοντες δράσεων αθλητικού τουρισμού.
Η συνεργασία όλων και η παροχή ποιοτικών υπηρεσιών που ν’ ανταποκρίνονται στις ανάγκες του πελατολογίου τους θα πρέπει να αποτελεί το στόχο και ταυτόχρονα το επιθυμητό αποτέλεσμα: την ικανοποίηση των (αθλητικών) τουριστών και την επανάληψη της επίσκεψης, της διαμονής, της συμμετοχής.
Η περαιτέρω μελέτη που οι ερευνητές πραγματοποιούν στην καταναλωτική συμπεριφορά των συμμετεχόντων σε δράσεις αθλητικού τουρισμού και αναψυχής στην Ανατολική Μακεδονίας και Θράκη πιθανότατα θα συμβάλει σε μία πιο ουσιαστική κατανόηση των συμμετεχόντων και στην επίτευξη των πιο πάνω στόχων.
