(e) ellinikignomi

Ο διάσημος Γάλλος Οικονομολόγος και συγγραφέας,Τομά Πικεττί, μετά το ευπώλητο «Κεφάλαιο στον 21ο αιώνα», επανέρχεται με το επίσης ογκώδες βιβλίο του «Καπιταλισμός και Ιδεολογία»,όπου μεταξύ άλλων ,προτείνει και περιορισμό της ιδιοκτησίας.

Του Αθ. Χ. Παπανδρόπουλου

 

Οι 1000 σελίδες του πρώτου του βιβλίου ήταν δύσπεπτες μεν, αλλά εξόχως ενδιαφέρουσες από κάθε άποψη. Έβριθαν δε από ποσοτικά στοιχεία,που δύσκολα όμως,έγραψαν οι Φαινάνσιαλ Τάιμς, μπορούσε να επαληθεύσει κανείς. Πάντως,για πρώτη φορά στα γαλλικά εκδοτικά χρονικά, ένα βιβλίο για την οικονομία, πούλησε παγκοσμίως 2,5 εκατομμύρια αντίτυπα και μεταφράστηκε σε 40 γλώσσες, μεταξύ των οποίων και στα ελληνικά. Σίγουρα λοιπόν, ο καθηγητής Τομά Πικεττί είναι ένας εκδοτικός «ροκ-σταρ», με ρεκόρ που δύσκολα θα καταρριφθεί.

Το δεύτερο βιβλίο του, μετά το «Κεφάλαιο στον 21ο αιώνα» (2013), κυκλοφόρησε στη Γαλλία,στα γαλλικά και αγγλικά την Πέμπτη 12 Σεπτεμβρίου, υπό τον τίτλο «Καπιταλισμός και Ιδεολογία»{Editions SEUIL} και είναι μια πραγματική «κοτρώνα» 1.232 σελίδων.Οπως και το πρωτο δε, βρίθει πινάκων και στοιχείων.

Δεν έχω προλάβει να το διαβάσω όπως το πρώτο, πλην όμως διάβασα μια μακροσκελή συνέντευξη του συγγραφέα του στο αριστερής απόκλισης γαλλικο περιοδικό « Ομπ’ς». Μπορώ να πω έτσι ότι ο συγγραφέας, μετά την επίθεση στην προσοδοθηρία και στην ακριτη συσσώρευση κεφαλαίου που έκανε στο πρώτο του βιβλίο, τώρα επιτίθεται στην ατομική ιδιοκτησία, την οποίαν και θεωρεί ότι είναι η κύρια πηγή ανισοτήτων. Ανισότητες βέβαια που δεν προκύπτουν από την ατομική ιδιοκτησία per se, αλλά από την κατάχρηση της συσσώρευσης της.

Όταν η υπερσυσσώρευση ιδιοκτησίας γίνεται εργαλείο εξουσίας, τότε υπάρχει πρόβλημα, τονίζει ο Τομά Πικεττί, προσθέτοντας ότι «σήμερα πρέπει να σταματήσει η αξιοποίηση της ιδιοκτησίας, να μηδενιστεί η συσσώρευσή της, ενίοτε και σε εγκληματικά χέρια και να ξεπεραστεί ο καπιταλισμός ως ένα και μοναδικό σύστημα παραγωγής πλούτου».

 

Επιβάλλεται έτσι ένα νέο σύστημα, υποστηρίζει ο Γάλλος καθηγητής, το οποίο αποκαλεί «Συμμετοχικό σοσιαλισμό». Ένα τέτοιο σύστημα, τονίζει ο Τ. Πικεττί, θα καθιερώνει την «προσωρινή ιδιοκτησία» ως αποτέλεσμα προοδευτικής φορολόγησης της ιδιοκτησίας, αλλά θα θεσμοθετησει και την κατά 50% συμμετοχή των εργαζομένων στα διοικητικά συμβούλια των επιχειρήσεών τους. Πρέπει από τη μια πλευρά να περιορίσουμε μέσω της προοδευτικής φορολόγησης της ιδιοκτησίας τον αριθμό ακινήτων που ένα άτομο κατέχει και από την άλλη μέρος της εταιρικής εξουσίας είναι ανάγκη να πάει σ΄αυτούς που όντως παράγουν πλούτο δια της εργασίας».

Στο πλαίσιο αυτό, ο Τομά Πικεττί, θεωρεί την ύπαρξη δισεκατομμυριούχων σε μια κοινωνία σκέτο αναχρονισμό. «Αν αναζητήσουμε στοιχεία στην ιστορία, διαπιστώνουμε ότι η δημιουργία δισεκατομμυριούχων έγινε εφικτή χάρη στην ύπαρξη συλλογικών αγαθών, που είναι οι υποδομές, τα εργαστήρια ερευνών, οι δημόσιες γνώσεις και οι υπηρεσίες ασφάλειας. Είναι δε λάθος να πιστεύεται και να λέγεται ότι αυτή η υπερσυσσώρευση πλούτου φέρνει ανάπτυξη. Στις ΗΠΑ, την εποχή της υπερφορολόγησης, ο μέσος ρυθμός ανάπτυξης ήταν κοντά στο 3% για να πέσει μετά το 1990 στο 1% παρά τις φοροαπαλλαγές…»,αναφέρει στη συνέντευξη του.

Απαντώντας στο ερώτημα αν οι προτάσεις αφορούν μόνον τη Γαλλία ή τον κόσμο ολόκληρο, ο ΤομάΠικεττί κάνει λόγο για τη «δημιουργία ενός οικονομικού και χρηματοοικονομικού διεθνούς κτηματολογίου το οποίο θα επιτρέπει τις φορολογικές αρχές να γνωρίζουν ποιος κατέχει τι». Προτείνει επίσης τη διεθνοποίηση της αρχής της προοδευτικής φορολογίας, σε συνδυασμό με την ανάδειξη της κοινωνικής ιδιοκτησίας.

 

«Μετά την τραγική αποτυχία του σοβιετικού πειράματος, τόνισε στη συνέντευξή του ο Γάλλος καθηγητής, πρέπει μέσα από συζήτηση και προβληματισμό να αναζητήσουμε όχι την καταστροφή ενός συστήματος, του καπιταλισμού εν προκειμένω, αλλά το ξεπέρασμά του, μέσω συγκεκριμένων διαδικασιών …». Και για να μη θεωρηθεί απόλυτος,  επισημαίνει ότι η μελέτη της ιστορικής εμπειρίας μπορεί να αποτελέσει πολύτιμο οδηγό,ωστε να ξεκινήσει η σχετική συζήτηση. Σημειώνουμε πάντως, ότι στις απόψεις του Τ.Πικεττί,οπως αυτές εκφράζονται στο βιβλίο του, οι έμμονες ιδέες κάθε άλλο παρά απούσες είναι.Κατά συνέπεια, το ερώτημα που προβάλλει ειναι αυτό του τύπου της συζήτησης που μπορει να ξεκινήσει,όταν η μια πλευρά δεν θέλει να αποδεχθεί και κάποια σοβαρά χαρακτηριστικά της ανθρώπινης φύσης?

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ